Mánudagsblaðið - 01.06.1953, Blaðsíða 4
'7'
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
Mánudagur 1. júní 1953,
é
MÁNUDAGSBLAÐIÐ
BLAÐ FYRIR ALLA
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Agnar Bogason.
Blaðið kemur út á mánudögum. — Verð 2 kr. í lausasölu.
Afgreiðsla: Tjarnarg. 39. — Símar ritstj.: 3496 og 3975.
PrentsrniSja Þjóðviljans h.f.
rseái
Al þingiskosningarnar
■0?
tf.
M
#,í
1
%
•«r
:*éf
jfe......
f*'-
#
»
Framhald af 1. síðu.
ísberg, son Guðbrands sýslumanns, ungan mann og
lítt þekktan. Lítil von er til þess, að hann geti staðið
neitt að ráði í Skúla á orðaþingum, því að Skúli er
ágætlega máli farinn og harðsnúinn fundarmaður.
Það er furðuleg starblinda hjá Sjálfstæðisflokknum,
að reyna ekki heldur að fá til framboðs gegna bændur
úr kjördæminu sjálfu en Heimdallarstráka, sem ætla
sér að gera pólitík að lífsstarfi. Þetta ber hug um
algert skeytingarleysi á hugsunarhætti sveitafólksins.
Sjálfstæðismenn í Snæfellsnessýslu, Norður-Múlasýslu
og víðar hafa gert uppreisn gegn þessari pólitík
flokksforustunnar og boðið fram menn úr kjördæm-
inu sjálfu. Sá tími fer að verða á enda, að kjósendur
úti á landsbyggðinni séu ekki annað en atkvæðafénað-
ur til að lyfta embættismönnum og atvinnupólitíkus-
um úr Reykjavík til.metorða. Þeir láta ekki lengur
bjóða sér slíkt, enn eiga flokkarnir yfirleitt nóg
mannval í kjördæmunum sjálfum, menn sem ekki
hafa flúið frá framleiðslustörfunum og lífsbaráttu
fólksins. Þeir kæra sig ekkert um, að stjórnir flokk-
anna í Reykjavík séu að senda þeim einhverja pabba-
drengi, sem aldrei hafa snert á orfi eða færi og kunna
ekkert annað en eitthvað innantómt slagorðaglamur,
sem flokksforustan hefur lagt þeim í munn.
Alþýðuflokkurinn
Alþýðuflokkurinn býður fram Kjartan Guðnason.
Kjartan er sómamaður, en hvers vegna býður ékki
flokkurinn fram einhvern verkamann á Hvamms-
tanga?
Kommúnistar
Björn Þorsteinsson sagnfræðingur býður sig fram
fyrir kommúnista. Hann er Húnvetningur að ætt,
þótt hann hafi lítið dvalizt í sýslunni. Björn er greind-
ur maður og góður drengur, en í pólitíkinni er hann
algerlega einsýnn, einn hinna frelsuðu kommúnista,
sem veit ekki hvað efi er, og. engin hætta er á, að
gangi nokkurntíma af. trúnni.
.. %■
MÝRASÝSLA
Framsóknai*flokkurinn:
Þar býður Framsókn aftur fram Andrés í Síðu-
múla, en flestir höfðu haldið, að Magnús Sigurðsson á
Gilsbakka mundi fara fram fyrir flokkinn nú. Víst
er um það, að Magnús á að verða eftirmaður Andrésar.
Við aukakosninguna síðast sigraði Andrés með aðeins
17 atkvæða meirihluta, en meirihluti Bjarna Ásgeirs-
sonar hafði oftast verið um 100 atkvæði. Margir Sjálf-
stæðismenn í vesturhreppum sýslunnar voru vinir
Bjarna og frændur og kusu hann alltaf. Þegar Bjarni
hætti þingmennsku hurfu þessir menn heim til föður-
húsanna. Álftaneshreppur og SHraunhreppur voru
ekki síðast þau Framsóknarvígi, sem þeir höfðu lengi
verið. Á hinn bóginn á Andrés marga góðvini meðal
Sjálfstæðismanna í Hvítársíðu og Þverárhlíð. Davíð
á Arnbjargarlæk, Guðmundur á Þorgautsstöðum og
Kaimanstimgubræður beittu sér ekkert gegn Andrési
og sumir halda jafnvel, að þeir hafi kosið hann,
hvernig sem það nú kann að vera. Andrés á mikinn
meirihluta á Hvítársíðunni, sem lengi var eitt sterk-
ásta vígi Sjálfstæðismanna í Mýrasýslu. Hér skipti
máli að Sigurður á Gilsbakka fór úr Sjálfstæðisflokkn-
xim og yfir til Framsóknar. Mýramönnum hefur ann-
ars yfirleitt líkað vel við Andrés þennan tíma, sem
hann hefur verið þingmaður þeirra. Hann hefur gert
mikið fyrir kjördæmið, og verið þar miklu aðsópsmeiri
en Bjarni Ásgeirsson, sem er annað betur gefið en
harka og baráttuhugúr. Annars er Andrés vinsæll
persónulega eins og Bjarni var líka, um hvorugan
þeirra sem mann hef ég heyrt eitt styggðai'yrði.
