NT - 13.08.1984, Blaðsíða 13

Mánudagur 13. ágúst 1984 13
■ Ferlimál og farartxkjamál e
Samkvæmt greinargerð
er fylgdi frumvarpinu er
það augljós vilji flutnings-
manna að þessi breyting nái
til allra sem fá svo kallaða
hærri eftirgjöf, en geta þó
ekið sjálfir.
2. Þingið beinir þeirri áskorun
til Tryggingastofnunar
ríkisins, að lán til kaupa á
bifreiðum fatlaðra verði að
m.k. kr. 90.000,- miðað við
verðlag í júní ’84. Láns-
upphæð fylgir almennum
verðhækkunum og verði
vaxtalaus. Við lánveitingu
verði tekið sérstakt tillit til
þeirra sem kaupa bifreið í
fyrsta sinn.
3. Ef fötlun viðkomandi hefur
breyst á leyfistímabilinu og
bifreiðin verður þess vegna
ekki nothæf að mati læknis
og/eða ökukennara verði
endurveiting heimil að
nýju.
4. Þingið skorar á Trygginga-
stofnun ríkisins að greiða
að fullu öll hjálpartæki sem
fatlaðir þurfa að nota í
bifreiðar sínar. Vekja ber
sérstaka athygli á því að nú
greiðir Tryggingastofnun
ríkisins aðeins hluta í
sumum hjálpar-tækjum í
bifreiðar og hefur alfarið
hafnað að greiða nokkuð í
öðrum. Fyrir þá sem þess
þurfa eru aflhemlar, sjálf-
skipting og vökvastýri
nauðsynleg öryggistæki.
5. Þingið beinir þeirri áskorun
til fjármálaráðherra og
sveitastjórna, að beita sér
fyrir því, að reksturskostn-
aður og afskriftir bifreiða
þeirra öryrkja sem fötlunar
sinnar vegna þurfa á bifreið
að halda, verði frádráttar-
bær til álagningar útsvars
og tekjuskatts. Lög og
reglugerð þar að lútandi
verði settfyrirn.k. áramót.
6. Þingið skorar á bæjar-, og
sveitastjórnir og einkaað-
ila, að gera þjónustu al-
menningsvagna þannig úr
garði að fatlaðir geti notið
hennar.
7. í Ijósi þeirrar reynslu sem
fengist hefur af þeim tal-
stöðvum sem Trst. rík.
greiðir skorar þingið á
stofnunina að greiða bíla-
síma í bifreiðar þeirra sem
mest eru hreyfihamlaðir.
8. Þingið skorar áTrst. rík. að
greiða ökukennslu fyrir þá
sem nauðsynlega þurfa á
bifreið að halda vegna
fötlunar sinnar.
i ákaflega mikilvæg og brenna þungt
Trygginga- og lífeyrismál:
1. Þingiðlýsirstuðningisínum
við framkomið frumvarp um
breytingu á 12. grein 3. máls-
greinar almannatryggingalaga
um áfrýjunarrétt öryrkja á
úrskurði tryggingayfirlæknis
(lög no. 67/1971).
2. Þingið telur mikið ósant-
ræmi og ósanngirni í núverandi
úthlutunarreglum um bensín-
styrk, þar sem t.d. ellilífeyris-
þegar geta fengið bensínstyrk
án nokkurs tillits til tekna, en
hreyfihamlaðir og aðrir öryrkj-
ar, sem fara yfir ákveðið tekju-
mark, fá engan stuðning til
reksturs bifreiðar sinnar. Þing-
ið hvetur til þess að bensín-
styrkur verði greiddur til sem
háðir eru bifreið til að geta
borið sig um, án tillits til tekna.
3. Þingið mótmælir harðlega
þeirri gífurlegu hækkun
sem orðið hefur á kostnað
við lyfja- og læknisþjón-
ustu.
