Morgunblaðið - 29.06.2005, Síða 24
24 MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
ÞEIR sem spyrja hvar lögreglan sé þegar talað
er um að eftirlit með óhömdum þjóðvegaakstri
vanti ættu að geta fundið svarið í nýjum samningi
milli Umferðarstofu og ríkislögreglustjóra. Hann
felur í sér að lögreglueftirlit úti á vegum verður
aukið um 100% fram til 1. október og er stefnt að
því að með þessu megi bæta umferðarmenn-
inguna í landinu.
Samningurinn var undirritaður í gær og kveður
hann á um að veitt skuli 40 milljónum kr. til auk-
ins eftirlits næstu 3 mánuðina. Þetta þýðir að eft-
irlit verður aukið með hraðakstri, bílbeltanotkun,
akstri undir áhrifum áfengis og fíkniefna auk ann-
arra þátta.
Við skipulagningu eftirlitsins verður mest
áhersla lögð á fjölförnustu vegi landsins og þá
einkum vegarkafla þar sem flest alvarleg slys
hafa orðið á undanförnum árum og einnig þann
tíma sólarhringsins þegar flest slysanna verða.
Verið er að vinna slysakort með verstu stöðunum
en Umferðarstofa rekur gagnagrunn með upplýs-
ingum um öll umferðarslys hér á landi og er byggt
á grundvelli þeirra gagna.
Haraldur Johannessen ríkislögreglustjóri
sagði á blaðamannafundi í gær þegar samning-
urinn var undirritaður að tólf lögreglulið á land-
inu tækju þátt í verkefninu og að eftirlitið yrði
aukið um 100%. Ríkislögreglustjóri hefði keypt 16
m
t
v
m
o
e
Þ
l
s
v
á
þ
y
u
v
svonefnd Eyewitness-myndupptökutæki í lög-
reglubíla en þau gefa vitnisburð um samskipti
lögreglumanna og þeirra ökumanna sem stöðv-
aðir eru fyrir umferðarlagabrot. Er búnaðurinn
notaður til sönnunar við meðferð mála fyrir dómi
ef þörf krefur. Í samningnum er gert ráð fyrir
kaupum á sex nýjum tækjum.
Umferðarlagabrot 70% af
verkefnum lögreglu
„Umferðarlagabrot eru um 70% af öllum verk-
efnum lögreglunnar í landinu sem ég held að
hljóti að vera með mesta móti a.m.k. á Norður-
löndunum,“ sagði Haraldur.
Hann sagði að samningurinn gerði ráð fyrir
viðbótarlöggæslu og samið hefði verið við
lögregluliðin tólf um að útvega mannafla til að
sinna verkefninu. Hefðu lögreglustjórar tekið
Nýr samningur undirritaður um stórherta lög
Löggæslan auk
100% á þjóðvegum
Karl Ragnars, forstjóri Umferðarstofu, Sturla Böðv
hannessen ríkislögreglustjóri handsala samning um
son vegamálastjóri og Ragnhildur Hjaltadóttir, ráðu
Eftir Örlyg Stein Sigurjónsson
orsi@mbl.is
Veita á 40 milljónum til aukins
lögreglueftirlits á þjóðvegum á
næstu þremur mánuðum skv.
samkomulagi Ríkislögreglu-
stjóra og Umferðarstofu, sem
gengið var frá í gær.
HIÐ svonefnda Eyewitness-
myndupptökutæki er í sextán
lögreglubílum og gegnir marg-
þættu hlutverki. Það er staðsett
eins og myndbandsupptökuvél
inni í lögreglubíl og er hægt að
taka upp hljóð og mynd, bæði af
umferðarlagabrotum og sam-
skiptum lögreglumanna og öku-
manna.
Lögreglumaður getur tekið
með sér þráðlausan hljóðnema á
meðan hann bregður sér út til að
tala við ökumann undir stýri. Fé-
lagi hans heyrir samskiptin inni í
lögreglubílnum í gegnum hátal-
ara og útisamskiptin eru tekin
upp á vídeó. Gera skal ökumanni
grein fyrir því að allt er tekið
upp áður en samtalið hefst.
