Sunnudagsblaðið - 22.12.1963, Blaðsíða 10

J óhannes Guðmundsson:
KAUPSTAÐ-
ARFERÐ Á
JÓLAFÖSTU
'’AÐ var veturinn 1916—’17, viku
íyrir jói. Ég var síaddur í Austur-
görðum þar sem ég hafði verið
heimiliskennari um tíma. Það var
tekið að rökkva, og síðasta tíman-
um að verða lokið. Þá þóttist ég
heyra að korainn væri gestur inn í
frambaðstofuna, enda reyndist
svo. Gesturinn var Kári Stefáns-
son, sem þá bjó á parti úr Garði í
Kelduhverfi og var giftur systur
séra Sveins Víkings. Hann kvaðst
eiga erindi við mig og spurði,
hvort ég hefði ekki lokið kennslu
fram yflr jólafrí. Ég játti því. „Þá
vil ég spyrja þig”, mælti Kári,
hvort þú getir ekki leyst vandræði
stúlku, sem hjá okkur liefur verið
við sauma. Hún er dóttir síra Jóns
Arasonar í Húsavík og langar til
að komast heim fyrir jólin, eins og
gerist og gengur, en enginn er hjá
okkur til að fylgja henni; allir hafa
nóg með sín heimastörf. Mundir
þú fáanlegur til að fylgja henni
heim til sín?” Ég átti ekkert erindi
til Húsavíkur — þurfti ekkert að
verzla þar. Hins vegar gat ég ekki
neitað því; að ég var engum störf-
um buridinn þessa daga fram að
jólunum. Það mátti þyí halda
stirfni eða jafnvel leti, ef ég segði
nei. Ekki bjóst ég við, að þetta
yrði nein skemmtiferð, enda meira
gaman að fylgja ungum stúlkum i
gróandanum á vorin en í skammr
degisbyljum vetrarins. Eftir stutta
umhugsun gaf ég kost á því að
fara en sagði, að bezt væri að
leggja af stað þegar um daginn og
komast undir heiðina, því veður
var ótryggt og hríðarveðnr höfðu
verið undanfarna daga. Ég kvaðst
mundu koma að einni stundu lið-
inni, og væri þá bezt að stúlkan
væri ferðbúin.
Ég tók nú að búast til.ferðar,
sem ekki tók langan tíma, því ég
var sæmilega vanur vetrarferðum,
kvaddi síðan heimafólk og óskaði
því gleðilcgrg hátíða. Þegar ég
kom að Garði, var stúlkan, sem
heitir Karitas Jónsdóttir, og er nú
gift kona í Reykjavik, ferðbúin. í
Garði fékk ég skíði til fararinnar,
því allmikill snjór var á jörðu og
gangfæri illt. Frá Garði að Lóni í
Kelduhverfi munu 8—9 km. og
taldi ég það liæfilega göngu til að
byrja með. Veður var stillt, en
mikil logndrifa og mjög blindað,
enda komið náttmyrkur. En þar
sem ég var nákunnugur leiðinni,
varð mér engin skotaskuld úr að
rata, og komum við að Lóni sam-
kvæmt áætlun og áttum þar ágæta
nótt.
Næsta dag var iðulaus stórhríð
og ekki viðlit að leggja á Tungu-
heiði, sem er 15 km. löng milli
byggða og varasöm yfirferðar
vegna gilja og jafnvel snjóflóða,
ef ekki er rétt farið. Við héldum
því kyrru fyrir í Lóni um daginn
fram undir rökkur. Þá ákvað ég að
fara að Fjöllum, sem er næsti bær
og stendur rétt undir heiðinni. —
Vildi ég vera við því búinn að
leggja á heiðina strax næsta morg-
un, ef veður yrði fært.
Næsta dag var veður töluvert
betra, veðurhæð minni og hríðar-
lítið með köflum, svo oftast var
hægt að sjá milli varða eða síma-
staura, sem lágu nærri veginum
á stórum köflum. Ég spurði Ólaf
Jónsson (hann var föðurbróðir
Jóns borgarlæknis í Reykjavík)
bónda á Fjöllum, hvernig honum
litist á ferðaveðrið, því hann var
’-aður g'öggur á veður og þaui-
kannugur veðurfari á heiðinni.
og minnl lfkur til, að veður spillt-
ist lun daginn eftir nýafstaðið ó-
veður. Við Karitas lögðuin því af
stað í hálfbirtingu. Fórum við
hægt upp Fjallabrekkurnar, því
ekki þótti ráðlegt að lýja sig eða
svita á fyrsta sprettinum. En Kari-
tas reyndist harðdugleg til göng-
unnar, enda grannholda og frem-
ur létt á sér. Skíðafæri var frem-
ur þunfet víða, því skíðin sukku í,
þó sóttist ferðin eftir vonum, og
aldrei varð svo dimmt, að ekki sæi
milli símastaura. Frost var allmik-
ið, en ekki amaði það okkur, sem
þá vorum baéði á bezta aldri og
ekkl kulsæl.
Þegar halla tók vestur af heið-
inni, töldum við okkur borgið, sem
og líka var, því veður var öUu
bjartara vestan heiðar en austan.
Þegar við komum niður undir
Syðritungu, sem er fyrsti bær
vestaniieiðar á þessari leið spurði
ég Karítas, hvort liún vildi ekki
hvila sig þar og fá hressingu. Hún
taldi það ástæðulaust, hún mundi
vei geta gengið þá 10 km, sem þá
voru eftir til Húsavíkur án livnd-
ar.
Dimmt var orðið af nótt, er við
Frh. á bls. 227
226 sunnudagsblað - alþýðublaðíð