Mánudagsblaðið - 12.01.1953, Page 1
6. árgangur Mánudagur 12. janúar 1953 1. tölublað.
ÍSLENZKUR
Gerir ríkissfjérmn ráð fyrir ao sfofna ísienzkf
varnarlið!
Það benda allar líku rtil þess, að Islendingar verði
hvað úr hverju herskildir. Það hefur löngum vakað
fyrir ríkisstjórninni, að Iáta íslendinga sinna her-
mennsku, enda ekki óeðlilegt, þar sem við höfum bund-
izt samningum við hinar vestrænu þjóðir um að verja
lýðfrelsi landanna gegn komniúnisma og öðrum of-
beldisstefnum, sem kunna að skjóta upp kollinum.
Raunverulegt er ekkert við því að segja þótt Islend-
ingar stofni varnarlið. Það verður ekki hjá því komizt,
að játa, að nú er svo komið, að heimurinn er raunar
ekki annað en 2 herbúðir, sem fyrirvaralaust geta
farið að stríða. Ekkert er eðlilegra en að einmitt við,
sem stærum okkur af lýðfrelsi, leggjum okkar skerf
til þess að veita ofbeldi viðnám.
_______'JÍ-.TZ.
Ef til styrjaldar kemur,
verður ísland, engu síður en
aðrar jjjóðir, fyrir barði seyrj-
aldaraðgerða. Byssukúían og
atomsprengjan spyrja ekki
um þjóðerni né heldur um
friðsama sögu lands og lýðs.
Einungis hernaðarþýðing
landsins verður tekin til
greina.
Blöðin hafa f jallað nokkuð
um þann möguleika, að Island
taki upp herþjónustu. Mót-
mælin eru þau sömu upp aft-
ur og aftur. ísland er frið-
samt ríki og vill ekki vopna-
deilur við neina þjóð, enda svo
smátt, að þýðingarlaust væri
að etja stórræði við aðrar
þjóðir.
Þetta er satt, svo langt sem
það nær.
Hinsvegar ber að gæta þess
að sem liður í varnarkerfi
þjóðanna gætum við vel orðið
að gagni. I fyrsta lagi myndi
stofnun íslenzks hers draga úr
erlendri hersetu og þar með
stuðla að lausn hins mikla
vandamáls, sem skapazt hefur
við dvöl bandaríska liðsins
hér á landi. í öðru Iagi gæt-
um \ið, með stofnun okkar
eigin hers, fylgt kröfum okk-
ar um algjöran brottflutnings
hersins á friðartímum, miklu
betur eftir og sýnt að okkar
menn gætu annazt varnir
landsins meðan hjálparher
væri á leiðinni á vettvang.
Engin ætlast til, að við verj-
umst Iengi erlendu valdi, enda
sýnilegt, að sá her sem hér
er nú getur aldrei varið Iandið
nema hann njóti stuðnings
íiðsafla utan frá, enda mun
vera gert ráð fyrir slíkri
hjálp.
Margir mótmæla stofmm
hers á þeirri fórsendu, að við
höfum aldrei barizt og séum
ófærir til þess. Þetta er aula-
skapur.
I fyrsta lagi hafa Islending-
ar alla þá eiginleika, sem nng-
ir menn annarra þjóða hafa til
að bera. íslenzka þjóðin hefnr
barizt og með þeim hreyttu
aðstæðum, sem skapazt hafa,
þá getum við varið land vort,
ef æfing er fyrir hendi. Hitt er
svo allt annað mál, hvort við
sendum menn til þess að
stríða á erlendum vettvangi.
Okkar or,það fyrst og fremst
að vera viðbúnir ef íslenzk
grund verður styrjaldarvöll-
ur.
Ráðherrar hafa nokkuð
f jallað um her í áramótaræð-
um sínum. Af ritum þeirra
hafa menn ílregið ályktanir
varðandi hermál. Hvað, sem
um þessar ályktanir má seg ja,
þá er það víst, að ef slíkt er
ráðgert meðal leiðtoga þjóð-
arinnar, þá á ÞJÓÐIN heimt-
ingu á að fá að vita sannleik-
ann, hver sem hann kann að
vera. *i0
Bjarni Benedilttsson, sem
að líkmdum verður ÍSLANDS
FYRSTI SOLDÁTI, getur
ekki öllum að óvörum neytt
bragðs Karls unga í Svarf-
dælu og herklæðzt en beðið
okkur síðan að vinna með sér
dagsverkið.
Þjóðin í heild verður að hafa
hönd í bagga og fylgjast með
öllum slíkum fyrirætlunum.
, Þessi undansláttur ráð-
herablaðanna er næsta barna
Iegnr og alveg ófyrirkallaður.
