Lesbók Morgunblaðsins - 20.08.2005, Side 15

Lesbók Morgunblaðsins ˜ 20. ágúst 2005 | 15
Kvikmyndir
Borgarbíó, Akureyri:
Fantastic Four
(HJ)
Wedding Crashers
(HJ)
Sharkboy og Lavagirl
Smárabíó
Fantastic Four
(HJ)
Wedding Crashers
(HJ)
Sharkboy og Lavagirl
The Longest Yard
(SV)
Sin City



 (HL)
Regnboginn
Fantastic Four
(HJ)
Wedding Crashers
(HJ)
Sharkboy og Lavagirl
Hostage


 (HL)
The Longest Yard
(SV)
Star Wars: Episode III




 (SV)
Laugarásbíó
The Skeleton Key
Wedding Crashers
(HJ)
Fantastic Four
(HJ)
Sharkboy og Lavagirl
War of the Worlds
(SV)
Háskólabíó
The Skeleton Key
Herbie Fully Loaded


 (SV)
The Island


 (SV)
Dark Water
Madagascar


 (SV)
Batman Begins
(HL)
Sambíóin Reykjavík,
Keflavík, Akureyri
Herbie Fully Loaded


 (SV)
The Skeleton Key
Deck Dogz
The Island


 (SV)
Kicking & Screaming


 (SV)
The Perfect Man
(HL)
Batman Begins
(HL)
Madagascar


 (SV)
Myndlist
Austurvöllur: Ragnar Axels-
son til 1. sept.
Árbæjarsafn: Helga Rún
Pálsdóttir til 31. ágúst.
Café Karólína: Eiríkur Arnar
Magnússon til 26. ágúst.
Deiglan: Sigurður Pétur
Högnason til 21. ágúst.
Eden Hveragerði: Valgerður
Ingólfsdóttir til 22. ágúst.
Feng Shui-húsið: Helga Sig-
urðardóttir til 20. ágúst.
Ferðaþjónustan í Heydal:
Helga Kristmundsdóttir.
Gallerí 100°: Dieter Roth til
21. ágúst.
Gallerí 101: Þórdís Aðal-
steinsdóttir til 9. september.
Gallerí Humar eða frægð:
Myndasögur í sprengjubyrgi
til 31. ágúst.
Gallerí i8: Jeanine Cohen til
21. ágúst. Lawrence Weiner
til 20. ágúst.
Gallerí Sævars Karls: Sólveig
Hólmarsdóttir til 8. sept.
Gallerí Tukt: Sara Elísa Þórð-
ardóttir til 5. september.
Götur Reykjavíkur: Margrét
H. Blöndal.
Hafnarbakkinn í Reykjavík:
Kristinn Benediktsson til 31.
ágúst.
Hafnarborg: Wilhelm Sasnal,
Bojan Sarcevic, Elke Krystu-
fek, On Kawara. Til 21. ágúst.
Handverk og hönnun: „Sögur
af landi“ til 4. sept.
Heimilisiðnaðarsafnið á
Blönduósi: Auður Vésteins-
dóttir. Til 31. ágúst.
Hrafnista Hafnarfirði:
Trausti Magnússon til 23.
ágúst.
Hönnunarsafn Íslands:
Circus Design frá Bergen. Til
4. sept.
Iðuhúsið: Guðrún Benedikta
Elíasdóttir
Kaffi Mílanó: Jón Arnar.
Kaffi Nauthóll: Sigrún Sig-
urðardóttir til ágústloka.
Kaffi Sólon: Guðmundur
Heimsberg til 28. ágúst.
Kirkjuhvoll, Akranesi: Vil-
helm Anton Vilhelmsson til
26. ágúst.
Laxárstöð: Aðalheiður S. Ey-
steinsdóttir.
Listasafnið á Akureyri:
Skrímsl til 21. ágúst.
Listasafn ASÍ: Hulda Stef-
ánsdóttir og Kristín Reyn-
isdóttir. Til 11. sept.
Listasafn Árnesinga: Sýn-
ingin Tívolí.
Listasafn Ísafjarðar: Katrín
Elvarsdóttir, fram í október.
Listasafn Íslands: Dieter
Roth til 21. ágúst.
Listasafn Kópavogs –
Gerðarsafn: Gabríel Kuri,
Jennifer Allora og Guilliermo
Calzadilla, Brian Jungen,
Hekla Dögg Jónsdóttir, John
Latham, Kristján Guðmunds-
son til 21. ágúst.
Listasafn Reykjavíkur, Ás-
Saltfisksetur Íslands: Kristinn
Benediktsson ljósmyndari.
Skaftfell: Carl Boutard.
Dodda Maggý.
Skriðuklaustur: Helga Er-
