Tíminn - 14.08.1973, Page 19

Þriðjudagur 14. ágúst 1973.
TÍMINN
O Útlönd
sjávarins sem rannsóknar-
efnis og vegna þess, hve til-
tölulega fáar athuganir við
getum framkvæmt i hafinu.
Engu að sfður gefur hin hraða
framsókn hinna þróaðri landa
i haffræðirannsóknum og
gagngerð endurnýjun á út-
búnaði vonir um að haffræöi
(oceanology) verði verulega
ágengt á öllum sviðum næstu
10—15 árin.
EKKI verður svo spjallað
um haffræði og alþjóðlega
samvinnu á því sviði að ekki
sé minnzt á þann ágæta
árangur sem visindamenn
utan Sovétrikjanna hafa náö i
þessum efnum. 1 USA, Frakk-
landi og ttaliu hafa verið
byggð skip, sem tekizt hefur
að bora i gegnum botnalag
sjávarins, þar sem hann er
dýpstur. Það voru rannsóknir
um borö á einu sliku skipi,
sem urðu til þess, að skoðanir
manna á uppruna jarðskorp-
unnar hafa gjörbreytzt á
undanförnum 10 árum. I
nokkrum löndum hafa verið
fundin upp kerfi sem gera
gervihnöttum kleift að stað-
setja skip á hafi úti svo að ekki
munar nema 60—100 metrum.
Góös árangurs er að vænta af
hafrannsóknum með sjáfl-
virkum duflum, sem lagt er á
mismunandi stöðum á hafi úti
til að mæla fjölmargt i sam-
bandi við ástand sjávarins og
loftlaganna við yfirborð hans.
Til dæmis getur Monster buoy,
sem smiðuð var i Banda-
rikjunum, skilað upplýsingum
um 200 mismunandi atriði til
gervihnatta eða strandstöðva.
Hún getur unnið eftirlitslaust i
heilt ár og staðizt hvaða felli-
bylji, sem vera skal.
1 ÝMSUM löndum hafa
verið smiðuð og reynd tæki,
sem gera visindamönnum
kleift að fara niður á mikið
dýpi til rannsókna.
Visindamenn i mörgum
löndum eru þeirrar skoðunar
að mannkynið verði á kom-
andi áratugum að leggja
megináherzlu á hafrann-
sóknir, sem beinist þá einkum
að hagnýtungu auðlinda
sjávarins. Þetta á einnig við
sovézka haffræðinga. Þeir
skipuleggja nú notkun sjálf-
knúins djúpfarartækis,
hyggjast koma upp mælinga-
svæðum (stationary oceanic
arrays) og rannsóknarút-
búnaði til aö mæla ýmis afl-
fræðileg einkenni sjávarins.
Þá er og I ráöi að byggja f jölda
sérstakra rannsóknarskipa og
búa öll skip nýjustu tækni og
tölvum. Viðkomandi stofnanir
munu hafa náiö samstarf með
sér um framkvæmd þessara
mála.
Viö gagnkvæmar heim-
sóknir sendinefnda frá haf-
fræðistofnunum i USA og
Sovétrikjunum komu visinda-
menn beggja landanna fram
með ýmsar tillögur um hag-
kvæmt samstarf viö rann
sóknir á hafinu. Meðal þeirra
eru tillögur um sameiginleg
mælingasvæði, aðild að áætlun
um efna- og jarðefnalegar
rannsóknir á hafinu, áætlun
um sameiginlegar jaröfræði-
legar og jarðeðlisfræöilegar
athuganir i sambandi við jarð-
aflsfræði og eflingu samvinnu
á sviði svokallaðrar „gervi-
hnattahaffræöi”. Báðir aðiljar
munu tvimælalaust hagnast á
þessari samvinnu, sem og öll
visindi i heiminum yfirleitt. 1
haffræði er afar mikilvægt að
taka höndum saman. Ef eitt
skip vinnur að rannsóknum á
fyrirbæri, sem hefur mjög
mikla útbreiðslu, verður
árangurinn litils virði. En ef
tvö skip (t.d. bandariskt og
sovézkt stunda þessar sömu
rannsóknir samtimis á mis-
munandi stöðum samkvæmt
samræmdri áætlun, marg-
faldast gildi þeirra upp- |
lýsinga, sem þau afla.
O Gorkúla
hætta á, að hún fyllist og sökkvi.
Svona blasir þetta við mér, þegar
ég kem úr minni Reykjavikurferð
aö þessu sinni og þvi get ég ekki
orða bundizt.
Er þetta nokkuð meira en árin á
undan? munu einhverjir spyrja.
Jú, vissulega. Þetta ár hófst með
þvi, að við töpuðum meir en 5000
manna borg i eldi undir hraun og
ösku og okkur er skylt aö endur
reisa þá borg og hreinsa, og við
höfum þegar tekið þetta á okkur
eins og við erum menn til. Við
getum ekki undan þvi svikizt, ef
við viljum heita menn. Um leið og
þetta varð, misstum við stóran
hóp okkar vöskustu manna frá
þvi að afla okkur tekna á þann
veg sem venjulegt var og auð-
veldast, suma að öllu leyti öðru að
nokkru. Svo höfum við þurft að
berjast við her stórþjóðar á þeim
vettvangi, þar sem við höfum átt
auðveldast með að afla okkur
tekna. Enn kemur fleira til
umfram venjuleg ár. Við höföum
áður en árið hófst byrjaö á að
ljúka bilfærum vegi umhverfis
landið, með þvi að vega og brúa
mestu ófæruna á þeirri leið,
Skeiðarársand, og það kostar
okkur milljarða i okkar krónum.
Viö erum aö reisa dýrustu raf-
stöðina, sem reist hefur verið hér
á landi og jafnframt erum við að
skipuleggja og sameina þaö raf-
magn, er við ráðum yfir. Við
kaupum og flytjum inn fleiri og
stærri skip á þessu ári en nokkru
sinni fyrr. Við undirbúum með
miklum kostnaði hátiðahöld á
næsta ári til minningar þess, að
þjóð okkar hefur verið ellefu aldir
i landinu, og i þessum undir-
búningi er meðal annars það að
ljúka við lagningu hringvegarins,
sem hefur verið nefndur og auk
þess byggingu stórhýsis yfir
Landsbókasafnið og Háskóla-
bókasafnið. Loks kemur það til,
að i krafti allra þessara miklu
framkvæmda kallar hermihvöt
þjóðarinnar til nærri hvers
manns meðal hennar á meiri
framkvæmdir i byggingum og
hverskonar „umbótum” en
nokkru sinni fyrr. Þannig leggst
nú allt og hleypur út i þetta borð
þjóðarskútu okkar. — Svo reisir
Seðlabanki tslands gunnfána
sinn, hleypur út á þennan
borðstokk þjóðarskútunnar og
hrópar gegnum herlúður sinn:
„Hér skal ég vera fremstur og
mestur, þó að mér sé þess engin
þörf!” En rikisstjórnin okkar?
Hún hefur nú verið nokkuð mikiö i
þvi borði þjóðarskútunnar, sem
skútan hefur hallast i, eins og
stjórnin á undan henni. En ég játa
það hreinskilnislega, aö mig
hefur langað til þess, að þessi
stjórn fengi að stýra skútunni
a.m.k. kjörtimabilið á enda.
Vissulega hefur mér fundizt hún
stýra betur en stjórnin á undan og
kunnað hef ég henni betur, þó að
litið hafi ég til hennar kallað og
hún aldrei til min. Ég hef verið
henni sérstaklega þakklátur fyrir
meðferð málanna fyrir Vest-
mannaeyjar, þó að henni sé e.t.v.
þar ekki mjög mikið sérstaklega
aö þakka, heldur allri þjóöinni,
fyrir sinn myndarskap. En af þvi
að ég óska stjórninni góðs, verö
ég að segja það upphátt, að ef hún
gerir ekkert til stöðvunar þvi, að
allir þeir er eiga að hafa forystu
þjóðarinnar hlaupi út i það borð
þjóðarskútunnar, sem þegar ber
of mikið, þá flýtur yfir borð-
stokkinn. Af þvi að ég get ekkert
við slikt ráðið, enda ég þessa
grein mina með kristilegri bæn!
Guð hjálpi ríkisstjórninni.
Arnór Sigurjónsson.
