Íslendingaþættir Tímans - 15.06.1983, Blaðsíða 3

Sigurjón Guömundsson,
frá Baröi
Fæddur 7. júní 1894
Dáinn 24. maí 1983
Mér kom svo sem ekki neitt á óvart, er ég frétti
lát Sigurjóns móðurbróður míns. Pað var Þor-
steinn Sigvaldason í Þorlákshöfn, eiginmaður
Sigurlaugar móðursystur, sem lét mig vita að nú
væri frændi minn allur. Það smásaxast á systkinin
frá Tungu - Skollatungu í Gönguskörðum. Alls
voru þau fædd tíu. Tvö dóu kornung. Þau sem eru
látin:
Krístfn Aðalbjörg, dó um tvítugt, ógift. Pótti
álitleg stúlka og efnileg á allan hátt. Ingibjörg, dó
ógift á fertugsaldri árið 1936. Hún dvaldi lengi á
Siglufirði og vann alls konar þjónustustörf, vel
láin,velvirk. Elín, fædd 1903. Hún var fædd í
Heiðarseli í Gönguskörðum, nú Dalsá. Giftist
1922 föður mínum, Sveini Hannessyni frá Elivog-
um. Varð þeim tveggja barna auðið, auk mín
Þóru Kristínar, sem búsett er í Bandaríkjunum.
Mann sinn missti hún 1945, en giftist í annað sinn
1951 Ármanni Hanssyni verkamanni, d. 1973.
Mamma dó 19. apríl 1958, aðeins 54 ára að aldri.
ungum bömum. Það er ef til vill þá sem reynir á
manninn, en Hjálmar bognar ekki, hann heldur
búi sínu áfram ásamt börnum sínum en tvö
vistuðust hjá frændfólki þeirra hjóna. Ég hygg að
oft á tíðum hafi starfsdagurinn verið langur hjá
bóndanum, dagur og nótt runnið saman í eitt, en
Hjálmar heitinn hafði alveg ótrúlegt þrek. Hann ‘
fékk í arf ýmsa þá eiginleika sem farsælleg hafa
reynst með íslenskri þjóð í gegnum aldirnar.
Heiðarleika í leik og starfi, góðvild til manna og
málleysingja. Hann trúði ávallt á hið góða í
hverjum manni eða þar til annað kom í ljós.
Sögufróður var hann og marga stökuna lét hann
frá sér fara um dgana og jafnvel heilu bragina
sveitungum sínum til gleði og gamans. Hugur
hans var skýr allt fram til hins síðasta. Um það bil
tveimur vikum fyrir andlát sitt lét hann okkur
heyra þessa vísu:
Óðum stytlist, ég það finn,
örlfer degi að halla,
nú sofna ég í síðasta sinn
sáttur vel við alla.
Við sjáum á þessum orðum hans að innri styrk
hafði hann allt til leiðarloka og velvildarhug til
samferðamannanna. Síðustu mánuðina dvaldi
Hjálmar hér sunnanlands vegna þeirrar veiki sem
dró hann að lokum til dauða, hann naut aðhlynn-
ingar lækna og alls sjúkraliðs St. Jósefsspítalans í
Hafnarfirði og vil ég flytja þeim þakkir allra
aðstandenda hans fyrir þá umönnun.
Ég vil að lokum votta öllum aðstandendum
hans sámúð mína. Minningin um góðan dreng
mun lifa í hugum okkar.
Þórarínn Andrewsson
íslendingaþættir
Jónas var fæddur 1910. Hann bjó á Siglufirði,
Sauðárkróki og síðustu árin í Reykjavík. Vann
við reiðhjólaviðgerðir lengi. Lést 1977, ókvæntur
og barnlaus. Vilhjálmur, fæddur 1898. Átti lengi
heima á Siglufirði. Bjó mörg síðustu árin á
Hofsósi. Kvæntist Elínu Hermannsdóttir og eign-
uðust þau tvö börn, Braga og Ingibjörgu. Hann
var lærður skipasmiður og stundaði þá iðn um
árabil á Siglufirði. Mjög lagtækur eins og flest
systkinin reyndar voru. Vilhjálmur lést í janúar
1980. Elín lést skömmu síðar, en þau voru skilin
löngu áður. Bjuggu bæði áfram á Hofsósi.
Sigurjón, sem ég vil minnast hér með nokkrum
orðum, var fæddur að Gili í Borgarsveit, rétt fyrir
framan Sauðárkrók, 7. júní 1894. Var hann fyrsta
barn foreldra sinna: Guðmundar Þorleifssonar (f.
