Frjáls þjóð - 06.11.1953, Page 4

WVWWWWWWWW1i^WWW%A*WW%ftrt^WWWWW%A/VW
sem ekki var til
Fjármálaráðuneytið hefur
mælzt til þess við FRJÁL.SA
ÞJÓÐ, að leiðrétt yrði það
orðalag, sem haft var, bæði í
blaðinu og við umræður á al-
þingi, að Félag íslenzkra íðn-
rekenda hefði „kært“ til fjár-
málaráðuneytisins með bréfi 17.
nóvember 1952 ólöglegan inn-
flutning og sölu á tollsviknum
varningi á frjálsum markaði.
Vildi fjármálaráðuneytið, að
bréf F. í. I. væri nefnt „ábend-
ing.“
Trútt reglunni að hafa held-
ur það, sem sannara reynist,
vildi blaðið verða við þessum
tilmælum, en setti það skilyrði,
að það fengi máli þessu til
sönnunar afrit frá fjármáia-
ráðuneytinu af nefndu bréfi.
En þetta er einmitt sama bréf-
ið og Eysteinn Jónsson fjár-
málaráðherra neitaði við um-
ræðurnar á alþingi, að fjár-
málaráðuneytinu hefði borizt,
og væri þar ekkert bréf frá F.
f. I., dagsett 17. nóvember 1952,
þar sem rætt væri um, að toll-
sviknar vörur væru seldar hér
í búðum.
Fj ármálaráðuneytið lét blað-
inu hins vegar í té afrit af bréfi
þessu, sem er svohljóðandi:
Af rit
„Félag íslenzkra iðnrekenda.
Reykjavík, 17. nóv. 1952.
Fjármálaráðuneytið, Rvík.
Vér leyfum oss að spyrjast
fyrir um það hjá hinu háa
ráðuneyti, hvaða aðili annist
fyrir þess hönd athugun á og
eftirlit með því, að tollsviknar
vörur, innfluttar eða innlendar,
„Áheyrnarfulltrúi"
Hannes Jónsson félagsfræð-
ingur, formaður Félags ungra
Framsóknarmanna í Reykjavík,
hefur komið að máli við rit-
stjóra FRJÁLSRAR ÞJÓÐAR
og skýrt svo frá, að hann hafi
ekki sagt við formann F.U.F.
í Eyjafirði, er hann kom á
átakafundinn hjá F.U.F. í
Reykjavík á dögunum, að hann
fengi ekki að tala á fundinum,
heldur að hann mætti sitja
fundinn sem áheyrnarfulltrúi.
Raunar ber þar að sama brunni,
því að í því orðalagi felst einn-
ig, að honum væri ekki ætlað
málfrelsi á fundinum, en er þó
nokkru mildara til orða tekið,
og rétt, að það komi fram.
Jafnframt leiðréttir blaðið af
sjálfsdáðum, að ekki var kraf-
izt leynilegrar atkvæðagreiðslu,
enda var það ekki fullyrt i
frásögn FRJÁLSRAR ÞJÓÐAR.
Saia
oy óamiun^ar
Viðtalstími kl. 5—7.
Fasteignasala
Sölvhólsgötu 14.
Sími 6916.
séu ekki seldar í verzlunum,
eða á öðrum sölustöðum hér í
bænum og annars staðar. Enn
fremur eftirlit með því, að
vörur séu ekki fluttar inn und-
ir röngu vöruheiti og þá jafn-
fram rangt tollaðar og ef til
vill ekki samkvæmt gildandi
innflutningsreglum.
Virðingarfyllst,
Pétur Sæmundsen
(sign.)“
Að fengnu þessu afriti fjár-
málaráðimeytisins af bréfinu,
sem fjármálaráðherrann bar á
móti, að til væri, getur FRJÁLS
ÞJÓÐ með ánægju fallið frá
því að kalla þetta kæru og látið
sér lynda, að það sé nefnt á-
bending, og leiðréttir þetta hér
með.
Úr riíiri veröld —
Framh. af 2. síðu.
og velja ráðherra, fyrst þeir
mega ekki tala á sínu eigin
þingi? Það verður ekki annað
sagt en allt hafi verið gert tii
þess að æsa nýlendustjórnina
til átaka, en samt hét forsæt-
isráherrann á fólkið að gæta
hófs og stillingar.
Handbendi auðmanna.
Oannleikurinn er sá, að bak
*' við ofbeldisaðgerðir brezku
stjórnarinnar standa tveir að-
ilar. Annar er eigendur ekranna
og sykurverksmiðjanna, sem
eiga traust ítök meðal kaup-
sýslumannanna í Lundúnum.
