Morgunblaðið - 29.06.2005, Side 40

40 MIÐVIKUDAGUR 29. JÚNÍ 2005 MORGUNBLAÐIÐ
MENNING
SÝNING Sólveigar í Suðsuðvestri
hefur að geyma 13 ljósmyndir og tvo
skúlptúra þar sem viðfangsefnið er
„hús, rými þess og hlutföll, form,
efni og litir“. Ljósmyndirnar sýna
ákveðin sjónarhorn í húsi sem verið
er að gera upp og breyta á þeim
tímapunkti þegar hið gamla, óhent-
uga eða úrelta hefur verið fjarlægt
en veggir loft og gólf bera enn vitni
um hvernig allt var þar sem alls-
herjar yfirmálun hefur ekki enn átt
sér stað. Skúlptúrarnir eru hluti af
þeim veruleika sem fjarlægðir hafa
verið í húsinu, leifar af gömlum skáp
og strúktúr af gömlum rúllugard-
ínum. Þótt verkin vísi til þeirrar teg-
undar listar sem byggist á hlutlausri
skráningu veruleikans með ljós-
myndatækninni og því að sýna
„fundna hluti“ eða „ready made“ þá
eru það aðrar vísanir sem eru miklu
sterkari í þessum verkum sem gerir
það að verkum að hugmyndin um
hlutleysi og hugtakið „ready made“
verða allt að því hjákátleg og ósann-
færandi. Á sama tíma og hefðbundin
fagurfræði er sniðgengin í útfærslu
er hún leituð uppi í sjálfu myndefn-
inu. Myndbygging, litir og form vísa
ekki bara í húsið heldur líka í hefð-
bundna fagurfræði „óhlutbundins“
málverks tuttugustu aldar og fag-
urfræði tilfinninga, tilvísana, hins
persónulega og sammannlega í senn.
Í sjálfu sér er þessi sýning ekkert
ósvipuð mörgum öðrum sýningum
sem fjalla um hið gamla og nýja, eft-
irsjá og umbreytingu eða skráningu
á hversdagslegum en persónulegum
veruleika listamanns. En á sama
hátt og þó einu málverki svipi til
annars þá geta þau verið misjöfn að
gæðum og innihaldi jafnvel þótt erf-
itt sé að skilgreina nákvæmlega
muninn. Aðal þessar sýningar Sól-
veigar er hárfínt jafnvægi milli
þeirra mörgu þátta sem hún vinnur
með þar sem hún nær að virkja
áhugavert svæði milli þess gamla og
nýja, eftirsjár og eftirvæntingar á
tímapunkti í ferli niðurrifs og upp-
byggingar þar sem ákveðin mála-
miðlun á sér stað um stund, hlutirnir
eru hvorki né og bæði og. Ekki er
hægt að horfa framhjá hinum víðu
skírskotunum í verkinu, bæði heim-
spekilegum og sálfræðilegum og í
því ljósi er afstaðan í verkinu áhuga-
verð þar sem ákveðið hlutleysi, rök-
festa og kalt mat útilokar ekki og
verður ekki aðgreind frá ákafri til-
finningasemi í ferli umbreytinga og
framfara. Verkin eru kannski óþarf-
lega látlaus í framsetningu og spurn-
ing hvort hugmynd sýningarinnar
hefði veikst ef myndunum væru gerð
betri skil á forsendum hefðbundins
málverks sem þær þó vísa til. Inn-
setningin vinnur vel með rýminu í
Suðsuðvestri sem er staðsett í gömlu
en breyttu íbúðarhúsnæði í Keflavík,
sýning sem óhætt er að mæla með.
Í miðjum hamskiptum
Ljósmynd/Hilmar Bragi Bárðarson
Skápaskúlptúr úr „Húsi“ Sólveigar Aðalsteinsdóttur sem sýnt er í sýning-
arsalnum Suðsuðvestri í Reykjanesbæ.
MYNDLIST
Suðsuðvestur
Verk eftir Sólveigu Aðalsteinsdóttur í
sýningarsalnum Suðsuðvestur, Hafn-
argötu 22, Reykjanesbæ. Sýningin
stendur til 3. júlí, og er opin fimmtudaga
og föstudaga kl. 16–18, og laugardaga
og sunnudaga frá 14–17.