lendsdóttir.
Skúlatún 4: Skúli í Túni.
Vinnustofusýning til 28. ágúst.
Suðsuðvestur: Huginn Þór
Arason. Yfirhafnir. Til 28.
ágúst.
Thorvaldsen Bar: Skjöldur
Eyfjörð til 9. september.
Vatnstankarnir við
Háteigsveg: Finnbogi Péturs-
son.
Vínbarinn: Rósa Matthías-
dóttir.
Þjóðminjasafn Íslands:
Skuggaföll. Portrettmyndir
Kristins Ingvarssonar. Story
of your life – ljósmyndir Har-
aldar Jónssonar. Mynd á þili.
Þrastalundur, Grímsnesi:
María K. Einarsdóttir til 26.
ágúst..
Leiklist
Austurbær: Annie, sun., sun.
Íslenska óperan: Kabarett,
lau., fös., lau.
Klink og Bank: Penetreitor,
þri., mið.
Loftkastalinn: Bítl, fös 26.
ágú.
mundarsafn: Maðurinn og
efnið. Yfirlitssýning. Til 2006.
Listasafn Reykjavíkur, Hafn-
arhús: Dieter Roth, Peter
Fischli, David Weiss, Haraldur
Jónsson, Urs Fischer til 21.
ágúst.
Listasafn Reykjavíkur,
Kjarvalsstaðir: Úrval verka
frá 20. öld til 25. sept.
Listasafn Reykjanesbæjar:
Sænskt listagler.
Listasafn Sigurjóns Ólafs-
sonar: Sumarsýning.
Listasalur Mosfellsbæjar:
Ólöf Einarsdóttir, Sigrún Ó.
Einarsdóttir og Sören S. Lar-
sen til 28. ágúst.
Listhús Ófeigs: Helga Magn-
úsdóttir.
Ljósmyndasafn Reykjavíkur:
Rótleysi til 28. ágúst.
Mokka Kaffi: Árni Rúnar
Sverrisson til 4. september.
Norræna húsið: Andy Horner
til 28. ágúst. Sumarsýningin
Grús til 28. ágúst.
Nýlistasafnið: Lorna, rafræn
list. Til 3. sept.
Safn Ásgríms Jónssonar:
Þjóðsagnamyndir Ásgríms
Jónssonar.
Safnahúsið á Húsavík: Guð-
mundur Karl Ásbjörnsson til
28. ágúst.
SVOKÖLLUÐ hámenning og lágmenning hef-
ur verið að renna æ meira saman á und-
anförnum árum. Það er bæði gott og vont;
stundum hefur útkoman verið áhugaverð og
skemmtileg en því miður ekki alltaf. Nokkur
tónskáld hafa sótt innblástur í ýmislegt úr
dægurtónlistarheiminum með prýðilegum ár-
angri en þegar menn blanda Beethoven við
Pink Floyd eða Mozart við Rammstein, þá
verður til hreinasti óskapnaður.
Fyrstu tónleikar kammerhátíðarinnar á
Kirkjubæjarklaustri á föstudagskvöldið ein-
kenndust af svona samruna. Hversu vel hann
heppnaðist fer sjálfsagt eftir smekk. Fyrri
hluti efnisskrárinnar var helgaður slavneskum
tónskáldum, þeim Janacek og Kodaly, en eftir
hlé stigu á svið Björn Thoroddsen, Gunnar
Þórðarson og Jón Rafnsson, sem saman kalla
sig Guitar Islancio. Þeir fluttu útsetningar á ís-
lenskum þjóðlögum á borð við Krummi svaf í
klettagjá og Krummi krunkar úti, en með þeim
tók Egill Ólafsson lagið. Olivier Manoury
harmóníkuleikari kom auk þess fram í nokkr-
um lögum.
Að mínu mati voru þetta einkennilegir tón-
leikar. Tónlistin eftir Janacek og Kodaly er í
senn skáldleg og úthugsuð með rökréttri fram-
vindu sem samt kemur stöðugt á óvart; form-
ræn uppbygging er markviss og alls konar
dramatískar andstæður skapa spennu. Vissu-
lega er tónlist þess síðarnefnda ekki beint að-
gengileg og sjálfsagt ekki fyrir hvern sem er,
en hún er a.m.k. faglega gerð. Að hlusta á
