Mánudagsblaðið - 24.12.1962, Blaðsíða 5

Mánudagur 24. desember 1962
Snigillinn er eitt af þeim smá
dýrum, sem koma miki'ð við
sögur í trúarbrögðum frum-
stæðra þjóða og alþýðutrú
menningarþjóða. Sumir Indiána
þjóðflokkar í Norður-Ameriku
telja snigilinn helgastan allra
dýra, kenna sig vi'ð hann og
kalla sig snigla. Trúarathafnir
þessara Indíána eru að miklu
leyti eftirhermur á látbragði
sniglanna, og fara þeir sér þá
sennilega ekki hart.
vjá fornaldarþjóðunum voru
tvö helztu einkenni snigilsins
talin vera seinlæti og tor-
tryggni. Sem tákn seinlætisins
á hann sér keppinaut í skjald-
bökunni, og það var 'n'ald-
baka, en ekki snigill, sem Zen-
on lét þreyta kapphlaupið
fræga við Akkilles. I íslenzku
minna orð eins og að sniglast
og sniglagangur á þetta ein-
kenni dýrsins. Snigillinn fckk
einnig orð á sig fyrir tor-
tryggni, því margar tegundir
snigla bera húsið sitt. kuðung-
inn, með sér og flýja inn í það,
ef hættu ber að höndum. Gátan
„Hver flytur húsið sitt með
sér, hvert sem hann fer?“ er
talin eldgömul. Hún kvað þekkj
ast frá 9. öld, og sumir halda,
að hún sé komin frá fornaldar
þjóðum.
Grískir fræðimenn í fornöld
trúðu bv1! •’ð sniglar kviknuðu
af sjálfu sér í leir eða sinu,
og reyndar höfðu þeir svipaðar
skoðanir á uppruna fleiri .má-
dýra. Meðal alþýðu manna hef-
Mánudagsblaðið
Olafur Hansson menntaskólakennarí:
SNIGILLINN
ur til skamms tíma eimt eftir
af þessum skoðunum.
Ýmsar sniglategundir höfðu
verulega hagnýta þýðingu í
fornöld. Mikilvægastur var
purpurasnigillinn, sem purpura
litur var unninn úr. I fornöld
var sá litur og klæði lituð með
honum mjög þýðingarmikil
verzlunarvara í Miðjarðarhafs-
löndum. Framan af var sú verzi
un nær eingöngu í höndum
Fönika.
Auðsætt er af ýmsum heim-
ildum, að fcrnaldarþjóðirnar
höfðu snigla til matar, e 'eg-
undimar þóttu misgóðar. Nú á
dögum þy1”'-’ suma, gundir
snififlp herrnmnnnsmnt”!’ eri ég
hef grun um, að erfitt mundi
reynar> x ætla sér að kenna
íslerdingum sniglaát. Kínverjar
kvá'ðu vera snillingar í að mat-
reiða snigla. en í Evrópu eru
sennilega Frakkar fremstir.
SNIGILLINN
LÆKNAR
Þegar í fornöld trúðu menn
því, að slim snigilsins hefði
mikinn lækningamátt. Einkum
var það notað við húðsjúkdóm-
um, svo sem útbrotum. Enn i
dag eru sniglar sums staðar í
Evrópu notaðir til að lækna
vörtur og líkþorn. Aðferðin er
ósköp svipuð O'g þegar vörtur
eru læknaðar með baunum.
Vartan er strokin með snigl-
inum, en síðan er snigillinn
drepinn, oft þannig, að hann er
rekinn í gegn með þymi. Þegar
snigillinn er rotnaður er vartan
farin.
I fomöld vom sniglar étnir
við ýmsum sjúkdómum, en þó
trúðu menn þvi, að of mikið
sniglaát gæti orðið hættulegt,
þeir sem hámuðu snigla í sig
gætu orðið þunglyndir og jafn-
vel brjálaðir.
SNIGILLINN
SPAIR VEÐRI
Bæði hér á landi og suður í
Evrópu er sú trú algeng, að
þegar mikið ber á sniglum viti
það á rigningu. Þetta er sams
konar trú og um ánamaðkinn.
I Þýzkalandi er til sú alþýðu-
trú, að ef mold sést á snigli
viti það á regn. Ekki minnist
ég þess að hafa heyrt þetta
hér á landi. í Mið-Evrópu er
einnig til sú trú að ef snigill
sé drepinn, fari að rigna. Þessi
hugmvnd er sennilega runr.in
f ' gömlum regnfórnum. sn
horn snigilsins vekja þó srmni-
lega einnig hugmyndir um
ber.digaldur. sem oft er notað-
ur til að gera regn sbr. hrífu-
tindana í íslenzkri þjóðtrú. Ef
til vill ei sá siður að ,rða
snigla á öskudaginn í tengslum
við fornar fómarhugr rdir.