Myndavélarnar geta tekið þrjú
sjónarhorn út frá lögreglubíl og
allt efnið er varðveitt á dvd-
diskum sem eru innsiglaðir til að
fyrirbyggja möguleikann á að
lögreglumenn geti átt við efni
þeirra. Á skjá inni í lögreglubíl
sést hvað er í upptöku hverju
sinni og búnaðurinn gerir lög-
reglumönnum betur kleift að
eru sett af stað til að stö
mann á rauðu ljósi hefur
þegar byrjað upptöku ein
útu áður en það var ræst
reglumanni.
sinna málum einir síns liðs í stað
þess að hafa annan lögreglu-
mann með til vitnis. Þá tekur
tækið eina mínútu aftur í tímann
sem þýðir að ef t.d. forgangsljós
Morgunblað
Lögreglumennirnir Stefán Vagn Stefánsson og Arnar Þór Egilss
Eyewitness-búnaðinn í bílnum hjá sér.
Myndavélar í lögreglubílana
ÓPERA Í KÓPAVOGI
Íslenska óperan hefur tryggt sérsess í íslensku listalífi þótt ofthafi henni verið þröngur stakkur
sniðinn. Deilt hefur verið um verk-
efnaval Óperunnar, en í raun má
segja að sá metnaður, sem að baki
henni liggur, hafi gert það að verkum
að ætla mætti að mun meira fé og bol-
magn væri að baki starfseminni en
raun ber vitni og hafa margir upplifað
eftirminnilegar stundir á sýningum
hennar. Hins vegar fer ekki milli mála
að þröngt er um Óperuna í Gamla bíói
og aðstaðan þar ófullnægjandi. Mikl-
ar umræður hafa verið um það hvort
aðstaða til óperuflutnings eigi að vera
í tónlistarhúsinu, sem rísa á í Reykja-
vík, og er ráðgert að koma til móts við
þau sjónarmið með því að hafa þar
bæði hljómsveitargryfju og hring-
svið.
Nú er hins vegar komið fram nýtt
og óvænt útspil í óperumálum á Ís-
landi. Gunnar I. Birgisson, bæjar-
stjóri Kópavogs, hefur látið gera
frumteikningu að 2.500 fermetra
óperuhúsi, sem tekið gæti 600 til 700
manns í sæti, og gerir ráð fyrir því að
það verði reist fullbúið við Borgarholt
í Kópavogi.
Menningarmiðstöðin í Kópavogi
hefur gætt bæinn nýju lífi og ber vitni
framkvæmdagleði yfirvalda þar.
Hugmyndin að henni var Gunnars.
Hann segir í samtali við Morgunblað-
ið í gær að hann sjái fyrir sér að með
tímanum verði hægt að tengja Óperu-
húsið, Gerðarsafn, Salinn, Bókasafnið
og Náttúrugripasafnið með glerhýsi.
Bjarni Daníelsson óperustjóri segir
í Morgunblaðinu í dag að sér lítist vel
á hugmyndirnar um óperuhús í Kópa-
vogi. Hann segir að ekki sé gert ráð
fyrir aðstöðu fyrir Íslensku óperuna í
nýju tónlistarhúsi í Reykjavík þótt
Óperan hafi lagt til að andvirði Gamla
bíós gengi upp í byggingarkostnað, en
það gæti orðið framlag Óperunnar til
óperuhúss í Kópavogi.
Gunnar I. Birgisson segir að mikið
sé rætt um nýtt óperuhús en lítið
framkvæmt. „Mér finnst allt ganga
frekar hægt þarna hinum megin við
lækinn svo ég ákvað bara að koma
þessari hugmynd af stað. Nú þarf að
ræða hvort hún er góð eða slæm,“
segir Gunnar.
