Frjáls þjóð - 30.09.1961, Blaðsíða 9

Jomo Kenyatta er kunnari
af öðru en að skrifa smásög-
ur. Hann er einn af leiðtog-
um Afríkumanna í frelsis-
baráttu þeirra.
Smásaga sú, eða ef til vill
öllu heldur dæmisaga, seni
hér fer á eftir, birtist nýlega
í biaðinu Voice of Africa.
TC’ndur fyrir löngu tókst
vinátta milli fíls og
manns.
Þá var það dag nokkurn,
að þrumuveður mikið skall
á. Fíllinn fór þá til vinar síns,
sem bjó í litlum kofa í skóg-
arjaðrinum, og sagði: „Kæri,
góði maður. Viltu nú ekki
leyfa mér að stinga rananum
mínum inn í kofann þinn,
svo hann þurfi ekki að vera
úti í þessu voða veðri?“ Þar
sem maðurinn sá, hvernig á-
statt var fyrir vini hans,
svaraði hann: „Elsku , góði
fíll, kofinn minn er mjög
lítill, en þar er þó rúm
bæði fyrir mig og ranann
þinn. Góði stingdu rananum
bara inn.“ Fíllinn þakkaði
vini sínum og sagði: ,,Þú
hefur gert mér góðverk, og
sá dagur mun koma, að ég
endugeld þér verk þitt.“
Hvað gerðist svo? Strax
og fíllinn hafði komið rana
sínurn inn í kofann tók hann
að mjaka sér öllum inn, og
svo fór, að hann ýtti mann-
ijjum út. í rigninguna, . en ,
■lagðíst ‘ sjálfur mákfndalega
níður í kofa vinar síns. Þá
sagði fíllinn: . „Kæri, góði
vinur, þú ’hefur .hraustari
húð en ég, og það er ekkert
rúm fyrir okkur báða hérna.
Þú verður því að vera úti í
rigningunni, svo min fagra
húð skaðist ekki af óveðr-
inu.“
Þegar maðurinn áttað'i sig
á því, hvað vinur hans hafði
gert honum, tók hann að
kvarta. Skógardýrin í ná-
grenninu heyrðu hávaðann
og komu á vettvang, til þess
að aðgæta hvað á seyði væri.
Er þau stóðu álengdar og
hlýddu á deiiu mannsins og
vinar hans, fílsins, sem sífellt
varð liáværari og háværari,
heyrðist rödd sem yfirgnæfði
deiluna, það var rödd ljóns-
ins. „Vitið þið ekki, að ég er
konungur skógarins. Hver
vogar sér að raska ró kon-
ungdæmis míns?“
T^egar fíllinn, sem.var einn
af æðstu ráðherrum
konungdæmis ljónsins,
heyrði þessi orð svaraði hann
róandi: „Herra minn og kon-
ungur. Það raskar enginn ró
rikis yðar. Ég var aðeins að
rökræða dálítið við vin minn
hérna um eignarréttinn á
þessum litla kofa, sem yðar
tign sér að ég dvelst í.“
Ljónið, sem vildi hafa frið
og ró í ríki sínu, svaraði ró-
legri raustu: „Ég legg þá hér
með fyrir ráðherra mína að
tilnefna opinberan rannsókn-
ardó-m, sem rannsaka skal
málið frá rótum og skila um
það nákvæmri skýrslu.“ Síð-
an sneri hann sér að mann-
inum og sagði: „Þú gerðir
vel, þegar þú batzt vináttu-
bönd við þegna mína, sér-
staklega þó við fílinn, sem er
einn af göfugustu ráðherrum
ríkis míns. Nú skalt þú ekki
standa í meiri deilum, þú ert
alls ekki búinn að tapa kof-
anum þínum. Bíddu nú, þar
til þú kemur fyrir dómstól
veldis míns, þar mun þér
gefast tækifæri til þess að
skýra mál þitt. Ég er viss
um, að þú munt verða full-
komlega ánægður með nið-
urstöðu dómsins.“ Maðurinn
varð harðánægður yfir þess-
um fögru orðum konungs
frumskógarins og beið í sak-
leysi sínu eftir tækifærinu, í
þeirri trú, að honum yrði að
sjálfsögðu skilað aftur kof-
anum sínum.
