Atuagagdliutit - 02.12.1987, