Atuagagdliutit - 12.03.1986, Side 2
2
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. II 1986
Maniitsumi Sisimiunilu
atuarfiit matoqquneqartut
Ilinniartitsisut eqqiaasartullu piumasarigaat erniinnarluinnaq qanoq
iliuuseqartoqarnissaa, tamatumanilu taperserneqartut sulinikkut nakkutilliisoqarfiup
pisortaanit James Biancomit. Maniitsumi Kilaaseeqqap atuarfia matusariaqartoq
ussissaatai aamaajuitsut peqqinnissamut ulorianarmata.
Nalunnguarfiup Atuarfia Sisimiuniittoq »Europap avannaanikusanarnerpaaq«-tut taaneqarsimasoq — Sunaaf-
fali sananeqarnerani asbest atorneqarsimammat atuarfik peqqinnissamut ulorianartuuvoq.
Nalunnguarfiup A tuarfia i Sisimiut blev en gang kaldt »Nordeuropas fornemste« — Nu viser det sig, at skolen er
direkte sundhedsfarlig på grund af al den asbest, der er brugt ved byggeriet. (Foto: Henry Sørensen)
Sisimiuni Maniitsumilu atuarfiit
sananeqarmatali ulorianarluinnar-
tumik pisoqarsimavoq ussissaatit
aamaajuitsut pissutigalugit. Massa
nunatsinnut ministeri Tom Høyem
oqaraluartoq aamaajuitsoq nunat-
sinni illuliornermi atorneqanngillu-
innangajattoq, taamaattoq atuar-
fiit maani eqqartorneqartut uloria-
nartunik tamakkuninnga ulikkaar-
Kiinarpak pujoralammik najuussuinaveersaat — Maniitsumi Sisimiunilu
atuarfinni uliuinnarni ilisimaneqarlualersoq.
Støvmasken — efterhånden en del af dagligdagen på skolerne i Maniitsoq
og Sisimiut (Foto: Henry Sørensen)
tut paasineqarpoq. Qanittukkum-
mi folketingimut inatsisartunullu
ilaasortaq Otto Steenholdt apeqqu-
teqarmat ministeri akivoq nunat-
sinni tamatumuuna ernumasaria-
qanngitsoq. Kisiannili tassa maan-
na atuarfinni pingasuni sulisut piu-
masarisaat sulinikkut nakkutilliiso-
qarfimmit ilalerneqarpoq illulior-
nermi atorneqarsimasut tamakku
ulorianartut erniinnarluinnaq pii-
aqquneqarlutik. Tamakku anner-
mik atorneqarsimapput nipiliorne-
rup ersarippallaannginnissaa isu-
magalugu.
Illuliornermi ulorianartunik
atortoqarsimaneq paasineqarmat
atuarfinni sulisut piumasaqarput
atuarfiit erniinnarluinnaq matune-
qarnissaannik, sulisullu pingaartip-
paat meeqqat atualeqqinnginnis-
saat ulorianartut tamakku peerne-
qareersinnagit.
Taama piumasaqarnermi tikku-
arneqarput Danmarkimi qanittuk-
kut atuarfinnik matusisarsimanerit
paasineqaraangat aamaajuitsoq qi-
laani atorneqartarsimasoq.
Aviisi naqittussanngormat suli
AG-imi uppernarsarsinnaasiman-
ngilarput atuarfiit eqqartorneqar-
tut ilumut matussanersut. Maniit-
sumili ilimanarsisimavoq atuarfin-
ni peqqinnissakkullu pisortat oqa-
loqatigiinnerat kinguneqarumaar-
toq Kilaaseeqqaq Atuarfiata aam-
ma Kuuttartup Atuarfiata matune-
qarnerannik.
Atuarfik tamakkerluni
Sisimiuni Nalunnguarfiup Atuarfi-
ani sulisut quarsaaqaat tassan-
ngaannaq paasineqarmat atuarfiup
sananerani aamaajuitsoq uloria-
nartoq atorneqarsimasoq.
Atuarfik sananeqarami »Euro-
pap avannaani akimanerpaamik«
oqaatigineqartartoq, paasinarsi-
voq initai tamarluinnangajammik
aamaajuitsunik pilersugaasut nipi-
liornerup ersarippallaannginnissaa
isumagalugu.
