Þjóðvakablaðið - 23.08.1995, Qupperneq 8

ÞJÓÐVAKI
FÓLKSINS • 1. ÁRG. ló. TBL. MIÐVIKUDAGUR 23. ÁGÚST 1995
* *
XWREVF/Í//
4 - 8 farþega og hjólastóiabílar
5 88 55 22
Alþýðubandalagið
Harka í formannsslagiim
Málefnin hverfa í skuggann um leið og átökin um forystu Allaballa
verða persónulegri og illskeyttari
Rúmlega fiinm vikur eru til
stefnu í fonnannskosningum í
Alþýðubandalaginu og fara á-
tökin miili stuðningsmanna
Margrétar Frímannsdóttur og
Steingrims J. Sigfússonar
harðnandi. Um leið hefur for-
mannsslagurinn tekið á sig per-
sónulegri blæ, en umræða um
málefni og helstu kosti Alþýðu-
bandalagsmanna og annarra fé-
lagshyggjuafla í nánustu fram-
tið hverfur í skuggann.
Stuðningsmenn Steingríms
eru heldur brattari nú en fyrr í
sumar og telja sigurlíkur síns
manns hafa aukist síðustu vikur.
Ekki fari eins mikið fyrir kosn-
ingabaráttu Margrétar og menn
bjuggust við eftir laglega takta í
upphafi. Þar sem hún hafi ekki
greint sig svo neinu nemi frá
Steingrími hvað málefni varðar
eða framtíðarstefnu flokksins
megi ætla að reynsla Steingríms
í flokksforystu og ríkisstjórn vegi
þungt þegar á hólminn kemur.
Margrétarmenn telja hinsveg-
ar að hún hafi betri byr sem for-
ystumaður flokksins gagnvart
meginfylgi hans á suðvestur-
horninu og að flokksmenn muni
taka sterklega með í reikninginn
þá möguleika sem Allaböllum
opnist með því að kjósa konu til
forystu fyrstir gömlu flokkana.
Þeir benda á að talsvert hik sé á
stuðningsmönnum Svavars
Gestssonar í Reykjavík, sem
þrátt fyrir sífellt bandalag Svav-
ars og Steingríms telja að Mar-
grét sé vænlegri til að gefa
flokknum fersklegt yfirbragð og
höfða til yngri kynslóða, einkum
í þéttbýli.
Málefnamenúett
Það vekur athygli að frambjóð-
endurnir keppast við að sverja af
sér alla málefnalega sérstöðu og
vísa hvort um annað þvert til
flokksstefnu í öllum meginmál-
um, jafnvel þar sem hún er óskýr
eða engin. Frambjóðendurnir
vita sem er að þeir eiga alltraust
fylgi hvort sinnar fylkingarinnar i
flokknum, þar sem „Ólafsmenn“
styðja nánast allir Margréti og
flestir „flokkseigenda“ Steingrím.
Þeir keppa því einkum um miðju-
fylgi þeirra sem ekki standa fast í
þessum fylkingum og varast að
taka harða afstöðu um málefni
eða starfsstíl af ótta við að slíkt
gæti fælt frá.
Þessa verður mjög vart í um-
ræðum um samfylkingarmál fé-
lagshyggjumanna. I upphafi
hafði Margrét uppi mjög jákvæð
viðhorf til samvinnu og samein-
ingar, en Steingrímur hlóð upp
skilyrðum og fyrirvörum. Upp á
síðkastið hefur Steingrímur forð-
ast að hafa hátt um þessi efni,
meðal annars vegna neikvæðra
viðbragða hjá yngra fólki í
Reykjavík og nágrenni, og Mar-
grét hefur jafnframt dregið í land
þar sem samfylkingarpólitíkin
hefur minni byr hjá Allaböllum á
landsbyggðinni.
í nýlegum svörum við spum-
ingu um sameiningu vinstri-
flokka í Helgarpóstinum virðist
munurinn nánast enginn á fram-
bjóðendunum. Annar segir: „Það
á að vinna að aukinni samstöðu
vinstri manna, og forða því að
kraftarnir dreifist of víða... Fyrst
og síðast hlýtur sú sameining að
snúast um að finna málefnalega
samnefnara." Hinn segir: „Ég tel
að fyrst þurfi að auka samvinnu
vinstri flokkanna, finna hvar leið-
ir liggja saman og hvað skilur að.
Það er fyrsta skref í þá átt að hér
verði öflug hreyfing vinstri
manna."
Þess má geta að við sama tæki-
færi spáðu báðir frambjóðend-
urnir því að íslendingar ynnu
landsleikinn við Sviss 2-1.
Skiptír kosningin máli?
Stuðningsmönnum beggja
frambjóðenda hefur hitnað í
hamsi síðustu vikur og telja úr-
slit kosninganna geta ráðið úr-
slitum um gengi flokks síns á
næstu árum. Utan flokksins hef-
ur áhugi á formannskjörinu aftur
á móti minnkað. Steingrímur J.
Sigfússon er ekki líklegur til að
breyta áherslum í stefnumálum
og flokksstarfi að neinu ráði, og
hefur í áranna rás verið afar tor-
trygginn á tilraunir til að brjóta
upp smáflokkaveldið á vinstri-
kantinum, hvað sem síðar kann
að verða. Margrét virðist fyrir-
fram vænlegri til að skapa Al-
þýðubandalaginu svigrúm til
nýjunga i áherslum og sam-
starfskostum. Ljóst er þó að þar
yrði við ramman reip að draga,
og til slíkra hluta þyrfti hún skýrt
umboð, þannig að hún væri ekki
einungis kjörin til að vera sjón-
varpsandlit flokksins heldur til
að stýra honum í ákveðnar áttir.