SKIPAÚTGCRÐ RIKISINS
M/s Hekla
fer frá Reykjavik föstudag-
inn 17. þ.m. austur um land i
hringferð
Vörumóttaka
þriöjudag, niiövikudag og
fimmtudag til Austfjaröa-
hafna, Þórshafnar, Raufar-
hafnar, Húsavíkur og Akur-
eyrar.
Bílbelta-
bingó
Tölur i sömu röö og þær voru
lesnar i útvarpið 11. ágúst
1973.
4. umferð:
52, 81, 25, 12, 3, 77, 64,
34,6, 60, 67, 18, 38, 36,
14, 31, 33, 10, 49, 63.
BINGÓ er ein lárett lína.
BINGÓ-hafar sendi miðana
til skrifstofu Umferðarráös,
Gnoðarvogi 44, Reykjavik
fyrirkl. 17.00, fimmtudaginn
16. ágúst 1973.
Man 780
Til sölu er Man 780
vörubifreið árgerð
1967. Bifreiðin er yf-
irbyggð til vöruflutn-
inga.
Upplýsingar i sima
93-6252, Ólafsvik.
Manntal 1816
5. hefti Manntals á íslandi er komið út.
Nokkur eintök af eldri heftum, 1-4, eru
einnig fáanleg.
Manntalið er selt i Bókaverzlun Stefáns
Stefánssonar Laugavegi 8.
Ættfræðifélagið
Karl eða kona
óskast til starfa strax i banka i nágrenni
Reykjavikur.
Nokkur æfing i bankastörfum áskilin.
Umsóknir merktar „5000” sendist i póst-
hólf 118, Keflavik, fyrir 18. þ.m.
18 daga ferð til Mallorca
Lagt af stað 8. september
Framsóknarfélögin í Reykjavik gangast fyrir hópferð til Mall-
orca I september. Lagt verður af stað lrá Keflavik kl. 8:50 ár-
degis 8. september og komið til Kaupmannahafnar kl. 12:40.
Dvalizt veröur i Kaupmannahöfn eina nótt og farið þaðan til
Mallorca 9. september kl. 8 árdegis. Dvalið verður á hótelum eða
i ibúðum eftir vali fólks i 15 daga. Flogið verður aftur til Kaup-
mannahafnar 23. september og staðið þar við I tvo daga.
Ilótelin, sem um er að velja eru Obelisco og Concordia á Arenal-
ströndinni.
tbúöirnar eru á Trianon á Magaluf-ströndinni.
Allar upplýsingar veittar á skrifstofu Framsóknarflokksins,
Hringbraut 30, simi 24480. Nauðsynlegt er að fólk hafi samband
við skrifstofuna sem allra fyrst.
Upplýsingar um aðrar ferðir á vegum Framsóknarfélaganna
svo sem til London i kringum 25. ágíist, og Kaupmannahafnar
um 4. september.
v__________________________________________________________y
Héraðsmót
í Skagafirði
18. ágúst
Framsóknarfélögin halda héraösmót að Miðgarði laugar-
daginn 18. ágúst kl. 21. Ræðumenn Ólafur Jóhanncsson
forsætisráðherra og Indriði G. Þorsteinsson rithöfundur.
Guðrún A Simonar syngur,undirleik annast Guðrún Krist-
insdóttir. Ómar Ragnarsson skemmtir. Gautar leika fyrir
dansi.
Sumarhátíð FUF í Árnessýslu
25. ágúst
Félag ungra Framsóknarmanna i Árnessýslu heldur hina árlegu
sumarhátið sina i Arnesi laugardaginn 25. ágúst kl. 21. Hljóm-
sveit Ólafs Gauks leikur. Nánar auglýst siðar.
Héraðsmót á
Snæfellsnesi
26. ágúst
Framsóknarfélögin halda héraðsmótað Röst Hellissandi sunnu
daginn 26. ágústkl. 21. Einar Ágústsson utanrfkisráðherra flytur
ræðu um utanrikismál og landhelgismál. Magnús Jónsson
óperusöngvari syngur. Hljómsveit Ingimars Eydals leikur fyrir
dansi.
J
Flugferðir
til útlanda á vegum Fulltrúaráðs
Framsóknarfélaganna í Reykjavík
Flokksmenn, sem hafa hug á slikum ferðum, fá upplýsingar á
skrifstofu Framsóknarflokksins, Hringbraut 30, simi 24480.