Íslendingaþættir Tímans - 21.09.1983, Qupperneq 5
Björn Steindórsson,
rakari, Neskaupstað
Fæddur 14. desember 1914
Dáinn 3. september 1983
Pegar kemur á efri árin fjölgar þeim jafnt og
þétt samferðarmönnunum sem kveðja og hverfa
mannlegum sjónum. Nú er Björn Steindórsson
látinn. Hlýt ég að minnast hans með örfáum
orðum svo mikið sem við áttum saman að sælda.
Björn fæddist að Miðhúsum í Eiðaþinghá 14.
desember 1914, en þar bjuggu foreldrar hans þá
og all lengi síðan, þar til þau fluttust að Fossgerði
í sömu sveit. Þau hétu Steindór Árnason og
Jóm'na B. Jónsdóttir. Var hún frá Hofi í Fellum
en Steindór frá Eyvindará.
Björn ólst upp við algeng sveitastörf og alla tíð
átti landbúnaðurinn sterk ítök í honum. Hann
lagði stund á rakaraiðn og hóf störf í þeirri grein
þegar að loknu sveinsprófi, fyrst í Reykjavík.
Fljótlega lá leiðin austur og í Neskaupstað setti
hann upp eigin rakarastofu sem hann rak síðan til
dauðadags. Hann var mjög fær hárskeri.
Á síðari árum hafði Björn með höndum önnur
Það má safna fleiru dýrmætu í sjóði en gulli.'
Ævistörf móðurinnar, Jónínu, utan heimilis að
hjúkra sjúkum, gera þeim sjúkrahúsvistina sem
þolanlegasta og þess utan sýna öðrum nauðstödd-
um einstaklingum móðurlega umönnun og um-
hyggju sem okkur þiggjendum og áhorfendum er
skylt að þakka,vitandi, að hún á inni í mörgum
slíkum sjóðum óska og bæna. Auk okkar vanda-
manna og vina, efast ég ekki um, að þessar
sorglegu slysfarir snerta viðkvæma strengi mjög
margra um allt land, biðjandi alveldi miskunnsem-
innar, að veita syrgjendum sinn styrk: unnustu •
Hauks, Ingveldi Gísladóttur, með ívar son þeirra
á fyrsta ári, foreldrum Hauks og systur, öðrum
ættmennum og vinum, sem og öllum, er af siysi
þessu eiga um sárt að binda, Haukur var sannar-
lega trúr þeirri kenningu: ,,Vinn þú meðan dagur
er, því nóttin kemur þá enginn getur unnið“, og
þótt dagurinn yrði styttri en hann og aðrir höfðu
vonað, vonum við, að fagrar minningar um góðan
dreng mýki dýpstu sárin. Ingþór Sigurbj.
t
Deyrfé, deyja frœndr,
deyr sjálfr ið sama.
En orðstír deyr aldregi,
hveim sér góðan getur.
Það var langt heim til íslands, þegar mér barst
sú harmafregn að Haukur.bróðir minn hefði látist
af slysíóium. Ég vildi ekki trúa þessu - ekki
Haukur, þessi lífsglaði og duglegi drengur, hann
gat ekki verið farinn frá okkur. Við höfðum rætt
saman í síma nokkrum dögum aður og hann
glaður sagði mér að nú væri hann búinn að ljúka.
íslendingaþættir
Vélskólanum og... Það átti svo margt að gera.
Það er margs að minnast, þegar hugsað er til
baka. Gáskinn og þrótturinn í Hauki var mikill,
alltaf verið að starfa,„spekúlera“,finna upp hluti
og smíða, því allt lék í höndum hans. Hann var
ekki gamall drengurinn, þegar við vorum í
sveitinni á sumrin í Oddgeirshólum í sól og þurrki
og mikið lá við að ná inn heyi, þá biluðu auðvitað
vélarnar.- Þá var það Haukur sem sagðist nú
aðeins skyldu „kíkja“ á þetta, og ailt fór í gang.
Við vorum eins og hver önnur systkini; rifumst og
elskuðumst á víxl. Þegar hann ekki hafði annað
þarfara að gera gat hann nú alltaf strítt stóru
systur sinni aðeins, sem var víst aðeins rólegri og
seinni í snúningum, og þótti stundum nóg um
fjörið í litla bróður.
Saman stóðum við svo sem einn maður, þegar
utanaðkomandi vandamál steðjuðu að. Eftir því
sem við uxum upp urðum við vinir á annan hátt.
Sérstaklega hef ég fundið það, þau ár sem ég hef
búið erlendis, þegar heim til íslands var komið í
frí, að það var gott að eiga bróður sem var boðinn
og búinn að hjálpa á allan hátt.