HÚS
Þóra Þórisdóttir
„Á LISTAHÁTÍÐINNI í Reykjavík sýna ís-
lenskir listamenn fram á að Ísland hefur upp á
meira að bjóða en eldfjöll og goshveri,“ segir í
mjög ýtarlegri umfjöllun þýska blaðsins Rhein-
ische Merkur um Listahátíðina í Reykjavík og
Ísland almennt en fjölmörg þýsk blöð og ljós-
vakamiðlar hafa gert hátíðinni og um leið Íslandi
mjög góð skil að undanförnu.
Skari af frægu fólki úr lista-
heiminum mætir á hátíðina
„Að minnsta kosti hvað varðar þá listamenn
sem tóku þátt og þá gesti sem sóttu hátíðina eru
horfurnar góðar á því að hún veki þá alþjóðlegu
eftirtekt í listaheiminum sem sóst var eftir. Auk
margra stórra sýninga á verkum Dieter Roths,
sem gerðist Íslendingur um tíma, eru um
þriggja vikna skeið, og sumpart lengur, meðal
annars sýnd verk eftir Ólaf Elíasson, Gabríelu
Friðriksdóttur, Elínu Hansdóttur, Carsten Höll-
er og Jonathan Meese. Meira að segja Christoph
Schlingensief tekur þátt í hátíðinni. [-] Við opn-
unina er svo mikill skari af frægu fólki úr lista-
heiminum mættur að slíkt sést ekki nema á
listahátíðunum í Basel og Köln, á Documenta í
Kassel eða á Biennale í Feneyjum. Áhrifamikil
tímarit á borð við The Art Newspaper, frieze,
Art Review og fleiri senda blaðamenn sína til Ís-
lands og forstjórar Art Basel og Tate Modern í
London eru einnig mættir.“
Greinilegt er að Rheinische Merkur þykir
ekki lítið í hátíðina lagt af hálfu Íslendinga:
„Ríkið og Reykjavíkurborg styrkja Listahátíð í
Reykjavík með um 700 þúsunda evra fjár-
framlagi [55 milljónir], sem gerir um 2,45 evrur
á hvern Íslending. Ef þýskir menningar-
pólitíkusar ákveddu að efna til svipaðrar listahá-
tíðar með hlutfallslega sama fjárframlagi yrðu
þeir að leggja fram um 200 milljónir evra [15,7
milljarða].“
Skynsemi og þráhyggja
Rheinische Merkur fjallar m.a. um sýningu á
verkum Christoph Schlingensief þar sem „and-
stæðurnar skynsemi og þráhyggja“ takast á og
segir Ísland eins og skapað fyrir þær: „Ísland er
jafnskipulagt og hefur að minnsta kosti náð jafn-
miklum efnahagslegum árangri eins og frænd-
þjóðirnar í Skandinavíu og þjóðir Norður-
Evrópu; miðað við verga landsframleiðslu á
mann eru aðeins Norðmenn og Lúxemborgar-
búar ríkari. En aftur á móti finnst hvergi sú
þjóð þar sem hlutfallslega fleiri spila í hljóm-
sveit, mála eða leggja stund á eitthvert listform
en einmitt á Íslandi.“
Rheinische Merkur fjallar einnig um sýningu
á verkum Ólafs Elíassonar, sem býr í Berlín. „Á
Íslandi er skuggsýnt í fjóra til fimm tíma, lands-
lagið og hlutirnir eru því miklu lengur í hlið-
arljósi sólarinnar og af þeim stafa lengri skugg-
ar en til að mynda á Sikiley og þetta hefur áhrif
á skynjunina,“ hefur blaðið eftir Ólafi Elíassyni
sem segist standa á sama hvort hann sé Íslend-
ingur eða Dani, hann sé fyrst og fremst Norður-
Evrópubúi.
Blaðið segir engan vafa leika á að sá alþjóðlegi
árangur sem Ólafur hafi náð hafi beint sviðsljós-
inu að Íslandi á sama hátt og velgengni Bjarkar
Guðmundsdóttur á erlendri grundu.
