Tíminn - 10.02.1972, Blaðsíða 14
14
TÍMINN
Fimmtudagur 10. febrúar 1972
DR. JEKYLL &
MR. SVARTHÖFÐI
Meinhornaskrif er einu nafni
nefnd sú tegund blaöamennsku,
sem felst i þvi að senda frá sér
dagiegan skammt af rituöu efni
meö persónulegum skoöunum um
þjóöfélagsmál. Astæöan til nafn-
giftarinnar er sú^aö menn hneigj-
ast mjög i slikum skrifum til
óvæginna og ódrengilegra árása á
raunverulega eða imyndaöa and-
stæöinga sina. Þessi tilhneiging
kann að vera óumflýjanleg vegna
þess aö oröfáir þættir, samdir i
slikum flýti og af slikri tiöni, geti
ekki verið annað er snöggar, mið-
ur vel réttlættar atlögur að af-
mörkuðum viðfangsefnum. Aö-
feröin særir iitið eitt samvizku
höfunda sinna, eins og sést bezt á
þvi, aö þeir taka sér dulnefni eða
skrifa nafnlaust, og skapa þannig
vissa fjarlægöarblekkingu milli
sin og skrifa sinna. Bæöi þeir og
aörir sjá þó i gegnum blekking-
una, likt og dr. Jekyll gerði sér
grein fyrir uppruna mr. Hydes.
Tilefni þessara hugleiöinga eru
mörg, en þaö, sem ýtti við mér
nú, var pistill Svarthöföa i Tim-
anum hinn 3. febrúar s.l. Hann
notar horn sitt þar til að dylgja
um heilsufar stúlku nokkurrar,
sem tók þátt i sjónvarpsþætti
ásamt fjöldamörgum öörum. I
þættinum olli hún ekki meiri
truflunum en ýmsir aörir, miklu
fremur lagöi hún sitt af mörkum
til aö gera sjónvarpsefnið lifandi
og eftirtektarvert. Bollaleggingar
um heilsufar hennar „fyrir skö-
mmu” koma fyrrgreindum sjón-
varpsþætti ekki hót viö, en stil-
brögð af þessu tagi ættu að vera
fyrir neöan viröingu islenzkra
blaöamanna. Skrif Svarthöföa,
sem hér er vitnaö i, hljóöa þan-
nig:
„Þarna sýndist m.a. komin óboö-
in persóna, sem haföi veriö talin
svo heilsutæp fyrir skömmu, að
ekki varö neinu tauti við hana
komið út af miklu nærtækari at-
riðum en Viet-Nam striöi.”
Eins og sjá má lætur Svarthöföi
i sömu andránni getiö þeirrar
Bifreiða-
viðgerðir
— Fljótt og vel af hendi
leyst.
— Reynið viðskiptin. —
BIFREIÐASTLLINGIN
Síðumúla 23. Sími 81330.
skoðunar sinnar, að Vietnam-
striðiö sé litt nærtækt atriði.
Nokkru neðar itrekar hann þetta
sjónarmiö^þar sem hann talar um
,,hið endalausa þras um einhver
sakhæf aðriði, sem reynt er að
kalla menn til ábyrgðar fyrir,
þótt þau gerist i Vietnam, Grikk-
landi eöa Belfast, og séu ekki að
neinu leyti i ábyrgð hérlendra
manna.”
Þótt oröalagið kunni aö vera
formað i flýti,get ég ekki látiö
vera aö taka afstööu gegn
meiningunni. Islenzka þjóöin er
eins og sakir standa þátttakandi i
bandalagi, sem að sögn er stofnaö
til verndar frelsi og lýöræði. Samt
sem áöur er það staðreynd, aö
með okkur i þessu bandalagi er
brezka stjórnin, sem stendur fyr-
ir fjöldamoröum á Norður-lr-
landi, griska stjórnin, sem er
dæmigerð . einræöisstjórn, og
Bandarikjastjórn, sem hefur um
árabil haft mörg hundruö þúsund
hermanna sinna i þvi starfi að
murka lifiö úr vanþróaðri Asiu-
þjóö. Viö þennan lista má bæta
Portúgalsstjórn, sem iökar morð
i Mozambique og Angola i góðu
næöi fyrir bandamönnum sinum.
lslenzka þjóöin verður aö gera
sér ljóst, aö hún getur ekki lagt
lag sitt viö bandariska herinn, léö
honum land, veriö i fóstbræöra-
lagi viö stjórn hans, nema hún
geti sætt sig viö framkomu þessa
sama hers og þessarar sömu
stjórnar gagnvart öllum öörum
þjóöum.