Það bagar Andrés mjög í þessari kosningabar-
áttu, að hann slasaðist síðastliðinn vetur og er bækl-
aður síðan, svo hann mun lítinn þátt geta tekið í kosn-
ingafundum. En kannske kemur þetta ekki að sök.
Menn kenna kannske í brjósti um hann, og svo er
hann ekki neinn ræðuskörugur, hvort sem er.
S jálf stæðisf lokkurinn:
Pétur Gunnarsson fer enn fram fyrir Sjálfstæðis-
flokkinn. Hann er harðari baráttumaður en Andrés,
en hann á ekki nein önnur tök í Mýrasýslu en hreint
flokkksfylgi. Hann er ættaður úr öðrum landsfjórð-
ungi og bauð sig fyrst fram í Mýrasýslu öllum ókunn-
ugur, og slíkir menn eiga alltaf erfiðari aðstöðu en
rótgrónir innanhéraðsmenn, en þetta ætla fiokarnir
aldrei að skilja. Pétur er duglegur, en einhver yfir-
borðsmennska loðir alltaf við hann. Eg hugsa, að hon-
um takist heldur ekki í þetta sinn að fella Andrés.
Eg spái því, að Andrés verði kosinn með svipuðum
meirihluta og síðast.
Alþýðuf loklíurhm:
Aðalsteinn Halldórsson tollvörður fer enn fram
fyrir Alþýðuflokkinn. Hann er ættaður úr Mýrasýslu
og vinsæll þar, enda mikilhæfur maður. En Æþýðu-
flokkurinn hefur alltaf átt erfitt uppdráttar í Mýra-
sýslu, eins og í flestum kjördæmum, þar sem baráttan
er tvísýn milli Framsóknar- og Sjálfstæðisflokksins.
Konimúnistaf Iokkuriim:
Fyrir kommúnista fer fram Guðmundur Hjartar-
son. Við aukakosninguna síðast buðu kommúnistar
ekki f ram, en studdu Berg Sigurbjömsson, sem þá fór
fram utanflokka, en er nú kominn í Þjóðvarnarflokk-
inn. Bergur fékk þá nær ekkert annað fylgi en komm-
únistaatkvæðin, en þau eru rúmlega 100 í Mýrasýslu.
Líklega fær Guðmundur svipað fylgi og Bergur síðast.
Guðmundur er upprunninn í Mýrasýslu og kunnugur
þar. Hann er velviljaður hæglætismaður, sem gott
eitt er um að segja. Aðalfylgi Guðmundar er í Borg-
arnesi, þar sem kommúnistar hafa lengi verið all-
sterkir, ekki síður meðal „betri borgara“ en verka-
manna. Dálítið fylgi eiga þeir einnig í sve'itunum.
Guðmundur Böðvarsson skáld á Kirkjubóli hefur lengi
verið talinn standa nærri þeim, en náfrændi Kiljans.
Við síðustu kosningar studdi Guðmundur skáld þó
Andrés sveitunga sinn. En nú er hann nýkominn
forkláraður austan úr Rússíá, svo að það er viðbúið
að hann yfirgefi Andrés og styðji nú nafna sinn. Að
minnsta kosti mun stjórn MÍR,' sem bauð honum
í austurveg, finnast, að ekki megi minna vera.
ÍSAFJÖRÐUR
Þar eru aðeins þrír flokkar í kjöri. Framsóknar-
flokkurinn, sem á um 60 atkvæði á ísafirði, býður
ekki fram þar nú. Eflaust.er hér um að ræða hrossa-
kaup milli Framsóknarmanna og Alþýðuflokksmanna.
Framsóknarfl. býður ekki fram á ísafirði þar sem
Hannibal hefur verið talinn í hættu, en Alþýðuflokk-
urinn býður nú ekki fram í Dalasýslu, Norður-Múla-
sýslu og Vestur-Skaftafellssýslu, en í öllum þessum
kjördæmum er geysihörð barátta milli Framsóknar-
flokksins og Sjálfstæðisflokksins. Hvort Seyðisfjörð-
ur og Austur-Skaftafellssýsla eru með í þessu sam-
komulagi skal ósagt látið.
