Íslendingaþættir Tímans - 29.12.1983, Blaðsíða 8
Halldór Þorsteinsson
Fæddur 23. júlí 1912
Dáinn 11. desember 1983
Fáum mun hafa dottið í hug í þeim fjölmenna
hópi vina og ættingja er heimsóttu þau hjónin að
Laugarvatni á sjötugsafmælinu fyrir rúmu ári, að
svo væri stutt að leiðarlokum þessa glæsilega og
lífsglaða afmælisbarns, er lék á alsoddi við að taka
á móti heillaóskum mikils fjölmennis, á þeim
tímamótum. er hjá flestum er lokið önn dagsins
og venjulegu ævistarfi. Allir sem þekktu Halldór
vissu þó mæta vel, að síst af öllu mundi þessi
starfsglaði og atorkusami maður hugsa til að
setjast í helgan stein og halda að sér höndum, því
auðvitað getur maður, sem unnið hefur hörðum
höndum allt frá barnæsku við hin ólíkustu störf,
bæði við sjó og í sveit, í litlu þorpi og í skarkala
höfuðborgarinnar alltaf fundið sér verðugt verk-
efni huga og handar, er fullnægt gæti athafnaþrá
og vinnugleði hins hressa og hraustlega sjötuga
manns, sem ellin virðist eiga svo langt í land með
að beygja, jafnvel þó æviárum fjölgaði enn um
tugiEn margt fer öðruvísi en ætlað er, því í
byrjun marsmánaðar kenndi hann fyrst þess
sjúkdóms er eigi var í mannlegu valdi að ráða bót
á, en einnig þeim örlaga dómi tók Halldór með
stakri rósemi og karlmennsku, svo sem vænta
mátti eftir hans skapgerð.
Halldór var fæddur á Stöðvarfirði, sonur Þor-
steins Mýrmanns bónda og kaupntanns þar, og
ekki síst, að vera hagsýnn við allt sem gert er og
vera sýnt um fjármál.
Allt þetta hafði Sigurður til að bera. Mörgdæmi
eru um, að menn hafi unnið hörðum höndum
langa ævi og aldrei orðið fé við hendur fast, vegna
þess að hagsýni og fjármálavit hefir skort.
Áður fyrr, þegar beit var notuð til hins ýtrasta
var það talin mikil kúnst að eyða litlu heyi og
sauðfé gengi vel fram, og þeir sem gátu hirt
þannig, voru kallaðir góðir fjármenn. Sigurður á
Marbæli var góður fjármaður. Hann gaf gaum að
smáu og stóru, hafði næma athyglisgáfu. Góður
fjármaður sér með hinu þriðja auga. Hann sér í
svip ánna og á ullarfari hvernig þeim líður.
Ekki fór Sigurður í skóla eftir fermingu, en
vorið 1920 tók hann inntökupróf í Gagnfræðaskól-
ann á Akureyri. Séra Helgi Konráðsson var þar
með og sagði að hann hefði tekið mjög gott próf.
Sigurður mun hafa haft góðar námsgáfur og
sérstaklega stærðfræðigáfu. En af skólanámi varð
ekki, því að faðir hans veiktist og sýnir það
skyldurækni við foreldra.
Sigurður vann ekki mikið við opinber störf.
mun ekki hafa kært sig um það, en hann var
einlægur samvinnumaður og var um áratugi
fulltrúi á aðalfundum Kaupfélags Skagfirðinga
fyrir Seyludeild. Hann var mikill starfsmaður og
féll ekki verk úr hendi við bústörfin, en hann var
ekki einn, Ingibjörg kona hans er bráðdiigleg og
góð kona og mátti ekki á milli sjá hvort þeirra
vann meira, og þau unnu ekki fyrir gýg. því
8 -
konu hans Guðríðar Guttormsdóttur prests Vig-
fússonar, merkra og valinkunnra heiðurshjóna.
Var heimilið fjölmennt, systkinin 7 auk vinnu-
fólks, og þó eigi hafi verið þar auður í garði, hafa
uppeldisskilyrðin verið slík, að ættgöfgi og góðar
efnahagur þeirra var alltaf góður.