Þetta tíðkast sums staðar í
Schwaben í Þýzkalandi.
SNIGILLINN OG
FJARMÁLIN
Kuðungar snigla hafa viða
um heim verið notaðir sem
gjaldmiðill. Þetta er gert all-
Ýiða á Suðurhafseyjum og sums
staðar meðal Indíána í Mið- og
Suður-Ameríku. Hvergi kvað þó
eins mikið að þessu og í öðrum
um við vestanvert Indlandshaf.
Þar voru notaðir kuðungar af
svonefndum postulínssnigli og
nefndir Kauri. Þessir kuðungar
komu mest frá Malediveyjum.
Kauri kuðungar voru algengur
gjaldmiðill í AusturAfríku fram
yfir síðustu aldamót. Landkönn
uðurinn Stanley borgaði burðar
mömnum sínum aðallega með
kauri-kuðungum.
1 þjóðtrúnni er snigillinn
einníg stundum settur í sam-
band við peninga. Suður í Ev-
rópu þekkist sú trú, að ef
menn hendi sniglum í vegg, detti
þeir niður sem gullpeningar
5
Stundum er sagt, að ef sniglar
séu tíndir í vettling, breytist
þeir í peninga. Skyld þjóðtrú
er til í sambandi við slöngur
og fleiri dýr, sem skríða á
jörðinni, því að þau eru sett
í samband við auðævin í fylgsn
um jarðar, gull og silfur.
HORN
SNIGILSINS
Sú trú er algeng hér á Is-
landi, að ef maður nái í horn
snigilsins eignist maður eina
ósk, sumir segja jafnvel þrjár.
Þessi trú mun hvergi vera eins
útbreidd og hér á landi. Viða
erlendis er það talið hættulegt
að grípa í horn snigilsins. Stund
um á sá, sem það gerir, að vera
bráðfeigur. Þetta er senni-
lega gömul tabúhugmynd í sam
bandi við bendigaldur. Erlend
þjóðtrú leggur yfirleitt mesta
áherzlu á hætturnar við að
taka í snigilshom.
Þó er það svo, að íslenzka
Framhald á 9. síðu.
Auka-
fundur
í H.f. Eimskipafélagi íslands verður haldinn í fundar-
salnum i húsi félagsins Iaugardaginn 29. desember n.k.
og hefst kl. 1%. e.h.
D A G S K R A :
1. Tillögur til breytinga á samþykktum félagsins.
2. Tillaga um úgáfu jöfnunarhlutabréfa.
3. Tillaga um heimild fyrir félagsstjórnina
til aukningar skipastólsins.
Tillögumar liggja frammi á skrifstofu félagsins til sýnis
fyrir hluthafa, frá og með laugardegi 22. desember n.k.
Aðgöngumiðar að fundinum verða afhentir hluthöfum og
umboðsmönnum hluthafa á skrifstofu félagsins dagana
27. og 28. desember n.k.
Reykjavfk. 19. desember 1962.
STJÖRNIN.
>• * ; .*r

VGRUHAFPDRÆTTI S B
Samanlögð fjárhæð vinninga er
kr. 23.400.000,00
og hefir vaxið um nær 5 milljónir króna frá
fyrra ári
Vinningar ?rsins eru 16250 að tölu
og hefii fjölgað um 4250
Hæstu vinningar eru:
Vz ntilljón krónur
Tægstu vinninaar:
1 þúsund krónur
1.354
vinningar útdregnir
að meðaltali í mánuði hverjum
’íappdrætti S.Í.B.S. er við allra hæfi, beirra sem
soila vilia um stórvinninga og hinna, er held-
ur kjósa að vinningar séu sem flestir
^Cynnið yður viunir.rraeVréna hjá umboðsmönn-
um happdrættisim
Stórkostleg fjölgun
vinninga a arinu
196 3
•r
[wor
n'öí
vinnur
FjárhceA vínninga
vex svo 'iiiHiónum
króna skiptir
Ú
D 6
Verð miðans í 1. flokki og við endurnýjun er
50 krónur.
Tala útgefinna miða er óbreytt
Umboðin í Revkjavík:
Aðalumboð: Vesturver, sími 23130
Halldóra Ölafsdóttir, Grettisgötu 26, sími 13665
Verzlunin Roði, Laugavegi 74, sími 15455
Bifreiðastöðin Hrevfill, benzínsalan. Hlemm-
torgi, sími 22422
Teitur Sveinbjörnsson, Söluturn við Hálogaland
Skrifstofa S.Í.B.S., Bræðraborgarstíg 9, sími
22150
Kópavogur:
^afur Tóhannesson Vallargerði 34
iigurjón Davíðsson, Verzl. Mörk, Álíhólsvegi 34