Íslendingaþættir Tímans - 27.07.1983, Qupperneq 2

NG
WESSSEE
Fáll S. Pálsson
Fæddur 29. janúar 1916
Dáinn 11. júlí 1983
Páll S. Pálsson hæstaréttarlögmaður andaðist á
Landskotsspítala 11. þessa mánaðar og var jarð-
settur í gær frá Dómkirkjunni. Er þar fallinn í
valinn einn þekktasti lögfræðingur landsins í
lögmannastétt, og atkvæðamaður á.fleiri sviðum,
sem hann hefir látið til sín taka á liðnum árum.
Við hið sviplega fráfall Páls S. Pálssonar er
þungur harmur kveðinn eftirlifandi konu hans og
öðrum aðstandendum. Og stéttarbræðrum hans,
og vinum fjær og nær er söknuður í huga. Við
minnumst góðs félaga og starfsbróður, og margra
ánægjulegra kynna á liðinni tíð. Er það nú
sammæli allra, sem til þekkja, að með honum er
horfinn af sviðinu góður maður og gegn, raunveru-
lega langt um aldur fram.
Páll Sigþór Pálsson var fæddur 29. janúar 1916
að Sauðanesi í A-Húnavatnssýslu, sonur hjón-
anna Páls Jónssonar búfræðings og Sesselju Þórð-
ardóttur, er þar bjuggu. Standa að honum traustar
bændaættir úr Norðurlandi. Faðirinn var af Flata-
tungu- og Skeggjastaðaættum, sem svo eru
nefndar. Er margt sögulega þekkt fólk í þeim
ættum, þó ekki verði rakið hér að sinni. Nefna
mætti merkiskonuna Helgu á Æsustöðum, lang-
ömmu Páls, sem var „kvenskörungur og höfðings-
kona,“ „siðavöndogstjórnsöm", (Magnús, Syðra-
Hóli), enda gengu um hana margar sagnir. Hún
var mikil hjálparhella og vinur Hjálmars í Bólu,
hún lét alltaf sækja hann um jólin eftir að hann;
missti konuna. „Ovíða var skáldið jafnskörulega
útleyst með gjöfum" sem þar. Það var á leiðinni í
jólaheimboð á Æsustöðum sem Hjálmar sá hina
„ægilegu sýn,“ og er sú saga alþekkt. Bróðir
hennar, einnig langafi P.S.P., var stórbóndinn
Brynjólfur læknir, Rúnar lögfræðingur, Kristín
kennari og Helga sjúkraliði.
Þá er Guðrún Hulda húsfreyja gift Árna
Sigursteinssyni, framkvæmdastjóra á Selfossi.
Þeirra börn eru: Kristín húsmóðir, þá tvíburarnir
Brynjólfur Tryggvi sveitastjóri og Gunnar Þór
byggingarmeistari, þá Árni bóndi og yngstir eru
tvíburarnir Sigrún matreiðslumaður og Sólrún
framreiðslumaður.
Síðan er Árni húsvörður á Selfossi, sambýlis-
kona hans er Ingibjörg Guðmundsdóttir. Börn
hans eru: María húsmóðir, Sævar pípulagning-
armaður, Gyða húsmóðir og Þórunn nemi.
Yngst er svo Bryndís kaupmaður á Selfossi gift
Hafsteini Má Matthíassyni mjólkurfræðing. Börn
þeirra eru: Kristín viðskiptafræðinemi og Berglind
í barnaskóla.
Þunga sigursöngva syngur elvan mikla syrgjandi
lifendum og þeim liðnu, sem hvíla í ástkærum
fósturjarðarfaðmi á bökkum hennar. Þar verður
Brynjólfur lagður til hinstu hvílu við hlið konu
sinnar. Ég votta börnum og barnabörnum innilega
samúð. Blessuð sé minning göfugmennisins Bryn-
jólfs Gíslasonar.
Guðlaugur Tryggvi Karlsson
Gísli í Flatatungu, sem Hjálmar yrkir til hið fræga
kvæði í erfisgildinu mikla í Flatatungu 1862, eftir
son Gísla tvítugan, sem drukknaði hér við Selsvar-
arfjöru, og um gengu einkennilega sagnir. - í
móðurætt var Páll Eyfirðingur, móðir hans Sess-
elja Þórðardóttir var frá Steindyrum í Svarfaðar-
dal, annáluð dugnaðar- og gáfukona. Þau hjón
áttu 12 börn og komust öll upp, öndvegisfólk að
gáfum og dugnaði. Mann sinn missti Sesselja
1932. Það má telja ótrúlegt afrek, að halda í horfi
svo stóru heimili og koma til manndóms og þroska
stórum barnahóp, þrátt fyrir kreppu og margvís-
lega örðugleika í sveitabúskap á þeim árum.