4. Þingið varar harðlega við
öllum hugmyndum um
„sjúklingaskatt og hvers-
___konar öðrum álögum, sem
kæmu harðast niður á tekju-
minnstu aðilum þjóðfélags-
ins.
5. Þingið telur að örorkulíf-
eyrir og óskert tekjutrygg-
ing eigi aldrei að vera lægri
en sem nemur lögboðnum
lágmarkslaunum. Örorku-
—- lffeyrir verði þó aldrei lægri
en 40% af þeirri upphæð.
6. Þingið leggur áherslu á að
meðfylgjandi breyting verði
gerð á 14. gr. til samræmis
við 73 gr. almannatrygg-
ingalaga: Sé barn við nám
eða í starfsþjálfun getur
barnalífeyrisgreiðsla staðið
til 20 ára aldurs þess, en
barnalífeyrir er aldrei
greiddur lengur en til 18 ára
aldurs.
7. Þingið ályktar, að örorku-
lífeyrisþegnar verði að geta
setið við sama borð og
aðrir, er þeir komast á
ellilaunaaldur, þess vegna
hækki Alþingi örorkulífeyri
um 2% frá 1. janúar 1985,
sem renni beint í lífeyris-
sjóð, og verði samið um
starfssvið sjóðsins. Heil-
brigðis- og Tryggingamála-
ráðuneytiö skipi einn mann,
Öryrkjabandalag íslands
einn mann og Alþingi einn
mann, til að semja lög
sjóðsins.
Félagsmál:
1. Félagsleg endurhæfing og
starf í tengslum við hana
á fötluðum.
verði forgangaverkefni
næsta starfstímabils. Til að
vinna að henni verði haldin
eftirfarandi námskeið:
Námskeið fyrir aðstand;
endur fatlaðra barna.
Fyrsta námskeiðið verði
haldið í Ölfusborgum eða
Munaðarnesi eigi síðar en í
október. í kjölfarþessverði
haldin námskeið víðar um
landið. Námskeiðið verði
haldið í samvinnu við
Styrktarfélag lamaðra og
fatlaðra og Þroskahjálp.
Námskeið í táknmáli fyr-
ir Sjálfsbjargarfélaga og
kennara í grunnskólum,
jafnframt verði tekin upp
kennsla í táknmáli í ein-
hverjum bekkjum grunn-
skóla til reynslu og vísast
þar til 2. mgr. 25. gr. laga
nr. 41/1983 um málefni fatl-
aðra.
Kynfræðslunámskeið
með sérstöku tilliti til fatl-
aðra a.m.k. einu sinni á ári.
2. Komið verði á kynningu á
hjálpartækjum sem víðast
um landið. Leitað verði
samvinnu við Svæðisstjórn-
ir, Hjálpartækjabankann
og aðra aðila er vinna að
þeim málum. Fyrsta kynn-
ing verði haldin í október-
mánuði í húsakynnum Örva,
verndaðs vinnustaðar í
Kópavogi, sem býður upp
á hentuga og skemmtilega
aðstöðu. Vegna kynningar
annars staðar á landinu
bendum við á heilsugæslust-
öðvar og húsakynni Sjálfs-
bjargarfélaganna.
3. Önnur námskeið, ýmist
svæðisbundin eða fyrir
landið allt, s.s. um félags-
mál, námsráðgjöf, heimilis-
hald, sparnaði í heimilis-
rekstri, atvinnumál og leiðir í
þeim.
4. Unnið verði skipulega að
því að ná til nýlega fatlaðs
fólks, t.d. á Grensásdeild
Borgarspítalans, til að veita
því aðstoð og virkja það í
starfi samtakanna s.s. með
þáttöku í námskeiðum og
félagsmálastarfi.
5. Efla þarf sameiginlegt félags-
starf ungs fatlaðs og ófatlaðs
fólks.
