Tíminn - 05.10.1973, Síða 6
6
TÍMINN
Föstudagur 5. október 1973.
Hér gefur aö llta einn miöa á eldspýtustokk, sem framlciddur var f
Austurriki.
Safnarðu eldspýtnastokkum?
Stærsta safnið
hefur rúmlega
250.000 tegundir
ÞAÐ ERU til fleiri safnarar en
myntsafnarar og frimerkjasafn-
arar, eins og t.d. seðlasafnarar
(þeir, sem safna bankaseölum)
og eldspýtustokkasafnarar.
Eldspýtustokkasöfnun er ódýr
og skemmtileg tómstundaiðja og
auk þess næstum óþrjótandi. Bob
Jones búsettur i Indianapolis,
Indiana á stærsta safnið, sem
inniheldur 250.000 tegundir af eld-
spýtnastokkum. En jafnvel hann
er langt frá þvi að eiga eintak af
hverri gerð, þvi aö miðar á eld-
spýtustokka hafa verið fram-
leiddir fyrir alþjóðamarkaö I
næstum 150 ár.
Svo blómleg er þessi tóm-
stundaiðja, að endurprentanir
hafa verið gerðar. En endur-
prentanir ber aö forðazt, þvi að
þá getur verðmæti miðanna
minnkað. Einnig ber að varast
„safnara-miða”, sem eru ein-
göngu ætlaðir söfnurum, en ekki
til að setja á eldspýtustokka, likt
og frimerki,. sem eingöngu eru
ætluð söfnurum en ekki til notk-
unar. Misprentanir miða á eld-
spýtustokka auka ekki verömæti
þeirra eins og varðandi frimerki.
Sagan hófst árið 1826. John
Walker, einn af hinum misskildu
velgerðamönnum mannkynsins,
var efnafræðingur i Stockton-on-
Tees. Hann bjó til fyrstu eldspýt-
urnar. Þær voru klunnalegir tré-
bútar, seldar i dósum. Með þeim
fylgdi bútur af sandpappir, sem
eldspýtunni var strokiö sterklega
við og ef heppnin var með við-
komandi, gat hann kveikt á eld-
spýtunni.
Walker neitaði aö taka einka-
leyfi á uppfinningu sinni, sem
sýnir annað hvort mannúð eða
skort á ágirnd. Búöinni hans
hefur nú veriö rutt um koll og á
lóðinni stendur lúxushótel.
Betri geröir eldpýtna voru fljót-
lega framleiddar og þær voru
orðnar algengar um 1836, merkt-
ar ýmsum nöfnum.
Elspýtur urðu fljótlega ódýr
vara, en hitt var verra, að verka-
menn í eldspýtnaverksmiðjum
voru svivirðilega hlunnfarnir.
Börnum i East End i London var
borgað skitakaup fyrir að fram-
leiða Lucifer stokka og þau urðu
að borga sjálf límiö, sem þau
notuðu. Aður fyrr var hættulegur
fosfór notaður og margir verka-
mannanna þjáðust af beinkröm.
Hjálpræðisherinn setti . upp
verksmiðju árið 1891 meö betri
vinnuaðstöðu og á miðum eld-
spýtustokkanna stóð: „Hjálpið
þeim fátæku til að hjálpa sér
sjálfum meö vinnu” og „Hækkið
laun þeirra, sem búa til eldspýt-
ur”.
A fyrstu eldspýtustokkamiöun-
um voru einfaldar leiðbeiningar
um hvernig ætti að nota þessa
nýjung.
Um 1830 birtist fyrsti stokkur-
inn með mynd. Hún var af Eng-
lendingi og Skota sem voru að
reykja og tveim drekum sem
spúðu eldi.
