Atuagagdliutit - 11.07.1984, Blaðsíða 16
Akissarsiagut qaffallik
»Pissutsit taamaaginnassappata pisuujunerusut meeraat
kisimik ilinniarnissamut periarfissinneqalissapput.«
Taaamak oqarpoq inatsisilerituunngorniaq stud. jur.
John Lynge DKIK Danmarkimi Kalaallit Ilinniagaqartut
Kattuffiat sinnerlugu ilanilu marluk atuanngiffeqarnertik
iluatsillugu nunatsinniinnerminni Naalakkersuisunut
ilinniarnermi aningaasarsiatigut qaffaavigeqqullutik
noqqaasut
Ulluni makkunani angutit pingasut
Danmarkimi ilinniagaqartuusut
atuanngiffeqarnertik iluatsillugu
nunatsinni naalakkersuisunut
DKIK Danmarkimi Kalaallit Ilin-
niagaqartut Kattuffiat sinnerlugu
aningaasarsiatigut qaffaavigine-
qarnissaminnut noqqaaloorput.
Noqqaanerminnut nassuiaatinik
kisitsinillu nalunaarusiarisimasa-
minnik nassarput.
Danmarkimi kalaallit ilinniaga-
qartut naalakkersuisunut saaffigin-
ninnerat 1981-mili aningaasarsia-
mikkut qaffaavigineqarsimanngin-
nerminnik aaqqiivigillaqqusiner-
mik imaqarpoq. Akit qaffariartu-
piloornerisa kingunerisimavaat
ilinniagaqartut qaammammut ani-
ngaasarsiaasa 2660,00 kr.-iusut
1984-mi 1688,00 kr.-nut apparsi-
manerat. Akissarsiat naamaginar-
tumik aaqqinneqassappata 3631,72
kr.-nut qaffanneqartariaqassap-
put.
Angutit inuusuttut pingasut pif-
fissaalatsigaluaqisut oqaluussima-
vavut. Tassaasut nakorsanngor-
niaq stud. med. Kenneth Klein-
schmidt DKIK-mi siulittaasoq,
inatsisilerituunngorniaq stud. jur.
John Lynge erhvervsuddannelses-
rådimi ilaasortaq kiisalu naalagaaf-
fimmut aningaasaataanullu tun-
ngasunik ilinniarnertooq stud. po-
lit. Gedion Jerimiassen uddannel-
sesstøtterådimi ilaasortaasoq.
Ilinniartut puigorneqarsimapput
August 1982 tikillugu akissarsiat
affaat tapisiatut tunniunneqartar-
put affaallu taarsigassatut. Tassani
aningaasarsiat 2660,00 kr.-nit naat-
sorsuutigineqarput. Kisianni ani-
ngaasat atugassaritinneqartut al-
lanngortinneqarsimanngillat. Aki-
nut malinnaasinnaasoqarsiman-
ngilaq. Isumaqatigiissitsiniaasin-
naasimannginnatta puiigaasimavu-
gut, Gedion Jerimiassen oqarpoq
nangillunilu:
— Periarfissat assigiinngitsor-
passuit atorlugit saaffiginnittarpu-
gut. Landstingimiittut rådit aqquti-
galugit saaffiginnittarpugut kisian-
nili tusarneqarneq ajorpugut. Saq-
qummiussagut ilumoorsaarunne-
qarneq ajorput.
Taava misilipparput nalunaaru-
siorluta, sulili paasinngilarput qa-
noq kinguneqarumaarnersoq, Ge-
dion Jerimiassen oqarpoq.
Nalunaarsuusiarisimasaasa qup-
persakkap imarerpiagaasa annersa-
raat paasissutissat naatsorsuusiat
nassuiaasersukkat. Paasissutissani
nunatsinni kalaallit ilinniagaqartut
Danmarkimilu kalaallit ilinniaga-
qartut aningaasatigut atugarisaasa
assigiinngissutaat tunngavigine-
qarput. Kiisalu ilaatigut kalaallit
Danmarkimi ilinniagaqartut nu-
naqqatiminnut qallunaanut ilinnia-
gaqartunut aningaasarsiaasa naleq-
qiussorneri attupillanneqarsimal-
lutik.
Ataguli ilinniartut ilaasa
Kenneth-ip qaammammut ani-
ngaasartuutai takoriartigik. Kent-i
oqarpoq akikinnerusumik inuu-
niarneq anguniarlugu sisamaallutik
ineqatigiillutik.
Ini................... 900,00 kr.
Buskorti.............. 200,00 kr.
Atuakkat allallu atuar-
nermini atortussai.. 200,00 kr.
Nerisassanut ullormut
35,00 kr.......... 1050,00 kr.
Qaammammut ani-
ngaasartuutit..... 2350,00 kr.