6. Þingið felur framkvæmda-
stjórn og félagsdeildum að
hafa samband við félags-
málaráð bæjar- og sveitar-
stjórna og knýja á um að
fatlaðir eigi kost á húshjálp
og heimahjúkrun á kvöldin
og um helgar.
7. Gera þarf fötluðum kleift
að komast í sumarleyfi og
ferðast innanlands sem
utan. í þessu skyni skal
unnið að því að orlofshús
verði aðgengileg í öllum
orlofsbyggðum og kynna
þarf fötluðum þau hús sem
þegar eru aðgengileg. Þá
leggur þingið til að Sjálfs-
björg l.s.f. leiti samvinnu
við Ferðamálaráð íslands
um leiðir til þess að opna
gistihús landsins hreyfi-
hömluðu fólki. Einnig felur
þingið framkvæmdastjórn
að kanna möguleika á
orlofsdvöl fyrir fatlaða, t.d.
með svipuðu sniði og orlof
húsmæðra.
8. Þingið skorar á ríkisstjórn
og sveitarstjórnir að stuðla
að byggingu sundlauga við
endurhæfingar og ljúka
þeim byggingum sem byrj-
að er á, og er þá sérstaklega
bent á væntanlegar sund-
laugar við Landspítalann,
Grensásdeild Borgarspítal-
ans í Reykjavík og við
Endurhæfingastöð Sjálfs-
bjargar á Akureyri.
f framkvæmdastjórn til næstu
tveggja ára voru kjörin:
Formaður: Theodór A.
Jónsson, Seltjarnarnes
Yaraformaður: Jóhann Pétur
Sveinsson, Reykjavík
Ritari: Kristín Jónsdóttir,
Reykjavík
Gjaldkeri: Vikar Davíðsson,
Reykjavík
Meðstjórnandi: Valdimar
Pétursson, Akureyri
Varamenn:
Guðmundur Hjaltason, Akur-
eyri, Valgerður Guðjóns-
dóttir, Grindavík, Helga
Axelsdóttir, Neskaupstað.
Ólöf Ríkarðsdóttir og Sigur-
sveinn D. Kristinsson, sem átt
höfðu sæti í framkvæmda-
stjórn gáfu ekki kost á sér til
endurkjörs.
Landssambandsstjórn
er þannig skipuð:
Reykjavík: Trausti Sigurlaugsson
Austurl.: Unnur Jóhannsdóttir
Stykkish.: Lárus Kr. Jónsson
Akranes: Halldór Sigurðsson
Húsavík: Árni Björn Þorvaldsson
Suðurn: Friðrik Ársxll Magnússon
ísafj.: Messíana Marsellíusdóttir
Bolungarvík: Jóhann Kristjánsson
Vestm.eyjar.:
Arnmundur Þorbjörnsson
Árnessýsla: Pálína Snorradóttir
Akureyri: Snxbjörn Þórðarson
Sauðárkr.: Branddís Benediktsd.
Siglufj.: Valey Jónasdóttir
Blönduós:
Guðmundur Klemenzson
Málsvari frjálslyndis,;
. samvinnu og félágshyggju
Útgefandi: Nútíminn h.f.
Ritstjórar: Magnús Ólafsson (ábm)
og Þórarinn Þórarinsson
Ritstjórn, skrifstofur og auglýsingar:
Síðumúli 15, Reykjavík. Sími:
686300. Auglýsingasími: 18300. .
Kvöldsímar: 686387 og 686306.
Verð í lausasölu 25 kr.og 30 kr. um
helgar.
ÁcLrift 97«; Lr
Setnihg og umbrot: Tæknideild NT.
^ Prentun: Blaðaprent hf.
Pennastrikið
■ Sviss og ísland hafa verið meðal fárra landa í heim-
inum þar sem ekki hefur verið atvinnuleysi. í Sviss
hefur ekki verið teljandi verðbólga, en meiri hér en
víðast annars staðar.