Islenzka þjóöin verður aö gera
sér grein fyrir, að hún getur ekki
gert bandalag viö Jekyll, en lokað
augunum fyrir tilvist Hydes.
Ef við fordæmum morðæði
Bandarikjahers i Vietnam, en
höldum jafnfram áfram meö
þeim þátttöku i „varnarbanda-
lagi” „frelsis” og lýðræðis”, þá
erum við siölaus þjóö. Ef við for-
dæmum þaö hins vegar ekki, þá
er Nató sannarlega félagsskapur
við okkar hæfi
Við njótum stöku sinnum góös
af nærveru bandariska hersins
hér á landi. Hjálparsveit hans brá
viðaf aödáunarverðu snarræöi og
bjargaði nauöstöddum landa okk-
ar upp iþyrlu úr köldum og úfn-
um sjó. En það eru menn úr sama
her, sem fleygja vietnömskum
frelsisvinum lifandi út úr sams
konar þyrlum hátt i lofti. Það er
ekki eins aðdáunarvert. Þó eru
þeir einnig bandamenn okkar. Og
við berum okkar hluta af ábyrgð-
inni.
Ég treysti Svarthöfða til að
hætta að slá ryki i augu sin og
annarra i þessu efni.
Reykjavik, 7. febrúar, 1972.
Þorbjörn Broddason.
A þingi Farmanna og fiski-
mannasambandsins i des.. 1971
var meöal þeirra mála er voru til
umræöulmöskvastærö neta.Vitaö
er aö á undanförnum árum hefur
möskvastærð þorskaneta minnk
að mjög mikiö. Lengi hefur það
viðgengizt að skip við Faxaflóa
hafa notað smærri riöil en t.d.
Vestm annaeyingar og Aust-
firöingar, sem stunda sjó frá
Hornafirði, eða stunda veiðar i
bugtunum sunnanlands og austur
um Hornafjörð. Margir lita þessa
þróun óhýru auga, og hafa menn
haldiö þvi fram. aö i sumum ver-
stöðvum gengi þetta svo langt aö
ókynþroska fiskur væri veiddur á
vetrarvertið i net. Um það liggja
nokkuð góöar upplýsingar,
hvernig þessum málum er háttaö,
netasala er þar ótvirætt bezta
sönnunin, og mun þaö leggja ljóst
fyrir aö smækkandi riðill er alls-
ráöandi. Ékki er vafi á þvi aö
þótt einhverjar hömlur yrðu
settar á möskvastærö neta, þá er
mikill vandi á höndum, hvað
varðar smáfiskdráp og seiðadráp
og getur veriö um langtum stærra
mál aö ræöa, heldur en möskva-
stærö neta.
Smáfiskurinn er drepinn misk-
unnarlaust á uppeldisstöövum
sinum og er þar um bæöi innlend
og útlend togveiðiskip að ræða.
Svo langt hefur þetta gengiö að
innan við tiunda hluta aflans er
hirtur til vinnslu. Þarna fer fram
mikið alvarlegri hluti rányrkju en
gerist á vertið, þrátt fyrir
smækkun riðilsins, að auki er
vitaö að seiðadráp er mikiö á
ýsmum veiðisvæðum og þarf,
eins og þing F.F.S.I. hefur bent á,
að gefa fiskifræðingum langtum
viðtækara vald til þess að stööva
veiðar en verið hefur, þar sem
svo hagar að veruleg brögö eru aö
seiða eða smáfiskdrápi. Nú mun
standa yfir endurskoöun ýmissa
tilskipana um þessi efni og
nauðsynlegt að gera þær breyt-
ingar, sem auðvelda eftirlit meö
þessum þáttum.
A þingi F.F.S.I. i des. komu
fram tiilögur varðandi meðferð
aflans, og voru menn yfirleitt
sammála um að farið yrði með
aflann eins vel og frekast væri
unnt.
Frá áramótum hefur verið
miklu meira um að bátar stund
uðu veiðar með linu en verið
hefur á undanförnum árum. Frá
Keflavik hafa milli 20 og 30 bátar
TILKYNNING
frá fjárveitinganefnd Alþingis
Fjárveitinganefnd Alþingis hefir ákveðiö að setja eftirfarandi
reglur um frest til að skila umsóknum um fjárveitingar f fjár-
lögum fyrir árið 1973:
Umsóknir um fjárveitingar til fjárfestingarframkvæmda
skulu hafa borizt viðkomandi ráöuneyti eigi siðar en hinn 1. maf
n.k.
Umsóknir um fjárveitingar til annarra málaflokka frá ein-
staklingum og félagasamtökum skulu hafa borizt viðkomandi
ráöuneyti fyrir 1. júni n.k.
