Tíminn - 09.07.1974, Síða 2

2
TÍMINN
Þriðjudagur 9. júli 1974
Þriðjudagur 9. júli 1974
Vatnsberinn: (20. jaa-18. febr.)
Þú skalt hafa það hugfast, að það verður á sjálf-
um þér, sem það bitnar harðast, ef þú ferö ekki
að meö sérstakri varfærni í dag. Það er eins og
einhverjar blikur dragi á loft í starfinu.
Fiskarnir: (19. febr-20. marz)
Það er hætt viö þvl, að aöstæðurnar breytist
naumast ekki að neinu ráði úr þessu, svo að þú
skalt ekki draga það lengur aö taka ákvörðun
sem þú ert búinn aö trassa alltof lengi.
Hrúturinn. (21. marz-19. april)
Þú skalt varast það aö ofreyna þig I dag. Þetta
er enginn átakadagur, og þú skalt nota hann til
þess að hvfla þig, einkum, ef þú finnur fyrir ein-
hverjum slappleika, þvl aö það getur haft af-
leiðingar.
Nautið: (20. april-20. mai)
Eitthvaö jákvætt gerist I dag. Aö líkindum er
það nú samt undir sjálfum þér komið, hvort það
hefur áhrif á framtlöina en alla vega veröur það
þér til einhvers góðs, Kvöldið verður ánægju-
legt.
Tviburamerkið: (21. mai-20. júni)
Þú skalt búa þig undir þaö að fá fréttir með
kvöldinu. Það má vel vera, aö þær veröi ánægju-
legar, og til þess eru raunar mestar llkur. Þaö
lítur ekki út fyrir, að þetta verði neinn sérstakur
annadagur.
Krabbinn: (21. júni-22. júli)
Það er ekki gott að segja, hvaö þessi dagur ber I
skauti sér, en þú skalt búa þig undir sitt af
hverju. Þaö lltur sannarlega út fyrir, að hitt og
þetta gerist, en dagurinn sem heild er haria
óráðinn.
Ljónið: (23. júli-23. ágúst)
Það lltur út fyrir.aö það rætist nú úr óánægjunni,
sem bryddaö hefur á, en það er hætt við þvl, að
þettavaldi þér einhverjum vonbrigðum, þótt svo
að þú hafir ekki mátt búast við meiru.
Jómfrúin: (23. ágúst-22. sept)
Það er hætt viö þvl, að þú þurfir á, allri þinni
þolinmæði aö halda I dag I sambandi við fjöl-
skyldumálefni, en hitt skaltu gera þér ljóst, að
þú mátt treysta á fyllsta samvinnuvilja, og
stuðning ættingja.
Vogin: (23. sept-22. oktj
Þú skalt hafa augun opin gagnvart þvl, sem er
aö gerast I kringum þig I dag. Það gerist eitt-
hvað þaö á vinnustaö, sem veldur þér nokkrum
áhyggjum, en tefldu samt ekki á tvær hættur I
neinu máli.
Sproðdrekinn: (23. okt.-21. nóv.)
Þú ættir aðtaka.daginn rólega til að byrja með.
Þaölitur út fyrir, að ýmsar blikur veröi á lofti I
dag, og þú skalt fara að öllu með gát, svo aö þú
getirhert þig, þvl aö dagurinn getur orðiö þreyt-
andi.
Bogmaðurinn: (22. nóv-21. des.)
Það getur vel verið, að fjárhagsaðstaöa þln
batni i dag, og utanaðkomandi öfl kynnu aö vera
þar aö verki til bóta. Þetta kemur sér vel fyrir
þig, þvi aö það er eitthvað að fjármálunum, sem
þú ert ekki einfær um.
Steingeitin: (22. des.-19. janj.
Þú mátt alls ekki með nokkru móti láta glepjast I
dag. Þaö lltur út fyrir að veriö sé að reyna að fá
þig til aö skipta um skoðuná einhverju máli, en
hvað sem tautar og raular, skaltu ekki láta þig.
