Atuagagdliutit - 01.05.1985, Síða 4
»Pisariaqartitagut
aaqqissuussinermi
tunngaviunngillatf«
Hjemmestyret overtager
KGH 1/11986
— Akinik aalajangersaanerni inuiaqatigiillu
allatigut aaqqissuussaaneranni pissakinne-
rusugut tunuliaqutaanngilagut. Taama oqar-
put Agnethe Petersen, 30-nik ukiulik pingasu-
nillu meeralik aamma Amalie Jessen, 29-nik
ukiulik marlunnik meeralik.
Anniitap Ammaaliallu assigiissutigaat a-
ngerlarsimaffimmik avataatigut eqqiaasutut
suliffeqaramik SIK malillugu akissarsiat
minnerpaaffiannik akissarsiaqarlutik aali-
sartunullu nuliaallutik. Arnat marluk taakku
pisisartutut, aalisartunut nuliatut, anaana-
tut avataanilu suliffilittut atugaat pillugit
oqaloqatigaagut.
Pissallit akissaqartitaat
— Uanga qanittukkut aatsaat suliffittaar-
punga, aningaasarsiakkalu annikikkaluarlu-
tik inuuniarnitsinnut tapertaalluaqaat. Anni-
ita uialu Piitaq pingasunik meeraqarput talli-
niit ataatsimik ukiulinnik. Ukiut kingulliit
ukiorluusarsimanera ilaqutariit misillerfigi-
sarsimaqaat, allaammi uii sivisuumik angala-
sarsimagaluarlutik susaarlutik tikittarsi-
mapput. Ammaalia oqarpoq: — Uagut siorna
issileruttortoq qamitaagaluarpugut akiligas-
satsinnut akissaqannginnatta, iluatsipalaar-
lutalu atorsinnaagallartilluta kiassarsin-
naaqqilerpugut.
Arnat marluullutik isumaqatigiissutigaat
nioqqutissat inissiallu ukiut kingulliit akitso-
riartornerinut SIK malillugu akissarsiat raa-
linnaasinnaajunnaarsimasut.
— Assersuutigalugu uagut manna inigisar-
put marlunnik sinittarfilik migileratsigu an-
nermut nuunniarluta qinnuteqarsimagaluar-
pugut, uangali ulloq naallugu sulisutut akis-
sarsiarisartakkakka akiliutigissallugit
naammangimmata uniinnarallarsimavugut,
Anniita oqarpoq nangillunilu:
Taamaattumik isumaqarpunga akit aalaja-
ngersarnerini pigissaartut atorfikkaallu ani-
ngaasarsiaat tunngaviusarsimassasut.
Ammaaliap ilalerpaa: — pisiniarfiliaraanni
aamakku nioqqutissat allanartorpassuit.
Ilaanniluunniimmi uanga nalusarpakka suu-
nersut. Uffalu akit qaffakkiartuinnarneran-
nut assartornermift aningaasartuutit qaffak-
kiartorneri aamma pissutaasut. Sussallutami
aamma mamalaajit, saftit inuuniarnitsinnul-
lu pisariaqavinngitsut allat assigiinngitsut
qulit qinigassarissavagut? — Assartorner-
mut akit qaffattuartillugit akitsorsaataasut
tamakku ilanngartortariaqaraluarput.
— Aamma isumaqarpunga uparuartaria-
qartoq pisiniarfinni mamakujuttut inissisi-
manerat. Tamatiguuvik isaarissap eqqaani
inissisimasarput, ualikkullu qasoreerluni
meeqqat pisiniaqatigigaanni mamakujuit
isaasa saarpiaaniissapput. Amerlasuutigul-
lumi tunniutiinnartariaqartarpugut persuar-
siutiginissaannut nukissaqarnata, Anniita
oqarpoq.
Suliat arlariit
Ammaalia børnehavimiittunik meeralik ul-
laakkut arfinernut suliartortarpoq: —
Arfineq-pingasunngulernerani meeqqat
isumagiartuleraangakkit suleqatinnut assut
peqqusiileqikujuttarpunga, eqqarsartittar-
lugit immaqa eqiasussoraannga. Immikkullu
paaqqinnittarfeqarmata amerlanertigut ta-
xartariaqartarpunga.
— Tassa uanga aamma ullaat tamangajaa-
sa nukarliliara taxanik paaqqinnittarfiliaat-
tarpara, Anniita oqarpoq, nangipporlu: — pi-
sariaqavikkaluarpoq Nuuk illoqarfik taama
angitigisoq busseqartissallugu. Uanga ullaat
tamaasa arfineq-pingasut qeqqanut suliar-
tortarama ullaamiit ulapiinnaq aallartittar-
punga.
Apersuisoq: — Ulloq naallugu avataani su-
lisarussi qanoq ilineratigut angerlarsimaffis-
si isumagisarpisiuk?
Anniita: — Mikisunik meeraqarluni avataa-
nilu sulisarluni ulloq naallugu eqqissilaarfi-
unngilaq. Ullup-qiterarninni uanga isumagi-
sassakka: errortassat, errugassat assigisaal-
lu naammassipallatarpakka. Unnukkullu ar-
ferngup missaani naammassigaangama iga-
nissaq meeqqallu tullinnguuttarput, taa-
maattumik meeqqat sinilereesinnagit eqqis-
silluni ingiffissaanngilaq.
Lørdag, den 23. marts, blev der op-
nået enighed mellem landsstyret og
ministeren for Grønland om betin-
gelserne for hjemmestyrets overta-
gelse af KGH nytårsaften 1985.
KGH overgår i stort set uændret
form til hjemmestyret og vil her
blive underlagt Handels- og Trafik-
direktoratet, for tiden er mit politi-
ske ansvarsområde.
Hvorfor har Hjemmestyret så sat-
set på at overtage KGH, når der til-
syneladende ikke skal ske væsentli-
ge ændringer af virksomhedens
struktur, ihvertrald i de første år?
KGH ’s virksomhed har meget stor
betydning for beskæftigelse, service
niveau og prisudviklingen i Grøn-
land. Det er derfor vigtigt, at Grøn-
land opnår ret til at bestemme, hvad
der skal ske i virksomheden, som
derved i langt højere grad vil kunne
tilpasses de grønlandske ønsker og
mål samt støtte udviklingen af hj em-
mestyret uden den hidtil meget store
afhængighed af de skiftende politi-
ske forhold i Danmark.
Dette kan blive betydningsfuldt
for de grønlandske forbrugere og det
ansatte personale i KGH, som i høje-
re grad vil få indflydelse på driften af
KGH, derefter 1985 formentlig vil få
navnet »Kalaallit Niuerfiat« (Grøn-
lands Handel). Forhåbentlig medfø-
rer dette i fremtiden færre og mindre
prisstigninger samt i butikkerne et
mere ønsket varesortiment.
Resultaterne skal naturligvis op-
nås i respekt for solidaritetsprincip
pet, således at »enhedsprissyste-
met« opretholdes til gavn for byg-
der og yderdistrikter.
Samtidig med overtagelsen af
KGH, får hjemmestyret bestemmel-
sesret vedrørende konkurrencelov-
givningen samt afgørende indflydel-
se på trafik området, eksempelvis
kyst- og atlanttrafikken. For flyv-
ningens vedkommende dog begræn-
set til drift ar landingsbaner, rute-
planlægning og bil etpriser.
Et stort skridt er taget. Hjemme-
styrets betydning og ansvar er
stærkt forøget. Det er nu op til Grøn-
land at udnytte mulighederne til
størst mulig gavn for landet og dets
befolkning.
Jo ser Motzfeldt.
4