24 stundir - 20.12.2007, Blaðsíða 16

Gömul tengsl tveggja bæjarfélaga sem rofnuðu í
kalda stríðinu styrkjast á ný þegar Pólland gerist aðili
að Schengen-samningnum. Pólverjar hafa í auknum
mæli keypt sér húsnæði í þýska þorpinu Löcknitz.
Þangað til seinni heimsstyrjöldinni lauk var Löck-
nitz hluti áhrifasvæðishafnarborgarinnar Stettin í
norðurhluta Þýskalands. Þegar landamæri voru
dregin á milli Þýskalands og Póllands skildu þau á
milli bæjarfélaganna og Stettin varð að pólska bæn-
um Szczecin.
Ódýrara húsnæði
Marek Fiuk, þrítugur Pólverji, keypti nýlega
myndarlegt hús í nágrenni Löcknitz fyrir tæpar
fimm milljónir króna.
„Fyrir þessa upphæð hefði ég getað keypt mér
stúdíóíbúð í Szczecin. Með öðrum orðum, ekkert,“
segir Fiuk. „Hérna fékk ég heilt hús. Mig hefur alltaf
dreymt um það.“ Fiuk bætir við að niðurfelling
landamæraeftirlits muni gera 20 mínútna aksturinn
til Szczecin enn auðveldari.
Mikil tregða hefur verið á fasteignamarkaði í
Löcknitz undanfarin ár, en aukinn áhugi Pólverja
hefur breytt því. Breytingar hefur einnig orðið
vart á leigumarkaði.
„Fyrir þremur árum stóðu 15 prósent íbúða á
vegum bæjarfélagsins auð. Núna er hlutfallið um
eitt prósent,“ segir Maria Theresia Odentall, sem
sér um húsnæðismál Löcknitz.
Íbúar Szczecin flykkjast yfir landamærin til Löcknitz
Pólskt úthverfi í Þýskalandi
Fluttur Pólverjinn Marek
Fiuk við hús sitt í Löcknitz.
16 FIMMTUDAGUR 20. DESEMBER 2007 24stundir
Á morgun færist ný sveit landa-
mæravarða í framvarðasveit barátt-
unnar gegn ólöglegum innflutningi
fólks, eiturlyfjasmygli og mansali.
Þótti reyndari ríkjum samstarfsins
hætt við að ríkjum Austur-Evrópu
myndi reynast erfitt að verja ytri
landamæri svæðisins.
Miklu fé hefur verið varið í upp-
byggingu austurlandamæranna,
þannig að óttinn hefur minnkað.
„Ef gömlu ESB-ríkin hefðu bara
tryggt landamæri sín jafn vel og
Eystrasaltslöndin núna,“ segir Jukka
Savolainen, forstjóri finnsku landa-
mæravörslunnar.
Samvinna lögreglu
Til að liðka fyrir störfum lögreglu
er rekið upplýsingakerfi Schengen.
Það geymir upplýsingar um 17
milljónir manna, sem eru aðgengi-
legar lögregluyfirvöldum í öllum
ríkjum Schengen-svæðisins.
Samhliða stækkun svæðisins
stendur til að taka í notkun nýja út-
Eftir Andrés Inga Jónsson
andresingi@24stundir.is
Ásýnd Evrópu mun breytast á mið-
nætti 21. desember, þegar níu fyrr-
um austantjaldsríki bætast við
Schengen-svæðið. Verður þessi
breyting til þess að hægt verður að
ferðast hindrunarlaust frá Íslandi til
23 landa Evrópu.
Sumir fagna stækkun svæðisins
sem endanlegu hruni járntjaldsins.
Aðrir benda á að Evrópu sé hætt við
að víggirða sig.
Kjarni Schengen-samstarfsins er
tvíþættur. Annars vegar er því ætlað
að tryggja einstaklingum frjálsa för
innan svæðisins. Hins vegar er sam-
starfinu ætlað að styrkja baráttuna
gegn alþjóðlegri glæpastarfsemi.
Aukið ferðafrelsi
Eitt meginmarkmið Schengen-
samstarfsins hefur verið frjálst
streymi einstaklinga um svæðið.
Schengen-samningurinn er ekki
fyrsta samstarfið um afnám landa-
mæraeftirlits í Evrópu. Löngu áður
en Schengen-samningurinn var
undirritaður stofnuðu Norðurlönd
með sér vegabréfasamband, sem Ís-
land gerðist aðili að árið 1965. Einn-
ig hefur verið hægt að ferðast án
vegabréfs á milli Bretlands og Ír-
lands.