1854, d. 1940) og Lilju Kristjánsdóttur (f. 1873,
d. 1951) Hann ólst upp hjá foreldrum sínum í
Tungu í Gönguskörðum aðallega, en fór ungur
með þeim út í Fljót og bjó þar aðallega á tveimur
jörðum: Minni-Grindli og Syðsta-Mói. Eftir að
mamma hans lést, fluttist hann fljótlega að Barði
og var þar meðan sr. Guðmundur Benediktsson
var þjónandi prestur. Þá keypti hann sér neðri
hæð húss við Þormóðsgötu 23 á Siglufriði og
dvaldi þar til æviloka. Ekki gerði Sigurjón víðreist
um sína daga en þó heimsótti hann frændlið sitt
vítt og breitt um landið. Fór t.d. vestur á Firði, og
suður á land. Þótti hvarvetna að honum mann-
fagnaður, því að hann var greindur og minnugur
með fádæmum. Mér fannst hann vel menntaður
maður, og þeirrar menntunar hafði hann eingöngu
aflað sér af sjálfsdáðum af lestri góðra bóka og úr
útvarpinu. Meðan málakennsla fór þar fram var
Sigurjón óþreytandi nemandi. Þannig varð hann
vel að sér í dönsku gegnum útvarpið. Munu
margir hafa aflað sér drjúgrar tungumálaþekking-
ar á þennann hátt. Get ég m.a. sjálfur um það
borið af eigin reynd. Og Sigurjón las ekki aðeins
bækurnar, hann ræddi um þær við kunningjana.
Kynntist ég Sigurjóni einna mest af móðursystkin-
um mínum. Kom þar til dvöl í þremur áföngum í
Fljótum, þar sem frændi bjó lengi, eins og fyrr er
sagt. Fyrst var ég þar sem 11 ára barn í barnaskóla
í Haganesvík hjá hinum dáða barnakennara,
Sæmundi Dúasyni. Þá bjó Sigurjón með afa og
ömmu á Minna-Grindli. Næst lá leið mín í Fljótin,
er ég var 18 ára. Var í vegavinnu hjá Kemp í
Fljótum. Þá var Sigurjón á Syðsta-Mói með
móður sinni aldraðri. Afi var dáinn. Hvílir hann
við hlið Lilju konu sinnar í Barðskirkjugarði.
Hlúði Sigurjón vel að leiðum beggja meðan hann
gat. Síðast kom ég í Fljótin sem þrítugur maður
og tók að mér heimavistarbarnaskólann á Sólgörð-
um, rétt hjá Barði. Ogenn hitti égSigurjón. Hann
bjó á Barði í góðu sambýli við prestshjónin, sr.
Guðmund og frú Guðrúnu Jónsdóttur, konu
hans. Þau voru Sigurjóni afar artarleg. Margan
bitann og sopann mun hann hafa þegið hjá þeim.
Sigurjón hafði herbergi á neðri hæð prestsetursins
og gat þar haft sína persónulegu muni, eins og
bækumar og orgelið (harmóníum). Sigurjón lék
laglega á harmóníum og var söngvinn, eins og
systkinin öll. Hann heyjaði handa einni kú ogseldi
okkur þá mjólk sem við þörfnuðumst. Ég held að
Sigurjón hafi hverngi vegnað betur en á Barði. Þar
gat hann verið eins og hann vildi. Annað var vart
til umræðu. Maðurinn var dálítið sérsinna og gat
ekki verið undir aðra gefinn með góðu móti.
Samstarf Sigurjóns og sr. Guðmundar var ærið
langt. Hann var meðhjálpari í Barðskirkju milli
30-40 ár. Fórst honum það vel úr hendi. Hann var
snyrtimenni að upplagi. Kirkja og kristni voru
honum helgir dómar.
Nú eru tvö systkinin frá Tungu á lífi: Anna
Sigríður, f. 1908, húsfreyja í Lambanesi í Fljótum
í nokkra tugi ára, nú á Siglufirði, sambýlismaður
Gunnlaugur Kristjánsson frá Lambanesi, áður
bóndi þar. Yngst af systkinunum er Sigurlaug
búsett í Þorlákshöfn, gift Þorsteini Sigvaldasyni
bókbindara. Eiga þau sex börn, þrjá syni og þrjár
dætur.
Útför Sigurjóns fór fram frá Siglufjarðarkirkju
þriðjudaginn 31. maí. Sigurjón frændi var allur.
Ég á eingöngu um hann góðar minningar. Og mér
er sönn ánægja að mega minnast hans á opinberum
vettvangi.
Hvíl í friði, frændi minn.
Ástvinum hans öllum vottast samúð við burtför-
ina.
Auðunn Bragi Sveinsson
3