Sumir ætla þó, að ekki muni allir Framsóknar-
menn á Isafirði kjósa Hannibal, sumir þeirra muni
kjósa landslista Framsóknar. Flestum ber saman um,
að kosningabaráttan á ísafirði muni verða geysihörð,
eins og hún hefur reyndar löngum verið þar vestra.
Síðast hafði Hannibal aðeins níu atkvæði umfram
Kjartan. Þá hafði Hannibal þó ýmis tromp á hend-
inni. Nokkrir hægfara kommúnistar kusu hann þá,
því að atkvæði þau, sem frambjóðandi kommúnista
fékk, féllu auðvitað dauð og ógild í aukakosningu. í
almennum kosningum koma hinsvegar slíkt atkvæði
flokknum að gagni við úthlutun uppbótarsæta. Einnig
er talið að Hannibal hafi grætt eitthvað á þvi, í auka-
kosningunni í fyrra, áð hún var háð mjög skömmu
Framhald á 7. síðu.
Kosningaspjall '
Nú er pólitíkin í lóðafai'i.
Að því er skemmtun nokkur.
Það er svo mikill fans utan um.
hana. Mislitur hópur er það*
en allir vilja hafa gott af tík-
inni, og margur hefur haft:
gott af henni, en marga hefur
hún klórað.
Það er mjög einkennandil
fyrir framboðin nú að þessu.
sinni, að atvinnupólitíkusar
koma úr öllum áttum og'
steypa sér niður í kjördæmin.
eins og ránfuglar, sem leita.
sér að bráð, oft á hinum frá-
leitustu og fjarlægustu mið-
um. Einkum eru það bænda-
kjördæmin, sem fyrir þessum.
árásum verða.
Eg held að bændamenning-
in í landi voru sé mjög í aft-
urför. Veldur þar um hin
mikla hámenning þjóðarinn-
ar. Hin mikla og langa
menntabraut, sem æskan geng'
ur verður þess valdandi, að
dugandi menn komast á aðra.
hyllu en „púla upp á kúgras",
en miðlungar og undirmáls-
mennirnir verða bændur.
Þetta vita hinir pólitísku:
hrafnar. Þeir vita hvar era.
veiðilönd fyrir þingsæti, hvar
menn eru þekkingarsnáuðir
um landsmál, veilir, hálfir og
trúgjarnir.
Fyrr var það svo, að 1 hverju
kjördæmi var nóg bændaval.
til að fara á þing. Enda ekki
gerðar aðrar kröfur til þing-
manna en óflekkað mannorð.
Þetta var miklu heppilegra.
Þeir þekktu hver sitt kjör-
dæmi og kunnu skil á þörfum
þes$. Þeir voru þröngsýnir og
stilltu kröfum sínum í hóf.
Það er nú svo, að þingmaður-
ínn er sendur á þing fyrir sitt
kjördæmi til þess að sníkja.
fjárupphæð úr ríkissjóði
handa kjördæminu.
Það sem einkennir sveitirn-
ar nú í seinni tíð, er, vanmat
héraðsbúa hver á öðrum, öf-
und og misunnun. Mætti finna
mörg dæmi þess, að hinir
beztu menn hafa orðið horn-
rekur í sinni sveit, fyrir mis-
skilið mat á hæfileikum
þeirra. Má þar til nefna Sig-
urð Guðnason alþingismann,
sem við þekkjum allir að góðu.
Hann var eitt sinn bóndi í
Árnessýslu. Hann var góður-
bóndi, sem fór vel með bú-
peninginn, þessi hálfsystkini
sín. Þrátt fyrir gáfur hans,
búfræðilærdóm og margt ann-
að aðalsmark mannsins, sem
hann ber í svo’ ríkum mæli,
þá var hann ekki kosinn til
neinna opinberra starfa í
sinni sveit. Þar var þó nóg um
slík störf. Þar þurfti að kjósa
í hreppsnefnd, heyskoðunar-
menn, menn til að hreinsa
hundana og margt fleira, sem.
of langt yrði upp að telja. En
Sigurður hlaut ekki kosningu.
Ekki fyrir það, að hann væri
ekki fær í þessa sjói, heldur
aðeins fyrir vanmat á hans
glæsilegu goðbornu persónu,
sem ber með sér ljós og líf.
Framhald á 7. síðu.