Atuagagdliutit - 18.12.1980, Qupperneq 20
Kultur/Piorsarsimassuseq
Thomas Frederiksenip ullorsiutai:
Alutomartumik
isumaliomartuliaq
Kusanartumik naqiterneqarpoq, nunarsuatsinnut
tamarmut siaruarnerpaanut ilaavoq, kalaaliusunut
ilisarnarluartuuvoq, qalipaasersornera tarnikkut
uunnaallannarpoq.
Nunarsuatsinni sumiluunniit al-
lannermik ilikkarfiusimasumi ul-
lorsiutit inuit ilaannit aallunne-
qartarput. Inuit ilaasa pisimasut
imminerminnut tunngassuteqar-
tut allattaavinnut allattortarpaat
taallugit namminneq ullorsiuti-
minnik. Inuit ilaasa nunaminni pi-
sut allattorniartarpaat aamma ul-
lorsiutinik taallugit, pingaartu-
mik nunami tamarmi pisut allat-
tumut ataatsimut sunniuteqarsi-
masaraangata.
Ullorsiutit nunarsuarmi pigine-
qartut tamakkerlutik saqqum-
mersitaasimanngillat. Ilaat uki-
orpassuit toqqortaareerlutik nas-
saarineqarnermikkut naqitertin-
neqartarput. Ilaat inuttaat suli i-
nuugaluartut naqiterneqartar-
put, tamakkulu pingaartumik nu-
nap naalakkersuinikkut ineriar-
tornerani imaluunniit nalingin-
naasutigut oqaluttuassartaani
soqutiginarnerulersitsisinnaasar-
put. Paasisassat paasissallugit
artornakujussinnaagaluit misi-
ginnissimasunit oqaluttuarineqa-
raangamik paasinarsilersarput.
Nunatsinni qanittukkut ullor-
siutinik alutornarluinnartunik
saqqummersoqarpoq. Tassa »a-
miisup« Thomas Frederiksenip ul-
lorsiutai inuttaanut namminer-
mut soqutiginaannaratik aamma-
li nunatta inuinut tamanut soqu-
tiginaqutillit.
Annoncér
GRØNLANDSPOSTEN
Thomas Frederiksenimut oqaa-
seq »eqqumiitsuliortoq« atornian-
ngilara. Assilialiarisimasai eqqu-
miinngillat. Tassaapput periaat-
simik kalaalliusumut imaluunniit
taamatut misigisumut ingerlaan-
naq isertut, isumaliornartumik ti-
guaallutik. Takusinnaalerparput
»amiisoq« Jakob Danielsen taa-
maaqamminik nanngitsisoqar-
toq. Kiisalu taassuma siornani
»qiperuisoq« Aalut Kangermiu
suli maannamut sunniuteqartoq.
(Samuel Kleinschmidtip oqaaseq
»eqqumiitsuliortoq« atorsimagu-
nanngilaa, atorsimavaali taama-
tut sanasartunut oqaaseq »isu-
maliornartuliortoq« — takuuk
Moorsasip allagaani tupermik
»naapittarfimmik« pisatsersueq-
qusaasunut ilitsersuutit).
Kalaaliussuseq sunaanersoq a-
peqqutigigaanni arlallit imaalitsi-
aannarlugu akineq eqarisarpaat.
Kalaallisut eqqarsartaaseq su-
naanersoq apeqqutigigaanni suli
nalornisoorneq annerusarpoq.
Pissutigitinniakkavut (kalaallisut
eqqarsartarnermut) tamarmik
nunat allamiut pissutigisagaanut
aamma pissutigitinneqarsinnaap-
put.
Kisianni kalaaliussullu eqqar-
sartarnermut ilisarnaataasinnaa-
sut tassaagunarput inuuniarner-
mi periaatsitigut ileqqut pissusi-
lersuutillu. Tamakku qularnan-
ngitsumik kalaallisut eqqarsar-
tarnermut tunngaviupput kalaal-
linullu taamaalillutik ilisarnaa-
taallutik.
Tamanna tikikkaanni oqaatigi-
sariaqarpoq Thomas Frederiksen-
Digital Quarts
ELEGANT PENCIL M.'
