Íslendingaþættir Tímans - 08.06.1983, Blaðsíða 6
Ársæl Gróa Gunnarsdóttir
Fædd 31. des. 1915
Dáin 15. apríl 1983
Það voru undarlegar tilfinningar, sem hrærðu
huga minn, þegar Lára systir hringdi og sagði mér
að systir okkar Ársæl Gróa, væri mikið veik, og
að óttast væri að, endalokum þessa lífs færi að
draga hjá henni.
Hún var búin að vera mikið veik undanfarin tvö
ár. Var lengi á Sjúkrahúsi Akraness og einnig á
Vífilstaðaspítala. Allt var búið að reyna, sem í
mannlegu valdi stóð, en batavonir engar.
Mér datt í hug bænin, en hvers skai biðja. Biðja
um að þjáningum hennar linnti, fela hana guðs
forsjón. Verði hans blessaður vilji. Hins vegar
bærðist í brjósti mér óskin um lengra líf henni til
handa. Ég hefði viljað óska henni þess, að lifa
lengur við góða heilsu, þar sem hún væri umvafin
sinni góðu fjölskyldu. Hún elskaði mikið barna-
börnin og vildi helst alltaf hafa þau hjá sér. Það
var henni mikils virði, að báðar dætur hennar
bjuggu í næsta nágrenni, svo það var hagkvæmt á
báða bóga. Hún andaðist á Sjúkrahúsinu á
Akranesi, þann 15. apríl síðastliðinn.
Minningarnar frá bernskudögum koma fram
hver af annarri:
Við lékum heima saman að legg og skel
Ljúft var vor og bjart um fjöll og dal.
Man ég hvað í æsku, við undum vel.
Við óm frá bröttum foss t hamrasal. “
Ég tek mér hér í munn, þessi fallegu orð
skáldsins.
Ársæl Gróa var mikið náttúrubarn. Hún var
horfin. Gleymdi þá stað og stund, við leik að legg
og skel. Þegar var farið að leita að henni þá var
hún í sínum draumaheimi, gjarnan við leik í búinu
sínu, í „Berginu okkar góða,“ að tína blóm, eða
að elta fuglana. Bernskuleikir taka enda og alvara
lífsins tekur við, en hugljúfar eru minningarnar
frá bernskuheimilinu.
Ársæl Gróa var fædd í Fellsaxlarkoti í' Skil-
mannahreppi þann 31. des. 1915, næst yngst sex
systra. Foreldrar okkar voru Gunnar Bjarnason
og Þórdís Halldórsdóttir, búendur í Fellsaxlar-
koti. Þau höfðu kynnst á Leirá og þar fæddist
Guðrún elsta dóttir þeirra, þann 27. 6. 1904.
Vorið 1905, hófu þau búskap í Kjalardal og
bjuggu þar í fimm ár. Þar fæddist Halldóra 1907
og Sigríður Lilja 1909. Árið 1910 fluttu þau að
Fellsaxlarkoti. Þar fæddist Jóna Fanney 1913,
Ársæl Gróa 1915 og Guðný Lára 1917.
Sigríður Lilja og Halldóra eru látnar fyrir
nokkrum árum og.svo var Ársæl Gróa að kveðja
núna. Guðrún, Fanney og Lára lifa nú eftir af
þessum systrum. Við eigum góðar minningar frá
bernskuheimilinu, þegar við vorum allar heima í
foreldrahúsum við leik og störf.
Árið 1940 hættu foreldrar okkar búskap. Þá
fór Ársæl Gróa með son sinn, Óskar Svavar
4>
Guðjónsson, fæddan í Fellsaxlarkoti 1. Í0. 1937,
sem ráðskona til Guðjóns T. Árnasonar Bergi á
Akranesi. Guðjón á Bergi var mikill ágætismaður.
Hafði hann ekki farið varhluta af mótlæti lífsins,
misst konuna og annan soninn. Þarna leið þeim
vel, Gróu og syni hennar.
Mér er minisstætt frá þessum árum sumarið
1944. Við hjónin tókumst á hendur langt ferðalag,
á þeirra ára mælikvarða, ferð til Akureyrar. Við
höfðum aldrei farið í sumarfrí áður, en bróðir
mannsins míns bjó á Akureyri. Þá fórum við fyrir
Hvalfjörðinn og út á Akranes, með son okkar
Gunnar 20 mánaða gamlan. Skyldi hann vera í
fóstri hjá systur minni þessa tíu daga sem ferðin
tók. Ég man eftir þeim góðu móttökum sem við
fengum á Bergi. Þegar ég fór út úr dyrunum og
kvaddi, sat Gunnar hinn ánægðasti á hnjánum á
Guðjóni. Ég man þetta enn.
