Frjáls þjóð - 22.10.1960, Blaðsíða 5

Mér dettur .það oft í hug,
þégar rníririzt 'er á knatt-
spyrnumeistarána okkar. í
Haldið.. þíð' ék’ki, 1 áð hann
há'fi 1 verið . rrieístari, þésSi
maður, ‘ að Kariga timurium
samari i kúlubelg i roki úti
á sjó. Belgurinri var fullur
af vindi og. þánnig í laginu,
að hann náði ekki utan um
hann. Hann tók af sér vettl-
ingana, maðurinn, og kleip
með fingrum og nöglum í
kúlubelginn. Þegar . hann
missti af okkúr, átti hann þá
einu vori að hann myndi ein-
hverntíma reka upp í brimið
við Reykjanes. Ætíi hánn
hafi . ekki vitað, að þegar
menn missa vonina, þá er ailt
glatað.
Fundust lík þeirra, sem
drukknuðu?
Nei, þau fundust aidrei.
En nokkuð löngu seinna fann
togarinn Snorri goði frá
Reykijavík, skipið á reki suð-
ur í Reykjanesröst á hvolfi.
Það var heilt og náðist til
Reykjavíkur.
Og var notað eftir það?
Nei, nei. Það vildi enginn
sjá það, bara ekki sjá það.
Þeir höfðu ótrú á því. Feigð-
arfleyta.
Mikið ónæði.
Þú hefur lengi fengizt við
Ja, mikil ósköp, segir
Magnús.
. Þið hafið ekki haft svona
stálfugla yfir ykkur þá. .
Néi; riei,. segir' Magnúsi
þegar hann heyrir loksins. í
okkur. Þetta er andstyggi-
legt. Við erum akkúrat' í
línunni þár sem þær fljúgá
niður á flugbrautina. And-
styggilegt. Hugsið ykkur, ef
veikindi væru á heimilinu
eða fólk, sem væri höfuð-
veikt.
Og mikið
var ég reiður.
Uppeldisáhrifin hljóta að
vera dálítið ólík, eftir að þið
eignuðust svona marga út-
lenda nágranna?
Minnstu ekki á. það, segir
Magnús. Og þá voru menn
nú aldir upp við ólíkar að-
stæður. Föðurbróðir minn
sagði eitt sinn við mig: Ég
gleymi því aldrei, sem hann
bróðir minn gerði við mig,
— og átti þá við Hákon föður
minn. Það var þegar ég reri
með honum ungur, sagði
hann og var að gubba á sjón-
um. Þá rak hann vettlinginn
ofan í kvikuna og sló mig ut-
an undir með blautum sjó-
vettlingi. Þessi saklausi og
geðgóði maður, hann Hákon
bróðir minn. Og' mikið var ég
formaður á bátnum.
Við rérum fram í smávegis
vestan brælu, segir Magnús
og þegar við vorum búnir að
.léggja línuna, fór hann að
ganga upp á .Reykjanesið og
gengur. ýfir sig og gerir byl
. og sjóðandi rok.Þegar við svo
förum að draga, slitnar línan
alls stáðar og endar með því
. að komið er sjóðandi vitlaust
veður. Við setjum upp rifuð ."
segl og fokku og siglum og
siglum og ajáum ekkert fyrir
moldösku byl. Þetta var átt-
. æringur og hét Sigurfari,
heldur stærra skip en Haf-
meyjan gamla. Við siglum
lengi. Það var sunnan sjó-
ylgja, og ég var hálfhrædd-
ur um að væri dálítill brim-
, fori; og vildi þess vegna held-
ur,. að við lentum fyrir inn-
an Skagann. Það er svo ógur-
leg hætta að koma hér ná-
lægt, þegar mikið brim er.
En svo er það klukkan ii
fjögur til fimm, undir það
fer að bregða birtu, þá skell-
ur skipið allt í einu svo hai
niður af kviku, að það brotn-
ar neðan til og kemur mikill
leki að þvi, svo að þ:
ætlar að fyllast. Um le
dettur í dúnalogn.
Um nótt í stórsjó.
Við tókum þá seglið nið\
og hentum grjótinu úr bal
lestinni í sjóinn, fórum svo
að ausa af krafti, ausa og
ausa. Ég var nýbúinn að eig:
sjómennsku, spyrjum við?
Já, við vorum þetta tíu og
ellcfu ára gamlir, þegar við
fórum með feðrum okkar út
á grunnmið með færi, út í
þarann.