Krummavísur í poppaðri útfærslu á eftir var
undarlegt, þó Guitar Islancio sé í sjálfu sér
ágætis hljómsveit. Kynningar Björns Thor-
oddsen voru vissulega fyndnar og hann sýndi
flotta takta sem gítarleikari; þeir Gunnar, Jón
og Olivier voru líka pottþéttir á sínu. Þeir voru
bara ekki alveg á réttum stað þetta kvöld. Við
hliðina á Kodaly og Janacek virkuðu útsetn-
ingar þeirra einfeldningslegar þó þær hefðu
örugglega sómt sér prýðilega einar og sér.
Egill var auk þess í lélegu formi; hann leit út
fyrir að vera stressaður; a.m.k. var hann stöð-
ugt að fikta í hátalaranum við hliðina á sér.
Kannski var eitthvað að græjunum; rödd hans
hljómaði mjó, nánast klemmd þar til alveg síð-
ast.
Best var tónlistin eftir slavnesku tónskáldin;
þær Edda og Bryndís Halla spiluðu unaðslega
vel, túlkun þeirra var hugmyndarík og full af
blæbrigðum og var ennþá áhrifameiri en á tón-
leikum þeirra í Salnum í Kópavogi í vor. Verk
Kodalys í flutningi Bryndísar Höllu og Auðar
Hafsteinsdóttur fiðluleikara var sömuleiðis
glæsilegt og kraftmikið, þó takmarkaður
hljómburðurinn hafi gert tónlistina dálítið
þurra og erfiðari áheyrnar en ella.
Ánægjuleg sveifla
Aðrir tónleikar Kammerhátíðarinnar á Kirkju-
bæjarklaustri voru mun heildstæðari en þeir
fyrstu. Fyrir hlé voru fluttir nokkrir ódauðleg-
ir tangóar á borð við Fuego lento eftir Salgan
og Soledad eftir Piazzolla en svo tók sveiflan
við og var þá boðið upp á It Don’t Mean a
Thing eftir Ellington, Night and Day eftir Por-
ter og þar fram eftir götunum. Egill var í bana-
stuði er hér var komið sögu; rödd hans var
miklu breiðari og safaríkari en kvöldið áður.
Verulega gaman var að hlýða á hann syngja;
hann var með alveg réttu tilþrifin fyrir þá tón-
list sem hér var flutt. Unun var líka að heyra
Bryndísi Höllu spila Le Grand Tango eftir
Piazzolla ásamt Eddu; túlkunin var í senn
ástríðuþrungin og tæknilega nákvæm. Svipaða
sögu er að segja um þau Auði og Olivier í öðr-
um tangóum, sérstaklega er á leið.
Guitar Islancio var öruggur í hlutverki sínu
og ekkert út á frammistöðu þeirra að setja. Ég
var þó ekki sáttur við að heyra gítarinn með
bergmáli úr hátölurum á meðan harmóníkan
var bergmálslaus; það passaði illa saman. Gítar
Björns Thoroddsen var líka óþægilega sterkur
á kostnað raddar Egils í Spain eftir Chic Cho-
rea. Að öðru leyti voru þetta fínir tónleikar og
greinilegt að áheyrendur skemmtu sér vel.
Hrífandi ljóðasöngur
Af einhverjum ástæðum passaði sígilda tónlist-
in og dægurmúsíkin betur saman á síðustu tón-
leikum hátíðarinnar. Fyrir hlé voru eingöngu
fluttar tónsmíðar eftir Schumann en síðan tóku
við nokkrir þekktir „standardar“; Haustlaufin
eftir Kosma, tvö lög eftir Django Reinhardt,
o.s.frv. Tónlistin eftir Schumann er ein-
staklega lagræn og þægileg áheyrnar og bilið á
milli hennar og léttmetisins virkaði því ekki
eins breitt og á fyrstu tónleikunum. Mest á
óvart kom frammistaða Egils sem ljóðasöngv-