■ Fíllinn og aðrir ráðherrar
tóku nú til óspilltra mál-
Jmo Mehijatta:
anna við að ákveða skipan
dómsins, samkvæmt skiþun
konungsins.
Eftirtaldir frumbyggjar
skógarins voru tilnefndir .i
dóminn: Herra Nashyrning-
ur, Herra Vísundur, Herra
Krókódíll, Hans Hágöfgi
Refurinn, sem vera skyldi
dómsforseti, og svo Herra
Iilébarði, sem vera skyldi
ritari dómsins.
,egar maðurinn frétti um
dómskipan mótmælti
hann og spurði, hvort ekki
væri rétt að einhver honum
hliðhollur ætti sæti i dóm-
inum. En honum var sagt, að
það væri ekki hægt, vegna
þess að enginn úr hans hópi
væri nægílega menntaður til
þess að skilja lagakróka
frumskógarins. Honum var
einnig sagt, að það væri
hreinasti óþarfi, þar eð með-
limir dómsins væru allir
mikilsmetnir f-yrir óhlut-
drægni, og þar sem þeir
væru af Guði kjörnir til þess
að gæta hagsmuna hinna
ýmsu kynflokka, sem hvorki
heíðu eins sterkan kjaft né
klær, þá mætti hann treysta
því, að þeir myndu gera allt,
sem í þeirra valdi stæði til
þess að komast að .• hinu
sanna í málinu og .kveða upp
algjörlega hlutlausan dóm.
Rannsóknardómurinn tók
nú til starfa, og vitnaleiðslur
hófust. Fyrst var Hans'Göfgi
Fíllinn kallaður fyrir rétt-
inn. Hann var með yfirlætis-
svip, og tönn hans var skreytt
með litlu tré, sem Frú Fíls
hafði komið þar fyrir. Hann
sagði með virðulegri röddu:
„Virðulegu íbúar frumskóg-
arins! Ég sé ekki ástæðu til
þess að eyða hinum dýrmæta
tíma ykkar í það að segja
sögu, sem ég veit að þið
þekkið fyrir. Ég hef ávallt
áhtið það skyldu mína að
gæta hagsmuna vina minna,
og það virðist hafa orsakað
örlítinn misskilning milli
mín og vinar míns hérna.
Hann bauð mér til sín til
þess að koma í veg fyrir að
fellibylur tæki kofann hans.
Þegar fellibylurinn var
genginn hjá áleit ég, með til-
liti til hins mikla ónotaða
rúms í kofa hans, nauðsyn-
legt í þágu hans eigin hags-
muna, að meiri hagnýt not
yrðu höíð af hinu vanþróaða
píássi, og settist því sjálfur
þar að. Ég áleit þetta skyldu
mína og ég ef viss upi, að
þið hefðuð allir brugðist svo
fljótt og vel við, undir sömu
kringumstæðum.
kegar dóniurinn hafði
hlýtt. á vitnisburð Hans
Göfgi Fílsins, voru herra
Hýena og fleiri frumbýggjar
skógarins kallaðir fyrir, og
framburður allra þeirra
studdi það, sem Herra Fíll-
inn hafði sagt. Þá var maður-
inn kallaður fyrir, og hann
tók þegar að slcýra málið fré
sínum sjónarhóli. En dómur-
inn tók fram í fyrir honurn,
og sagði: „Kæri maður, vin-
samlega haltu þig við þau
málsatriði, sem máli skipta.
Við höfum þegar heyrt um
alla málavexti frá mörgum
hlutlausum aðilum. Allt sem
þú þarft að segja okkur er
hvort hið vanþróaða rúm í
kofa þínum var upptekið af
nokkrum öðrum, áður en
Herra Fíllinn settist þar að.“
Maðurinn hóf mál sitt: „Nei,
en .. ..“ Lengra komst hann
ekki, því nú úrskurðaði dóm-
urinn, að hann hefði fengið
nægan vitnisburð frá báðum
aðilum, og tók sér réttarhlé,
til þess að komast að niður-
stöðu. Eftir að hafa setið hina
ágætustu veizlu á kostnað
Ilans Göfgi Fílsins komust
dómendur að niðurstöðu,
kölluðu manninn á sinn fund
og tilkynntu honurn: ,,Að
okkar áliti hefur þessi deila
rísið vegna leiðinlegs mis-
skilnings, sem á rætur sínar
að rekja til gamaldags skoð-
ana þinna. Við álítum, áð
Herra Fíllinn hafi gegnt heil-
agri skyldu sinnj, til þess að
tryggja hagsmuni þína. Þetta
byggjum við á því, að það sé
augljóslega þinn hagur, að
hagnýt not skyldu fást af
hinu ónotaða rúmi, og þar
sem þú hefur ekki ennþá
öðlast næga stærð til þess að
fylla það, teljum við nauð-
synlegt að leysa þessa deilu
með málamiðlun, sem báðir
aðilar geta sætt sig við.