Þá segir í umfjöllun Rheinsiche Merkur að hið
frjálslega andrúmsloft í Reykjavík sé augljós
kostur, sem bæði ferðamenn og þeir sem sæki
Listahátíð heim, kunni vel að meta. „Ég tel að
meðal annars þess vegna sé Ísland hentugur
staður fyrir gallerí þrátt fyrir að heimamark-
aðurinn sé lítill,“ er haft eftir Christian Schoen,
sem nýlega flutti frá München til Reykjavíkur til
þess að stýra Centre for Icelandic Art (CIA.IS).
Schoen bendir í þessu sambandi á að í Berlín
séu t.d. tvö til þrjú hundruð gallerí þrátt fyrir að
listaverkasafnarar séu þar fremur fáir. Skýr-
ingin á þessu felst að sögn Schoen ekki bara í að
listamenn séu sveigjanlegir og ferðist mikið
heldur einnig í borginni sjálfri, þar sé mikið um
að vera og margir millilendi þar og dvelji í
nokkra daga. Þetta eigi einmitt líka við um
Reykjavík, næturlífið þar sé mjög líflegt og
borgin liggi beint við flugleiðinni frá Evrópu til
Ameríku. Þannig að þótt fáa listaverkasafnara
sé að finna á Íslandi er engu að síður grundvöll-
ur fyrir alþjóðlegum galleríum í Reykjavík að
mati Schoens.
Mikið fjallað um Listahátíð í þýskum fjölmiðlum
Vekur alþjóðlega eftirtekt
„Ísland eins og skapað fyrir verk Schlingenschiefs,“ segir meðal annars í umfjöllun þýsku blaðanna.
Eftir Arnór Gísla Ólafsson
arnorg@mbl.is
Á LAUGARDAG
kl. 14 verður opn-
uð sýning í
Norska húsinu í
Stykkishólmi, til-
einkuð sam-
felldum veð-
urathugunum á
Íslandi í 160 ár.
Magnús Jónsson
veðurstofustjóri
opnar sýninguna og þá verða einnig
vígðir útihitamælir og úrkomumælir
sem Veðurstofa Íslands hefur sett
upp við Norska húsið.
Byggðasafn Snæfellinga og
Hnappdæla setur sýninguna upp í
samvinnu við Veðurstofu Íslands í
tilefni af því að 160 ár eru liðin síðan
veðurathuganir hófust þar. Hafa
veðurmælingar verið gerðar þar
óslitið síðan og því er Stykkishólmur
vera elsta veðurstöð á Íslandi.
Árið 1845 urðu þáttaskil í sögu
veðurathugana á Íslandi þegar Árni
Thorlacius kaupmaður og útgerð-
armaður í Stykkishólmi, hóf að skrá
veðurmælingar sínar. Árni sinnti
veðurathugunum sínum af mikilli
nákvæmni og alúð og eru mælingar
hans óvenju þéttar og er mögulegt
að bera saman fleiri en eina loftvog
og hitamæli. Auk þess sinnti Árni
öðrum fræðistörfum, rannsakaði
meðal annars tímatal og örnefni í Ís-
lendingasögunum, gerði ættartölur,
skrifaði kennslubók í sjómannafræð-
um og aðra bók um skyldur hús-
bænda gagnvart vinnuhjúum sínum.
Þá tók hann virkan þátt í sjálfstæð-
isbaráttunni og skrifaðist á við Jón
Sigurðsson og Jónas Hallgrímsson.
Sýningin verður opin daglega frá kl.
11 til 17 og stendur til 1. ágúst.
Morgunblaðið/Ómar
Norska húsið í Stykkishólmi.
Veðurathuganir
í Norska húsinu
Árni Thorlacius
Sumarkvöld við
orgelið í
Hallgrímskirkju
30. júní kl. 12.00:
Marteinn H. Friðriksson, orgel
2. júlí kl. 12.00:
Mattias Wager, orgel
3. júlí kl. 20.00:
Sænski spunasnillingurinn
Mattias Wager leikur verk m.a.
eftir Bach, Pärt og Mozart og
af fingrum fram