Atuagagdliutit - 15.08.1957, Page 20

PETER FREUCHEN:--------------------
»K’imugseriarssuarme
(inuit arne atuagkame agdlagsi-
(( massut atuagkap nugternerane å-
ssilivdluåinagåuput. — nugt.)
piniartut
(nr. king. nangitau). — nugt. H. H.
Kalåtdlit-nunåne pinerrardluvigsu-
sunik pinerrardlugtuinigdlunit nåpi-
tagssaKångilaK. tamarmik pinerrarig-
suput. ilait piniartorssussarput - Thu-
limiut „pissarssuarnik" taissarpait. tu-
léussuingigpatdlait pinerrardlugtune-
ragaussarput — tåssa sussårsimassar-
put. ilaKutaussut piniussissimik per-
Kutitsinginera kåpiasutigissarpåt, pi-
nerrardlungnerale tåisanago. kisiåne
piniartoKartarpoK malartitagssåugit-
sunik KanorssuaK igdlautigigaluatdla-
råine ajuatdléséngitsunik. kisiåne tå-
ssa ikingutimigsutdle nunareatimig-
sutdlo inuvdluartigissarput avdléinar-
nit inussuteKartaraluardlutik, taimaig-
dlåt eKiasugtuneragauvdlutigdlo pi-
niarnermik påsisimassaKångitsunerar-
neicåinartarput. piniartoK kinalunit
Kingmilik piniartutut nautsorssune-
KartarpoK. piniussinerdlugtunerame
pissutauvdlune ilaxutai kåpajåsaner-
pat? piniartut taimåitut nuliait Kitor-
naitdlo tamatigut nerigssassaKardluar-
tarput, kisiåne sorunalime pissat pit-
saunerssåinik pissagssaKartitaussara-
tik. pinerrardlugtoK puissip umatånik
oKånig'dlunit savssaitdlersoK tåssau-
ssarpoK avdlap pissainik ningersima-
ssok, tamånalo arnartaisa igtukuluti-
gissarpåt.
Navaranavme nalungitdluarpå suti-
gutdlunit tamatigut angutivigssussu-
nga. piniarnialungnerale igtukuluti-
glnavigpå. nunarKatiminit kisime på-
sisimavå åmåtaoK angutip agdlangneK
atuarnerdlunit amåtaoK suliagssa-
ringmagit. avdlat taimatut isumalior-
sinåungitdlat, nunamingnime Kangar-'
ssuardle ilerKutoKausimassut kiser-
dluinaisa ilisimårait.
arnamik avdlamik Navaranatut pit-
sautigissoKéngilaK, arnamigdlo avdla-
mik uvime .ajungitsumik tusagaunig-
sså pivdlugo taima Kajagssussinerusso-
Karane. ArnavaratorKap tusangiasåri-
nera isumavdliutigivigpå.
månalo kisimileravta kalåtdlimigdlo
avdlamik tusåssoKarata ajussångår-
nerminik ilisimatiniarssarånga.
„Pita, ivdlit angutivigssuvutit", pi-
lerpånga, „kisivit KåKigtariaKångika-
luarputit, taimailioravit arnapalångup
OKausé kångusutigigitit narrautigigi-
titdlo nunarKativta tamarmik taku-
sinaungmåssuk"!
imunga sanilerigdluta igsiavugut —
inusugtut mardluk ingmingnut asa-
Katigit. oKautsit åssiglngissuteKara-
luit tamavtalo ingmikut nagguveKarsi-
magaluartugut asangningneK ajugau-
vok, taiméitordle inup avdlap avdla-
tut påsingnigtup isumåta iterna påsi-
neK ajornarujugssuaKaoK. taimaigdlåt
påsinariaKarpoK inuit tamarmik atau-
siussutåinik misigissuteKarmat, tauva-
lo avdlamik isumerane inuneK iluari-
nariaKardlugo. Navaranap påsivdlui-
narsorå piniartuvdlunga avdlanut
nagdlersusinåunginera pissutigalugo
ajussårtorujugssussunga. oKarfigiga-
luaruvkulume arnatoKapalånguaka-
siup tåussuma oKauserdlungnera
suatdlautigingivigkiga sule angneru-
ssumik nikagdlortinartugssauvara. —
taimatut_ OKarfigissugaluaruvko pait-
sivérutitlnavisagaluarpara inuneruv-
dlo pingårtortainik påsingningnera a-
serordluinåsagaluardlugo. måne silar-
ssuarme Navaranap pingårtinerpau-
ssarå uvime asassame nunaritåme a-
kornåne atarKissaunigsså tamanitdlo
Kumut issigineKarnigsså.