Er ekki margt breytt
hérna, síðan þú vafst að al-
ast upp, spyrja fréttamenn,
og í sárna 'bili heyrist geýsi-
legur háváði'úti fyrirfÞrýsti-
loftsflugvél jpr. uð lenda á
Keflavíkurvelli:
reiður. En að sjálfsögðu
batnaði mér.
Sjóðandi
vitlaust veður.
Lentirðu ekki oftar í
hrakningum?
Jú, í annað sinn nákvæm-
lega tíu árum síðar, 1921. Ég
má vist ekki segja helv....
aprílmánuðurinn, en það var
einkenniíegt, að það bar upp
á sama mánuð. Ég var þá
ast mikinn og stóran ullar-
trefil og við tróðum honum
í gatið, hann var nógu mjúk-
ur. Þá fór lekinn að minnka.
Síðan var róið áfram, þrír'
stóðu í austri, fjórir reru og
sjálfur hékk ég við stýrið.
Þannig héldum við áfram,
þar til klukkan var fimm
næsta morgun, að við kom-
um að flötu skeri og mikill
brimsúgur við land. Við
höfðum vel við að ausa og
biðum því birtunnar og þá
sáum við, að við vorum
komnir vestur fyrir Akranes.
Þar urðu menn fljótt varir
við okkur. Og þegar við tók-
um land í Krossvík var
mannsöfnuður þar að hjálpa
okkur að. setja skip'ið upp,
erida vorum við mjög hrakt-
ir. En um leið og því var lok-
ið, þá öskusjóðrýkur hann
upp af norðan með blindbyl.
Það var ekki seinna vænna
að komast á þu'rrt. Og þessu
lenti ég í eftir tíu ár. Það ef
von, að ég sé orðinn sköll-
óttur.
Og Kvort hann
steig ....
Voruð þið ekki taldir af
heima fyrir?
Jú, sennilega. Þetta var á
sunnudegi og hann séra Frið-
rik Rafnar var kominn heim
til.að messa. Þá hafði ekkert
frétzt af okkur. Ég messa
ekki í dag fyrst svona stend-
ur á, sagði séra Friðrik og
settist inn í stofu. Þegar hann
situr hérna inni kemur allt í
einu seridimaður frá Gerð-
um í Garði með þau skilaboð,
að við séum lentir heilir á
húfi við Akranes. Og hvort
Hann steig þá ekki í stólinn,
blessaður kallfnn, hann séra
Friðrik, og minntist þessarar
. gnðs mildi á viðeigandi hátt.
' ' RA
Hugleiðing um hernamsmáf
Það hefur verið fróðlegt
fyrir okkur, óbreytta kjós-
endur, að fylgjast með við-
brögðum málgagna her-
námssinna á íslandi undan-
farna daga, eða eftir að Sam-
tök hernámsandstæðinga'
hófu starf sitt og voru form-
lega stofnuð með slíkum'
glæsibrag sem raun varð á.
Hræðsla hermangaranna,
andleg fátækt þeirra og rök-
semdaþrot hafa aldrei kom-
ið jafn augljóslega fyrir augu
alþjóðar. Dag eftir dag eru
stjórnarblöðin látin veifa
hiríni margþvældu Rússa-
grýlu, sem enginn tekur •
lengur mark á, með viðeig-
andi óþverraorðbragði, sem
einkennir máiflutning þess-
ára blaða. Þau eru látin ausa
rógi og svívirðingum á það
fólk, sem góðu heilli hefur
tekið höndum saman í þess-
um samtökum og heitið að
vinna saman unz fullum sigri •
er náð; fólk úr öllum stjórn-
málaflokkum og utan flokka,
sem hefur skilið nauðsyn
þess að önnur ágreiningsmál
viki til hliðar fyrir þessu
stórmáli, sem íslenzka þjóð-
in á tilveru sína og framtíð
undir að takist giftusamlega
-að leysa. Þeir menn sem voru
svo gæfusnauðir að selja ætt-'
flörð síria fyrir amerískt
mútufé og véla friðsama,
vopnlausa smáþjóð í stærsta
hernaðarbandalag allra tíma,
eru sannarlega ekki öfúnds-
verðir af hlutskipti sínu. Ef
íslandi auðnast að eiga þá
framtíð að saga 20. aldarinn-
ar verði færð í letur, munu
sagnfræðingar framtíðarinn-
ar dæma þá hart, og að verð-
leikum mun þeirra smán
leng'i uppi verða. Þetta vita
þeir og örvæntingaróp þeirra
á síðum stjórnarþlaðanna
segja hug þeirra allan. Þeir