Það blés því ekki byrlega fyrir Páli að brjótast
til mennta við þessar aðstæður, en það mun hann
fljótlega hafa ásett sér. Honum tókst þó að
komast í Reykholtsskóla og síðan einn vetur í
Kennaraskólann, því næst gerðist hann kennari í
nokkur ár, Viðey, Keflavík, Seltjarnarnesi, en lét
í millitíðinni skrá sig til stúdentsprófs, utanskóla,
og þótti allnokkuð í ráðist miðað við undirbúning.
Stóðst hann prótið með sæmilegustu einkunn, og
komu þarna fram ágætar námsgátur hans. Lét
hann nú ekki deigan síga og innritaðist í Norrænu-
deild og síðar Lagadeild, og útskrifaðist þaðan 29.
maí 1945, með góðri I. einkunn.
Þegar þessum áfanga var náð tóku fljótlega að
hlaðast á hann margvíslegustu störf og stöður,
sumpart opinberar eða hálfopinberar. Má af því
marka hvert orð fór af dugnaði hans og hæfi-
leikum. SpiIIti þar ekki um hressileg og traustvekj-
andi framkoma, og mikill hæfileiki að tala fyrir
sínu máli. Af störfum þessum má nefna (þó hvergi
tæmandi): framkvæmdastj. Fél. ísl. iðnrekenda,
formennska í bankaráði Iðnaðarbankan*', form.
Iðnaðarmálastofnunar, dómari í Félagsdómi,
form. Kjaranefndar ríkisins, form. Sumargjafar,
stj. Rauðakrossins, framkv.stj. Fasteignaeigenda
Revkjavíkur, form. Lögmannafélags íslands, auk
fjölda nefnda- og trúnaðarstarfa, sem ekki eru tök
á að rekja hér frekar. Þá samdi hann kennslubók
í þjóðfélagsfræði, fjölda greina og útvarpserinda,
þ.á.m. fræðilegt erindi um stjómarskrárgildi laga,
o.s.frv. Ekki er annað vitað en að hann þætti hafa
gert þessu ö!l hin bestu skil; hafa þá afköst hans
hlotið að vera nánast með ólíkindum.
Eftir að Páll tók hæstaréttargráðuna, 23. júní
1956, rak hann málflutningsskrifstofu hér í bæ.
Varð hún fljótlega með þeim stærstu í bænum, og
eftir málafjölda fyrir Hæstarétti líklega sú stærsta.
Tveir sona hans eru einnig hæstaréttarlögmenn,
Stefán og Páll Arnór, og munu væntanlega taka
við rekstri föður síns. Sem hæstaréttarlögmaður
var Páll tvímælalaust í besta flokki. Hann var
skarpgáfaður máður, prýðilega máli farinn, og
neytti þess út í æsar. Hann var fljótur að átta sig,
fljotur að aka seglum eftir því, hvernig vindur
blés; svarafátt varð honum aldrei. Hann var mjög
sannfærandi í málflutningi, (hefði notið sín vel
fyrir kviðdómi, eins og þeir eru í útlandinu). Hins
vegar var málflutningur hans aldrei á lágu plani,
þvert á móti drengilegur á alla grein. Um þetta get
ég vottað, því atvikin höguðu því svo að við
áttumst oft við í málum. Þótt á ýmsu gengi breytti
það engu milli okkar, persónulega.
Það væri hægt að skrifa langt mál um Pál S.
Pálsson, þótt það verði ekki gert hér að sinni.
Hans verður lengi minnst fyrir mannkosti og
gáfur, og einnig fyrir óvenjulega fjölhæfni og
hæfileika. Honum var sitthvað til lista lagt, þótt
ekki sé skráð í bækur. Hann var gleðimaður mikill
í sinn hóp, og allra manna skemmtilegastur, ef
hann vildi svo við hafa. Hann kunni býsn af
kvæðum, vísum og sögum, enda átti hann frásagn-
argáfu í ríkum mæli. Hann vartækifærisræðumað-
ur í besta lagi, vel heima í fomsögunum, og skrifaði
stundum í blöð í þá veru. Hann gat leikið og hermt
eftir af mikilli list. Og loks var hann prýðilega
hagmæltur, átti létt með að kasta fram vísu, eins
og hann þyrfti ekkert fyrir að hafa. Undantekning-
arlaust var sá kveðskapur bráðfyndinn, eftir
tilefnum.
Aðstandendum, konu og börnum, votta ég
dýpstu samúð.
S.ÓI.
Þeir sem
skrifa
minningar-
eða afmælis-
greinar
í íslendinga
þætti, eru
vinsamlegast
beðnir um
að skila
vélrituðum
handritum
2
íslendingaþættir