Herra Fíllinn skal áfram
búa í kofa þínum, en við gef-
um þér leyfi til þess að leita
þér að stað, þar sem þú getur
byggt þér annan kofa, sem
betur hæfir þörfum þínum,
og við munum sjá þér þar
fyrir nægilegri vernd.“
[aðurinn átti engra kostá
völ og hann óttaðist, að
ef hann ekki hlýðnaðist,
myndu kjaftar og klær dóm-
aranna reynast honum
hættuleg. Hann sætti sig því
við orðinn hlut. En strax og
hann hafði byggt sér nýjan
kofa kom Herra Nashymur-
inn með hornið í árásar-
stöðu og skipaði honum að
fara út. Konunglegum dómi
var aftur falið að kynna sér
málið, og hann komst að
sömu niðurstöðu og í fyrra
skiptið. Þetta endurtók sig
svo, þangað til Herra Vísund-
ur, Herra Hlébarði, Herra
Hýena og allir hinir voru
búnir að koma sér fyrir í
nýjum húsakynnum. Þá á-
kvað maðurinn að taka upp
róttækari verndunaraðferðir,
því Rannscknardómurinn
virtist ekki vera honum til
mikils gagns. Hann settist
niður og sagði: Ng’enda thi
ndeagaga motegi, sem þýðir:
Allt, sem á foldu hrærist, er
hægt að gabba eða með öðr-
um orðum: Það er hægt að
draga fólk á asnaeyrunum
dálítinn tíma, en ekki enda-
laust.
Svo tók hann sig til, morg-
un nokkurn, þegar kofarnir,
sem dýr skógarins bjuggu í,
voru þegar farnir að fúna og
hrynja, og byggði nýjan
kofa. Undir eins og Herra
Nashyrningur sá hann kom
hann þjótandi, en það fyrsta,
sem hann sá, þegar hann
kom inn, var, að Fíllinn var
þegar sofnaður þar. Næst
kom Herra Hlébarði inn um
gluggann, Herra Ljón, Herra
Refur og Herra Vísundur
komu inn um dyrnar, Herra
Hýena kom sér fyrir í skugg-
anum og Herra Krókódíll
sleikti sólskinið hppi á þaki.
Fljótlega hófust deilur um
rétt þeirra til véfu, og deil-
an leiddi skjótle^a til átaka.
Þegar þeir voru allir komn-
ir i hár saman bar maðurinn
eld að kofanum og brenndi
hann til grunna, konung
skógarins og þegna hans með.
Síðan fór hann heim til
sín og sagði: Friðurinn kost-
ar mikið, en hann er kostn-
aðarins virði, og upp frá því
lifði hann hamingjusömu lífi.
ýsing um sveinspróf
Sveinspróf í þeim iðngreinum sem löggiltar eru, fara
fram í október/nóvember 1951.
Meisturum og iðnfyrirtækjum ber að senda forrnanni
viðkomandi prófnefndar umsóknir um próftöku nem-
enda sinna, fyrir 5. október n. k.
Umsóknum skulu fylgja venjuleg gögn og próf-
gjald.
Skrifstofa iðnfræðsluráðs veitir upplýsingar um for-
menn prófnefnda.
Reykjavik, 21. september 1961. j I
IÐNFRÆÐSLURÁÐ. ]
Hitari
Ritari óskast að Náttúrugripasafni íslands frá næst-
komandi áramótum eða nú þegar. Vélritunar- og
málakunnátta nauðsynleg.
Umsóknir sendist Náttúrugripasafninu fyrir 10. októ- ■
ber næstkomandi.
■-»ut-
Frjáls þjóð — Laug-ardaginn 30. sept. 1961
9