Árið 1948, þann 3. apríl giftist Ársæl Gróa,
Árna Runólfssyni frá Gröf í Skilmannahreppi
elsta syni hjónanna Runólfs Guðmundssonar og
Þórunnar Markúsdóttur. Hann var fæddur 14.
nóv. 1914.
Árni var mikill ágætismaður mikill heimilisfað-
ir. Hann var söngmaður góður og var í karlakórn-
um Svan á Akranesi og í kirkjukórnum. Árni og
Ársæl Gróa byrjuðu að búa á Bergi. Seinna
keyptu þau Skálholtið á Akranesi og svo byggðu
þau húsið á Sunnubraut 21. Árna og Ársæl Gróu
búnaðist vel. Ársæl kom með soninn Óskár í búið.
Varð hann Árna sem besti sonur og mjög góður
móður sinni og systrum alla tíð. Hann býr nú í
Hafnarfirði, en vinnur á Hótel Loftleiðum. Hann
er kvæntur Önnu Þorsteinsdóttur, Ijósmóður frá
Seyðisfirði, og eiga þau tvö börn, Gunnar og
Kristrúnu Gróu.
Ég var gestur á þeirra ágæta heimili fyrir tveimur
árum, þegar Gunnar var fermdúr. Þá var Ársæl
Gróa sjúklingur á Vífilsstöðum, en fékk að vera
heima við þá athöfn. Var það þó meira af vilja en
mætti. Nú í ár þann lO.apríl var Kristrún Gróa
fermd. Veit ég að Ársæl hefur fallið illa að geta
ekki verið við þá athöfn. Bamabömin voru henni
svo mikils virði. Oft sinnis frétti ég að Gunnar
Óskarsson hefði farið í orlof til afa og ömmu á
Sunnubraut 21.
Árni og Ársæl Gróa eignuðust tvær dætur,
Þórunni, gifta Böðvari Þorvaldssyni stýrimanni og
eiga þau tvö börn: ÁrnaogElínu Þóra. ogÞórdísi,
gifta Halldóri Guðmundssyni, bifvélavirkja, eiga
þau þrjú börn: Árna Þór, Guðmund Bjarka og
Kristínu Ósk.
Þegar ég fór að fara í sumarfrí á seinni árum,
þá gisti ég oft í Árnagarði, en svo kallaði ég
heimili systur minnar á Sunnubrautinni. Þar bjö
Árni Runólfsson og þar voru Árni Þór og Árni
Böðvarsson. Það leið enginn dagur svo, að þeir
kæmu ekki í hús afa og ömmu á Sunnubrautinni.
Mikið áfall var það fyrir systur mína þegar
eiginmaðurinn var burtkallaður skyndilega, en
Árni varð bráðkvaddur, þann 9. jan. 1979. Þegar
ég lít yfir líf Ársæl Gróu systur minnar, tel ég að
hún hafi verið gæfumanneskja. Við ólumst upp í
fögru umhverfi Borgarfjarðar í friðsæld sveitalffs-
ins. Áttum góða foreldra. Vorum aldar upp í
guðsótta og góðum siðum.
Mamma kenndi okkur mikið af bænum. Bað
fyrir okkur og með okkur. Veit ég að bænir
hennar hafa fylgt mér alla tíð. Hún fór mjög oft
með þetta vers úr Passíusálmunum.
Hafðu Jesús mig í minni
mæðu og dauðans hrelling stytt.
Börn mín hjá þér forsjón finni,
frá þeim öllum vanda hritt.
Láttu standa á lífsbók þinni
líka þeirra nafn sem mitt. “
H.P.
Ársæl hefur sjálfsagt ekki farið varhluta, frekar
en aðrir, af vonbrigðum lífsins, en það verða nú
flestir að reyna. Hún eignaðist góðan mann,
fallegt heimili og átti miklu barnaláni að fagna.
Systur hennar þrjár bjuggu einnig á Akranesi, og
var gott samband ætíð þeirra á milli.
Margar eru þær upphringingarnar, sem Lára
systir hefur hringt til mín til Reykjavíkur gegnum
árin, til að láta mig vita um líðan systra okkar.
Ekki hvað síst hin síðari ár.
Bar hún alla tíð mikla umhyggju fyrir Ársæl
Gróu. Þær voru tvær lengst heima hjá foreldrum
okkar, og Óskar henni kær, sem fæddist heima og
var þar fyrstu árin. Drottinn leggur líkn með
þraut.
Nú er hún farin á fund feðra sinna, laus úr
viðjum þess sjúkdóms sem var búinn að þjá hana
Svo lengi.
Norðangolan blés köld, þann annan dag
sumars, 11. apríl ’83 þegar hún var lögð til hinstu
hvíldar, við hlið síns ástkæra maka í Garða-
íslendingaþættir