Eldspýtnastokkamiðar voru á-
gæt áróðurstæki, eins og Hjálp-
ræðisherinn kom auga á. Þjóð-
verjar i siðari héimsstyrjöldinni
sendu eldspýtnastokka yfir til
svæða Bandamanna, en þeir inni-
héldu ekki eldspýtur, heldur leiö-
beiningar um hvernig ætti að
gera sér upp veikindi og flýja.
Japanir hófu framleiðslu á „áróð-
ursstokkum” árið 1942. Þar gaf
að líta áróður gegn Bandamönn-
um og sumar hljóðuðu á þessa
leið: „Við munum örugglega
vinna” og „Japanski herinn mun
vinna sigurinn”.
Brezku slagorðin voru t.d.
þannig: „Berjumst fyrir sigri”,
„Eldspýtur eru fágætar — látum
þær endast”. Astraliubúar höfðu:
„Gefið ekki Hitler hvild” og
„Þrengið að honum”.
Milli styrjaldanna rak Ceylon
áróður gegn drykkjuskap og á
eldspýtnastokkunurri var mynd af
drukknum manni og fjölskylda
hans horfir á. Undir stendur slag-
oröiö: „Enginn matur — engin
mjólk”. önnur mynd er af konu,
sem liggur við hliðina á flösku og
börnin hennar horfa á.
öll þessi fjölbreytni þýðir, að
safnari verður að sérhæfa sig.
Sumir safna aðeins stokkum frá
einu landi eða fáum. Aðrir safna
eingöngu þeim, sem eru helgaðir
vissum hlut eða málefni, eins og
t.d. blómum, dýrum, fuglum,
Iþróttum, ferðalögum svo að eitt-
hvað sé nefnt. t Bretlandi er vin-
sælt að safna stokkum með kon-
unglegum viðburðum, svo sem
krýningunni 1937. Byrjendur ættu
aö muna þessi atriði: Miða, sem
vafðir eru alveg utan um stokk-
inn á ekki að skera i sundur. Það
gerir þá verðlausa. Ekki skyldi
taka miða af mjög gömlum stokk-
um, ef enn eru upprunalegar eld-
spýtur i þeim. Erfiöast er að
greina nákvæmlega hvenær
miðinn var gerður og hvar.
Þessi söfnunargrein er tiltölu-
lega ódýr miðað við aðrar og
hæsta verð, sem nokkru sinni
hefur verið gefið fyrir stokk er 34
pund (um 7500 kr. ísl.) en það var
mjög gamalt eintak.
(lauslega þýtt og
endursagt. gbk.)
Afsalsbréf
Afsalsbréf
innfærð 2/7 - 6/7 1973
Guðrún Asgrimsdóttir og Sig.
Benediktss. selja Eggert Th.
Jónss. og Guðrúnu Jón«- húseign-
ina Haðarstig 22.
Björn og Gisli Blöndal selja Ólafi
Björgvinss. hluta i Miklubraut 52.
Sigrlður L. Sigmarsd. og Knútur
Sigmarss. selja Björgu Asgeirsd.
hl. I Safamýri 44.
Guðmundur Halldórsson selur
Arna T. Ragnarss. hluta i
Ránarg. 33A.
Snæbjörn Pálsson selur Agustu
Erlu Andrésd. hluta I Brávallag.
44.
Ljósheimar 14-18 s.f selja Reyni
B. Vigfússyni hluta i Ljósheimum
16A.
Jón Loftsson h.f. selur Svövu
Jakobsd. fasteignina Einarsnes
32.
Sigriður Eymundsd. og Magnús
Pálss. selja Þórði Guðmundss.
hluta I Ljósh. 4.
Helga Kress selur Andrési Svan-
björnss. hluta i Fálkagötu 6.
Halldór Guðnason selur Arsæli
Teitssyni fasteignina Yrsufell 24.
Páll Hjartarson selur Magnúsi
Sigurðssyni hluta i Hraunbæ 92.
Elisabet Eyjólfsd. selur Aslaugu
Borg og Elisabetu Guðmundsd.
hluta i Grenimel 12.
mel 12.
