Atuagagdliutit - 30.06.1982, Blaðsíða 29

"-------------------Utoqqaat ataatsimeersuarnerat / Ældrekonferencen
Kalaaliussutsip
ilisarnaatigisai
kalaallit tassaapput kalaallisut oqaluttut, kalaalius-
sutsimik pingaartitsisut taamatut inuusut inooru-
&uttullu
"" Kalaaliussuseq ilisarnaateqar-
f)oq oqaatsitigut, inuussutissarsi-
°fnikkut, piniutitigut, nerisatigut
^tisatigullu.
Utoqqaat Sisimiuni ataatsi-
^eersuarneranni »kalaaliussuseq
I 1anoq paasisariaqarpa?« qulequ-
taralugu oqallinnermi nassuiaatit
?Ssigiinngitsorpassuit ilaatigut
'Ouninnut taputartuuttut saq-
'lUrnmiussorneqarput, qulaani
taaneqartut ataatsimut toqqam-
^aviusutut oqaatigineqarsin-
^aapput.
Suleqatigiit ilaasa saqqummi-
^ssinerminni oqaatsivut kalaali-
^ssusermut tunngavippiaasutut
'■aakkartorpaat. — Oqaatsitta eq-
’Jortumik atornissaat ilungersuu-
l'giuartariaqarpoq, oqarput. Qal-
*anaatut atuartitaaneq pilermat
^aatsitta iluamik atornissaat
’'anunariartulerpoq, maannali
^laatsitta atajuarnissaat eqqor-
‘■Unullu atornissaat sulissutigine-
lalermat neriunaateqalerpoq.
Inuiattut immikkoortutut pis-
sagutta oqaatsivut pinngitsoor-
sitinaanngilagut pingaartittaria-
larlugillu. ..Kalaallisut oqalunni-
^rlutik qallunaatut akoorisartut«
'•ksarnarineqanngillat, ilinniartit-
sisullu qallunaat kalaallit oqaasii-
’ak ilinniartinneqarnissaannut
Periarfissat annertusarneqarnis-
s®at kissaatiginartinneqarpoq.
Kik ku t kalaaliuppat?
^alaalinngorsaaniarnermut tun-
^gatillugu uparuarneqarpoq illo-
larfiit nunaqarfiillu qanittori-
saanni nunat aqqisa nunat assi-
f'gini allassimasuunngitsut suk-
^avallaartumik ilisimaneerukki-
^tornerat. Tamakku allattorne-
Ssrtariaqaraluarput kommunek-
^Uutaartumik suli eqqaamannit-
toqarallartillugu. Utoqqaat
Maanna inuusut peeruppata ilisi-
J^aneerutissapput, tamannalu ka-
^aliussutsimik attassiniaraluar-
^mi annaasaq angisuujussaaq.
, Kikkummi kalaaliuppat? Taak-
p1 tassaapput kalaallisut oqalut-
kalaaliussutsimik pingaartit-
s‘sut taamatut inuusut inooru-
!UttuUu. Ammip qalipaataa ka-
^aliussutsimut alisarnaataasin-
^asutut ilaatigut oqaatigineqar-
&°q, kisiannili ilisarnaatitut im-
J^kkut taassallugu atorsinnaa-
fkineqanngilaq atorumaneqarani-
Piniartutut inuussutissarsiute-
’larneq kalaaliussutsimut attuu-
^assuteqarluinnarpoq. Kisiannili
Uftgaartumik qajaq tammariar-
°rpoq taamaattumillu periarfis-
tamaasa atorlugit tammat-
a&alisariaqarluni inuiaassutsit-
8lftni ilisarnaatit pingaarluinnar-
tut ilaattut. Taamaattorli oqarto-
qarpoq »qajaq atorunnaaraluar-
palluunniit kalaaliussuseq nam-
inineq tammarnavianngitsoq«,
tassami atortut nutaaliat ator-
luarneqarneratigut kalaallisut i-
nooriaaserput ingerlateqqissin-
naagatsigu.
A tisat pilisamerlu
Aamma atisat kalaaliussutsip ili-
sarnaatigai, oqartoqarpoq. Sior-
natigut ullut tamaasa atukkat
maanna nalliuttorsiornerinnarni
atorneqartalerput. Arnartatta
kalaaliussutsikkut ilisarnaataat
atisanut tunngasut, mersukkat,
atunngerneq, avittarneq, qulissat
allallu nuilarmiut qalipagaannaa-
natik atorneqarput qanga — ta-
makkulu tammatsaaliugaanerat
malunnaateqarluarpoq sulili ma-
lunnarnerusariaqarluni, aamma
nutaalianik atisassiornermi.
