Fréttablaðið - 13.11.2002, Qupperneq 8

8 13. nóvember 2002 MIÐVIKUDAGUR
FirstOffice
Office/2
Hansahugbúnaður ehf. • Bæjarlind 2 • Kópavogi • Sími: 564-6800 • www.hansaworld.is
Hansa Financials, eitt fullkomnasta upplýsingakerfi sem fáanlegt er yfir 40 sérkerfi fyrir flestan
rekstur. Allt að 120 samtímanotendur, leitið tilboða hjá sölumönnum okkar.
Hansakerfin hafa verið fullstaðfærð og þýdd á íslensku í Windows frá 1994.
Nánari upplýsingar á www.hansaworld.is og í síma 564 6800.
Fjárhagsbókhald, sölukerfi, viðskiptamannakerfi, lánadrottnakerfi og einfalt lagerkerfi.
Hentugt fyrir smáfyrirtæki og einyrkja.
Verð kr. 48.000 án vsk.
Fjárhagsbókhald, sölukerfi, viðskiptamannakerfi, lánadrottnakerfi, lagerkerfi, tilboðskerfi og
CRM kerfi. Nettengingar og fjartengingar mögulegar allt að 20 samtímanotendur.
Verð frá kr. 84.800 án vsk.
Hansa Financials
Vi›skiptahugbúna›ur
á gó›u ver›i
Útgáfufélag: Frétt ehf.
Ritstjóri: Gunnar Smári Egilsson
Fréttastjóri: Sigurjón M. Egilsson
Ritstjórnarfulltrúar: Reynir Traustason
og Steinunn Stefánsdóttir
Auglýsingastjóri: Þórmundur Bergsson
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing:
Þverholti 9, 105 Reykjavík
Aðalsími: 515 75 00
Símbréf á fréttadeild: 515 75 06
Rafpóstur: ritstjorn@frettabladid.is
Símbréf á auglýsingadeild: 515 75 16
Rafpóstur: auglysingar@frettabladid.is
Setning og umbrot: Frétt ehf.
Prentvinnsla: Ísafoldarprentsmiðja ehf.
Fréttablaðinu er dreift ókeypis á heimili á höfuð-
borgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá
blaðið í völdum verslunum á landsbyggðinni.
Fyrirtæki geta fengið blaðið gegn greiðslu
sendingarkostnaðar; kr. 1.100 á mánuði.
Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni
blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds.
BRÉF TIL BLAÐSINS
Er í lagi að
svíkja und-
an skatti?
Örn skrifar:
Að undanförnu hafa komiðfram bæði í útvarpi og sjón-
varpi skattborgarar sem stað-
hæfa að þeir hafi orðið að skilja
á pappírunum til þess að fá
barnabætur. Engum virðist detta
í hug að gera athugasemdir við
þetta og prestar leggja jafnvel
blessun sína yfir þessa háttsemi.
Síðast þegar ég vissi taldist
það lögbrot að svíkja undan
skatti en svo virðist sem þjóðin
beri ekki frekar virðingu fyrir
skattalögum en umferðarlögum.
Þeim sem taka viðtal við þetta
fólk dettur ekki í hug að spyrja
hvort viðkomandi fái ekkert
samviskubit af því að notfæra
sér þjónustu ríkisins á sama tíma
og þeir borgi ekki lögboðna
skatta.
Kannski er þetta afleiðing af
skattastefnu ríkisstjórnarinnar
þar sem skattbyrðinni er á
lymskulegan hátt létt af þeim
sem hæstu launin hafa og aukin á
hina, samanber fréttir Stöðvar 2
og lækkun á tollum á dýrum
jeppum.
Greinilegt er að það þarf að
taka til í þessu skattakerfi okkar
og koma á meira réttlæti en
lausnin er ekki sú að fara af stað
og svindla á kerfinu.

DÓMSMÁL Aðalmeðferð í
máli Kára Stefánssonar
gegn Hvammsskógi ehf.
fór fram fyrir Héraðs-
dómi Reykjaness í gær.
Kári keypti hátt í 80
hektara spildu úr jörð
Hvamms við Skorradals-
vatn fyrir 24 milljónir
króna af fyrri eiganda.
Kaupverðið hefur enn
ekki verið greitt en það
átti að greiðast þegar
deiliskipulag svæðisins
lægi fyrir.
Kári hyggst reisa hús á
spildunni, sem mun vera
um þriðjungur jarðarinn-
ar.
Nýr eigandi Hvamms,
Hvammsskógur ehf., viðurkennir
ekki söluna til Kára, meðal annars
vegna þess að kaupsamningi Kára
hafi ekki verið þinglýst. Kröfu um
að málinu verði vísað frá dómi
hefur áður verið hafnað.
Hvammsskógur ehf. vill nýta
spildu Kára undir sumarbústaða-
lóðir. Þær mundu gefa af sér allt
að þrefalt meira í aðra hönd en
salan til Kára. Þegar hafa verið
skipulagðir tugir sumarbústaða-
lóða á landi sem liggur að spildu
Kára.
Skógrækt ríkisins hefur ára-
tugum saman ræktað skóg að
Hvammi og hefur enn ítök á um
30 hektara spildu.
Kári, sem vill fá eignarrétt
sinn á landinu viðurkenndan með
dómi, mætti ekki sjálfur í réttar-
sal í gær. Dóms í málinu er að
vænta 20. nóvember.

