Sunnudagsblaðið - 07.11.1965, Blaðsíða 18

mílur norður af Mukden. — Allur
rússncski herinn færði sig norður
eftir í skjóli bakvarðasveita, sem
biðu mikið afhroð, en börðust
hraustlega. Skipunin um að hörfa
virðist hafa verið gefin út i mikl-
um flýti og margar hersveitir hófu
undanhald án nauðsynlegs útbún-
aðar. Pótgönguliðar, riddaraliðar,
stórskotaliðar og geysilöng lest af
hestakerrum færðist norður með
járnbrautinni, og að baki varð-
sveitanna færðust Japanir stöð-
ugt nær. Um sólarlag hófst ringul-
reiðin. Menn, byssur og vagnar
blönduðust í þéttan straum, sem
færðist liægt í mýrkrinu norður
með jáfnbrautinni. Hörmungum
þessarar nætur veröur ekki iýst.
Öðru hverju sprungu sprengikúl-
ur, Sem framvarðasveitir Japana
skutu, mitt á meðal mannanna.
Hestarnir fældust og tróðu menn
undir íótum séf og dreifðu út um
allt skotfærum, alls kouar útbún-
aði, vistum og vopnum. Þrátt fyr-
ir þetta tókst meginhernum að
komast undan áður en herir Nogis
og Kawamuras mættust horðan
við Mukden. Næsta morguu komst
þetta hungraða, utkeyxða maitn-.
haf til Gunjulin.
Það liefði mátt virðast ógerning-
ur að koma aftur á röð og reglu í
þessari ringulreið, en strax undir
kvöld vöru komin upp spjöld, þar
scm mönnum var stefnt á ákvóðna
staði eftir herdeildum, og morg-
uninn eftir hafði öllum herdeild-
um vcrði komið fyrir á sínum
stöðum, ef Japanir gerðu nýja
árás. Manntjónið meöan á undan
lialdinu stóð hafði verið mikið, en
Japanir voru einnig útkeyrðir eft-
ir nærri þvi þriggja vikna bardaga
og þeir héldu kyrru fyrir í Muk-
den. Styrjöldinni lauk þannig án
nokkurrar úrslitaorrustu á landi.
Herir Rússa og Japana i Man-
sjúríu voru mjög áþekkir að styrk-
leika.Japanir höfðu þó vissa tækni
lega yfirburði. Þeir höfðu talsvert
mikið af vélbyssum, en Rússar
mjög fáar. Fallbyssur Rússa voru
vissulega cngu lakari, en aðeins
gerðar fyrir venjulegar kúlur, en
Japanír notuðu sprengikúlur, sem
gátu molað veggi og léttar viggirö-
ingar. Undir lokin höfðu Japan-
ir einnig nokkrar fallbyssur. í
návigi, og þá sérstaklega í hinum
hræðilegu næturárásum, höfðu
nitfcnesku heímennirmr yfirjeitt
yfirhoudina.
Alvarlegasti vankantinn Rússa
megin var að mínu viti afstaða
hersveitanna, áhugaleysi hermanU'
anna á stríðinu. Allur þorri her'
mannanna skildi ekki ástæðui
stríðsins og tilgang, og margu*
foringjar töldu það ónauðsynlcg1
og voru þvi andvígir. Erlendur hei
foringi, sem dvaldist með rV,sS'
neska hernum, skrifaði síðar: „Öll'
um hernaðaraðgerðum hefði lokið
með rússneskum sigri hefðu Kuro-
patkin hershöfðingi og undirme1111
hans verið gæddir sterkri trú og
óbilandi festu.”
Flestir hermannanna, er herh'
aðai-yfirvöldin sendu frá Evrópu
til Mansjúríu, voru varaliðar ný'
lega innkallaðir. Þessir skeggjuð11’
kvæntu bændur, er höfðu glcy111^
mest allri herþjálfun sinni, volll<
sendir til Austurlanda í gripavög'1
um, sem höfðu hvorki glugga llC
sæti og cngin hin frumstæðustu
þæginda. Lestirnar snigluðust a^
fram austur á bóginn unz Þ5®1
komu að Baikalvatni. Þar voiu
hermenn, liestar, byssur og annar
utbúnaður flutt yfir vatnið i htl'
Frh, a bli 567.
■*
502 SUNNtrDARSBLAÐ - ALÞ'ÍDUBLABlÐ