Íslendingaþættir Tímans - 16.11.1983, Blaðsíða 8
BÓAS VALDIMARSSON
bifvélavirki, Ytri-Njarðvík
Fæddur 16. apríl 1911
Dáinn 23. okt. 1983
Föstudaginn 28. október fór fram frá Njarðvík-
urkirkju útför Bóasar Valdórssonar, bifreiða-
virkja. Hann var fjórða barn af tíu, þeirra hjóna
Valdórs Bóassonar frá Stuðlum í Reyðarfirði og
Herborgar Jónasdóttur frá Hlíðarenda í Breiðdal.
Þessi stóri systkinahópur fæddist á aðeins 12 ára
tímabili þó ekki væru tvíburar í fjölskyldunni. Það
má því ljóst vera að hér var í uppvexti enginn
smá meiður af Stuðla-ætt. Sum þessara systkina
urðu síðar, má segja landsþekkt fyrir dugnað og
áræði í störfum sínum enda uppvaxtarárin býsna
harður en dýrmætur skóli.
Þetta heimili á Stuðlum í Reyðarfirði, en þar
var Bóas fæddur, var ekki neitt frábrugðið
fjölskylduformi þess tíma ef heilsu og atorku naut
við hjá foreldrum. En oft var líka vinamissirinn
sár þegar skæðir sjúkdómar herjuðu s.s. barna-
veiki, berklar o.s.frv. sem ekkert varð við ráðið á
þeim tímum.
En hver var annars félags- og lífsaðstaðan til að
koma upp slíkum barnahóp, sem nálgast að vera
eitt „barnaheimili" - í minni sveitafélögum í dag?
Það er tilgangslaust að ætla sér að svara því nú
eftir heilan mannsaldur, þannig að börn og
barnabörn fái af því rétta mynd, svo er breytingin
algjör frá þeim tíma.
Ekki voru lífsþægindi þá en sem þykja sjálfsögð
í dag s.s. rafmagnið, sjálfrennandi vatn, kalt eða
heitt, eða vélvæðingin - svo eitthvað sé nefnt. En
breytingin mikla, vélöldin, var skammt undan og
Bóas tók svo sannarlega þátt í henni bæði austur
þar og á vertíðum í Vestmannaeyjum og víðar.
Það þótti vel skipað í starf þar sem hann var, sama
hvaða vandi var á ferðum. Hann vissi að lífsbarátt-
an var hörð og óvægin á hans unglingsárum.
Félagslega samhjálp í formi Iöggjafar, er við
þekkjum nú í dag var fjarlægur draumur.
Það var engum „félagsmálapakka" dreift til
barnmargra heimila í bæ eða byggð. Litli jóla-
pakkinn var það eina sem böm þeirra tíma gátu
hlakkað til að fá þegar best lét með heimilishag-
inn.
En sjaldan fellur eplið langt frá eikinni, stendur
þar. Bóasi hlotnaðist sú gæfa að fá í vöggugjöf hið
dýrmætasta frá sínum foreldrum. f honum bjuggu
eðliskostir feðranna sem komu að ómetanlegum
notum í lífsbaráttunni og síðar kom í ljós að þrek
hans og jafnaðargeð varð honum stórkostleg
lyftistöng í langvarandi heilsuleysi í um 30 ár.
Þrátt fyrir þessa erfiðleika var það hann sem gaf
ætíð styrk og gleði til samtíðar sinnar en þáði
minna af henni. Bóas var með afbrigðum starfs-
samur og duglegur strax frá æskuárum. Okkur
sem gjörla þekktum til hans á yngri manndómsár-
um, kemur ekki á óvart þótt hann hafi ofgert
heilsu sinni og þreki, - svo var kappið mikið,
ósérhlífni og hin órjúfandi hjálpfýsi við vini og
ættingja. Fórnfýsi hans við að hjálpa ástríkri
móður með uppeldi á yngri systkinum og fóstur-
börnum hennar verður vart metin, - enda ætlaðist
hann áreiðanlega ekki til þess.