1 14444 V 25555
\mim
BORGARTÚN
Ljóðabókin sem gleymdist
í jólabókaflóðinu 1951 leyndist
litil ljóabók „Blágrýti” eftir Sig-
urð Gislason. Bókin fór framhjá
eldfráum augum menningarvita
vorra og gagnrýnenda og ekki var
hénnar getið I fjölmiðlum svo ég
heyrði. Veturinn 1952 var ég að
glugga I blöð frænda vorra I
Vesturheimi, þar rakst ég á rit-
dómumþessa lóðabók, og var það
uppprentun á nokkrum ljóðum og
ljóðaköflum úr henni. Ég er ljóða-
unnandi og fannst dálitið skritið
að fá fyrstu fregnir af nýrri ljóða-
bók útgefinni I Reykjavik, vestan
um haf. Hvar voru nú okkar and-
legu áttavitar. Af ritdóminum
virtist mér að bókin væri girnileg
til lesturs og fór I bókaverzlanir
til að spyrja um hana, sama svar-
iö alls staðar. Ekki til. Mér tókst
ekki að ná I bókina. Nokkrum
sinnum á næstu 20árum heyrði ég
lesiö úr henni I útvarp og ekki
minnkaði áhugi minn við það, að
hafa bókina milli handa og ganga
úr skugga um, að höfundurinn
væri enn fjölbreyttari i efnisvali
slnu og túlkun en þau ljóð.sem ég
hafði heyrt, gáfu tilefni til að
ætla. 1 vetur var ég að skoða I
bókaskáp kunningja mins sem er
bókamaður, og rakst á ljóðabók-
ina hans Sigurðar Glslasonar
„Blágrýti”. Ég fór að blaða I bók-
inni, á næsta blaði við titilblaðið
hafði skáldið látið prenta þessar
setningar:
„Bók þessi er gefin út I 150 tölu-
settum og árituöum eintökum og
verður ekki endurprentuð að mér
lifandi’.’
Mér fannst þessi athugasemd
skáldsins, fela I sér að ekki myndi
hann hafa þótt líklegur til kllku-
mennsku og bókaútgefendur
kennske tregir að hætta fé sinu til
útgáfu bókarinnar og höfundur-
inn orðið að gefa hana út sjálfur.
Við lestur ljóðanna kom mér
margt I hug, skáldið var sjálf-
stætt i hugsun, virtist keppa að
þvl að segja sem mest I sem fæst-
um oröum og einföldustum, mörg
ljóðanna eru bundin vissum hug
hrifum liðandi stundar. Svo virð-
ist sem skáldið sé ékki bundið
neinum sérstökum stll eða isma,
hann er ýmist hlýr og ljúfur og þá
all rómantlzkur, eða kuldalega
raunhæfur og einrænn. Þar sem
þetta sérkennilega skáld nær ekki
nema til örfárra mannæsem eiga
ljóðabók hans, þykir mér hlýða að
birta ljóöelskum mönnum nokkur
ljóða hans I heilu lagi. Ég er ekki
ritdómari og þvl slður menn-
ingarviti, svo um ritdóm af minni
hendi er ekki að ræða. Hér eru
fyrst nokkur ljóð þjóðlegrar teg-
undar:
Skuggareið.
Yfir vötn og velli
villtir blakkar geysa,
myrka makka reisa.
— Mórar hjarnið þeysa.
Dynur I felli
— Dynur I Draugafelli.
Heyrið skeifnaskelli.
Skelfur foldarbarmur.
— Undir ymur harmur,
Ygglist næturhvarmur.
Brestur I svelli
— brestur I bleiku svelli.
/
Yfir vötn og velli
vofuskarar þeysa,
óðir áfram geysa
— óm úr fjöllum leysa.
Dynur i felli
— Dynur I Draugafelli.
Dagsetur.
Grlmudökkvar gráir stökkva,
geisla slökkva hátt og lágt.
Ljóssins nökkva I næturrökkva
nornir sökkva I vesturátt.