Þeir óttast verkamannasam-
tökin í nýlendunni, og þeir
óttast þjóðnýtingu. Hinn aðil-
inn er bandarískir auðmenn,
sem óttast tilkomu „kommún-
ismans“ á meginlandi Ameríku.
Allt frá kosningasigri Fram-
sóknarflokksins í Guiana hafa
þeir róið að því öllum árum, að
brezka stjórnin léti málið til
sín taka.
Rétta leiðin.
T^eir, sem trúa á mannréttindi
og frelsi, harma vöxt og
viðgang kommúnismans. En
ráðið gegn kommúnisma er
ekki kúgun. Hersveitir Lyttel-
tons nýlendumálaráðherra og
stjórnlagarof mun drjúgum
meira efla kommúnisma i
Guiana en áróður Cheddi
Jagans forsætisráðherra og
Janet konu hans.
Rétta leiðin hefði verið að
ráða bót á hinum hneykslan-
lega aðbúnaði verkafólksins
á sykurekrunum og sanna
það með lýðræðislegum að-
ferðum, að íbúar nýlend-
unnar gátu sótt fram til
stjórnmálalegs og fjárhags-
legs frelsis. Bretar áttu
ekki að senda hersveitir til
Guiana, heldur rannsóknar-
nefnd, sem athugaði með
hvaða hjálparráðum var
hægt að hraða þeirri þróun.
Þetta eru aðalatriði í hinni
snjöllu og rökvísu grein Fenn-
ers Brockway.
Brúðargjafir Tækifærisgjafir
Verð við allra hæfi.
Blóm & Grænmeti h. f.
Skólavörðustíg 10. — Sími 5474.
Oröahelgur
FRJÁLS ÞJÓÐ
Föstudaginn 6. nóvember 1953.
Fél. ungra þjóðvarnarmanna
risið upp í Árnessýslu
Síðastliðinn sunnudag vai
Félag ungra þjóðvarnarmanna
í Árnessýslu stofnað á Selfossi.
Formaður félagsins var kos-
inn Jóhannes Sigmundsson,
Syðra-Langholti í Hruna-
mannahreppi, varaformaður
Hafsteinn Þorvaldsson, Syðri-
Gróf í Villingaholtshreppi, rit-
ari Böðvar Stefánsson, skóla-
stjóri að Ljósafossi, gjaldkeri
Baldur Teitsson, stöðvarstjóri á
Stokkseyri, og spjaldskrárritari
Matthías Sveinsson rafvirki á
Selfossi.
Varamenn í stjórn voru kosn-
ir Páll Lýðsson, Litlu-Sandvík
í Sandvíkurhreppi, og Hallur
Guðmundsson, Auðsholti í
Biskupstungum.
Að loknum kosningum fóru
fram almennar umræður, og
flutti þá Gils Guðmundsson al-
þingismaður erindi um her-
stöðvamálið, en meðal annarra,
sem tóku til máls voru Jóhann-
es Sigmundsson, hinn nýkjörni
formaður félagsins, og Bjarni
Sigurðsson, formaður F.U.Þ. 1
Bréf til blaðsins
Að undanförnu hefur blaðinu
borizt mikið af bréfum, þar
sem því er skýrt frá alvarleg-
um misfellum í ýmsum stofn-
unum og næsta varhugaverðri
meðferð á almannafé, auk
þakkarbréfa og hvatningar.
Sum af þessum bréfum hafa
verið nafnlaus. Vill blaðið mæl-
ast til þess við þá, sem kunna
að skrifa því, að þeir láti nafn
sitt fylgja, og geta þeir treyst
því, að því verður haldið
stranglega leyndu, ef þeir óska
þess.
Jóhannes Sigmundsson,
formaður F.U.Þ. í Árnessýslu.
Reykjavík. Gestur úr Rangár-
þingi, sem á fundinn kom, flutti
mjög skörulega ræðu um
stjórnrríálaástandið og færði
hinu nýja félagi ungra þjóð-
varnarmanna í grannhéraðinu
árnaðaróskir.
Fundarstjóri á fundinum var
Eysteinn Þorvaldsson frá Syðri-
Gróf, en fundarritari Böðvar
Stefánsson.
Málfundahópur!
F. U. þ.
Málfundahópur F.U.Þ. í
Reykjavík heldur fund um ut-
anríkismál í Aðalstræti 12 á
sunnudaginn. Fundurinn hefst
kl. 3.
Framsögumenn verða Hall-
berg Hallmundsson og fleiri.
Félagar eru beðnir að fjöl-
menna.
Afmælismoð
„Ég hygg, að Morgun-
blaðið eigi hinu ört vaxandl
gengi og vinsœldum ekki hvað
sízt því að þakka, hve vel því
hefur haldizt á starfsfólki sínu.“
(Mbl. 2. nóv. 1953).
