Mánudagsblaðið - 22.12.1952, Síða 8

• *
og Eysteins
'Framhald af 1. síöu.
Þaö, sem byrjað hafði sem
jSihádeila Tnilli Framsóknar og
'Sjáifstæðisflokksins um það,
livörf ungir Framsóknar-
menn eða jafnaldrar þeirx'a í
Sjálfstæðisflokknum, drykkju
meira á skemmtunum símun,
var orðið að svo miklu máli, að
fivorki flokkai’nir né þingið í
iieild sáu fyx’ir endann á því.
Afleiðingar
Hverjar vei’ða nú hinar
iyrstu afleiðingar skipunar
dómsmálai’áðuneytisins ? Nú,
það verður alveg að endur-
seihja fjái’lagafrumvai’pið
sökum þeirrar miklu tekju-
rýrmmar, sem skapast við
þétta nýja viðhoxf. Búast má
við, að flest stærri samkomu-
Ixús höfuðstaðai’ins loki,
vegna þess að þau telja, að
rekstur boi’gi sig ekki án sölu
áfengis á skemmtunum.
Starfsfólk, þjónar og annað
fólk, sem er liður í rekstri sam
kömuhúsa, verður atvinnu-
laust eða fyrir stórum tekju-
missi. Vonir um tekjur af
ferðaxxxannastraumi til lands-
ins minnka, ef ekki hverfa
með öllu.
Fyrsta vandamálið í sam-
foatidi við tekjumissi ríkis-
sjóðs liggur nú fyrir Alþingi.
Böm smálaráð herra hringlar
seanilega ekki með ákvörðun
sína. nema þingið taki af-
stöoui heild. Frumvarpið í nú-
verandi formi verður ekki
tekið upp á þingi því, sem nú
sifcur. Eina úrræðið til þess að
bjarga þessu, er að bera fram
nýtt frumvarp, eóa hið ný-
fallna í nýrri mynd. Ef sú
leiö er ekki farin, verður rík-
isstjórnin að finna nýjan
skatt á alla landsmenn eða
draga mikið úr kostnaði. Fjár
málaráðherra hefur lýst því
yfir, að ekki megi skerða
neinn eyri i f járlagafrumvarp
inu eins og það var, þegar það
kom fram fyrir skömmu. Leió
imar eru því litlar aðrar en
þær að skera niður verklegar
framkvæmdir, minnka manna
haM eða draga af hinum
ýmsu liðum, sem fyrir vilcu
voru taldir lífsnauðsynlegir.
Hvaða veg velur núverandi
ríkisstjórn? Hverju svara
landsmenn, ef hún leyfir sér
að leggja enn þungar byrðar á
þjóðina, til þess að fvlla þá
Til lesenda
Þetta er síðasta tölublað
Mánudagsblaðsins á þessu
íiri.
Hafa ]*á komið 46 tölu-
blöð á þessu ári.
Næsta blað Mámidags-
blaðsins keirnir út ttiánu-
daginn 5. janúar 1953.
Blaðið óskar öllum les-
endom sinum gleðilegrar
ihátíðar.
botnlausu hit, sem aldrei fær
nóg, hversu vel sem árar?
Framhald af 1. siðu.
sem vilja heyra meira, géta
sjálfir lesið ræðuna, ég
nenni ekki að þylja öllu
frekar. Þetta, sem próf. J.
lí. segir, á víst að vera það,
sem kallað er að segja til
syndanna opinskátt og af-
dráttarlaust og þykir
dygð. Sumir gætu hins veg-
ar talið, að hér væri um
þjóðróg að ræða — ýmist
allsendis ósannar staðhæf-
ingar eða svo litaðar af
f jandskap, að ósæmandi sé
Islendingi að viðhafa slík
immiæli á sjálfan 1. desem-
ber. Fyrirlitningin á okkur
hér heima skín út úr hverri
línu, svo sem ]»egar J. H.
segir:
„Nei, logamir eru ekki
skærir, við fáum sjaldnast
neina ofbirtu í aUgun að
líta í útnorður (sic) —.
Myrkrið yfir háskólanum
sýnist J. H. þó alvarlegast.