Ataatsimeersuarnermi suleqa-
tigiit ilaat ima allapput: — Kalaa-
liussutsip ilisarnaataasa ilagaat
nerisassat kimittuunik taaneqar-
tartut. Naluneqanngimmata
taanngikkaluaraanni ajussanngi-
laq. Tassunga ilanngutissavarput
pilisarneq kalaallit siulitta pin-
ngitsoorsinnaanngisaat, ukiorlut-
tumimi tamakkuuteqarsiman-
ngikkaanni allaat perlerarnermik
kinguneqarsinnaasartoq.
Pigisanik
atueqatigiinneq
Nangipput:
— Kalaallip inooriaasia maan-
na qanganit allaaneroqaaq. Ka-
laallip inooriaatsini eqqarsariar-
taatsinilu nammineq pigai. Alla-
mik isumalluuteqanngillat kia
meeqqatik perorsassagaat, tassa
namminneq. Taamani atuarfim-
mit sunnerneqanngillat, ullumili
atuartitaaneq ilinniartitaanerlu
pilermat allanngoriartorneq aam-
ma pilerpoq — allaat kalaaleqatit
akornannit oqaatsit ima nipillit
tutsiuttalerlutik »kalassuaq«.
Kalaaliussutsimik pingaartitsisu-
ni oqariartaaseq taamaattoq tu-
sarlugu nuanninngilaq!
—Siulivut imminnut ataqati-
giittorujussuupput, imminnut i-
kioqatigiillutik. Nunamik pigi-
saat uumassusillit uumassuse-
qanngitsullu atoqatigiinniarpaat.
Siornatigut illuliuinnaaraat ake-
qanngitsunik, maannali bolig-
støtte illuliarsuillu atugaalerma-
ta inuuniarneq akisuupilussuan-
ngorpoq. . .
»Anersaakkut
nukillaangassut«
Qanga pissutsinik aallaaveqarlu-
Kalaaliussuseq
Inatsisartunut ilaasortaq, Sofus Joelsen, tusarnaartunut ilaavoq utoq-
qaat ataatsimeersuarnerminni oqallimmata qulequtaralugu »Kalaaliu-
neq qanoq isumaqarpa?« Tusarnaakkaminit anersaanitsinneqarluni
taalliorpoq, taallianilu saqqummiullugu Sisimiut kommuneata ataatsi-
meersuartunik sisimiormiullu utoqqartaannik nerersuartitsinerani. I-
maappoq:
1. Kalaaliussuseq nakooqutaavoq
kingornutaq inuusuitpisaat
anaanamit ataatamit pisuusoq
ilami siulinit naaffeqartoq
2. Qanga kalaaleq nammineerluartoq
tatigivoq saperfeqarani
imarsuarmit aasarai neqissat
ilat napassutissaqartingaarpai
3. Nutaalli ullut maanna atulersut
kalaaliviit nungutilermagit
isivut uisittariaqartut
katulluta tamattapaasilarput!
4. Kalaaliussuseq nakooqutaasoq
katagani atajuarili
nipaallutik inooqataasut ikku
utoqqaviit tusaajuartigittoq!
ni kalaaliussutsip oqallisigineqar-
nerani ullumikkorpiaq inuiaqati-
giinni pissutsit nalinginnaasut
eqqaallattaartuarneqarput upa-
ruartorneqartarlutillu, soorlu:
— Ulluinnarni inuunitsinni ka-
laallit anersaakkut nukillaangas-
sutaasa ilagilersimavaat akiligas-
saqarnersuaq, qanga kalaallip na-
lusaa, sapinngisaq tamakkerlugu
millilerniartariaqartoq.
— Pisariaqanngitsumik sociali-
mit ikiorneqarpallaarneq kigaal-
lassarniarlugu qanga atorneqar-
toq »perlernaveeqqut« suli aam-
ma pisariaqarfiatigut atorneqar-
tariaqaraluarpoq. Peqqissut aki-
sussaassutsimik pigisaqarsinnaa-
sut oqaaseq una tamarmik ilisi-
masariaqarmassuk: »Nalinginnaq
suliumanngikkuni nerissanngilar-
luunniit!« s.
Atuagagdliutit
29