Atortut ulorianartut
— sunniukkiar-
tuaartartut
Atortussat Maniitsumi Sisimiu-
nilu atuarfiliornermi atorneqar-
simasut eqqorluinnartumik tas-
saanerarneqarsimapput »qaar-
tartut sivisuumik qaariartuaar-
tartut«. Tassami erngiinnaartu-
mik napparsimalissutaasan-
ngimmata. Sivisuumilli ajuleri-
artuaarutaasarnerat suli navia-
narneruvorluunniit.
Atortussat tamakku tamar-
mik kræfteqalissutaasinnaa-
suupput, appaalu asbest — aa-
maajuitsoq — aamma katsor-
sarneqarsinnaanngitsumik pu-
allulissutaasinnaalluni asbesto-
se-mik taaneqartartumik.
Ukiut quliniit 30-it tikillugit
qaangiukkaangata puallulerneq
malunniuttarpoq uummatilu-
lernerlu nassatarisinnaasarlu-
gu-
Nappaat kingusinnerusukkut
ajuutinittaaq allanik nassata-
qarsinnaasarpoq. Naluneqan-
ngilarlu asbest pujortarnermik
ilaqartinneqaraangami kræfte-
qalissutaasinnaasartoq.
Sanaartuutissat Asbestolux-it asbest-imik rockwool-imillu akoqaramik
peqqiillinartumik pujoralatsitsisarput.
De ødelagte Asbestolux-pladerfrembyder en alvorlig risiko forstøvforure-
ning af den sundhedsfarlige slags fra såvel asbest som rockwool.
(Foto: Henry Sørensen)
Aserorterinikkut naammanngit-
sumilu aserfallatsaaliuinikkut ator-
torisat aamaajuitsortallit ilarpassui
aseruvissimapput, aamaajuitsortai
ersiinnalersimallutik pujoralaat
ulorianartut meeqqanit ilinniartit-
sisunillu najuussorneqalerlutik.
Qalliutaat tamakku aseroriarma-
ta ussissaatit pujoralalerujussuit
aamma ersiinnalersimapput, ta-
makkulu pujoralaat aamma peq-
qinnartunngilaq.
— Aammali atuarfik tamanga-
jammi nateqarpoq pujoralammik
tigummilluartumik maavaartumik
qallikkamik, kiisalu silaannarissar-
fii atorsinnaajunnaarsimallutik pit-
saanatilluunniit. Taamaammat pu-
joralak ulorianartoq sumut ta-
maanga unerartoq, AG-ip Sisimiu-
ni tusagassiortua Henry Sørensen
nalunaarpoq.
Peeqquneqartut
Atuarfiup aamaajuitsunik atortu-
lersugaanera paasineqarmat ulloq
taanna ilinniartitsisut immikktrt it-
tumik ataatsimiipput. Aammat-
taarli angajoqqaat tamatuminnga
tusarlerneqarput kiisalu kommu-
nip kultureqarnikkut atuartitsinik-
kullu udvalgia allaffigineqarluni.
Kommunimut allakkani ilinniar-
titsisut rådiata piumasaraa illulior-
nermi atorneqarsimasut ulorianar-
tut erniinnarluinnaq piiarneqassa-
sut.
Ilinniartitsiut rådiata miserrati-
ginngilaa atuarfiup matuneqarnis-
saa ajornartorsiutinik nassataqar-
sinnaasoq, nalunaarlunili tamakku
aamma iluarsineqarsinnaasut.
Unali allaavoq atuartut, ilinniartit-
sisut sulisullu allat sivisuumik na-
vianartorsiortinneqarnissaat atuar-
fiup matunngiinnarneratigut.
Taperserneqartut
AG-ip tusagassiortuata oqaloqati-
gisimavaa sulinermik nakkutilliiso-
qarfiup pisortaa James Bianco
Nuummiittoq uppernarsarsimallu-
gulu maanna atuarfimmi pissutsit
ulorianarluinnartut.
Apeqqutigineqarmat iluaqutaas-
sanersoq pissutsit sukumiisumik
misissorneqaqqaarnissaat James
Bianco akivoq:
— Sukumiivissumik uppernar-
saataalluartumillu misissuinissaq
akisoorujussuussaaq pinngitsoor-
tittariaqarlunilu. Qanoq ittoqarne-
ranik tusarlerneqareerama qulari-
unnaarpara taamatut sukumiivis-
sumik misissuinissamut aningaa-
sartuutissat sipaarneqartariaqar-
tut, illuliornermullu atorneqarsi-
masut ulorianartut erniinnarluin-
naq piiarneqartariaqartut.
henry.