Itanii segir: „Háskólinn
lætur ósköp lítið til sín
taka, og þó haun rumski
stundum á hátiðisdögum
og segist nú ætla að fara að
verða miðstöð norrænna
fræða, ]*á er hér eins og
annars staðar, að orðin ein
eru fánýt, ]>að sem er eftir
eni verkin.“
Skyldi sumuni Dönum
c'kki þykja smáræðis feng-
ur í að fá svona ræðu frá
forstöðumanni Árnasafns,
einmitt ]*egar á að ganga
frá þeim málurn til fulls?
Nú A’eltui’ inest á fyrir okk-
ur, hvernig til tekst lijá
Dönmn um þetta mál. Þeir
virðast vera okkur \ ingjam
Icgir. Mc'iri hluti \ irðist ]>ar
\ era fyrir því, að við fáum
handrit vor aftur. En slíkt
mætir auðvitáð mótstöðu
\ issru manna í Dánmörku,
og ]>eir verða ummælum J.
H. nni háskólann og týru-
mennsku Islendinga auð-
\itað mjög tegnii'. Betra
gátu þeir víst varla fengið.
Hvað þaö er, sem liggur
á bak \ ið árás J. H. EIN-
MITT NÚ á Hájskóla Is-
lands veit ég ekki. Eg veit
það eitt, að J. H. er ékki
svo hreinlyndur eða hrein-
skilinn, að liann segi hug
sinn allan í jiessu niáli og
ástæðu árásarinnar á Há-
skólaim. Til j*ess þekki ég
J. H. nógti vei, að ég veit,
að hoinnn gengur ekki til
slíkra ummæla neiu venju-
leg „kultur-kritik“. Þar
liggja vafalaust aðrir
hunclar grafnir.
Svo skammarlegt sem það
er, að jáfa það. þá er svo í
pottinn búið hér á landi, að
ríkissjóðui’ er nauðbeygður til
þess að byggja aó miklu leyti
afkomu sína á vinkaupum
landsmanna. Þessa stað-
reynd verður núverandi rikis-
stjórn að horfast í augu við.
Ef til vill langar J. II. að
A'era sem ein týra þár úti í
Árnasafni í uokkur ár enu,
svo islenzku týrurnar
heima á Fróni komist ]>ar
ekki áð. Váfalaust miðast
ræðan við aö SPIET Á F\ lí
IR ÞVl, AÐ ÁKNASAFN
VERDI FLÚTT HÉIM.
Svo verða örlögin að ráða
því, hvort Kaupmaiinahafn
artýrán á ein að löga yfir
handritum okkar enn úra
sinn.
Kiljan er ein fýran
Eins og áður ér sagt,
segir J. H., að „ennþá logi
þó á nokkrum týriím á Is-
landi“. og „]>egar eSttlivert
þeirra ljósa blossar upp, þá
lierst hjartað af fögnuði.“
Við hvaða týru á J. H.?
Á einum stað í ræðu sinni
minnist J. H. á Jón Mar-
teinsson og Jón Hreggviðs-
sóii, persónur háns og'Kilj-
ans. Kiljan er vafalaust ein
af týrunum, sem getur
hlossað upp, svo lijarta J.
H. berst fögnuði. Mikill
mun líka sá hjartsláttur
vera, því J. H. er kommún-
isti og dýrkar þá „brutali-
teteus estetik“, sem því
fólki er tömust. Um aðrar
týrur, sem J. H. fái stuncl-
um feginshjartslátt út af,
er ekki vitað, en sjálfsagt á
haim þar við íslenzku
kommúnistana, þegar ]>e3m
tekst bezt upp \ið sína iðju.
Af uminælum hans um Há-
skóla Islands má ráða,
að Jakob Benediktsson er
a. m. k. ekki á meðal
týraima hér, því J. H. mun
ekki fiimasi niikið til um ís-
lenzku orðahókina, sem
Jakob vinnur að undir
vernd Háskólans og ýmsir
hafa gert sér vonir um, að
gæti orðið nýtilegt verk.