SMART SMYKKEUR
- viser timer, minutter, sekunder,
måned, dato
- nøjagtighed indenfor 1 minut pr. år
- leveres i gaveæske med udførlig dansk
brugsanvisning
- 1 års garanti, 10 dages returret
Digital Quart
-LCD
SMART
SMYKKE
UR
kr. 244,-
ex. moms
i?> emailleret
(hvid, rød
pink og gul,
længde 50 mm
bredde 11 mm,
kæde (70 cm).
Digital Quart
-LCD
PEN-
UR
kr. 211,-
rustfrit stal
Parker refill,
længde 140 mm.
diameter 8,7 mm.
Jeg bestiller herved:
stk. Pen Watch å kr. 211,- ex. moms
stk. Pendant Watch é kr. 244,- ex. moms farve
□ Beløbet vedlægges i check
□ Beløbet betales pr. efterkrav (gebyr kr. 15,-)
Navn:
Gade
Postnr.
By
I
83 SNIP ApS
Postboks 4
4040 Jyllinge
ip »amiinermini« periaasia kalaa-
liusuni tamani ilisarnartuusoq,
taamalu kalaalerpaluttuulluni. O-
qaatsit nalunaarutiginiakkallu
kamappaluttut atornagit pissut-
silli periaatsillu nakimaatsut a-
ngisuuliornianngitsullu atorlugit
takutinneqarput.
Piniariaaseq, sikumi immamilu
aqqusaarneqartariaqarsimasoq a-
ngallatigissaarneruleriartornerup
tungaanut oqaatsit assilissallu a-
torlugit takutinneqarpoq anneru-
niarpasinngitsumik »taraajarner-
taqanngitsumillu«. Nunap nam-
mineq atugassarititai atorlugit i-
nuuniarsinnaanermik, timikkut a-
nersaakkullu, oqaluttuaq »isuma-
liornartuliortumit« takutinneqar-
poq nunani allamiunut takutissal-
lugu naleqquttumik.
Oqaatigineqarsinnaavoq atua-
gaq kalaaliinnaat naqitertitsini-
artut suliaralugu ingerlassimam-
massuk. Naqiterisitsisoq Emil
Rosing aamma immikkut nersor-
tariaqarpoq naqiterisitsiniarner-
mi nutserisimanerminilu suliaa
annertooq pillugu.
Hans A. Lynge
Thomas Frederiksen:
Oqaluttuat misigisallu
Piniartup aalisartup ullorsiutai
titartagallit.
Kalaallit Nunaanni
naqiterisitsisarfik
quppemerit 150it,
akia 102,50 kr.
Niuernermut umiartornermullu Kronborgimi katersugaasiviup ukiaq manna im-
mikkut ittumik saqqummersippai: »Niuffagiutit tingerlaataannallit Kalaallit Nu-
naaliartartut kingulliit«. Saqqummersitsussutigineqarput assit, titartakkat, imi-
lertakkanik qalipakkat umiarsuaaqqiallu maanna toqoreersumit Jens Friis-Pe-
dersenimit katersorneqarsimasut. Titartakkami takuneqarsinnaavoq pingasulik
»Nordlyset« 1852-imit 1926-mut KGH-mit Kalaallit Nunaaliartaatitut atorneqar-
toq. Umiarsuatsialak taanna 1931-mi isaterneqarpoq. »Nordlyset« KGH-p ti-
ngerlaataannaliisa kingulliit ilagaat. Saqqummersitsissutigineqartut Jens Friis-
Pedersenip tingerlaataannallit nalaanni pissutsinik oqaluttuarneranut atuakkap
aappaanut assiliartassatut atorneqartussaapput. Atuagaq 1981-imi ukiakkut
saqqummissaaq.
Handels- og Søfartsmuseet på Kronborg har i dette efterår haft en særud-
stilling »De sidste grønlandsskibe under sejl«. Udstillingen bygger på fotos,
tegninger, akvareller og skibsmodeller samlet af nu afdøde Jens Friis-
Pedersen. Tegningen viser barken »Nordlyset«, der sejlede på Grønland for
KGH fra 1852 til 1926. Den blev ophugget 1931. »Nordlyset« var et af KGHs
sidste sejlskibe. Materialet fra udstillingen vil blive anvendt i forbindelse med
udgivelsen af andet bind af Jens Friis-Pedersens skildringer fra sejlskibenes
tid. Bogen udkommer i efteråret 1981.
