NT - 05.07.1985, Page 2

Föstudagur 5. júlí 1985
Hingað og ekki lengra:
Skynsamlegast
að auka skatta
■ „Nei, stefnan hefur nú
ennþá verið sú að lækka tekju-
skaltinn, svo það hefur ekki
verið rætt um aukna skatt-
heimtu," svaraði Steingrímur
Hermannsson, forsætisráð-
herra, spurningu NT um hug-
myndir í ríkisstjórninni um
sérstakan neyðarskatt sem
varið yrði til að grynnka eitt-
hvað á hinni gífurlegu skulda-
súpu ríkissjóðs, sem sagt var
frá í gær.
„En það er áreiðanlega
mjög mikilvægt að fara alvar-
lega að skoða bæði skuldir
ríkissjóðs og þjóðarbúsins,
lengra fram í tímann. Þess
vegna var í febrúar samþykkt
að gera 3ja ára fjárlagaáætlun
sem nú er unnið að. Söntuleið-
is er ég að láta vinna að slíkri
úttekt á þjóðarbúinu í heild.
sérstaklega með tilliti til hinn-
ar þungu greiðslubyrðar af er-
lendum skuldum sem hækkað
hefur úr u.þ.b. 20 í 24 af
hundraði gjaldeyristekna -
bæði vegna hækkandi skulda
og hækkandi vaxta. Ég held að
það sé alveg ljóst að menn
verða nú að fara að staldra við
og segja: Hingað og ekki
lengra - og fara að vinda ofan
af þessu,“ sagði Steingrímur.
Hann kvað það rétt að um
3.500 milljónir af eldri lánum
ríkissjóðs á innlendum ntark-
aði falli í gjalddaga á þessu ári.
Undir þeim greiðslum verði
að standa með nýjum lántök-
um, að hluta á innlendum
markaði og að hluta erlendis.
Til þess er nú verið að selja
ríkistryggð skuldabréf, sem
eru með hærri vöxtum en
gömlu bréfin voru.
- En lántökur til að greiða
vexti hljóta að hækka heildar-
skuldirnar.
Er endaíaust hægt að borga
af þeim með nýjum lánum?
- Vitanlega þýöir það aukn-
ar skuldir og vitanlega er ekki
endalaust hægt að borga af
lánum með nýjum lánum. Það
er þessvegna sem við verðum
að fara að geta lagt eitthvað til
hliðar - til að borga skuldirnar
niður. En það tekur langan
tíma - verður ekki gert á 1,2-3
árum. Ef menn ætla að halda
uppi kaupmætti og reyna að
auka hann smám saman, þá
verða þeir peningar ekki um
leið notaðir til að greiða
skuldir.
- Að leggja til hliðar upp í
skuldirnar - verður það gert
öðruvísi en að hækka skatta?
I raun og veru væri það
- til að
Qrynnkaá
skuldum
ríkissjóðs,
segirStein-
grímur Her-
mannsson
skynsamlegast að auka skatt-
ana - en þá minnkar auðvitað
kaupmátturinn. Þrátt fyrir það
væri það í raun rétta leiðin -
það þarf að fara að afla fjár til
að borga niður skuldir, sagði
Steingrímur.
Verkfallinu á Dýrafirði lokið:
Nýju eftirlits-
kerfi komið á
fyrir mánaðamót
■ Vikulöngu verkfalli ell-
efu starfsmanna hraðfrysti-
húss Kaupfélags Dýrfirð-
inga vegna refsibónuss er nú
lokið, með samkomulagi
vinnuveitandans, verkalýðsfé-
lagsins Brynju, Alþýðusam-
bands Vestfjarða og Vinnu-
málasambands samvinnufé-
laganna.
Samkomulagið felur það í
sér, að hraðfrystihúsið leiti
að öðru kerfi til gæðastýring-
ar, og skal þvÉ lokið fyrir
mánaðamót. Takist ekki
samkomulag um nýtt kerfi
fyrir þann tíma, verður þá
komið upp sambærilegu
eftirlitskerfi og er í öðrum
frystihúsum á Vestfjörðum.
Kísilmálmverksmiðjan:
Elkem ber saman Grund
artanga og Reyðarfjörd
■ Ekki liggur enn fyrir hvort
norska fyrirtækið Elkem verður
þátttakandi í byggingu kísil-
málmverksmiðju á íslandi, í
samvinnu við íslensk
stjörnvöld. Á viðræðufundi
samningamanna Elkem og
samninganefndar um stóriðju í
gær, var skipst á skoðunum um
stofnkostnað og rekstraráætlun
fyrir slíka verksmiðju á Grund-
artanga annars vegar og Reyð-
arfirði hins vegar. Elkem mun
nú íhuga þessar áætlanir og gefa
mat sitt á næsta fundi aðilanna,
sem verður haldinn í lok ágúst.
Geir A. Gunnlaugsson fram-
kvæmdastjóri Kísilmálmvinnsl-
unnar hf. sagði í samtali við NT,
að það væri ekkert vafamái, að
Elkem vildi frekar byggja slíka
verksmiðju á Grundartanga,
þar sem þá væri hægt að nýta
aðstöðu, sem þar er fyrir hendi.