Hverfa skallar hvltra mjalla
klæddir mjallarskrúða fljótt,
Skuggtjöld falla. Hliðarhjalla
hjúpar alla þögul nótt.
Eggjan.
Hart lát mæta hörðu.
Höggva skaft af spjóti.
Leggja ljósum eggjum
lagi fénda móti.
Bjóða öllu birginn.
Brosa að éljum nauða.
Falla heldur en flýja.
Forðast mannorðs — dauða.
Karlmannlega mælt og
klökkvalaust og grunur minn er
sá að höfundur ljóðsins hafi
stundum þurft að verjast féndum
að ýmsu tagi. Skáldið mun vera
Húnvetningur og heiðrar hérað
sitt með þessu gullfallega ljóði,
sem mun vera eitt fegursta hér-
aðsljóðjSem vér eigum.
Húnaþing.
Húnaþing I faðmi fjalla,
fagra byggðin min.
Ennþá glitar sólasindur
silungsvötnin þin.
Út við flóann kaldir klettar
kljúfa brim og Is.
Inn til heiða isabjartur
Eirlksjökull ris.
Húnvetninga gæfuglóðir
geymir sagan enn.
Fyrrum byggðu djúpa dali
djarfir, stoltir menn.
— Menn sem vildu heldur hniga
helsærðir á fold,
en að kaupa fjör sitt fyrir
frelsi og ættarmold.
Húnvetningsins innsta eðli
er, að vera frjáls,
þolir ekki agans helsi
um sinn beina háls,
Þegar kúgun lagði i læðing
landið allt um kring
— hnefaréttar reglur einar
réðu um Húnaþing.
Ennþá logar yfir byggðum
eldur sólarbáls.
Ennþá hylla Húnvetningar
hreystiverkin frjáls.
Ennþá fóstra djúpir dalir
djarfan Húnvetning
— orðahvatan, hnefaharðan,
hraustan Islending.
Vakir yfir háum heiðum
himinkyrðin djúp.
Aftansmistur sveipar sveitir,
slnum létta hjúp.
Ljóma slær á bændabýlin.
Blessuð sólin skln.
— Húnaþing I faðmi fjalla
fagra byggðin min.
Illa er Húnvetningum aftur far-
ið ef þeir kunna ekki að meta slikt
ljóð og launa að verðugu.
Fjöldi ástarljóöa eru I bokinni
og virðist ástin allhugstæð
skáldinu sem yrkisefni. I ljóðinu
Frjáls, sem virðist ort I æsku-
þrungnum uppreisnarhug er
þetta erindi:
I heitum ástmeyjarörmum
yrki mln beztu ljóð.
Við eldskirnir atlotanna
fer andinn I hold og blóð.
Ég lifi án þess að óttast
annað en sjálfan mig
-Heimskan má kollinn hrista
og hræsnin má krossa sig.
Þegar þess er gætt, að ljóðið
er að minnsta kosti 25 ára gamalt
má segja að skáldið tali enga
tæpitungu eftir þeirra tima mæli-
kvarða. En skáldið fer viðkvæm-
um höndum um ástir ungs fólks
og örlagastundir.
Skilnaður .
Viö héldumst döpur I hendur
og hugðumst að segja margt.
— önotuð augnablik liðu
og óvissan bæöi snart.
Ég þagöi. — Hún þagði líka
— og þögnin varð kuldaleg.
Höndina dró hún hægt að sér
— og hendinni sleppti ég.
Hún kastaði á mig kveðju
og kápunni vafði að sér.
— Ég vissi það ekki — veit það nú
aö Valfriöur unni mér.
Hún var i blárri kápu.
Hún sat við borðið á móti mér,
I mjúku kápunni sinni
— og húmað var orðið inni.
Þá tóku logar að leika sér
er leyndust I sálu minni.
Og stofan i ljóma skærum skein
svo skuggarnir urðu minni.
— Það var eins og blossi brynni.
Hún sat við borðið blið og hrein
I bláu kápunni sinni.
