Frjáls þjóð - 05.07.1958, Blaðsíða 2

oCauqarla,
aucfarUatjinn 5. fu
1958 — FRJALS ÞJOD,
Tilvuunir vinur — ug óbyggil&g jjörð:
Færusíu visindamenn telja, að íieiryk hafi
þegar valdsð miiljónum manna heilsutjóni
Fæðingum vanskapaðra barna fjölgar ískyggilega
Samtök riithöfunda, sem berjast gegn erlendri hersetu á
Islandi, hafa gefið út bækling, sem nefnist „Friðlýst land".
Þar er gerð grein fyrir þeirri styrjaldarhættu, sem af víg-
búnaðarkapphlaupinu leiðir, geislahættum af völdum hel-
sprengja, hernaðartækninni, sem hefur upphafið allt, sem
heitir varnir og varnarstöðvar, árásarhættunni, sem ísiandi
er stefnt í vegna herstöðva á landinu, óvissunni um það,
hvort hér eru hafðar eldflaugar og kjarnorkusprengjur á
laun og mörgu öðru. Eru í þessum bæklingi dregnar fram
í dagsljósið margar óhugnanlegar staðreyndir, er almenn-
ingur hefur ekki enn gert sér grein fyrir til hlítar.
í kaflanum um helrykið og
geislahættuna er gerð grein fyr-
ir því, á hve tæpt vað hefur
verið teflt með kjarnorkutil-
raununum einum, svo að jafnvel
má vera, að lífverum á þessari
jörð hafi þegar verið unnið ó-
bætanlegt tjón. Helsprengjur
þær, kjarnorkusprengjur og
vetnissprengjur, sem Banda-
ríkjamenn, Rússar og Englend-
ingar hafa sprengt, eru orðnar
um 150, og nú hafa Frakkar
boðað, að þeir muni einnig hefja
sams konar tilraunir, en líklegt,
að fleiri þjóðir komi á eftir, ef
ekki tekst að stemma stigu við
þeim glæfrum.
STRONTÍUM 90 —
KOLEFNI 14.'
Eitt hinna hættulegustu efna
í helryki er strontíum 90, er
helzt afar lengi geislavirkt og
safnast fyrir í beinum manna
og dýra og veldur beinkrabba
og hvítblæði. Það getur setzt
í gras og borizt þaðan til dýra
og frá þeim aftur til manna,
til dæmis í mjólk.
Tvö hundruð sinnum hættu-
legra er þó kolefni 14. Banda-
ríski lífeðlisfræðingurinn og
Nóbelsverðlaunamaðurinn Lin-
us Paulus hefur það frá banda-
rísku kjarnorkumálanefndinni,
að af geislavirku kolefni sé nú
orðið fjórtán ’ sinnum meira
magn en strontíum 90. Hann
telur fyrirsjáanleg' áhrif þess
kolefnis 14, er þegar hefur losn-
að úr læðingi,
„að meira en milljón böm
fœðist stórlega vansköpuð og
vangefin og um tvær millj-
ónir fósturláta og andvana-
fœðinga eigi sér stað“.
Sami maður sagði í sjónvarps-
viðtali í New York í vetur:
„Helryk frá kjarnorkutil-
raunum, sem þegar hafa átt
sér stað, kann að valda dauða
milljón manna af hvítblæði
og öðrum sjúkdpmum.“
RÖDD FRÁ
ÞÝZKALANDI.
Dr. Beck, yfirlæknir fæðing-
arstofnunarinnar í Bayruth í
Vestur-Þýzkalandi, sagði í grein
í læknaritinu „Experimental
Therapy“, að fjöldi vanskap-
aðra barna, sem fæddust á tíma-
bilinu frá maí til október 1957,
hafi verið 3,7% af öllum fæð-
ingum, en venjuleg hlutfallstala
hafi verið aðeins þriðjungur af
því, til dæmis 1,1% árið 1950.
Hann rekur orsakirnar til kjarn-
orkutilrauna stórveldanna. Við
athugun komst hann að því,
að líkamsgallar byrjuðu að
aukast meðal barna, er fæddust
nákvæmlega níu mánuðum eftir
sprengingarnar. Langflestir
þessara líkamsgalla reyndust
am vátryggingu veiðaríæra á síldveiðum.
Gert hefur verið samkomulag milli ríkisstjórn-
arinnar og L.Í.Ú. um, að Útflutningssjóður kosti
vátryggingu nótabáta og herpi- og hringnótar allt
að 185 þúsund króna, allt að tvo mánuði og þó
ekki eftir 1. september.
Fyrirkomulag þessarar tryggingar verður með
þeim hætti, að íslenzk endurtrygging annast um
vátryggingamar fyrir hönd Útflutningssjóðs. —
Þeim útgerðarmönnum, sem ekki hafa þegar til-
kynnt til einhvers vátryggingarfélags tryggingar-
upphæðir og hvenær þeir fóru á veiðar, ber að
tilkynna það íslenzkri endurtryggingu. Þeir sild-
arútvegsmenn, sem þurfa að tryggja fyrir hærri
upphæðir en að framan greinir eða þurfa að
tryggja báta í flutninga milli landshluta, verða
sjálfir að kaupa þá tryggingu hjá einhverju vá-
tryggingarfélagí,
Otfluíningssjóðiir
Islenzk endurtrygging.
ekki erfðagallar, heldur komnir
fram vegna utanaðkomandi á-
hrifa.
