Tíminn - 18.12.1970, Blaðsíða 1
BLAÐ II
288. tbl. — Föstudagur 18. des. 1970. — 54. árg.
Formósa, Japan og Kína gera
tilkall til sömu olíulinda
Kortið sýnir Senkaku-eyju og legu hennar gagnvart Kína og Formósu
Willy Brandt
SÆGUR MORÐ-
HÚTANA TIL
BRANDTS
— vegna samninganna
við Pólverja um Oder-
Neisse
Sægtir morðliótana berst nú til
Willy Brandts, kanslara Vestur-
Þýzkalands eftir undirskrift þýzk-
pólska samningsins í Varsjá, þar
sem ÞjóSverjar viðurkenndu Od-
er-Neisse landamærin og afsöluðu
sér um alla framtíð rétti til
landakrafna á hendur Pólverjum.
Rannsóknarlögreglan í Vestur-
Þýzkalandi hefur nú gert víótæk
ar varúöarráðstafanir til að gæta
lífs ráðherra sambandsstjórnarinn-
ar og fjölskyldna þeirra. Hefur
öryggisvörður verig margfaldaður.
Strax daginn eftir að Willy
Brandt kom heim frá samnings-
gerðinni í Varsjá, bárust 28 nafn-
lausar morðhótanir til kanslarans.
Fyrir nokkrum dögum var ráðizt
á Helmut Schmidt, varnarmálará'ö
herra, í Hamlborg. Var það að
verki öfgasinni, vopnaður hnífi.
Öryggisverði ráðherrans tókst að
slá hnífinn úr hendi mannsins áð-
ur en honum tókst að koma lagi
á ráðherrann.
Vikublaðið Der Spiegel hefur
gert skoðanakönnun um viDbrögð
almennings við samningnum í
Varsjá og hvernig fólki hefði
brugðið við, er Brandt féll á kné
fyrir framan minnismerkið um
gyðinga þá, sem þýzkir nazistar
myrtu á stríðsárunum í Ghettóinu
í Varsjá. 41% þeirra, sem spurð-
ir voru, svöruðu, aö þeim hefði
fundizt það viðeigandi framkoma,
en 48% sögðu að kanslarinn hefði
verið of yfirdrifinn og gengið of
langt með því að falla á kné.
11% hinna spurðu höföu enga
skoðun á málinu.
Athyglisvert er hvernig þessi
svör skiptust eftir aldursflokkum.
46% ungs Eólks á aldrinum 16
til 29 ára töldu að framkoma
Willy Brandts hefði verið rétt
og viðeigandi, en 54% þeirra,
sem voru á aldrinum 30—59 ára
töldu að kanslarinn hefði gengið
of langt og framkoma hans ekki
verið viðeigandi.
Hússein konungur Jórdaníu er
nú í opinberri heimsókn í Vestur
Þýzkalandi og hafa margskonar
öryggisráöstafanir verið gerðar
til að vernda konunginn og kansl-
arann meðan á heimsókninni
stendur. Öryggisverðir í Vestur-
Þýzkalandi eiga því annríkt þessa
dagana. (Endursagt TK).
OÓ—Reykjavík,
Emi eitt vandamál er nú að
rísa milli stórveldanna í Asíu,
þ. e. Japans, Kína og Formósu.
Samkomulagið milli þessara
ríkja hefur ekki verið upp á
marga fiska undanfarna ára
tugi, og kunna menn að lialda
að ekki skipti máli þótt enn
eitt ágreiningsefnið bætist við.