Lítið dæmi um atburð, sem mér þykir vænt um
og lýsir Hauki vel, því hann var ekki að tvínóna
við hlutina. - Síðasta sumar hringir hann eitt sinn
til mín til Kaupmannahafnar á fimmtudagskvöldi
og segir: „Sigrún, ertu heima í hádeginu á
morgun?" „Já“, sagði ég „Má ég skreppa til þín
um helgina?“ „Já“ „Ég kem þá með morgunflug-
inu." Á þennan hátt mun égminnast bróður míns,
fullum af lífiogfjöri. ViðJanog Óli Hrafn biðjum
þann sem öllu ræður að styrkja Ingu og ívar litla
frænda á þessum erfiða tíma og um ókomna
framtíð.
Hafi bróðir minn þökk fyrir stund sína á þessari
jörð. Sigrún
störf samhliða. Hann var umboðsmaður happ-
drættis Háskóla íslands í mörg ár og síðustu árin
einnig verðlagseftirlitsmaður á Austurlandi.
Félagsmálin kölluðu einnig að og sveitarstjórn-
armál. Var Björn oft ofarlega á lista framsóknar-
manna við bæjarstjórnarkosningar. Ekki átti hann
þó sæti í bæjarstjórn og virtist honum víðs fjarri
að sækjast eftir því. En hann hlýddi jafnan þegar
til hans var leitað, þannig átti hann t.d. lengi sæti
í fræðsluráði Neskaupsstaðar. Hann var virkur
félagi í Kaupfélagi Fram og í iðnaðar-
mannafélaginu á staðnum, svo einnig séu nefnd
dæmi um þátttöku hans í almennum félagsmálum.
Björn Steindórsson var í áratugi mjög virkur í
félagsskap framsóknarmanna í Neskaupstað og í
kjördæmissambandinu. Enginn var hann mál-
rómsmaður, en vann ötullega þegar því var að
skipta, var einn þeirra manna sem ætíð eru til
staðar á sínum pósti og þó aldrei fremur en þegar
mikils þarf með.
Á þessum vettvangi áttum við Björn langt og
náið samstaf við útgáfu fjórðungsblaðsins Austra.
Hann sá um fjármál og dreifingu, en ég skrifaði
ásamt með fleirum. Er mér til efs að margir hafi
haldið lengur úti blaði við sömu skilyrði, ritstjóri
um árabil víðs fjarri útgáfustað. Ósérplægni
Björns í störfum fyrir Austra gleymi ég varla.
Án hans hefði þráðurinn hlotið að slitna. En
það gerði hann raunar aldrei þótt ylti á ýmsu með
útgáfudagana. Áfram var haldið uns aðstæður
breyttust. Nýir menp tóku við blaðinu og juku
útgáfu þess eins og Austfirðingar þekkja.
Ekki getur hjá því farið að þeim sem fást við
pólitík áratugum saman tala um hana og skrifa og
leita eftir kjörfylgi trekk í trekk verði menn eins
og Björn Steindórsson ærið eftirminnilegir.
„Ávallt viðbúinn" átti svo sannarlega við hann á
því sviði og þakkarskuldin af minni hálfu varð
aldrei greidd.
Ekkert af því sem minnst hefur verið á hér að
framan, svo minnisstætt þó, er mér nú samt efst í
huga þegar ég minnist Björns Steindórssonar
látins, heldur heimilið hans og hennar Bjarnýjar
eins og það tók á móti mér hvert eitt sinn og eins
og það kom mér fyrir sjónir að öðru leyti. Alúð
þeirra og hlýjar móttökur voru óumbreytanlegar
og fjölskylduböndin, tengslin við börn og ung
barnabörn voru þess eðlis að þau hlutu að gleðja
gestinn og hlýja honum í sinni.
Björn Steindórsson var ekki heill heilsu síðustu
æviárin. Skyndilegt fráfall hans kom mér samt á
óvart. Hressilegt viðmót og vakandi áhugi fyrir
því sem var að gerast nær og fjær minnti
sannarlega ekki ásjúkdóma né aðsteðjandi hættu.
Eftirlifandi eiginkona Björns Steindórssonar er
dóttir Sigurðar Þorleifssonar, smiðs og konu hans
Halldóru Davíðsdóttur en þau bjuggu á Norðfirði.
Börn Björns og Bjarnýjar eru þrjú, Sigmar,
útgerðarmaður í Grindavík, Hallbjörg frú í
Neskaupstað og Steindór, húsasmíðameistari þar.
Við erum nokkuð mörg sem minnumst Björns
Steindórssonar með virðingu og þökk og söknum
5