vita að það dugar ekki að
kalla hernámsandstæðinga
„kommúnista“, því að inpan
vébanda samtaka okkar eru
margir mætir menn úr þeirra
eigin stjórnmálaflokkum, og
þeim fer stöðugt fjölgandi,
sem vilja leggja hönd á plóg-
inn og vinna fyrir ættjörð
sína og framtíð barna sinna
og afkomenda. Vilja leggja
sitt starf fram til varnar því,
að íslenzk æska verði afsiðuð
meira en orðið er, í samskipt-
um við fjölmennt setulið
hins erlenda herveldis og síð-
an brennd í atómeldi næstu
heimsstyrjaldar. Það er sam-
eiginlegt álit 'hernaðarsér-
fræðinga víðsvegar um heim,
að ef til styrjaldar dregur sé
engin vörn til gegn þeim
ægilegu eldflauga- og vetnis-
vopnum sem þá yrðu notuð,
Qg þeir fullyrða einnig að
enginn árásaraðili myndi
telja sér hag í að varpa slik-
íslenzk alþýða hefur fyrr
lagt til orustu gegn útlend- ,
um yfirráðum í landi sínu
og unnið fullan sigur, með
þeim einu vopnum sem h'enni
eru tiltæk og hún vill beita,
— vopnum andans og 'síns
góða málstaðar. Svo mun
einnig verða nú. Samtök her-
námsandstæðinga hafa nú
þegar borið gæfu til að sam-
eina þúsundir,- manna, með
hinar ólíkustu skoðanir á
öðrum málum, og sífellt
fleiri munu fylkja sér undir
merki þeirra og starfa sam-
an fyrir land sitt og þjóð,
eftir þeirri stefnu sem mörk-
uð var á Þihgvallafundinum.
En við þá sem enn hafa
ekki myndað sér skoðanir um
þetta mál vil ég segja þetta:
Látið skynsemi ykkar vega
og meta málstað okkar her-
námsandstæðinga og berið
hann saman við hin fárán-
legu „rök“ þeirra manna,
sem enn þá dansa í kring um
ameríska gullkálfinn, og æpa
í örvilnun sinni og ótta við
dóm kjósenda á óhappaverk-
um þeirra, þann dóm sem
þeir vita að þeir munu fyrr
eða síðar standa augliti til
auglitis við. Eftir þann sam-
anburð er ég ekki í vafa um
hvorn kostinn þið veljið. Þið
veljið þá íeið sem -þegar er
mörkuð öllum þjóðhollum
íslendingum hvar í flokkl
sem þeir. standa. Þið veljið
hinn íslenzka málstað, sem
vísar ameríska herveldinu.
burt af íslenzkri grund með
morðtól sín og spillinearbadi.
Þið neitið að verða skot-
mark í fremstu víglínu í
kjarnorkustyrjöld. Þið reyn-
ið að forða börnum ykkar
frá örlögum íbúa Hiroshima
og Nagasaki. Þið veljið hlut-
laust Island, svo sem það
hefur verið um aldaraðir og
leggið þar með ykkar lóð á
vogarskálina til að varðveita
friðinn í hrjáðum heimi.
Hafnfirzk húsmóðir.
Ræöa Þorodds -
Framhgld af 6. síðu.
Síðu fórnaði sonargjöldun-
um i þágu friðarins á þingi
eftir brennuna. Með því að
taka framvegis við gullinu
frá hernum, smíðum vér
eigi aðeins úr því hlekki
sjálfum oss til handa, son-
um vorum og dætrum og
allri ætt vorri, heldur blás-
um vér og að ófriðarbáli
stórveldanna. Með því að
fórna gullinu og gerast aftur
hlutlaus, berum vér klæði 4
vopnin og hfálpum öðrum
þjóðum til að lifa í sátt' og
samlyndi.
Véi' vérðum ef til vill eitt-
hvað fátækari af fé í bili, en
. auðgumst andlega, aukum
um sprengjum á staði, sem
enginn herútbúnaður sé stað-
settur á. Með því að leyfa af-
not landsins í þágu erlendra
stríðsafla er verið að leiða þá
ægilegu tortímingarhættu
yfir þjóðina, sem engin orð
fá lýst.
lífsgleði vora, trú á lífið og
tilgang þess.
Þá mun fylgjuengill Halls
af Síðu veita oss ríkuleg
laun:. sálarfrið og huggun í
hjarta.
Þóroddur GuiVmundssoa.
frá Sandi. -j.
" Erjáí^þjóS — Laugarda®lim 22: rifctóbér'1%0 i " y ^ ýu... y * ■ -•