En svo er þó ekki. Upp á
síðkastið hefur sambúð Jap-
ana og Kínverja á meginlandinu
farið batnandi, og nýlega mynd
a'ó'i mikill hluti japanskra þing
manna úr öllum flokkum sam
tök sín á milli, sem berjast fyr
ir þgtnandi sambúð við Rauða
Kína. Það sem einkum vakir
fyrir Japönum er að nýta þann
gífurlega markað sem Rauða-
Kína er fyrir iðnaðarútflutning
þeirra. Aö hinu leytinu eru Kín
verjar að byggja upp iðnað
f landi sxnu, og bendir allt
til þess ao' þeir muni kaupa
mikið magn af vélum af ýmsu
tagi og heilum verksmiðjum
frá Japan. Sjang Kai Sjek og
stjórn hans á Formósu er lítið
hrifinn af þessum samskiptum
landanna og ásakar Japani fyr
ir að stuðla að því að Rauða
Kína verði enn öflugra herveldi
en það er nú.
FB—Reykjavík, fimmtudag.
Nú fá menn með eigin aug-
uin að sjá, hvcrnig ofurhugan
um Tlior Heycrdahl tókst í
sumar að sigla yfir Atlantshaf
ið á papýrusbátnum Ra II, en
eins og kunnugt er af fréttum,
mistókst honum sams konar til
raun árið áður, en þá hét bát
urinn Ra I.
Gerð hefur verið tveggja
kvölda dagskrá um Atlants-
hafssiglinguna, og er það
isænska sjónvarpið, sem séð
hefur um gerð þáttanna. Fékk
sænska sjónvarpið til afnota
kvikmyndir, sem Heyerdahl og
hans menn tóku á leiðinni, og
einnig hafa myndatökumenn
sjónvarpsins sjálfs tekið mikið
af myndum. Sjónvarpsstöðvar í
fjöldamörgum löndum hafa
nú spurzt fyrir um möguleika
á að fá sjónvarpsþættina
keypta.
Þættirnir verða sýndir í
sænska sjónvarpinu í næstu
viku, sá fyrri nú á sunnudag
inn, og sá síðari á jóladag.
Sömu daga verð'a þættirnir
sýndir í Noregi og í Japan.
Sýningartími beggja þáttanna
er ein klukkustund. Danska
sjónvarpið er meðal þeirra
sjónvarpsstöðva, sem þegar
hafa tryggt sér þættina, en
ekki er vitað, hvenær þeir
verða sýndir þar, en búizt er
við, að það verði með vorinu.
Danska sjónvarpið fær ekki
þættina með Noi-dvision-kjör-
um, þaó' er að segja ekki með
því að skiptast á þáttum, held
En nú eru þessi þrjú ríki
komin í hár saman og er ófyrir
sjáanlegt hvernig þeim deilum
lýkur. Ágreiningsefnið er
Senkaku-eyjarnar, sem eru
560 km úti af strönd meginlands
Kína. Það er að segja, aö eyj
arnar sjálfar eru tiltölulega
lítilsverðar, en nýlega hafa
fundizt miklar olíunámur við
strendur þeirra. Þá er ekki
að sökum ag spyrja, öll rrkin
gera tilkall til eyjanna.
Fréttastofan Nýja-Kína rauk
upp til handa og fóta út af
þessu máli fyrir nokkrum dög-
um, en stofnunin hefur um
langt skeið látið heldur vel
að Japönum. En nú eru þeir
orðnir stríðsæsingamenn, sem
hóta hertöku kínv. eyjanna Sen
kaku. Segir að þeir hafi svar
izt í bandalag með Bandaríkja
mönnum, Suííur-Kóreumön num
og klíku Shang Kai Sjeks á
Formósu til að ráðast á Kína.
Japanska stjórnin segir ein-
faldlega, að Senkaku eyjarnar
séu syðsti hluti eyjaklasans,
sem Japan samanstendur af og
að ekki sé nein ástæða til að
semja við einn eða neinn um
hvaða ríki þær tilheyri. En
eyjarnar eru í Ryukyu eyja
klasanum, og mun Japan taka
ur ganga greiðslur að nokkru
til Thors Heyerdahls sjálfs,
enda kostaði hann sjálfur ferð-
ir sínar á papýrusbátunnm, og
vill fá hluta af hagnaðinum.