Á fyrri árum meðan börnin voru öll heima, var
þar margt fólk í heimili. Gamalt fólk var þar oft
lengur eða skemur. Séra Hallgrímur í Glaumbæ
var þar í þrjú ár eftir að hann hætti prestsskap.
Þegar þau hjónin ræddu um það, hvort taka ætti
gamalt fólk í heimilið, taldi Sigurður það sjálfsagt
ef unnt væri. .
Sigurður á Marbæli gerði aldrei mannamun.
Við þá sem umkomulausir voru og minnst máttu
sín, var hann hlýr í viðmóti og hjálpsamur. Hann
var jáfnaðarmaður í hugsun og athöfn. Þegar
Sigurður var dáinn var það, að minnsti bróðir í
Seyluhreppi, fann til ogtjáði sigum, aðhann hefði
verið sér góður.
Börn Sigurðar og Ingibjargar eru, talin í
aldursröð: Guðrún, gift í Kópavogi, Guðbjörg,
gift í Hafnarfirði, Jón, ekkjumaður, búsettur í
Reykjavík, Sigurlína, gift í Kópavogi, Árni Theo-
dór, dó á fyrsta ári, Árni, bóndi á Marbæli og
Sigrún, gift á Patreksfirði.
Um leið og ég votta vandamönnum Sigurðar á
Marbæli samúð mína, vil ég geta þess, að fyrr og
síðar, naut ég hinnar hlýju gestrisni hans. Við
ræddum um eitt og annað og yfir umræðum okkar
var oft kýmniblær.
Þegar góðir búhöldar og sæmdarmenn hverfa á
braut, verður skarð fyrir skildi og söknuður, þó
kynslóðin endumýi sig, en eftir verður minningin,
sem flytur yl í sinni.
Björn Egilsson
gáfur fengu vel notið sín, þó eigi væru mennta-
skilyrði slík sem síðar varð. Um tvítugsaldur
stundaði Halldór nám við Hvítárbakkaskólann og
éinnig við héraðskólann í Reykholti. Þá gerðist
hann barnakennari um fjögra ára skeið með
góðum árangri, síðast í Þverárhlíð í Mýrasýslu, en
fluttist þá til Akraness, ásamt konu sinni Rut
Guðmundsdóttur frá Helgavatni, hinni mætustu
ágætis konu, og þar fæddust þeim synirnir tveir,
Sigurður húsasmíðameistari, starfsmaður hjá
Reykjavíkurborg og Birgir kaupmaður í Reykja-
vík.
Á Akranesi réðst Halldór til vélvirkjanáms hjá
hinu kunna fyrirtæki Þorgeirs Jósepssonar, og
lauk þar tilskildum prófum. Á Akranesi tók
Halldór mikinn þátt í félagsmálum og var dug-
mikill á því sviði sem öðrum. Eftir að Halldór
flutti til Reykjavíkur tók hann sér margt fyrir
hendur, svo sem verslunarstörf ýmis konar, bók-
band og myntsöfnun, svo eitthvað sé nefnt.
Vandað bókasafn átti hann og las mikið góðar
bækur, svo sem er einkenni margra íslendinga, er
eigi hafa notið skólagöngu svo sem þeir hefðu
kosið. - Var heimili þeirra hjóna einkar fallegt og
hlýlegt, m.a. prýtt fallegum málverkum frúarinn-
ar. Var þar gott að koma, enda oft gestkvæmt í
góðum fagnaði.
Að lokum vil ég þakka mági mínum og hans
fjölskyldu alla vinsemd á liðnum árum, og þá ekki
síst við börn okkar og þeirra fjölskyldur, sem nú,
eins og við, sakna þessa hispurslausa og vel gerða
frænóa, sem nú er allur og varð reyndar aldrei
gamall.
-Guðmundur Björnsson.
Peir sem
skrifa
minningar-
eða afmælis-
greinar
í íslendinga-
þætti, eru
vinsamlegast
beðnir um
að skila
vélrituðum
handritum
Islendingaþaöttir