ReykjavíkarfliigvöIIur lagður niður
yfir liöfðum þeirra, sem búaj
Daglega heyra Reykvíking-
ar drunur flugvéla yfir borg
sinni. Ýmist eru það íslenzkar
vélar, sem eru að koma eða
fara, ella herflugvélar frá
Keflavík og víðar, sem eru á
æfingum eða að „leika sér“
yfir höfðum bæjarbúa.
En er ekki fyllilega komin
tími, til þess, að bæjarbúar at-
hugi sinn gang varðandi þessi
flugför? Það er öllum kunn-
ugt, að Reykjiavikurflugvöll-
ur er illa staðsettur og jafnvel
stórhættulegur lifi og limum
bæjarbúa. Það kann að renna
upp sá dagur, að farþega-
flugvél fatist þegar hún er að
lenda eða taka sig til flugs
hér af vellinum. Þeim banda-
risku kann lika að fatast á
flugi- hér yfir Reykjavík.
Hafa f orráðamenn bæjarins
gert sér í hugarlund þær af-
leiðingar sem yrðu ef einni
af stærri flugvélum iysti niður
í höfuðborgina? Gætti menn
ímyndað sér það tjón, slys og
mannlát, sem yrði ef f jögurra
hreyfla vél hrapaði niður í
Austurstræti ?
Mörgum mun þykja hér
sterkt til orða tekið — en
þessi niöguleiki voffir alltaf
í bænum. Við höfum mýmörg
dæmi um það erlendis frá, að
flugvélar hafi hrapað á borgir
og deytt og limlest fjölda
manns.
Þetta getur komið fyrir hér
og of“jeint er að sakast um
eftir að ógæfan dynur yfir.
Reykvíkingar eiga að kref j
ast þess að flugvöllurinn
verði lagður niður og notast
við flugbrautir Keflavíkur-
vallarins. I nágrenni bæjarins
á í mesta lagi að vera lending-
arstaður fyrir sjúkravél, sem
flytur fársjúkt fólk til aðgerð-
ar á spítala bæjarins, en Rvík-
urvöllúr á að hverfa og byggð
að koma í hans stað.
Líkur benda til þess, að
áður en langt um 'líður, verði
greiðfær nítýzku vegur milli
Reykjavíkur og Keflavíkur,
og má þá fara þar á milli á
hálftíma.
Flugvélar eru ekki lengur
nýung og menn líta vart upp
þegar þær eru að fljúga yfir
bæinn. En hinsvegar eru þær
hávaðasamar og leiðigjarnar
auk þess sem þær eru stór-
hættulegar ef eitthvað ber út
af. x.
Er það satt, að Eysteinn og Bjarni hafi samið
frið í brennivinsstriðlnu og vilji nýtt eða
breytt áfengislagafrumvarp á þessu þingi?
VertyitT i*§áðver$MtM afhent
gmnlíi kmisuímtshúmð riS
i
Túugötu? !
Ríkrssíjórnin mun fíafa það fi! aíhugunar
Hingað til lands er kominn þýzkur sendiherra. Er
hann í svip húsnæðislaus og kemur því hingað undir
fremur dapurlegum kringumstæðum. Heyrst hefur að
íslenzka ríkið muni nú afhenda aftnr gamla þýzka konsu-
latið, húsið við Túngötu. Ekki hefur þetta orðið opin-
bert enn, en mun hafa við nokkur rök að styðjast.
Ef ríkisstjórnin afhenti aftur húsið, mundi það mælast
vel fyrir meðal allra sanngjarnra manna. Hér skal ekki
rætt um lagalegan rétt í sambandi við þetta hús og
heldur ekki siðferðilega hlið málsins, því það er vafa-
laust margt, sem má segja um það, með og á móti.
En það Væri vafalaust hyggilegt af okkur að sýna
hinu nýja þýzka lýðveldi þann vináttuvott að afhenda
nú þegar hinum húsnæðislausa sendiherra, bygginguna
við Túngötu.
Það er ekki að ef a að áour en langt um líður takast
aftur náin tengsl milli íslendinga og Þjóðverja í efnaleg-
um og andlegum málum. Okkur munar ekkert um að
afhenda konsulatið aftur ef litið er á peningalegu hlið-
ina, en okkur getur munað talsvert um það, ef slíkt er
metið á vog góðvilja og sanngirni.
Islendingar hljóta að leita til Þýzkalands um margt
á næstu árum, ef friður helzt íslenzkir námsmenn leita
nú þangað aftur. Viðskipti takast upp aftur í sifellt rík-
ari mæli á mörgum sviðum. Vinveitt Þýzkaland er ís-
lendingum mikill ávinningur. Auövitað má segja, að
Þjóðverja muni líka lítið um eitt lítið hús og sumum
þeirra finnist fátt um. En þó svo væri, tföfum við sjálfir
gert það sem rétt er, og það er sagt, að þáð sem er
gott og rétt feli í sér sín eigin laun.