Guðjón Guðjónsson selur Gunnari
M. Gröndal hluta i Framnesvegi 5
Breiðholt h.f. selur Elisabetu
Þóröard. hluta i Æsufelli 2.
Magnús Ragnarsson selur Sigurði
Helgasyni húseignina Akurgerði
5.
Guðmundur Lýðsson selur Frið-
geiri Björnssyni hluta i Kapla-
skjólsvegi 31.
Knud Kaaber selur Ingólfi Rafni
Kristbjörnss. húseignina Háa-
gerði 51.
Kristján Jónsson selur Sigurþóri
Jakobssyni raðhúsið Torfufell 7.
Guðmundur Sveinbjörnsson selur
Unni Sveinsd. hluta i Asvallag. 27.-
Guðrún Eiriksd. selur Helgu
Hansd. og Arna Birni Finnss.
hluta i Hjallavegi 58.
Steingrimur Guðjónsson selur
Stefni Magnússyni hluta i Njálsg.
112.
Marie ö. Magnússon selur Inn-
kaup h f. hluta i Ægisgötu 10.
Guðsteinn Þorbjörnsson selur
Herði Hafsteinss. hluta i Efsta-
sundi 97.
Þorvaldur Steigrimss. selur Ólafi
Gunnlaugss. hluta i Rauðalæk 73.
Soffia Theodórsd. og Arncfis
Steingrimsd. selja Hauki Gröndal
hluta I Hatúni 8.
Tómas Tómasson selur Magnúsi
Benediktssyni hluta i Skúlagötu
54.
Július Magnússon selur Sverri
Sigfússyni hluta i Efstalandi 14.
Bragi Ólafsson selur Simoni S.
Wiium hluta i Snælandi 6.
Arndis Sigurðard. selur Bessa
Gislasyni hluta i Miklubraut 78.
Baldur Gislason selur Salome
Gislad. hluta i Háaleitisbraut 50.
Jón Þ. Sigurðsson selur
Guömundi Andréssyni hluta i
Háaleitisbraut 105.
GIsli Alfreðsson o. fl. selja Rúnari
Georgssyni hluta i Leifsgötu 15.
Vlbir Friðgeirss. o.fl. selja Ingi-
mundi Ingimundars. o.fl. v/s
Eskjar RE-400.
Ivar örn Ingólfsson selur Guð-
finni Sigurfinnssyni hluta i
Safamýri 44.
Þórarinn Arnason selur Karli
Guðmundss. og Guðm. Karlss.
hluta i Grænuhlið 18,
Armannsfell h.f. selur Huldu
Magnúsd. og Magnúsi Sigur-
geirss. hluta I Mariubakka 2.
Guðrún Axelsd. selur Erlu Björgu
Einarsd. hluta i Kárastíg 4.
Ólafur Sigfússon selur Mikala
Kristjansen hluta i Hrefnugötu 1.
Steinar Benjaminss. selur Jóni
Hilmari Jónss. hluta i Vestur-
bergi 26.
Borghildur Jónsd. o.fl. selja
Bergþóru Gislad. hluta i
Einarnesi 42.
Sigurður Angantýsson selur
Theodóru Einarsd. hluta i
Grensásvegi 54.
Afsalsbréf
innfærö 23/7—27/7 — 1973:
Karl Sölvason selur Einari
Guðmundssyni hluta i Hraunbæ
146.
Guðmundur Axelsson selur
Helgu Arngrimsdóttur Bjarnason
hluta i Vesturg. 22.
Halldór M. Gunnarsson selur
Svövu Halldórsd. hluta i Bolla-
götu 7.
Óskar Guðmundsson selur
Ingvari Einarssyni hluta i
Frakkastig 24B.
Breiðholt h.f. selur Sigurði
Jóhannessyni hluta i Æsufelli 2.
Ottó Þorvaldsson selur ólafi
Atlasyni hluta i Freyjugötu 11.