Kosningabarátta síðustu vikna
bendir ekki til þess að hún hygg-
ist sækja sér slíkt umboð í for-
mannskjörinu.
Formannskosningarnar í Al-
þýðubandalaginu hafa hinsveg-
ar tafið félagshyggjumenn við
það verk að finna sameiginlega
fleti á samvinnu og samfylkingu,
þar sem Allaballar beina sjónum
sínum eðlilega inn á við í sumar.
Hver sem úrslitin verða hafa þau
áhrif á sameiningarþróunina.
Þar er ekki eingöngu beðið eftir
viðhorfum hins nýja formanns
heldur einnig stefnu fylkinga,
hópa og einstaklinga í Alþýðu-
bandalaginu. Þannig hefur vakið
athygli að Ólafur Ragnar Gríms-
son vék sér undan því í sjón-
varpi fyrir nokkru að tilgreina af-
stöðu sína til formannskosning-
anna, en sagðist í staðinn mundu
gera sitt í haust og vetur til að
koma af stað raunhæfum við-
ræðum um samvinnumál milli
fulltrúa félagshyggjuaflanna á
þingi.
V
Stuðnmgsmenn úr öðrum
flokkum?
Dæmi um hörkuna sem hlaup-
in er í formannskjörið eru ásak-
anir stuðningsmanna Steingríms
í garð framkvæmdastjóra flokks-
ins, Einars Karls Haraldssonar,
þar sem hann var talinn hafa
unnið með Margréti í vinnutím-
anum. Gagnásakanir komu strax
fram um að Steingrímur hefði
snemma vors hótað fjöldaupp-
sögnum á flokksskrifstofunni
þegar hann næði kjöri.
Þá hafa lesendur Vikublaðsins
undanfarið fylgst með sérkenni-
legum orðaskiptum Einars
Gunnarssonar, stuðningsmanns
Steingríms, við Margrétarfólk,
þar sem Einar telur Margréti það
til lasts að hún eigi sér fylgis-
menn utan flokksins, og bendir
sérstaklega á skrif Alþýðublaðs-
ins og Þjóðvaka um formanns-
kjörið. Velvild utanflokksmanna
í garð Margrétar hljóti að stafa af
illgirni og þýða að hún sé verri
kosturinn fyrir Alþýðubandalag-
ið.
Hvað sem Alþýðublaðinu líður
hefur Þjóðvaki auðvitað ekki tek-
ið neinskonar afstöðu í þessu
kjöri, þótt Jóhanna Sigurðardótt-
ir og fleiri forystumenn flokksins
hafi ef til vill talað nokkrum sinn-
um heldur hlýlegar um Margrétf
en Steingrím. Verður því að kafa
nokkuð djúpt í flokkssál Alla-
balla til að setja ummæli Einars
Gunnarssonar í rétt samhengi.
Fyrir utan Kross
Málflutningur af þessu tagi
mótast fyrst og fremst af þeirri
lífseigu goðsögn í Alþýðubanda-
laginu að utan landamæra
flokksins sé einbert óvinaland
þar sem ekkert gott getur þrifist.
Sú pólitíska sýn er í raun arfleifð
frá kommúnískum frumherjum
og magnaðist mjög á einangrun-
artímabili kalda stríðsins. Öllum
er ljóst að á síðustu áratugum
skipta einstök flokksbönd sífellt
minna máli á vinstrivængnum,
en flokksaðild er ýmsum ennþá
dýrmætur hluti af sýn þeirra á
sjálfan sig og stöðu sína í sífellt
flóknari umheimi, á svipaðan
hátt og stuðningsmenn íþrótta-
félaga fylgja sínu liði hvað sem á
gengur.
Við núverandi krossgötur á
vinstrivæng virðist staða Einars
Gunnarssonar og skoðana-
bræðra hans í iðuköstum sam-
tímans harla álík og í þjóðsög-
unni um kerlinguna sem var nið-
ursetningur á Skarðsströnd og
varð frá sér af örvilnan þegar til
stóð að flytja hana á nýjan stað
fyrir utan bæinn Kross. Vegna
þess að í Passíusálmunum segði
á einum stað:
sálin má ei fyrir utan kross
öðlast á himnum dýrðar-
hnoss.
Æuintýri á norðurslóðum uerði hluti námsefnis bama
Læra þau um menningu
nágrannaþjóðanna?
Fyrsti skóladagur bams á Grænlandi er mikill há-
tíðisdagur í hverri fjölskyldu. Ættingjar koma
langt að og fagna áfanganum með baminu og
klæðast þjóðbúningi.
íslensku þingmennirinir á fundi Vestnorræna
þingmannaráðsins lögðu til að barnasjónvarps-
myndirnar þrjár „Ævintýri á norðurslóðum“, sem
gerðar voru um börn á Grænlandi, Færeyjum og fs-
landi og þarlendir kvikmyndagerðarmenn unnu í sameiningu, yrðu keyptar til sýninga í skólum.
Einnig var samþykkt að beina því til Norðurlandanna að taka myndirnar inn í námsefni barna
og vinna með því ýtarefni.