Gera má ráö fyrir, að umsóknum, sem síðar berast, geti
nefndin eigi sinnt við afgreiöslu næstu fjáriaga.
Fjárveitinganefnd Alþingis.
Hjúkrunarkonur
Hjúkrunarkonur vantar i Vifilsstaðahælið.
Upplýsingar hjá forstöðukonu, simi 42800.
Skrifstofa ríkisspitalanna.
CANMÖRK- FÆREYJAR
Ódýmvll daga hvutgferdir
Sími 21460
með m.s. GULLFOSSI í marz- og aprilmánuði til
Kaupmannahafnar með viðkomu í Tórshavn.
Verð kr. 14.500.00
- gisting og morgunverður innifalið í verðinu,
á meðan dvalizt er í Kaupmannahöfn?
Brottfarardagar: 3. marz, 16. marz,
6. apríl og ,20. apríl.
Ferðizt ódýrt — Ferðizt með Gullfossi
EIMSKIP
Allar nánari upplýsingar veitir:
FARÞEGADEILD EIMSKIPS
verið með linu, en eins og öllum
er kunnugt hefur veðrátta hamlað
mjög veiðum. Eins er um veiðar
frá Sandgerði og Grindavik,- þar
hafa stærstu bátarnir verið á úti-
legu og hafa stundað veiðar i
Breiðafiröi með oft góðum afla.
Vantað hefur góða beitu, en á þvi
riðui; þegar linuveiðar eru stund-
aöar. að beita sé góð.
Útilegubátar frá Reykjavik
hafa haft góðan afla.
Erlendar fréttir
I Fiskaren 29. des. 1971 segir frá
aflabrögðum Norðmanna á þvi
ári. Veiði var æði mikil og hefur
afli Norðmanna ekki verið meiri
að vöxtun nema eitt ár, en það
var árið 1967 að heildaraflinn
komst yfir 3 millj. lesta»en varð á
árinu 1971 um 2.8 millj. lesta. A
árinu reyndist loðnuaflinn vera
helmingur alls aflans sem
veiddist heima og á fjarlægum
miðum.
Af heildaraflanum veiddu
snurpuskipin við Afriku 200.000
tonn, mest makril, og var hann
allur unninn i verksmiðjuskipum.
Verðlag var hærra en nokkru
sinni hefur áður verið.
Athyglisvert er, að ekki veidd-
ist leyfilegt magn vetrarsildar, og
gefur það hugmynd um. hvað á
seyöi er. Magnið hefur minnkað
ár frá ári, og horfir illa um þá sild
þar, eins og hér á undanförnum
árum. Það sama eru um stór-
sildar veiöarnar að segja. aö ekki
veiddist leyfilegt magn af henni,
og bendir það til þess að þessir
stofnar séu i lágmarki og þurfi
verndunar við, eins og hér hefur
verið gert.
Af heildaraflanum fóru rétt um
2 millj. tonna til fiskimjölsfram-
leiðslu og lýsisframleiðslu, en
eins og nú horfir er slæmt útlit
með þessar afurðir.
Ingólfur Stefánsson.
SAMVINNUBANKINN
Hassneyzla Frh af bis. 1
— Nei, ekki enn, og hass-
neyzlan hefur mér vitanlega
ekki náð i teljandi mæli til
gagnfræðaskólanna hingað
til, heldur einkum til nem-
enda framhaldsskóla. En við
erum farnir að óttast að
dragi að þvi, að yngra og
yngra fólk neyti hass.
— Hvaðan hefur þú þinar
upplýsingar um þessi mál?
— Ég er i sambandi við
fjöldann allan af ungu fólki
og þekki menn, sem neyta
eiturlyfja. Ég hef leitazt við
að kynna mér þessi mál, til
þess að vera undirbúinn
hverjum tökum beri að gripa
þau ef þau verða vanda
mál hér innan húss. Þvi
miður eru bæði ég og aðrir
farnir að óttast að liða kunni
að þvi, þótt erfitt sé að full-
yrða nokkuð um þessi
mál. Við starfsfólk Tóna-
bæjar erum farin að undir-
búa okkur að vera viðbúin að
takast á við þetta vandamál
ef til kemur. A laugardag
verður efnt til námskeiðs
fyrir allt starfsfólkið, þar
sem eiturlyfjamál verða
kynnt. Við fáum fræðslu um
eiturlyf, áhrif og einkenni
eiturlyf janeyzlu. Kennt
verður að þekkja lykt af ák-
veðnum efnum og við yfir-
leitt frædd um þessi mál
eins og kostur er á stuttu
námskeiði.