Sigriður ólafsdóttir o.fl. selja
Ulfari Guðjónssyni hluta i
Baldursg. 9.
Breiðhilt h.f. selur Valgerði
Sveinsd. hluta i Æsufelli 2.
Björn Pálsson selur Sverri
Þórhallssyni hluta I Háaleitis-
braut 44.
Sigriður Runólfsd. selur
Eymundi Þór Runólfssyni hluta i
Rauðalæk 33.
Vilhjálmur Angantýsson selur
Steini Guðmundsyni hluta i Vest-
urbergi 78.
Sigurður Þ. Magnússon selur
Stefáni Bjarnasyni hluta i
Hraunbæ 54.
Emil Hjartarson selur
Breiðholti h.f. 1516 ferm skika af
leigulóð v/Grensásveg 16.
Sami selur sama 2904 ferm
skika af leigulóð v/Siðumúla 37.
Elis Sólmundard. selur
Henning Elisbergsson. hluta i
Alftamýri 44.
Lára Arnórsd. og Óskar
Óskarss. selja Guðnýju Arnadótt-
ur húseignina Barnónsstig 23.
Halldór B. Stefánsson selur
Sigurði Böðvarssyni húseignina
Háagerði 18.
Matthias Pétursson selur Ingi-
björgu Sigurðard. og Kristjáni
Jóhannssyni hluta i Reynimel 90.
Breiðholt h.f. selur Lenohard
Inga Haraldss. hluta i Æsufelli 2.
Viktor Magnússon selur Bjarna
Erasmussyni hluta i Sólvallag.
45.
Sif Huld Sigurðard. og Gisli
Sigurðsson selja Valdimar Elias-
syni fasteignina Núpabakka 15.
Knútur Bruun heldur 16. list-
munauppboð sitt i Atthagasal
Hótel Sögu mánudaginn 8. okt.
og hefst það kl. 17.00. Þetta er
fyrsta uppboðið á þessu hausti, og
verða á uppboðinu seldar 100
bækur, svo sem venja er, en
bækurnar verða nú til sýnis að
Lækjargötu 2, laugardaginn 6.
okt. milli kl. 14.00og 18.00 og i Att-
hagasal Hótel Sögu mánudaginn
8. okt. milli kl. 10.00 og 16.00 Sér-
staka athygli ber að vekja á þvi,
að nú fer i fyrsta sinn fram
sýning á bókum að Lækjargötu 2,
i verzluninni Klausturhólum, og
verða bækurnar sýndar á 2 hæð i
húsakynnum verzlunarinnar, en
gert er ráð fyrir að sýningar á
uppboðsverkum fyrirtækisins fari
þar fram i framtiðinni.
Aætlað er að halda þrjú bókar-
uppboð fyrir áramót og önnur
þrjú eftir áramót, þannig að þá
fækkar uppboðum úr 8 i 6 á
hverjum vetri, og er það von
fyrirtækisins að á þann hátt megi
gera uppboðin betur úr garöi,
enda hefur aðstaða öll batnaö við
tilkomu nýs húsnæðis, þar sem
mun betra er að sýna væntanlega
uppboðsmuni.
A uppboðinu á mánudaginn
verður margt merkra bóka og rit-
verka selt, en uppboðsskrá hefur
verið send út, og eru helztu flokk-
ar þar: staða- og héraðarit, leik-
rit, ljóö, trúmálarit, ferðabækur
og landfræðirit, þjóðsögur og
þjóðleg fræði, timarit og fornrita-
útgáfur og fræðirit.
Afsalsbréf
innfærð 7/8 — 10/8
1973:
Sigurveig Þórlaugsdóttir selur
Jóhönnu Steinþórsd. hluta i
Grundarstig 4.
Guðjón Brynjólfsson selur
Einari Magnússyni hluta I
Háaleitisbraut 44.