navsuiåineK saperdluinarpara av-
dlamik erKarsauteKångitdluinardlu-
nga maungarsimagama, umiarssuarsiu-
inardlungale-una. taimatut oKarnera
ugpernarsautausorinåsavå måne Thu-
liminera nangminerdlo Katsusoralutik
— tusardlugo erKarsautivkut nunaga
najoriga Kimangniarivnilo. aussap u-
nuå tåuna KåKamitdluta kisivta igsia-
titdluta tugpatdlersarniardlutalo o-
Kausigssarsioraluartitdluta ingmivti-
nut avigsårsimassutut ipugut.
uvdlut ingerdlanerine akuneKute-
Karpugut Kångigssåungitsumik. Nava-
ranap pingåssutse nangmineK ilisimå-
rå. inusugkaluaKalune merssutdlarKe-
Kalunilo åmeritdlarKeKaoK. sujorna
ukiungmat atissaliagssaminit amerdla-
nerujugssuarnik teriangniarpoK. angu-
tigsså åtålo nunarKatigingne atarni-
ssarujugssuput, ilisimåssusertik piv-
dlugo OKausé inatsisitungajak issigine-
Karput. uvangalo nangmineK nalu-
ngitdluinaraluardlugo månitdlune inu-
tigssarsiorneK kisime pingårnerussoK
pigssarsiniarnerdlo soréingisåinartug-
ssaussoK, taimåitOK ersserKigsarusug-
taraluaKigujara Kilalugkamik KaKor-
tamigssamingarnit avdlanik måne si-
larssuarme pingårnerussoKarmat. ki-
siåne ajornaKaoK, tamatuminga påsi-
tisinåungitdluinarpara.
takorusugdluinagånik Danmarkimik
oKalugtukångavko OKartåinarpoK ku-
jamasutigeKalugo nunamit taima nuå-
nitsigissumit puisseKaranilo auveKå-
ngitsumit niuvertarfingnutdlo isingi-
kåine inuniutigssaKarnéngitsumit aut-
dlarsinausimanera. nuna amat igdlu-
mingnit nikinatik ukioK aussardlo å-
ssigingmik sulivfiat! nuna avdlånlv-
fiungitsoK, navianartorsiordlune ilu-
ngersuanartorsiordlunilo angatdla-
viungitsoK, ukiunerane igdlune ujar-
Kane Karmalingne inunermit aussar-
nerane nuånersumik tupermiulerne-
rup misingnartuanik misingnartorsiv-
fiungitsoK, pitdlarKissusermik, maig-
tussusermik sapissusermigdlunit taku-
titsiviungitsoK! Kanorme uviussup nu-
lé ilisarilersinauvå silåinarme apumit
persorsiomermik étåsissoK takungisåi-
narsimaguniuk? imalunit atissagssa-
minik merssutihgisåinarpane amau-
serdlunilunit Kitornissångiséinarpat?
ajornaKaoK, Kanordlunit ilioralua-
rune Navaranap påsisinåungitdluinar-
på Danmarke arnaKarsinaungmat. på-
sigaluarpåme inussutigssat nunamit
naussarmata tåssaungmatdlo kunge
inugtane sivnerdlugit nålagkersuiner-
mik ingerdlatsisoK avdlanitdlo tama-
nit atarKissaunerussoK. påserusugtåi-
nagåle tåssa: taima inugpagssuit a-
merdlatigissut kungilunit inussutigssa-
nik tuniussagssaerutisagaluarpat Ka-
normitauva pissoKåsagaluarnera. sule
avdlat sivnerdlugit nålagkersuinermik
ingerdlatsisinåusagaluamerdlune. a-
jornartorsiutinigdlume navianartor-
siornartunigdlo nalautaKartarsimångi-
kune påsissane pitdlanussutsinilo Ka-
normitauva isivdlune pigssarsiarisimå-
savai?