Stofnkostnaður verksmiðjunn-
ar myndi lækka eitthvað við
það. Hcfur jafnvel verið talað
um heildarsparnað upp á 650
milljónir króna, en Geir vildi
ekki staðfesta þá tölu.
Samhliða kísilmálmverk-
smiðju á íslandi, er Elkem að
velta fyrir sér rekstri slíkrar
verksmiðju í Svíþjóð og í Bras-
ilíu, þar sem boðið er upp á
mjög hagstætt raforkuverö. í
Svíþjóð yröi raunverð rafork-
unnar um 6-8 mill og í Brasilíu
undir 10 millum Áíslandi hefur
verið talað um 18 mill, en Norð-
mennirnir hafa sagt, að enginn
myndi byggja verksmiðju með
slíku raforkuverði.
Geir A. Gunnlaugsson sagði,
að ekki hefðu verið nefndar
neinar formlcgar tölur í sam-
bandi við raforkuverðið. Hann
benti þó á, að eins og málum
væri nú háttað með fyrirhugaða
stóriðju í landinu, væri ljóst, að
kísilmálmverksmiðja á íslandi
myndi fyrst og fremst auka nýt-
ingu Blönduvirkjunar, og gæti
sú staðreynd orðið ráðandi þátt-
ur í orkuverðinu.
Samkvæmt heimildum NT
gæti það þýtt, að Elkem þyrfti
ekki að greiða mjög hátt verð
fyrir orkuna, að minnsta kosti
tímabundið, án þess að Lands-
virkjun tapaði á viðskiptunum.
Fyrstu umferðarljósin á Selfossi hafa verið sett upp við Austurveg við Reynivelli. Þarna er um að ræða handstýrð gangbrautarljós.
NT-mynd: Sverrir
ErRUVAK
einkafyrirtæki?
■ Nokkrar umræður hafa
spunnist um stöðu útibús
Ríkisútvarpsins á Akureyri
að undanförnu og stöðu þess
í menningarlífi og bæjarlífi
þar.Akureyringar halda mik-
ið karnival á næstunni og
vildu fá aðstöðu og tæki hjá
bæjarstöðinni til þess að út-
varpa Hundadagaútvarpi.
Jónas Jónasson forstöðu-
maður RÚVAKs mun hafa
tekið illa í þær hugmyndir og
urðu heimamenn að snúa sér
beint til útvarpsstjóra. Hann
gat heldur ekki talið Jónasi
hughvarf, inn í húsnæði
RÚVAKs færu heimamenn
ekki með sitt Hundadagaút-
varp. Það varð úr að Hunda-
dagamenn fengu sendi hjú
Pósti og síma og setja sjálfir
á laggirnar sína útvarpsstöð
sem hefur sendingar í dag.
Nú velta mcnn á Akureyri
því fyrir sér, fyrir hvern
RÚVAKsé....
Að hafa ekkert til alls
■ Þeim erlendu stórfyrir-
tækjum, sem íslensk stjórn-
völd eru að reyna að lokka tií
að taka þátt í taprekstri kís-
ilmálmverksmiðju gengur
mjög erfiðlega að skilja
áhuga íslendinga á að hola
verksmiðjunni niðurá Reyð-
arfirði, þar sem það virðist
vera hagkvæmara að reka
hana á næstum öllum öðrum
stöðum á landinu.
Og íslendingum gengur
jafnilla að skilja hversvegna
útlendingarnir eru með þetta
múður, því allt mælir með
því að verksmiðjan verði sett
upp á Reyðarfirði. Garðar
Sigurðsson alþingismaður
hefur sett helstu rökin fyrir
þessari staðsetningu fram á
mjög einfaldan og skýran
hátt. Á Reyðarfirði er engin
höfn, þar er enga sérþekk-
ingu að finna, þar er enginn
mannskapur og þar er ekkert
rafmagn. Og þegar við bætist
að iðnaðarráðherra er úr
Austurlandskjördæmi þá
hljóti allir að sjá að enginn
annar staður kemur til
greina...
Islensk iðnfyrirtæki:
Borga hæsta raforku-
verð á Norðurlöndum
FÍI ætlar að reyna að fá það lækkað
■ íslensk iðnfyrirtæki borga
hæsta raforkuverð á Norður-
löndum og getur það verið allt
að þrefalt hærra en í nálægum
löndum. Raforkukostnaður
smærri og meðalstórra iðnfyrir-
tækja er að meðaltali 1-2% af
veltu, en getur farið upp í 4% í
einstökum greinum.
Upplýsingar þessar koma
fram í nýjasta tölublaði frétta-
bréfs Félags íslenskra iðnrek-
enda. Þar segir, að orsakir hins
háa raforkuverðs á íslandi séu
margar, svo sem virkjunar-
hraði, erlendar lántökur, dreifi-
kerfi, taxtauppbyggingog skatt-
lagning. Nefnd á vegum iðnað-
arráðuneytisins er nú að skoða
verðmyndun raforku hér á landi
og munu endanlegar niðurstöð-
ur liggja fyrir í ágúst eða sept-
ember.
Félag íslenskra iðnrekenda
er að vinna að könnun á raf-
orkukostnaði iðnfyrirtækja og'
verða niðurstöður hennar birtar
í greinargerð. Niðurstöðurnar
verða síðan notaðar í viðræðum
við orkuseljendur og hið opin-
bera um breytingu á orkuverði.