HVAMMUR
Skógræktin í landi Hvamms er fremst á
myndinni. Handan hennar er spildan sem
Kári telur sig hafa keypt og sumarbústaða-
lóðir sem nú eru til sölu. Myndin er af
heimasíðunni Hvammsskogur.is
Ögmundur Jónasson:
Þarf að
eyða vafa
ALÞINGI Ögmundur Jónasson, al-
þingismaður Vinstri grænna,
kvaddi sér hljóðs við upphaf þing-
fundar í gær og vakti athygli á að
Alþjóðafélag lækna hefði sent frá
sér ályktun um siðfræði gagna-
grunns á heilbrigðissviði. Hann
taldi nauðsynlegt að Alþingi fjall-
aði um málið en ályktun Alþjóðafé-
lags lækna má túlka á þann veg að
gagnagrunnurinn standist ekki lög.
Hann vitnaði í nýútkomið
Læknablað þar sem Jón Snædal,
formaður Læknafélagsins, sagði að
niðurstaða fundarins væri á þá
lund að ef leyfa eigi þriðja aðila að
nota gögn úr sjúkraskrá einstak-
lings skuli leita samþykkis hans.
Þetta á við alla aðra notkun en þá
sem snertir beina meðferð sjúk-
lingsins.
Valgerður Sverrisdóttir, settur
heilbrigðisráherra í fjarveru Jóns
Kristjánssonar, sagði ályktunina
spurningu um túlkun en taldi eðli-
legt að heilbrigðis- og tryggingar-
nefnd Alþingis tæki málið til um-
ræðu. Hún gagnrýndi þingmanninn
fyrir fljótfærni og taldi alls ekki
þörf á að rjúka upp til handa og
fóta og vekja máls á þessu með
þeim hætti að ræða það undir liðn-
um um störf þingsins.
Bryndís Hlöðversdóttir og
Steingrímur Sigfússon tóku undir
orð Ögmundar og töldu þau alla
þörf á að eyða öllum vafa um hvort
lögin stæðust alþjóða siðareglur.