★★ ,J>að er verið að þjóna
fólkinu, á máli fólksins, tungu-
tak þess kveður við frá síðum
blaðsins, mál mitt og þitt.“
(Mbl. 2. nóv. 1953).
★★★ „Ástkæra, ylhýra mál-
ið!“
Morgunblaðið í guðs-
barnatölu
„Bezta ósk mín til afmælis-
barnsins er sú, að það haldi
áfram að vera víðsýnasta, sann-
söglasta og merkasta blað
landsins .... Afmælisgjöf min
er sú ein að ráða blaðinu til
þess að halda uppteknum hætti.
er það eitt íslenzkt blaða ann
andstæðingum sínum sannmæl-
is“ (Ólafur Thors, Mbl. 2. nóv.
1953).
„Um Kristínu (Gottsvins-
konu) er sagt, að hún hafi þótzt
af guðrækni sinni. Á hverjum
degi las hún húslestur í Vída-
línspostillu og talaði þá stund-
um upp úr og heimfærði þau
orð, er henni þótti að kveða til
þeirra, er henni sýndist. Þá er
talað var um „djöfulsins börn“,
sagði hún við mann sinn: „Þetta
átt þú, Gottsvin! “ Þá er talað
var um „heimsins börn“, sagði
hún við böm sín: „Þetta eigið
þið, krakkar!“ En þá er talað
var um „guðs börn“, sagði hún.
„Þetta á ég sjálf!“ (Sagan af
Þuriði formanni og Kambráns-
mönnum).
Ekki von, að blæði
Tíminn ber sig hörmu-
lega undan því, að skuggi skuli
falla á Eystein fjármálaráð-
herra í sambandi við lagakróka,
sem „tveir aðilar", þ. e. með-
ráðherrar hans, Bjöm Ólafsson
og Ólafur Thors, hafa „notfært
sér“, ekki aðéins til að komast
undan því að greiða réttmætan
hundruð þúsunda króna stór-
eignaskatt, heldur annar þeirra,
ef ekki báðir, til að hagnast
beinlínis á ríkissjóði á skatt-
greiðslunni. Gerir Eysteinn
kröfu til að fá svarið af sér alla
hlutdeild í þessinn „verknaði
þeirra" aðilanna.
★★ Leitun mun á kröfu-
hafa svo gersneyddum öllu
fjármálaviti, að hann láti ekki
niður falla innheimtu heldur en
taka við greiðslu, sem kostar
stórfé að þiggja. Og ráðherra
með sómatilfinningu á ætíð
leik á borði gegn ófyrirleitnum
meðráðherrum, er vilja „not-
færa sér“ aðstöðu sína til að
drýgja ótilhlýðilegan „verknað'*
í skjóli ráðherrans, þ. e. að
neita að eiga slík viðskipti við
þá og víkja heldur úr ráðherra-
sæti.
★★★ En „þar sem engin
æð er til, ekki er von, að blæði.“
Og stendur á gullsúlum
„Já, þér hafið misst ástvin....
Það er einn ástvinur hér fyrir
handan, sem vill tala við yður,
en hann er svo einkennilegur í
laginu, ég veit ekki við hvað ég
á helzt að líkja honum, mér
sýnist hann einna helzt vera í
laginu eins og afskaplega stórt
hús....
Æ, munið þér þá ekki lengur
eftir skúrgreyinu, sem stóð
sunnan undir húsinu yðar, sagði
röddin....
.... Ég er orðinn höll í öðrum
heimi og stend á gullsúlum,
sagði skúrinn.“
(Halldór Kiljan Laxness:
Höll sumarlandsins, bls.
182—183).
Orðsending til Hannibals Valdimarssonar
Góði kunningi. Laugardaginn
31. október s.l. birtir þú í blaði
þínu forýstugrein, sem nefnist.
„Frjáls þjóð skrökvar“. Þar
segir að Frjáls þjóð hafi skýrt
svo frá í síðasta blaði, að Har-
aldur Guðmundsson hafi lýst
því yfir á alþingi, að Alþýðu-
flokkurinn sé „á einu máli um
það, að bandaríski herinn ætti
að vera hér meðan svo horfði
sem nú væri.“ Síðan bætir þú
við: „Það eru tilhæfulaus ó-
sannindi, að Haraldur Guð-
mundsson hafi gefið nokkra
slíka yfirlýsingu.“
Ég samdi að vísu ekki þá
frétt, sem Frjáls þjóð birti um
ræðu Haralds, en játa hins
vegar fúslega, að ég er heim-
ildarmaður blaðsins um það,
hverju Haraldur lýsti yfir í
þessu efni. Hlýddi ég gaum-
gæfilega á ræðu hans og skrif-
aði hjá mér fáein minnisatriði,
þar á meðal þau orð — að ég
hygg nokkurn veginn orð-
rétt — sem hann lét falla um
þetta. Heyrði ég ekki betur en
hann segði með allþungri á-
herzlu, að Alþýðuflokkurinn
teldi ekki tímabært, eins og
nú væri ástatt í alþjóðamálum,
að segja upp varnarsamningn-
um frá 1951.