Vinnugleði hans og létta lund meðal samtíðar
sinnar verður ennfremur ekki þökkuð sem skyldi.
Glettnin græskulaus, hlýjan og bros á vör í leik eða
vinnu gleymast þeim ei er nutu samveru hans.
Þessir dýrmætu meðfæddu eðliskostir voru í svo
ríku mæli hjá Bóasi að allt fram á þennan dag
minnast gamlir félagar hans frá vertíðarárunum í
Vestmannaeyjum þess þó nú sé yfir hálf öld sfðan
þeir störfuðu með honum þar.
Aðeins 16 ára kemur Bóas úr afskekktri sveit á
Austurlandi til að stunda sjósókn í Vestmannaeyj-
um, meðal annars hjá hinum þekktu útgerðar-
mönnum Eyjólfi Gíslasyni frá Bessastöðum og
Guðlaugi Brynjólfssyni frá Odda. Voru þessi, ár
hans í Eyjum honum mjög hjartfólgin og minnis-
stæð. Náin tengsl héldust ætíð síðan milli þessara
sægarpa og Bóasar. Þeir lofuðu dugnað hans og
kunnu að meta hans sérstöku ljúfmennsku í harðri
sjósókn.
Það hlýtur að vera meira en lítið mannbætandi
að kynnast slíkum mannkostum, sem gefa um-
hverfi sínu hlýju og sjá fyrst og fremst bjartari
hliðar sinnar samtíðar. Þeim sem bera gæfu til
þess að brosa við tilverunni og hreinsa hið
mannlega andrúmsloft af drunga og deyfð, gefa
ómetanlega mikið til samfélagsins. Bóas var einn
af þeim.
En þó þessi góði drengur sem nú er kvaddur
hafi mikið gefið á lífsleiðinni þá hefur hann einnig
hlotið gæfu og gleði með gjöfum forsjónarinnar.
Árið 1939,19. september kvæntist Bóas eftirlif-
andi konu sinni Margréti Eiríksdóttir, dóttur
hinna vinsælu merkishjóna Eiríks Sigurðssonar,
kennara og Kristínar Sigbjörnsdóttir, ættuðum af
Fljótsdalshéraði. Hjónaband Bóasar og Margrét-
ar hefur verið farsælt og gæfusamt. Fyrstu búskap-
arárin voru að mestu austur á Reyðarfirði þar sem
Bóas stundaði bifreiðaakstur en þó aðallega
bílavélavirkjun.
En sem áður getur fór heílsan að dvína fyrir um
30 árum síðan og var þá fjölskyldunni talið rétt að
flytja um set af heilsufarsástæðum . Heimili
hennar hefur því verið í Y-Njarðvík síðan. Þar
hafa synirnir vaxið upp og notið ástúðar foreldra
meðan þroski og mennt hefur búið þá undir
lífshlaupið.
Elstur er Eðvald, húsameistari. Kona hans er
Sigrún Albertsdóttir. Þá Valdór trésmiður, giftur
Rósu Gústafsdóttur. Yngstur er Eiríkur garð
yrkjufræðingur, giftur Matthildi Bjarnadóttur.
Barnabörnin eru arðin 7. Það voru stórar gleði-
stundir fyrir afann og ömmuna að dvelja með
þessum föngulega barnahóp, ekki síst í sumar-
bústað þeirra, Dalbrekku í Mosfellssveit en þar
eyddi Bóas tómstundum sínum æ oftar eftir því
sem þrek og heilsa leyfði nú hin síðari ár.
Við í hinum stóra vinahópi Bóasar Valdórsson-
ar og fjölskyldu hans sendum nánustu okkar
innilegustu samúðarkveðjur, - og þökkum fyrir
ljúfa og ógleymanlega samfylgd á liðnum tímum.
Blessuð sé minning hans.
Eðvald B. Malmquist
8
íslendingaþaSttir