Það var Lennart Ehrenborg,
einn af yfirmönnum sænska
sjónvarpsins, sem samdi við
Heyerdahl um gerð sjónvarps
þáttanna, en þeir Ehrenboi'g
eru góðir kunningjar og var
Ehrenborg m. a. staddur í
Safi, hafnai-borginni í Marokkó
þaðan, sem Heyerdahl lagði
upp á hvítasunnudag í vor
sem leiö.
Fyrri þátturinn hefur hlotið
nafnið Pýramídar og papýrus.
Fjailar hann um upphafið að
ferð Heyerdahls. Hefur Ehren
burg skýrt frá því, að Ileyer-
dahl hafi ekki haft neitt ákveð
ið takmark með ferð sinni á
Ra, gagnstætt því sem var
um ferð hans á Kontiki, hér
endur fyrir löngu, en hann ætl-
aöi að reyna, hvort ekki væri
fært að komast yfir Atlants-
hafið á papýrusbáti. Nú, þeg
ar hann hefur sannað að svo
er, vei’ða vísindin að taka það
með í reikninginn, þegar fjall
að er um, hver hafi fyrstur
komið til Ameríku yfir Atlants
hafið. í fyrri þættinum er
sýnt hvernig menn víö*a um
heirn nota papýrúsbáta, og sýnt
er, þegar verið er að smíða
Ra I., en papýrusinn var sótt-
ur lil Eþíópíu. Báturinn var
síðan reyrður saman við pýra-
mídana.
ftalskur kvikmyndatokumað
(Taiwan).
i
við yfirstjórn þeirra árið
1972, en þær voi’u innlimaðar í
Japan,sríki 1896. Eins og stend
ur tilheyra eyjarnar Okinawa
svæðinu og hafa verið undir
stjórn Bandaríkjanna síðan
þeir hertóku svæðið í lok síð
ari heimsstyrjaldar. En stjórn
þeirra þar er aðeins millibils
ástand.
Formósustjórn gerir einn-
ig tilkall til eyjanna, eða rétt-
ara sagt olíulindanna við þær,
og hefur stjórnin þar þegar
veitt Gulf olíufélaginu leyfi til
ag bora eftir olíu á svæðinu.
Samt er olíuvinnsla ekki hafin
þar. Stjórnin á Formósu lét
nýlega setja upp fána sinn á
ur var með í ferðinni á Ra
I, og sésf á myndum hans,
hve illa gekk í fyrri ferö'inni.
Síðari þátturinn, Með papýrus-
báti yfir Atlantshafið, fjallar
eingöngu um Ra Il.-ferðina. f
þeirri ferð var bæði ítalskur
og ( japanskur kvikmyndatöku-
maður um borð.
eyjunum. Hann blakti þar þó
ekki lengi, því áhöfn banda-
rísks tundurspillis, sem sendur
var á vettvang, tók fánana nið
ur.
Auk stjórnar Japans og For
mósu hefur stjórn Rauðla-Kína
einnig gert tilkall til eyjartna
og segir reyndar að þær séu
kínverskt yfirráðasvaeði og
þurfi ekki að semja við neinn
um það atriði.
Hið eina sem víst er í þessu
máli er, að árið 1972 munu
Bandaríkjamenn leggja niður
flotastöðvar sínar á eyjunum
og afhenda Japönum þaer. Hvað
síðar gerist, verö'ur framtíðin
að leiða í ljós.
Sænska sjónvarpið hefur
skýrt frá því, að eiginlegu séu
sjónvarpsstöðvar um allan
heim komnar í biötröð eftir að
fá þættina til sýningar, enda
virðast allir vilja fá þá. í
Bretlandi er reiknað með að
hægt verði að sýna HeyerdaMs
þættina um páskana.
ÞaS gefui á Ra II í ferðinni yfir Atlantshafið.
Sjénvarpskvik-
myndir um Ra //
Myndirnar verða sýndar víða um heim