Katrin Oddsdóttir o.fl. selja
Tryggva Arasyni og Andreu
Oddsd. húsið Laugaveg 130.
M jólkursamsalan selur
Sigurjóni Sigurðss. og Eyjólfi
Guðsteinss. hluta i Borgargerði 6.
Kristján Oddgeirss. selur
borgarsjóöi Rvíkur húseignina
Vindheima v/Geitháls.
Andrés Blomsterberg selur
Reykjavikurborg erfðafesturétt
og húseign að Fossvogsbletti 46.
Baröi G. Jónsson selur Ragnari
John Ragnarssyni húseignina
Skeiðarvog 137.
Kristin Vigfúsd. selur Jóni
Guðlaugss. hluta i Blönduhlið 19.
Stefán Björnsson selur Þor-
steini Veturliðasyni hluta i Stóra-
gerði 24.
Eyjólfur Hjörleifsson selur
Asgeiri Eyjólfssyni hluta i
Mjölnisholti 4.
Jón Sigurðsson selur Unni
Bergþórsd. hluta i Dvergabakka
16.
Reinhold Kristjánsson selur
Óskari Oskarssyni hluta i Blöndu-
bakka 7.'
GIsli Alfreðss. o.fl. selja Þor-
bergi Péturssyni hluta i Leifsgötu
15.
Jón Ingólfsson selur Kristjáni
Þorsteinssyni fasteignina Vestur-
hóla 7.
Sveinbjörn Sigurðsson selur
Happdrætti DAS húseignina
Vogaland 11.
Happdrætti DAS selur Jóhanni
Jóhannessyni húseignina Voga-
land 11.
Páll Hannesson selur Júliusi
Magnússyni hluta I Hátúni 8.
Hlutafélagið Stafn selur Bjarna
Bjarnasyni hluta i Hraunbæ 158
Af merkum bókum, sem seldar
verða, má til dæmis nefna: Vasa-
qver fyrir bændur og einfalld-
linga á tslandi, útg. i Kaup-
mannahöfn 1782. Safn Fræða-
félagsins um tsland og Islend-
inga. I-XII. Kaupmannahöfn
1922-43. Af staöa- og héraðaritum
má nefna: Sigurður Skúlason,
Saga Hafnarfjarðar, Hafnarfirði
1933. Af ritum islenzkra höfunda
má til dæmis nefna: Einar Hjör-
leifsson (Kvaran). Hvorn eiðinn
á jeg að rjúfa? Eskifirði 1880.
Einnig veröur selt á uppboðinu
Safn til sögu tslands og Islenzkra
bókmennta. I-VI. bindi Kaup-
mannahöfn og Reykjavik 1856-
1939. Helztu feröabækur og land-
fræöirit, sem seld verða á upp-
boðinu eru: Þorvaldur Thor-
oddsen. Landfræðisaga Islands.
I-IV. Reykjavik og Kaupmanna-
höfn 1892-1904. Uno von Troil.
Bref rörande en Resa til tsland.
Upsala 1777. t flokknum Forn-
ritaútgáfur og fræðirit má nefna:
Forntida Gárdar i tsland.
Köbenhavn 1943. ób„ svo og
tslenzkir annálar (um árin) 803-
1430. Hafniæ 1847. Af timaritum
má nefna: Máni. 1.-2. árg.
Reykjavik 1879-82. Skemmtileg
Vina-Gleði. 1. bindi. Leirár-
görðum. 1797. Einnig verða seld á
uppboðinu Ný félagsrit. l.-30.árg.
Kaupmannahöfn 1841-73.
Uppboðsskrá nr. 16 er fáanleg á
skrifstofu fyrirtækisins að
Grettisgötu 8, og i verzlúninni
Klausturhólum, Lækjargötu 2.
Auglýsingastofa Tímans er í
w — Aöalstræti 7
PWfflir Símar 1-95-23 & 26-500
Margt merkra bóka
ó bókauppboði Knúts