Inuiaqatigiit perorsar-
nissaat pingaartillugu
Karl-Peter Andersenip atuakkiaa ullutsinni
isumaliutissarpassuarnik imaqarpoq.
Allattoq: Hans A. Lynge
Atuakkat ullutsinni pisartunik o-
qaluttuartut qaqutigoorunnaar-
put. Saqqummersartut amerliar-
torput. Tamannalu qujanarpoq,
kisiannili oqaatigisariaqarpoq a-
tuagaq ullutsinnik pisartunik o-
qaluttuartoq taamaattuunini
piinnarlugu pitsaasuusariaqan-
ngimmat, akerlianilli aamma a-
juissuusariaqarani.
Karl-Peter Andersen atuarfim-
mi atuffarissaatissamik atuakkia-
qareersimavoq atsikkaminik »A-
qissiliat«, tamatuma saniatigut
qalipaanermik piginnaaneqartu-
tut atuakkanillu titartagartaler-
suisartutut ilisimaneqarpoq.
Maanna atuakkiaa inersimasu-
nut imaluunniit atuarnermik
nuannarisaqartunut tamanut
tunngatitaq saqqummersimaler-
poq 12inik qupperneqarluni.
Atuagaq aallartippoq »qim-
merpassuit qiammiartorneran-
nik...« atuagarlu naavoq inuttaa-
suni »illoqarfimmut« nuussima-
suni iluatsinnerpaasup Martap
nunatsinnit allagarsiaminik atu-
arneranik.
Taamaalilluni takorloorneqar-
sinnaavoq nunatsinni inuunermi
aqqusaakkat ukiuni ikittunngua-
ni pisut isumasiorlugillu nassuit-
sumik samminiarneqarsimasut.
Atuagarlumi taamatut imaqar-
poq. Nunatsinni pisartut tikeqat-
taarneqarput inuunerup naapi-
tassartai assigiinngitsut aqquti-
galugit. Aallaqqaataani nunaqar-
finnguarmiut qajaasoqartut, taa-
maattorli inuuneq ingerlaqqittoq
tamarmik pilluarlutik eqqissisi-
mallutillu atugaannik. Kingorna
tuaviortumik tassanngaannartu-
millu nuutsitaaneq inuppaalun-
nut iluameersumik tunngitsoq,
nunaqarfimmiuusimagaluartullu
ilaasa aseruutigisaat. Tiguartin-
narpoq Pele nunaqarfimminni qii-
manerpaamik inuusimagaluartoq
iloqarfimmut nuunnerminni pa-
katsingaarsimasoq taaqqunga-
sunngorluni oqassarlerlunilu nu-
naqarfigisimasaminnut uterniar-
tilluni ajunaarsimasoq qiullunilu.
Illoqarfimmi pissutsit nuna-
qarfimmiut nuuttut takornagaat
naatsumik atuaruminartumillu o-
qaluttuarineqaraluarlutik ilaati-
gut amigaateqartutut misinnar-
tarput. Soorlu inuup ataatsip mi-
sigissusia sukumiisumik sammi-
neqarsinnaasaraluartoq sapinngi-
samik itisuumik.
Atuakkap naajartornerani i-
nuttaasut akullariartulerput. I-
nuttasut ataasiakkaarlugit oqa-
luttuariortorneqarput, soorlu
Juulut, Jensi, Marta. Taakkua
imminnut pissusii immaqa atuak-
kap nangissutissaani annertune-
rusumik paasisaqarfigisinnaagi-
gut? (Atuagaq nangissuteqassap-
pat).
Atuakkap inuttaasa ilaat pi-
ngaaruteqannginnerusutut misin-
nartut aamma ilaatigut immikkut
taasariaqartoqarput, tassa Aan-
tuukkut panimminnit Qallunaat
Nunaannut qaaqquneqartut, taa-
malu nuukkaluarlutik assorsuaq
anersaamikkut annernartunik mi-
sigisaqartut.
Atuagaq allaasitaaq atorlugu
allagaavoq, isumaliutigisassar-
passuaqarlunilu.
Karl Peter Andersen: Tumitit
aanngarumaarput.
Kalaallit Nunaanni naqiterisitsi-
arfik.
Quppemerit 121-it, akia 50,00 kr.
20