Héraðsdómur Reykjaness:
Landamál Kára
reifuð í réttarsal
HEILBRIGÐISMÁL Nú liggur fyrir yfir-
lýsing Alþjóðafélags lækna um sið-
fræði gagnagrunna á heilbrigðis-
sviði. Tekin eru af um öll tvímæli
um að gagnagrunnur
á heilbrigðissviði
brjóti í bága við al-
þjóðareglur og
standist því ekki lög,
að sögn Péturs
Haukssonar, for-
manns Mannvernd-
ar.
Eins og menn
muna var það megin-
efni sáttar sem gerð
var á milli Læknafé-
lags Íslands og Ís-
lenskrar erfðagreiningar í ágúst
2001 að leggja ágreining um mið-
lægan gagnagrunn á heilbrigðis-
sviði í dóm WMA og bíða niður-
stöðu samtakanna.
Í yfirlýsingu Alþjóðafélags
lækna segir að ef leyfa eigi þriðja
aðila að nota gögn úr sjúkraskrá
einstaklings skuli leita samþykkis
hans.
Þetta á við alla aðra notkun en
þá sem snertir beina meðferð sjúk-
lingsins. Í forsendum yfirlýsingar-
innar er vísað í Helsinki-sáttmál-
ann varðandi upplýst samþykki og
síðar nánar kveðið á um hvað það
felur í sér þegar kemur að heilsu-
farsgögnum. Frá þessu geta verið
undantekningar sem gert er ráð
fyrir að séu afmarkaðar.
Pétur Hauksson fagnar þessari
ályktun. „Þetta þýðir að Alþingi
þarf að breyta gagnagrunnslögun-
um og það er alveg klárt nú að þau
brjóta í bága við alþjóðlegar reglur.
Reyndar má bæta því við að ís-
lensku lífsýnalögin sem veita und-
anþágu frá upplýstu samþykki
brjóta einnig klárlega í bága við
þessar siðareglur,“ segir Pétur.
Jónína Bjartmarz, formaður
heilbrigðisnefndar Alþingis, er
utanlands en Lára Margrét Ragn-
arsdóttir, varaformaður nefndar-
innar, segir að ekki verði boðið til
fundar í nefndinni fyrr en Jónína
Bjartmarz formaður hennar komi
frá útlöndum. „Mín skoðun er að í
ljósi þeirrar ályktunar sem kom frá
Alþjóðafélagi lækna þurfi að ræða
þetta mál í heilbrigðisnefnd. Þegar
lögin voru rædd á þingi á sínum
tíma benti ég á að mjög mikilvægt
væri að þau tryggðu persónuvernd-
ina. Ég vakti einnig athygli á hve
þróunin væri ör á þessu sviði og
lagagrunnurinn yrði að miðast við
síbreytilegt umhverfi. En ég styð
það að þetta mál verði rætt,“ segir
Lára Margrét. bergljot@frettabladid.is
Gagnagrunnslögin
standast ekki lög
Alþjóðasamtök lækna álykta um siðfræði gagnagrunns á heilbrigðissviði.
Pétur Hauksson, formaður Mannverndar, segir að lögin brjóti tvímæla-
laust í bága við alþjóðareglur og Alþingi verði að taka málið upp að nýju.
LÖG UM GAGNAGRUNN Á HEIL-
BRIGÐISSVIÐ STANDAST EKKI LÖG
Pétur Hansson, formaður Mannverndar,
fagnar ályktun frá alþjóðasamtökum lækna
þess efnis að gagnagrunnslögin brjóti í
bága við lög.
Þetta þýðir að
Alþingi þarf
að breyta
gagna-
grunnslögun-
um og það er
alveg klárt nú
að þau brjóta
í bága við al-
þjóðlegar
reglur
Ákvörðun stjórnenda Skeljungs,Sjóvár-Almennra og Eimskips
að setja eignarhlut sinn í Skeljungi
undir nýstofnað fé-
lag, Haukþing,
bendir til að svo-
kallaður Kolkrabbi
heyji nú mikla
v a r n a r b a r á t t u .
Með þessu nær
Kolkrabbinn yfir-
ráðum yfir eigin
hlutabréfum Skelj-
ungs og heldur
þeim frá öðrum
hluthöfum – og
hugsanlegum nýj-
um hluthöfum. Á næstu dögum og
vikum má búast við að sömu aðilar
geri það sama í öðrum félögum;
ekki síst Eimskipi. Þeir hafa þegar
reynt það sama í Flugleiðum en
mistókst, a.m.k. í bili.
Á sama tíma og Kolkrabbinn
þéttir raðir sínar er svokallaður
Smokkfiskur að gera það sama.
Fyrirtækin í þeirri blokk eiga öll
meira og minna hvort í öðru og það
er vandséð að einhverjum takist að
rjúfa þá samstöðu.
Báðar þessar blokkir treysta
mjög á viðskipti milli fyrirtækja
innan blokkarinnar. Sjávarútvegs-
fyrirtæki Eimskips flytja fiskinn
út með Eimskipi, tryggja hjá Sjó-
vá, kaupa olíu af Skeljungi og eiga
bankaviðskipti við Íslandsbanka.
Sjávarútvegsfyrirtæki Smokk-
fisksins flytja sinn fisk út með
Samskipum, tryggja hjá VÍS,
kaupa olíu hjá Olíufélaginu og
færa viðskipti sín yfir í Búnaðar-
bankann. Bæði þessi innri við-
skipti og lokun félaganna fyrir nýj-
um hluthöfum eru slæm tíðindi
fyrir þá sem fjárfest hafa í þessum
félögum, til dæmis lífeyrissjóðina.
Fyrirtæki sem ekki leita sífellt
bestu kjara í viðskiptum draga úr
arðsemi sinni. Það gerist þegar það
skiptir meiru máli við hvern þú
skiptir heldur en hvað þú borgar
fyrir vöru eða þjónustu. Með tím-
anum sljóvgast fyrirtækin, starfs-
mennirnir hætta að leita nýrra og
betri kosta og markmið þeirra
verður að viðhalda ástandi fremur
en skila arði. Hlutabréf í slíkum
fyrirtækjum munu ekki hækka
mikið í framtíðinni og eru því lök
fjárfesting. Vonin um að yfirtaka
utanaðkomandi geti hækkað verð á
hlutabréfum er meira að segja
veik þar sem félögin eru harðlæst
og lokuð.
Fyrirtækjablokkir á borð við
Kolkrabba og Smokkfisk standa í
raun varðstöðu um óbreytt ástand
í íslenskum viðskiptum. Þær eru
ekki líklegar til að vaxa og eflast.
Markmið þeirra snúast fremur um
að skipta kökunni en stækka hana.
Og það mun hafa sljóvgandi áhrif á
íslenskt viðskiptalíf.

Blokkirnar herða varðstöðu um óbreytt ástand
„Vonin um að
yfirtaka utan-
aðkomandi
geti hækkað
verð á hluta-
bréfum er
meira að segja
veik þar sem
félögin eru
harðlæst og
lokuð.“
skrifar um herta vörn svokallaðs
Kolkrabba um lykilfyrirtæki sín og
hrörnun íslensks hlutabréfamarkaðar.
Mín skoðun
GUNNAR SMÁRI EGILSSON