ara, en þar sýndi hann á sér hliðar sem ég vissi
ekki að hann ætti til. Hann flutti fimm lög eftir
Schumann við ljóð eftir Kerner og gerði það af
einstakri næmni fyrir smæstu blæbrigðum
tónmálsins; túlkun hans var einlæg, skáldleg
og verulega sannfærandi. Rödd hans hljómaði
fallega, sérstaklega á neðra sviðinu, hún var
breið og safarík og það var afar notalegt að
hlusta á hana. Auk þess kynnti Egill hvert lag
skemmtilega, hann var blátt áfram og afslapp-
aður og fékk áheyrendur til að skella upp úr
oftar en einu sinni.
Sónata í a-moll eftir Schumann í meðförum
Auðar og Eddu kom líka firnavel út, sér-
staklega fyrstu tveir kaflarnir, sem voru af-
burða glæsilegir. Sá síðasti hefði hins vegar
þurft að vera ögn léttari og kraftmeiri, þó hann
hafi verið prýðilega spilaður í sjálfu sér.
Svipaða sögu er að segja um Fantasiestücke
eftir sama tónskáld með þeim Eddu, Auði og
Bryndísi Höllu; flutningurinn var líflegur og
þó einstaka hnökrar hafi heyrst skiptu þeir
litlu máli.
Eins og áður sagði tók léttari tónlist við eftir
hlé og var hún yfirleitt frábærlega flutt. Helst
bar til tíðinda frumflutningur á lagi eftir Egil,
Kysstu kysstu steininn, sem var sjarmerandi
þó útsetningin hafi verið dálítið grugguð –
sennilega þarf að skrifa píanópartinn aðeins
betur. Mun áheyrilegra var Mýs og menn eftir
Egil þar sem hljóðfæraleikurinn var eingöngu
plokkaðir og stroknir strengir; hljómurinn var
heildstæðari og samsvaraði sér betur.
Þess má geta að Edda lætur nú af störfum
sem listrænn stjórnandi hátíðarinnar og er
henni hér með þakkað fyrir frábært framtak.
Kammerhátíðin á Klaustri hefur verið lyfti-
stöng fyrir menningarlífið þar og fyrir tónlist-
arlífið á landinu í heild sinni. Megi hátíðin lifa
áfram um ókomna tíð.
Hressileg kammerhátíð
Jónas Sen
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Edda Erlendsdóttir lætur nú af störfum sem listrænn stjórnandi hátíðarinnar og er henni hér með þakkað fyrir frábært framtak. Kammerhátíðin á Klaustri
hefur verið lyftistöng fyrir menningarlífið þar og fyrir tónlistarlífið á landinu í heild sinni,“ segir Jónas Sen í umsögn um hátíðina í ár.
TÓNLIST
Kirkjubæjarklaustur
Kammertónleikar
Auður Hafsteinsdóttir, Björn Thoroddsen, Bryndís
Halla Gylfadóttir, Edda Erlendsdóttir, Egill Ólafsson,
Gunnar Þórðarson, Jón Rafnsson og Olivier Manoury
fluttu íslensk þjóðlög og tónsmíðar eftir Janacek og
Kodaly. Föstudagur 12. ágúst.
Auður Hafsteinsdóttir, Björn Thoroddsen, Bryndís
Halla Gylfadóttir, Edda Erlendsdóttir, Egill Ólafsson,
Gunnar Þórðarson, Jón Rafnsson og Olivier Manoury
fluttu tangó og annað eftir Piazzolla, Salgan, Troilo,
Ramirez, Monk, Ellington, Chorea og fleiri. Laug-
ardagur 13. ágúst.
Auður Hafsteinsdóttir, Björn Thoroddsen, Bryndís
Halla Gylfadóttir, Edda Erlendsdóttir, Egill Ólafsson,
Gunnar Þórðarson, Jón Rafnsson og Olivier Manoury
fluttu tónlist eftir Schumann, Manoury, Kosma, Egil
Ólafsson og fleiri. Sunnudagur 14. ágúst.