Qaammammusiaminit 2660,00 kr.-
nit sinnerai 310,00 kr. Taakunin-
nga atisat, qaqorsaatit, ilaquttanut
angalanernut assigisaanullu atu-
gassarai.
— Naatsorsuusiorsimavugullu
aningaasartuutigisartakkatsinnik.
Saqqummerporlu qaammatit ta-
maasa amigartooruteqartarluta.
Kisiannili naalakkersuisunit saq-
qummiussagut upperiumaneqarsi-
manngillat oqarlutik, »kinaluun-
niit kisitsisinik taamaattunik saq-
qummiussisinnaavoq.«
Maannakkullu nalunaarusiorsi-
mapput tunngavilersorluakkanik
neriuutigiinnarpaallu tamatumuu-
na upperineqarumaarlutik.
Takuneqarsinnaavoq aningaa-
sartuutit matuneqareeraangata sin-
neruttut qanoq ikitsigisut, soorlu
Ujuut oqartoq:
— Saneqqutiinnagassaanngilaq
Danmarkimi ilinniagaqartut ani-
ngaasartuutaat qaffasinnerusut.
Pingaartumik atuarfinniinngaan-
niit angalanerit inunnullu ikiuisar-
nermut periarfissarititaasut eq-
qaassagaanni. Taakkua aallaavi-
giinnarlugit takuneqarsinnaavoq
qanoq uagut aningaasarsiatigut ki-
nguariarsimatiginersugut.
Akitsuutisiat
Ukiut tamaasa nerisaqarfiutigalu-
tik najugaqarfiit Namminersorne-
rullutik Oqartussaniit inuuniarne-
rannut akiliutigineqartartut ukiut
tamaasa aningaasatigut aaqqiivigi-
neqartarput. Igaffeqarfiit tassani
pineqarput, Gedion Jerimiassen
oqarpoq nangillunilu:
— Kisianni uagut augustimi
1982-miilli qaffaavigineqarsiman-
ngilagut allaat ilanngaavigineqarsi-
malluta.
Taassuma appariartorsimanerup
allaassutigaa assersuutigalugu nu-
natsinni sulinermik inuutissarsiute-
qartut akitsuutisiaqartinneqara-
mik. Akillu qaffattut aningaasar-
siallu qaffallutik. Taakkua ani-
ngaasat nalikilliartornerat malu-
gerpiarneq ajorpaat. Kisianni akit-
suutisiaqanngitsunut sakkortuu-
mik sunniuttarpoq.
Ulloq manna tikillugu nunatsin-
ni akit akissarsiallu 40 <7o-tit mis-
saani qaffassimapput. Takusaria-
qarpoq nunatsinni ilinniartoqati-
gut uagullu Danmarkimi ilinniartut
aningaasarsiatsigut qaffaavigine-
qarnissarput.
Aamma takunngitsoorneqartartoq
pingaartoq unaavoq. Ilinniarfis-
suup igaffissua aningaasaqarnik-
kut ingerlanneqarnera ilinniartuin-
narnik ingerlanneqanngilaq. Ilin-
niartut 1000,00 kr-nik akiliigunik
nerisassamik ilaannaat akilertar-
paat sinneri Namminersornerullu-
tik Oqartussanit akilerneqartarput.
Taamaattumik Ilinniarfissuup ne-
risarfiani nerisaqartut akikinaara-
lutik nerisaqartuupput. Uagulli
ilinniartut namminersortuusut ta-
maasa akilersorpavut, Giitiuut
oqarpoq.
Pingaartorujussuuvoq atuarnerup
nalaani ajornartorsiuteqannginnis-
saq. Aningaasat tungaatigut ilaqut-
tat tungaatigut assigisaatigullu
ajornartorsiutit amerliartuinnale-
raangata malunnartartorujussuu-
voq. Ilaannikkut ajoraluartumik
ilinniartup ilinniarnerminik taa-
maatiinnarsineranik kinguneqar-
sinnaasarpoq. Kent-ip oqaatsini
naagamigit Islandimiut Danmark-
imi atuartut kalaallinut naleqqiul-
lugit qanoq atugarissaartiginersut
assersuusiarai.
Islandimiut rigsfællesskabi qi-
makkamikku inuusuttortatik silar-
suarmi tamanut aallartittalerpaat
atuariartortillugit. Massakkut Is-
landimiut suliffiit tamaasa inuttas-
saqartippaat.
Islandimiut Danmarkimi atuar-
tut qaammammut 4000,00 kr.-nik
pisarput. Uagulli 1981-mili 2660,00
kr.-nik piuaannarsimalluta, Kenti
oqarpoq oqaatsinilu naggaserlugit
imannak:
— Tassani Islandimiut takutip-
paat pingaaruteqartoq atuartup
atugarissaaruni kusanartumik
angusaqarsinnaanera.