MANNKYNIÐ ÞOLIR
EKKI MEIRA.
Rannsókn þriggja vísinda-
manna, er störfuðu á vegum
bandarísku kjarnorkumála-1
nefndarinnar, birtu í vetur þá
niðurstöðu, að börn allt að fjög- ‘
urra ára gömul hefðu nú tíu
sinnum meira magn af strontí-
um 90 í beinagrindinni en fólk
á þrítugsaldri og eldra.
Varaforstjóri eðlisfræðideild-
ar mjólkureftirlitsins í Kiel
skýrði frá því í vetur, að hættu-
leg efni í mjólk hefðu aukizt
um helming á einu ári.
Vísindamenn, sem stefnt var
fyrir kjarnorkumálanefnd
Bandaríkjaþings vorið 1957,
skýrðu henni frá því, að geisla-
verkanir, sem þegar væru orðn-
ar, myndu valda heilsu milljóna
manna verulegu tjóni. Yrði
kjarnorkutilraunum ekki hætt,
myndi af því hljótast æ hraðari;
úrkynjun mannkynsins. Einn j
taldi geislun í andrúmsloftinu
orðna svo mikla, að mannkynið
þyldi ekki meira.
Þýzki Nóbelsverðlaunamað-
urinn Ottó Hahn sagði í Vín í
nóvember 1957:
„Það er ekki minnsti vafi á
því, að nú þegar deyja árlega
þúsundir manna af völdum
geislaverkunar. Stórveldin hafa
framleitt nóg af kjarnorku-
sprengjum til að útrýma öllu
mannkyni.“
STRONTÍUM 90
MEST A ÍSLANDI.
Kjarnorkumálanefnd Banda-
ríkjanna hefur látið mæla
strontíummagn, er fallið hefur
til jarðar víða um heim, meðal
annars á íslandi.
Fram til júníloka 1956
hafði fallið meira strontíum-
magn til jarðar á íslandi en
á nokkrum öðrum stað við
Atlantshaf, þar sem mæling-
ar höfðu verið gerðar. Á ís~
landi höfðu fallið seytján
millíkúri, en svo heita mæli-
einingar þœr, sem notaðar
eru.
Uppdráttur, sem sýndi niður-
stöður þessara mælinga, birtist
í tímaritinu Life. Veðurfræðing-
ar hérma, að straúmar í háloft-
unum dragi helrykið saman yf-
ir tempraða beltinu á norður-
hveli jarðar. Síðustu misseri
hefur magn geislavirkra efna
í efri loftlögum yfir Bretlartdi
íífaldazt. Rannsókn á beinum
barna, er látizt hafa í Englandi,
sýna, að í þeim er ískyggilega
mikið strontíummagn og fer sí-
vaxandi.
Rannsóknir, sem gerðar hafa
verið í Svíþjóð og Noregi, sýna,
að géislaverkanir eru þár nú í
vetur meiri en áður. Héðarí frá
Islandi eru ekki enn til hýjar
mælingar, en vart er að efá,
að hér hefur einnig orðið mikil
aukning.
G A L A
OF LONDON
Naglalakk — Varalitir
Hreinsunarcream — Foundatioin-cream
Næturcream — Varalakk
Cream Puíí — HandáburSur
Gala vörur
eru viðurkenndar að gæðum og metsölu-merki í
Bretlandi og Danmörku. Til dæmis hafa selzt á
íslandi yfir 14.000 stk. af Gala-varalit, Sari Peach
no. 17 einum.
Gala vörur
eru seldar í öllum helztu snyrtivöruverzlunum
og apótekum um land allt.
Einkaumboð:
Heildverzlun
Péturs Péturssonar,
Hafnarstræti 4 . Sími: 1-12-19
TILKYNNING
Nr. 11/1958.
Innflutningsskrifstofan hefur ákveðið nýtt hámárksverð á
unnum kjötvörum:
Heildsala Smásala
Miðdagspylsur, pr. kg... kr. 22.90 kr. 27.50
Vínarpylsur og bjúgu, pr. kg. — 25.00 — 30.00
Kjötfars, pr. kg......... — 15.80 — 19.00
Söluskattur og útflutningssjóðsgjald er innifalið í verðinú.
Reykjavík, 2. júlí 1858.
V erolagsstjórimi.
Skrá
J
nm skatt á stóreignum samkvæmt lögum nr. 44/1957
liggur franuni á Skattstufunni í Reykjavík, Hverfis-
götu 8, dagana 3.—16. júlí n.k. að báðum dögum með-
töldum, kl. 10—12 og 13—16 dag hvern, bó aðéins kL
10—12 á laugardögum. | *
Athugasemdir við skrána skulu sendar til Skattstof-
Tinnar í Reykjavík á sama tíma.
Reykjavík, 2. júlí 1958,
Skattstjórinn í Reykjavík.
Auglýsið
í FRJALSRI þjóð