Atuagagdliutit - 02.07.1952, Page 8

244
ATUAGAGDLIUTIT — GRØNLANDSPOSTEN
nr. 14
a 1) cl e f g h i j k 1< 1 m noprst -u v a 1) d e I' g h i j k k 1 m n o p r s t u v a b (1 c f g h i i k k I m n o prstu v a 1) (1 e f g h i j
o
[ i ij 8 j a p q e a n } s j cl o u ui | q m f j i] 8 j o p q n a n i s .i cl o uuiiqHfiqSjopqB AiiisJdouiu[)[sti i[ g j o p c( R
1951-me landsrådit atautsimineråne ilaussor-
tat ilåta iliniarfigssuarme iliniartitsissup Avgo
Lyngip sujunersutitut sarKumiupå agdlausermut
udvalgeicalernigssaK pissariaKalersimassoK ag-
dlautsimik påsisiniangnigtunik sulissuteKartartu-
nigdlo, landsrådip iluane avatånilo, ilaussorta-
Kartumik. tamatumane pingårtitdlugit taineKar-
simåpul: avdlanertat oKausisa atorneKarnerat,
taigutåinait arKitdlo Smålo kisitsisit uiguneKar-
tarnerat. K’aKortume efterskolime sujuligtaissu-
ssup Frederik Nielsenip sujtinersut isunniKatigå,
agdlåtdlo atuartitsinermik nalunaerumine kig-
sautigisima vcilugo Kleinschmidtip agdlausiata
ajornartorujugssussup nutåmik taorserneKarnig-
sså.
ukiut ingerdlaneråne aluagagssiatigut pi-
ngårtumik Atuagagdliutitigut agdlauserput oKat-
dlisigineKartarsimavoK artornarpatdlårnera oid-
lisartariaKarneralo erKartorneKartarsimavdlunc.
1930-me professor W. Thalbitzer Atuagagdliutiti-
gut agdlagpoK: kalåtdlit ilikavigsinåungilåt
oitautsisik kukuncKångitsumik agdlåsavdlugit.
agdlauseK måna atugarput 1850-ip erøåne Samuel
Kleinschmidtip atulersitarå KangarnisaK Poul
Egedemit Otto Fabriciusimitdlo pilersitausima-
ssok nutarterdlugo. agdlausikut tamatumuna ta-
kutineKarpugut KanoK oicautsit nagguvé ataicati-
gigsut Kanordlo pilersimavdlutik. kalålerpagssuit
tdl, gdl, vdl-ivdlo ingmikorutåt tusarsinaussångi-
låt. W. Thalbitzer taimane Købenliavnip universi-
tetiane eskimut oKausinik professoriussoK agdlau-
sivta oKilisarneKarnigssånut sujunersuteKarpoK:
sukåssut atorungnaertariaKarpoK åipersarissat
mardloriardlugit atuinalerdlugit -'ng, -'k, -'t:
ngng, kk, tt; taimatut agdlangnerit tusarssåungit-
sut piarneKåsåput sordlo gp, gt, gk il. il.
agdlauseK pitsaunerpåK tåssa OKautsit nipåt,
tainerat, ersserKigsumik ajornaitsumigdlo issuar-
dlugo.
1931- me Peter Nielsen akissuteKarpoK: oKaut-
sivut nipait pinagit isumåt erssersitdluarumagåi-
ne grammatik atordlugo agdlangneKartariaKar-
put, tamånalo iliniarfigssuarme namagtumik
anguneKarsinauvoK. mSnåkut agdlauserput su-
ngiusimarugtoravtigo OKainartariaKarpugut Sa-
muel Kleinschmidtip avdlångortariaerutdlugo sa-
nasimagå. Thalbitzerip agdlausererKussåne h ag-
sut atorneKarpoK, kisiåne agdlausivtinut h ersser-
sisavdlugo såkortuvatdlåKaoit.
1932- me Peter S. Dalager ilångiissaKarpoK:
agdlangnerit ilait piardlugit atornérutisagaluar-
pata grammatik KimangneKalisaoK agdlauserput-
dlo påtsivérutunik ulivkåginåsagaluarpoK, amer-
dlanertigut OKautsit avdlatordluinaK sordlaitdlo
tåmårdlugit agdlagtariaKalerdlutik.
1934-me Thalbitzer agdlagaKarKigpoK: kalåt-
dlit kajumigsårumavåka inuiåussutsimingne
oKautserissatik ånaitsailiorKuvdlugit. agdlauseK
kingusingnerussukut aitsåt pilersineKarsimavoK
OKautsitdlo taissarnerat nåpertordlugo suliaussa-
riaKardlune.
ukioK tåuna iliniarfigssuarme kalåtdlit OKau-
sinik iliniartitsissoK organiste Jonathan Petersen
akuliupoK: ti dl-mut taorsiutisavdlugo pitsauso-
ringilara, tåssa l nipimigut d-mit 1-mut patdlimå-
nginerungmat. t-mime 1-mut periarneK pigsing-
neruvoK, kalåtdlitdle pigsigartunik oKalungneK
ajorput. kalåtdlit kitdlit oKalugtarnerat najoi’KU-
taralugo agdlauserput iluarsartariaKångilarput.
1-p h-mik akuneKarnera: ilho, ivtoKersunut ilua-
tingnarsinaugaluarpoK. h-p 1-mut akuliuneKarne-
ra uvavtinut kalåtdlinut påsigssåungivigpoK. dl
g-mik v-migdlunit sujuleKåsångikångat tdl ator-