taima ardlavta sungiusimassait ta-
mavta påsisimångitsigåvut, påsissavut
åssiglngitdlat — assigingissut KaKugu-
lunit ikiorserneKarsinåungitsoK. u-
nuardle tåuna uvdlutdle ingerdlaneri-
sut tamåna puigordluinarparput. se-
Kernup tarrisaerugtornerata nalånlpu-
gut, seKinarigssuvoK, sordlume unuaK
tåuna inuit mardluk KåKamitdlutik u-
miarssuarmik utarKissut nuånersumik
Kungujugfiglnarsimagai ...
„Pitå, nikagdlungagavit arnamut a-
liasugtumut ajungitsuliorputit", Nava-
rana pissarnermisut igtorpalugdlune
pilerpoK. „ilisimassaKaKautit, arnaku-
lungussunga erKarsautigssituarpar-
ma“.
tauva nipaerutendgpugut. nuliara i-
ssigititdlugo Kingutika tigumiardlugit
pinguarerussårpåka. Kularnångitsumik
takussaKarsorigunardlune avåmuinaK
ukissivoK. Agpat kigdlerKutlnardlugit
avåmuinaK ukissivoK KeKertat Carey
øerne tasamanerssuaK imap Kilauvdlo
kigdlingane takugssåungitsut tungåi-
nånut. kisiåne takusorissane pivdlugo
sumigdlunit oKauseKångilaK. issine
Kasuersertigdlatsiånguatsiariardlugit
natdlarpoK anersamivdlunilo.
„nunavta aussaunerata nuånertå-
ssusia,"' pivdluarpalugtumik nipeKar-
dlune oKamivoK. „sivisumik uvdlut
taimåitarput: KatsunganeK, kiak, se-
KinarigtuåinaK. ajortutuauvoK sila
taimailigångat inuit eKiatsitaulersar-
nerat takussagssarsiorumajungnaer-
tarneratdlo," OKautsine nangipai, ig-
dluanigdlo seKungerKåriardlune ig-
dluanitaoK seKungerdlune — sordlo
takussane kingumut takuvdluarKing-
niardlugo.
ajussaujumikujugdlunga kingumut
KingusersårKigpunga. imap Kilauvdlo
kigdlingat Kinertarpara pingårtumig-
dlo Agpat ungatåtdlo uvsigkangnik
sikulik Kinernerussardlugit. kisiåne
suminermigdlunit takussaKameK ajor-
punga Kingutitdlo Navaranamut tu-
niupåka.
„takungnigtugssångordluta inungor-
simavugut!“ OKautsine nangitarai.
taima uvdlut tamaisa nasigtuarnera
Katsutaussalerpara. åmalume nalu-
ngitdluinarKigsåraluarpara umi ar-
ssuaK ersserpat takungitsorsinaunago
åmalo tåkuviungitsumut asulerssuaK
KinertuarneK iluaKutåungingmat. Na-
varanap nasingnigssane KatsuneK a-
junguatsiarpå, Kingutitdlume atorfig-
ssaKartingisåinarpai. issigigsuvoK, Ki-
nertuautiginigssåtdlo ilikarsimavå.
Kularnångvigsumik månåkut takussa-
KaréraluarpoK, kisiåne takungnerKår-
tujumångilaK. aitsångungmat uvine
tutsåne nikanartitoK måna nunancati-
me tåkuåne nersorneKalernigssaminut
pivfigssarsivoK. agdlåt tamatuminga
oKarfiginiångilånga sujorngerdlungalo
takussaKarnerminik navsuerniarane.