Ólíkar stefnur í peningamálum ráða hér tvímæla-
laust miklu. Svisslendingar fylgja þeirri stefnu í pen-
ingamálum, að meginmáli skipti að halda verðgildi
peninganna sem stöðugustu, og hafa því vextina lága.
Islendingar hafa í tvo áratugi fylgt þeirri stefnu í
peningamálum, að leysa efnahagslegan vanda til bráða-
birgða með gengissigi og gengisfellingu, en reyna að
rétta hlut sparifjáreigenda með háum vöxtum.
Þegar verðbólgan var að halda hér innreið sína á
síðari heimsstyrjaldarárunum, vöruðu Framsóknar-
menn mjög við henni og hvöttu til þess, að róttækum
ráðum yrði beitt til að koma í veg fyrir hana.
Einn orðhagur andstæðingur Framsóknarflokksins
taldi þessar áhyggjur ástæðulitlar. Ef atvinnuvegirnir
kæmust í vanda vegna verðbólgunnar, væri hægt að
ráða bót á því með einu pennastriki.
Það voru ekki allir, sem áttuðu sig á því þá, hvað
hann átti við, en að sjálfsögðu átti hann við það, að
hægt væri að fella gengið með einu pennastriki.
Þetta þótti þá ekki álitleg leið og Islendingar voru
tregir til að beita pennastrikinu. Islendingar höfðu
reynt eftir fyrri heimsstyrjöldina, að óstöðugt gengi
og fallandi var ekki eftirsóknarvert ástand. Til að
festa verðgildi gjaldmiðilsins hafði sú hamla verið
sett, að ekki mætti breyta genginu, nema með
sérstöku samþykki Alþingis.
Á árinu 1961 var gerð örlagarík breyting á skipan
peningamála. Þá höfðu efnahagsaðgerðir viðreisnar
stjórnarinnar svonefndu, sem gerðar voru árið áður,
haft mikla kjaraskerðingu í för með sér, m.a. vegna
þess, að stjórnin hafði sett lög, sem bönnuðu vísitölu-
bætur á laun. Verkalýðshreyfingunni tókst sumarið
1961 að knýja fram 11% kauphækkun.
Ríkisstjórnin taldi þessa kjarabót of mikla. Hún
setti því bráðabirgðalög, sem fólu tvennt í sér. í
fyrsta lagi var gengisskráningarvaldið tekið úr hönd-
um Alþingis og fært til Seðlabankans, sem þó þarf að
hafa samráð við ríkisstjórnina um beitingu þess. í
öðru lagi var gengi krónunnar fellt.
Síðan umrædd bráðabirgðalög voru gefin út og
staðfest af þingmönnum viðreisnarstjórnarinnar,
hefur hlaupið mikið fjör í gengisfellingar á íslandi.
Þær hafa orðið hér fleiri og meiri á þessum tíma en
annars staðar í Evrópu. Pennastriksleiðin hefur
verið ríkjandi lausn, þegar útflutningsatvinnuvegirn-
ir hafa verið komnir í vanda sökum verðbólgu.
Verkalýðssamtök og atvinnurekendur hafa gert
óraunhæfa kaupgjaldassamninga. í trausti þess, að
hægt væri að beita pennastrikinu, ef atvinnuvegina
ræki í strand.
Pennastriksleiðin er að því leyti auðveld leið, að
hægt er að framkvæma hana með pennastriki. Aðrar
leiðir eru miklu erfiðari í framkvæmd. Þess vegna er
örðugra að ná stjórnmálalegu samstarfi um þær. En
þær eru líklegar til að gefa betri raun, þegar til
lengdar lætur. Gengisfelling íeysir aðeins vanda
atvinnuveganna til bráðabirgða. En bráðlega fylgir
aukin verðbólga í kjölfar hennar og hinna háu vaxta,
sem hún framkallar.
Núverandi ríkisstjórn gerir nú tilraun til þess að
víkja frá pennastriksleiðinni og fylgja fordæmi Sviss-
lendinga.