Óðagot borgar sig ef til vill ekki, en
það getur líka tekið of langan tíma að
hrinda hlutunum í framkvæmd. Hug-
myndin um óperuhús í Kópavogi er
vissulega á frumstigi, en miðað við
gang framkvæmda þar undanfarið
kæmi ekki á óvart þótt hlutirnir gerð-
ust hratt og fyrr en varir yrði risin
ópera í Kópavogi.
VERÐLAUNASJÓÐUR
GUÐMUNDAR P. BJARNASONAR
Í Morgunblaðinu í gær var frá þvísagt, að tveir ungir menn hefðu
hlotið 750 þúsund króna styrki hvor
um sig úr Verðlaunasjóði Guðmundar
P. Bjarnasonar. Fram kom, að þessi
verðlaun eru meðal hinna veglegustu,
sem veitt eru nemendum við háskóla
hér á landi. Jafnframt kom fram, að
Guðmundur P. Bjarnason hefur einnig
stofnað sjóði til stuðnings við efnilega
nemendur úr Brekkjubæjarskóla,
Grundarskóla og Fjölbrautaskóla
Vesturlands.
Sjóður þessi var stofnaður árið 2000
og er tilgangur hans að verðlauna
efnilega útskriftarnema í eðlis- og
efnafræði við Háskóla Íslands.
Síðan segir í frétt Morgunblaðsins í
gær:
„Guðmundur (P. Bjarnason) dvelst
nú á Höfða, sem er dvalarheimili aldr-
aðra á Akranesi. Hann átti þess ekki
kost að stunda háskólanám en starfaði
sem netagerðarmaður og fiskmats-
maður á Akranesi auk þess að stunda
útgerð í félagi við bróður sinn.“
Þetta er Ísland eins og það verður
bezt. Guðmundur P. Bjarnason er af
þeirri kynslóð, sem átti þess ekki kost
að ganga menntaveginn. Þeir Íslend-
ingar eru margir af hans kynslóð, sem
kynntust því sama. Þeir vildu mennt-
ast. Þá langaði til að menntast. En það
voru ekki til peningar. Eða þeir þurftu
eins fljótt og kostur var að byrja að
vinna og taka þátt í því að framfleyta
heimilinu.
Þessi kynslóð á virðingu okkar
allra. Og Guðmundur P. Bjarnason á
virðingu okkar allra fyrir það að
hjálpa öðrum til að láta þá drauma
rætast, sem hann átti sjálfur en gat
ekki leyft sér að láta rætast.
Í þess stað lætur hann þá rætast hjá
fulltrúum nýrrar kynslóðar Íslend-
inga.
Þetta er Ísland eins og það verður
bezt.
HEIMAFÆÐINGAR
Aðeins eitt barn fæðist í heimahúsiaf hverjum hundrað, sem fæðast
á Íslandi. Í Tímariti Morgunblaðsins
á sunnudag var fylgst með fæðingu í
heimahúsi. Í blaðinu var einnig
greint frá rannsókn, sem birtist í
tímaritinu British Medical Journal,
þar sem fylgst var með konum í
Bandaríkjunum og Kanada, sem átt
höfðu eðlilega meðgöngu þannig að
búist var við áhættulausri fæðingu og
eignuðust börn sín heima. Könnunin
sýndi að mun minna var um inngrip
þegar fæðingin átti sér stað í heima-
húsi heldur en gengur og gerist á
sjúkrahúsum, en tíðni burðarmáls-
og nýburadauða var svipuð. Til dæm-
is enduðu 3,7% fæðinganna í heima-
húsi með keisaraskurði, en 19%
áhættulítilla fæðinga á sjúkrahúsum.
Sigurður Guðmundsson landlæknir
bendir á í fréttinni að þessi rannsókn
sýni greinilega að útkoman sé sú
sama ef ekki er hætta á fylgikvillum
fæðinga hvort sem fætt er heima eða
á sjúkrahúsi. Fæðing barns er stór
viðburður í lífi hverrar fjölskyldu og
það gleður án vafa margar verðandi
mæður og feður að þegar búist er við
áhættulausri fæðingu standi ekkert í
vegi fyrir því að barnið fæðist heima
hjá sér.