Eqqarsaatigisarsiaqarpoq DKIK
Danmarkimi Kalaallit Ilinniaga-
qartut Kattuffiat tassaammat ka-
laallit akornanni kattuffiat siuller-
paajulluni unittoornani ingerlasin-
naanerminik takutitsisimasoq,
Ujuut oqarpoq nangillunilu.
— Nunatsinni ilinniarfinni kat-
tuffeqartarsimagaluarpoq siornati-
gut kisiannili piffissap sivikitsup
ingerlanerani toquinnartarsimasu-
nik.
DKIK-p uumaannarsimaneranut
pissutaasut ilagaat namminneq ka-
jumissutsiminnik sunngiffimminni
sulisarsimagamik.
Siornatigut imaakkaluarami ilin-
niartut aningaasalersugaanerata
affaat 1330,00 kr.-usut tapiissutitut
atorneqarluni affaalu 1330,00 kr.-
sut naalagaaffimmit taarsigassar-
siarineqarluni.
DKIK 1981-mi ÅrhusipUniversi-
titiani Seminareqartitsisimavoq
SIK-mit Namminersornerullutik
Oqartussanit assigiinngitsunillu pe-
qataaffigineqartunik. Taamanik-
kut isumaqatigiissutigineqartut
tunngavigalugit ilinniartut 2660,00
kr.-nik tapiissutisisalerput siornati-
gutut affai naalagaffimmut taarsi-
gassarsiariunnaarlugit.
DKIK aallartinneqaramili inatsi-
saani allassimavoq uddannelses-
rådimut ilaasortaatitaqalernissaq
taannalu angusimavarput. Aam-
malu erhvervsuddannelsesrådimut
ilaatitaqalernissaq angussavarput
landstingsforordningit arlaanni
akuersissutigineqareermat, Ujuut
oqarpoq nangipporlu:
— Ukiuni kingullerni nunatsinni
iliniagaqartut kattuffiat aallartin-
neqarsimavoq. Taannalu tunngavi-
galugu ammaanneqarsimavugut er-
hvervsuddannelsesrådimut aalaja-
ngersimasumik ilaasortaatitaqaler-
nissatsinnut.
Ukioq Lars Emil Johansen ne-
riorsuisimavoq aningaasarsiatigut
isumaqatigiinniartalernissaq pe-
riarfissinneqartoq Kalaallit Nu-
naanni ilinniagaqartut Kattuffiat
aallartinneqareermat, Ujuut oqar-
poq.
Tamaangalu ulloq manna tikillugu
killissimapput. Naalakkersuisut
tikillugit isumaqatiginiarfigaat.
Giitiuup, Ujuup Kentillu Lands-
tingimi 1984-mi tillægsbevillinngit
saqqummiunneqarsimasut misis-
sorsimavaat pakatissutigisaminnil-
lu paasisimavaat ataatsimilluunniit
ilinniagaqartut aningaasarsiaasa
qaffanneqarnissaat eqqaaneqarsi-
manngitsoq.
Ilinniartut aningaasarsiatigut
qaffaavigineqarnissaannik noq-
qaaneq ulluni makkunani Inatsi-
sartuni saqqummiunneqartussaa-
voq. Allatarli una suli allatsillugu
paasissutissaasinnaasunik pissarsi-
sinnaasimanngilagut.
Nalunanngilarli ukiamut Naa-
lakkersuisut ataatsimeeqqilerpata
aningaasarsiatigut qaffaavigillaq-
qusineq sulissutigineqalissasoq.
Qaffaanissarli akuerineqanngi-
tsuussagaluarpat aningaasat ator-
neqartussatut akuersissutinut ta-
pissatut (tillægsbevilling) noqqaas-
sutiginiarneqarput.
Qaffaanneqanngikkutta. . .
John Lynge naggasiilluni ima oqaa-
seqarpoq.
Aningaasarsiagut qaffanneqan-
ngippata kingunerissavaa Dan-
markimi kalaallit ilinniagaqartut
saniatigut suliffeqartariaqarnissaat
ulluinnarni inuuniarneq ingerlak-
kumallugu. Tamatumalu kingune-
rissavaa ilinniarnissamut piffissap
ilaa tigusariaqassallugu taamaasil-
lunilu atuarneq sivitsorsariartuin-
nassallugu.
Taamannak ingerlaannartoqas-
sappat pisuujunerusut meeraat
ungasittoq isigalugu kisimik akissa-
qalissapput. Aamma nunatsinni so-
qutigisarineqarsinnaanngilaq
anguniagarmi unaammat: »Inuk
kinaluunniit periarfissinneqassa-
soq sumulluunniit ilinniassalluni.«
Kisianni ineriartorneq taamannak
ingerlaannassappat pisuujunerusut
meeraat kisimik periarfissinneqa-
lissapput. Tamanna akuerineqar-
sinnaanngilaq, John Lynge nagga-
siivoq. -maaq
16 NR. 28 1984
ATUAGAGDLIUTIT