Ótti við glæpastarfsemi
Alþjóðleg barátta gegn glæpum er
annað meginmarkmið Schengen.
Þar gengur samningurinn lengra en
fyrri vegabréfasambönd, þar sem
samræmdar reglur gilda til að halda
óæskilegum einstaklingum utan
Schengen-svæðisins.
gáfu upplýsingakerfisins, sem
geyma mun meiri upplýsingar.
Víggirt Evrópa
Miodrag Shrestha, sem aðstoðar
fólk við að verða sér úti um vega-
bréfaáritanir í Serbíu, varar hins
vegar við því að of erfitt verði að
komast inn á Schengen-svæðið.
„Evrópusambandið og Schengen-
svæðið eru eins og virki og ESB er
frekar vandfýsið við val á þeim sem
fá hina ,fínu’ Schengen-áritun,“ seg-
ir Shrestha.
Enn stækkar Schengen
© GRAPHIC NEWS
Schengen-svæðið stækkar
Heimild: ESB
Eina mínútu eftir miðnætti þann
21. desember verður landamæra-
eftirliti hætt á sjó og landi í
stórum hluta Austur-Evrópu.
Breytingarnar munu frá 30. mars
einnig ná til flugvalla í alls
24 Evrópuríkjum
með ríflega
400 milljónir
íbúa.
Ísland*
Noregur*
Svíþjóð
Finnland
Danmörk
Holland
Belgía
Lúxemborg
Þýskaland
Austurríki
Frakkland
Portúgal
Spánn
Ítalía
Grikkland
Eistland
Lettland
Litháen
Pólland
Tékkland
Slóvakía
Slóvenía
Malta
Ungverjaland
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
SCHENGEN-SVÆÐIÐ
ERU ÞEGAR
AÐILAR
*Ríki utan ESB
Bætast við
21. des
Talin bætast við
á næstu árum
Kýpur
Sviss
Rúmenía
Búlgaría
➤ 1985: Frakkland, Þýskalandog Benelúx-löndin semja um
að hætta vegabréfaeftirliti
sín á milli.
➤ 1995: Samningnum hrint íframkvæmd. Spánn og Portú-
gal bætast við.
➤ 1997: Austurríki og Ítalía ger-ast aðilar að samningnum.
➤ 2000: Grikkland bætist í hóp-inn.
➤ 2001: Norðurlönd gerast að-ilar að Schengen.
➤ 2007: Níu ríki gerast hluti afSchengen-svæðinu.
OPIN LANDAMÆRI
 Níu lönd gerast aðilar að Schengen-samningnum á morgun  Vegabréfaeftirlit leggst af á milli 24 ríkja Evrópu
 Mörk á milli Austur- og Vestur-Evrópu mást út  Ytri landamæri Íslands færast langt inn fyrir járntjald
Landamæraskilti milli
Póllands og Þýskalands
tekið niður
Kínverskt par hefur verið dæmt
til dauða fyrir kynferðislegt ofbeldi
gegn 23 ungum stúlkum sem þau
voru nemendur þeirra. Hjónin
neyddu stúlkurnar, sem eru á aldr-
inum 11 til 17 ára, til að stunda
vændi.
Til að tryggja hlýðni stúlknanna
sögðu hjónin þeim að ef þær hefðu
ekki mök við viðskiptavini
hjónanna myndu þau byrla fjöl-
skyldum stúlknanna eitur.
Brotin voru framin frá mars til
júní á síðasta ári, en við réttarhöld-
in kom fram að hjónin hefðu haft
tæpar 300 þúsund krónur upp úr
krafsinu.
Auk dauðadóms hjónanna voru
kveðnir upp vægari dómar yfir 12
vitorðsmönnum þeirra. aij
Kennarar misnotuðu nemendur sína
Dæmdir til dauða
Bandaríkin hafa tilkynnt að til
standi að fækka kjarnavopn-
um landsins hraðar en til stóð
samkvæmt samkomulagi við
Rússland. „Við minnkum
birgðir okkar af kjarnavopn-
um niður í minnsta magn sem
dugir til að tryggja öryggi
Bandaríkjanna og standa við
skuldbindingar okkar við vini
og bandamenn,“ sagði Dana
Perino, talsmaður Hvíta húss-
ins. Samtímis að færa vopnin
til nútímahorfs. aij
USA afvopnast
Færri sprengjur