(nangitagssaK)
jordlip nalåne nuånårsartunut Pi-
tarssuaK KaerKussanut ilauvoK. nerri-
vingme arnartalerneKarsimavoK Kav-
dlunåmik, tåussumalo Pitarssup oKa-
luasåve ugperivigsungitsutut ipai, a-
vane issigtume angalassarnerminik
erKartuissoK. amap tåussuma avdla-
nit malugineKarumånguatsiamermit
PitarssuaK akitsiartarpå — taimait-
dlunilo ima oKardlune:
— nakorsap nulia Kalåtdlit-nunånl-
simassoK ilåne nåpisimavara, tåussu-
malo OKalugtupånga Kalåtdlit-nunåni-
tut OKartartut tagpavunga pissartunit
avdlanit tamanit sagdlutuvatdlårneru-
ssutit...
— åh, PitaK akivoK, — arnaK tåuna
erKaimavdluarpara, oKarfigisimagi-
gauna, tåuna periardlugo, arnamik
taima pinertigissumik aitsåt nåpita-
Karsimavdlunga. — aperissoK taima
akineKariarame agsut nipangilertor-
poK, jordlimilo katisimårtut alianaer-
sårdluinalivigput.
ooooooooooooooooo
o O
o Montivedeome angut pisor- o
o ssuaK toKusimavoK. savauteKar- o
o nermigut aningaussarpagssuau- o
o teKalersimavoK, nuliatale tai- o
o matut aningaussarsiorsimanera o
o akimarpaluginago akårineK a- o
o jorpå taimåitumigdlo uvine Ki- o
o nukartuartardlugo. uvia toKU- o
o nerme kingornagut aitsåt nu- o
o liaminik akiniaisimavoK, tåssa o
o kingomussagssanut agdlagarta- o
o liamine piumassarisimavå nu- o
o liame millioniutine kingornuti- o
o sångikai uvdloK atauseK savap o
o agfå nungutdlugo nererKångi- o
o kuniuk! o
o o
ooooooooooooooooo
o erngautaussaK — mamangåK —
o tåkutalerKårmat asimioKarfinguar-
o miut ilåt niuvertoruseKarfingmut
o nunåkut itivigdlune Kavdluniara-
o me Kivdlertussangåtdlugssuarmut
o taiméitorsivoK. nunamingnut utile-
o ramik oKilanerssaugajugtoK tåuna
o kinguartorujugssuångorpoK. ikera-
o sak asimioKarfingmingnut ikårune-
o Karfigssartik angugamiko ilaisa u-
o tarKivdlugo, utarKivdlugo kisame
o tikiutinguåkulugpoK — suame av-
o dloraraoK, asulo Karsunganermit
o issailo avdlanarsisimanermit nag-
o dlingnarsivigsimavdlune. nangmå-
o visa akornåne KivdlertussarssuaK
o taima peKaraluéngilaK — tåssalu-
o goK kingorna erngautaussartoru-
o majungnaivigdlune...
ilåne angut niuvertOKarfingmut pi-
vok. tåssane anérdlune takulerpå ni-
viarsiarånguaK. orneriardlugo piler-
på: — ivdlit kia kinguåråtit? aperisså
ungåinaK uipoK... pileriatdlarå jor-
ngunguanel molbossissoK —?
angut tåunarpiaK avdlåkut niuver-
toKarfingmukarKigsimavoK, niuvertu-
mut agdlagkissardlune. agdlagfingmut
iseriardlune niuvertoK isersimassoK
orneriardlugo oKalutilersimavå... ila,
OKalukaluardlugo akineK ajormat pi-
leriatdlarå — tarråinarssua oKalut-
dlugo —!
tåukuninga ilångussiumavdlune år-
KigssuissoKarfingmut nagsitsissoK ag-
dlagkaminik ima naggasivoK: — ild-
ngussissut atitik tamaisa agdlangneK
ajormatigik uvanga tamaisa agdlåsa-
våka, Kalåtdlit-nunåmtut atuartug-
ssat ilikarniåsangmatigik. nunaKarfi-
ga kisiat agdlåsångilara, åma inuv-
dluarKussiniångilanga — atsiortoK:
Simon Tobias Kristoffer Karl Nielsen.
(ajoKiunerungitsoK, årKigss.).
MAJAMI citronlt ineritut ivscranik
tangiånigdlo akonarpoK
imeruersaut Danmarkime
tunincKarnerpåK
Æweæ