Hún fór — og i augum
blossa brá sem blikaði af
stjörnuljósum
I hyldjúpum himinósum.
— En hjá mér varð eftir indæl þrá
og ilmur af horfnum rósum.
Nú sit ég við borðið eftirá
með óskir I sálu minni,
er húmað er orðið inni.
— Ó, væri hún komin björt á brá
I bláu kápunni sinni.
Kossinn
Þá var angan af ungu vori
og hvltar perlur I hverju spori.
1 daggarslóðinni draumur skein.
Við vorum saman, við vorum ein.
Þú brostir til min með blik I augum
og kveiktir eld I öllum taugum.
Þú lyftir bikar með lifsins veig,
sem eillfð gefur I einum teig.
Ég kyssti munn þinn og kossinn lifir.
Og sæla er bæði undir og yfir.
Ég gleymi aldrei þeim unaðsleik
er sálir brunnu á sama kveik.
Ég veit það ei, hvort mig var að dreyma.
En hamingjunni er ei hægt að gleyma
Þú lagðir geisla á lifs mins veg.
Hvort sef ég vina eða vaki ég.
Hún.
Hún seiðir mig ennþá sem áður,
meö augun sin .tindrandi blá.
Hún var afl mitt eldur og sindur.
— Hún var ósk min, draumur og þrá.
Ég dái hana ennþá I draumi.
Ég dýrð hennar allsnakta sé.
Hvert orð hennar atlot og tillit
er ennþá mitt sólgullna vé.
Þó fenni i förumannsslóðir
og fjalltindar hverfi I hrið,
þá lýsir mér ljós okkar kynna
— það lýsir um eilifa tíð.
Jónsmessukvöld.
Þegar vorgolan stofnana strýkur
og I störinni hjúfrar um kvöld.
Þegar geislarnir glófagrir leika
yfir glitofin skýjanna tjöld.
Þegar bjart er um bláfjallatinda.
Þegar blikar á skipanna tröf.
— Þá kvikna I augunum eldar.
Þá, fær æskan sinn vordraum að gjöf.
Þegar fjalldrapinn allaufga angar.
Þegar andvarinn hvlslar að þér.
Þegar tibrá i fjarskanum titrar.
Þegar talar hver alda við sker.
Syngur ómur I alfögrum heimi
og hann ómar um framtlðarstig.
Þessi ómur á eilifa töfra.
— Þaö er ástin sem kallar á þig.
Háttatími.
Nótt er yfir norðurslóðum
Nótt er hlý af þrá.
Kát I huga kona og maður
kyrrðar njóta þá.
Meö augu brún og blá
þau bjarmalöndin sjá.
Gleðifundir góðrar nætur
gliti á llfið slá.
Enn skal kysst og enn skal notist.
Allt er mitt og þitt.
Allt er þegar sálin brosir
ungt og fagurlitt.
Við gefum Guði sitt
— en gamla manninum hitt.
Aldrei kólna okkar fundir
ævintýrið mitt.
En ástin hefir fleiri hliöar en
rómantlska og eitt sérkennileg-
asta ástarkvæði skáldsins er
kvæðið Nóg og mun það einstætt I
Islenzkum skáldskap og þó viðar
væri leitað.
Þú misstir ástmey eftir náin kynni.
Ogeinn þú gengur þagnarinnar skóg.
Svo birtistungmey útúrhúmsins rökkri
sem á af brosi og hlýjum orðum nóg.
Hún breiðir faðm mót sorgarinnar syni
og seiðir inn I laufgan vonaskóg,
— meö unga þrá I öllu slnu fasi
og augun segja — komdu ég á nóg.
En gakktu ekki aftur út til fundar
I ástarinnar rökkurþunga skóg.
— Að eyðileggja einnar kónugæfu
ætti að vera hverjum manni nóg.
Þetta er hófstillt tregablandið
ljóð, sem ef til vill fáir kunna að
meta. Þá er rétt að birla nokkur
ættjarðarljóð úr bókinni. Frhl5 síðu