Þessa yfirlýsingu heyrðist
mér Haraldur endurtaka með
lítið breyttu orðalagi síðar í
ræðunni. Hafi ég tekið rétt eft-
ir ætla ég, að hver læs maður
geti dæmt um það, með hversu
miklum rétti þú kallar orð
Frjálsrar þjóðar „tilhæfulaus
ósannindi“.
í þessari sömu forystugrein
kemst þú þannig að orði:
„En hvernig stendur á því, að
blaðið (þ.e. Frjáls þjóð) skuli
þegja um fyrstu þingræðuna,
sem Gils Guðmundsson flutti
um utanríkismál? í þessari
ræðu sagði Gils, að það „færi
eftir ástæðum" hvort hann teldi
íslendinga eiga að veita Banda-
ríkjamönnum og Bretum sömu
aðstöðu í stríði, sem brjótast
kynni út, og þessar þjóðir
höfðu hér í síðasta stríði. Gils
taldi það geta komið til mála,
ef vissar ástæður væru fyrir
hendi, að gerður yrði samning-
ur við Bandaríkjamenn og
Breta um hersetu í stríði.“
í framhaldi af þessu fullyrði
þú, að ég „telji vel geta komið
til mála að víkja frá stefnu
flokksins (þ. e. Þjóðvarnar-
flokksins) í utanríkismálum,
þeirri stefnu, sem flokkurinn
var stofnaður til þess að berjast
fyrir.“
Nú þykist ég vita, hverju ég
hélt fram í fyrrgreindri ræðu. j
Þú leggur mér í munn orð, sem
ég kannast ekki við að hafa
sagt, og gerir mér upp skoðanir,
sem ég tel mig ekki hafa haldið
fram. Hér ber því allmikið á
milli. Okkur greinir á um veiga
mikil atriði í báðum þeim ræð-
um, sem þú gerir að umtals-
efni í fyrrgreindri forystugrein.
Þar sem við erum að sjálfsögðu
báðir sömu skoðunar og Ari
fróði, að „skylt sé að hafa það
heldur, er sannara reynist1',
vil ég gera þér tilboð, byggt að
nokkru á ágætri fyrirmynd
sænskri, sem ég hygg að þú
kannist við.
Fyrir nokkrum árum bar svo
við í kosningabaráttu í Sví-
þjóð, að frambjóðandi, sem
skipaði baráttusæti eða jafn-
vel öruggt sæti á framboðslista
sósíaldemókrata í Stokkhólmi,
bar það á andstæðinga sína
(mig minnir Þjóðflokkinn), að
þeir hefðu úr vafasömum stað
þegið fégjafir til kosningabar-
áttunnar. Vakti þessi aðdróttun
mikla athygli. Formenn flokka
þeirra, sem hlut áttu að máli,
ákvaðu þá að rannsaka þetta í
félagi og gefa síðan út sam-
eiginlega yfirlýsingu um niður-
stöður. Rannsóknin leiddi í ljós,
að aðdróttun þessi var alröng.
j Flokksbræður þínir í Svíþjóð
tóku hinn óheppna frambjóð-
anda burt af lista sínum og
lýstu því yfir í blöðum flokks-
ins, að aðdróttunin gegn and-
stöðuflokknum hefði ekki við
neitt að styðjast.
Nú vil ég gera þér eftirfar-
andi tilboð: Við tveir, þú og ég,
ákveðum að athuga í samein-
ingu hvernig orð féllu um þau
atriði, sem um er deilt í fyrr-
greindum ræðum. Á það að
vera auðvelt, þar eð báðar ræð-
urnar liggja frammi í lestrarsal
alþingis eins og vélritarar
þingsins hafa ritað þær orðrétt
af segulbandi. Síðan göngum
við frá sameiginlegri yfirlýs-
ingu, þar sem greint verður frá
niðurstöðum þessara athugun-
ar, og birtum hana í Alþýðu-
blaðinu og Frjálsri þjóð. Tel ég
víst að þú takir fúslega þessu
boði rriínu, þar eð hvorugur
okkar mun kæra sig um að
gera mönnum vísvitandi upp
orð, sem þeir hafa aldrei við-
haft, né eigna þeim skoðanir,
sem þeir hafa ekki haldið fram.
Mundu, hvað flokksbræður
þínir í Svíþjóð þorðu að gera
rétt fyrir kosningar. — Þeir
unnu sigur samt.
í fullri vinsemd.
Gils Guðmundsson.