Jakob varpar sýnilega ekki
nokkurri glætu útfrá sér nú
orðið, og er }>etta því merki
legra sem Jakob var marx-
istiskur lærifaðir og „fé-
Iagi“ Jóns fyrir fáuin ár-
um. Þá félck Jón Helgason
blossandi hjarslátt af kenn
ingum Jakobs, og hefur sá
hjartsláttur enzt honum til
dagsins í dag, það ég veit
bezt. En nú er Jakob ekki
einu siiuii týra! Svona
fljótt gleymast audlegar
velgerðir!
Leynihóiíið
Eg hef ekki fylgzt með
tíkamlcgu heilsufari Jóns
Er það satt, að Stefáni Jóh. Stefánssyhi hafi
orðið að orði, }>egar Gylfi og Hannibal tóku
af Iionum flokksforýstuna: „Sjaldan launar
kvígan ofeldið“?
Framhald af 1. síðu.
unnar, og þann mátt verður
hún að notfæra sér.
En þegar þetta verkfall ei-
nú afstaðið.verður manni á að
minnast afstöðu og gerða þess
arar ríkisstjórnar, sem nú er
við völd. Milljónir hafa tapazt
vegna seinagangs hennar og
afskiptaleysis. Verkfallið
stóð of lengi, og þar er engum
um að kenna nema rikisstjórn
inni. Hún gerði ekkert til þess
að koma í veg fyrir þessa
löngu vinnustöðvun. Sjálfur
forsætisráðherrann leyfði sér
jafnvel þá ósvífni að segja, að
stjórn sin hefði ekkert vitað
um það, að verkfall væri yfir-
Helgasonar á seinni árum,
en eftir ræðu hans að dæma
mætti halda, að haun væri
orðinn magaveikur — hefði
kolík á talsvert háu stigi.
En jafnvel magaveiki, ]>ó
111 sé, afsakar J. II. ekld.
Haiin hefur alltaf gengið
með andlegan sull, sem
springur ]>ó við og við, svo
sem eins og 1. des. 1 ein-
hverju af kvæðum sínum
taiar Jón um, að í hjarta
sínu sé „örlítið leynihólf
innst“, og þar er svo sem
elvki slorlegt um að litast í
því hólfi! En til þess að
komast að þessu „örlitla
leynihólfi“, þarf að grafa
í gegnum ósköpin öll af ó-
hroða, og ræðan frá 1. des.
er svolítið sýnishorn af því
svaði.
vofandi, og lét jafnframt
skína í það, að stjórninni væri
það raunverulega alveg óvið-
komandi. Þegai’ þessir hei'rar,
sem eiga að vaka yfir þjóðar-
heill, loksins vöknuðu, þá
komu þeir fyrst fram með*ó-
svífin smánartilboð, sem auð-
vitað var ekki litið á. Ekki
fyrr en stjórninni varð ijóst,
hver alvara fylgdi af
hálfu verkfallsmanna, dratt-
aðist hún til þess að koma
fram með viðunanleg boð.
Hvað myndi slík ríkisstjórn
gera erlendis ? Auðvitað segja
af sér. Lýsa sig óhæfa til
stjórnar og láta fara fram
nýjar kosningar þegar i stað.
Þótt verkfallið hafi leystst á
giftusamlegan hátt, er fjarri
því, að menn gleymi aðgerða-
leysi ríkisstjórnarinnar í ný-
afstaðinni kjaradeilu. Tapið
er á hennar ábyrgð.
Alþingi og ríkisstjórn hafa
komið fram — ekki sem þjón-
ar fólksins — heldur sem ó-
vinur þess og ekkert tæki-
færi látið ónotað til að koma
sér sér undan kröfum hennar.
Það er óþarfi fyrir blöð stjórn
arinnar að hiósa henni fyrir
lausn vinnudeilunnar. Það
veit allur landslýður, að hún
hefui' dregið á langinn og
hamlað gegn ölium kjarabót-
um, sem til máia komu, unz
henni var nauðugur einn kost-
ur að láta að vilja fólksins.
Þjóðin hefur nú sýnt for-
kólfunum, að hún ætlar sér
ekki að láta undan síga, og
hún mun ekki láta rétt sinn
borinn fyrir borð.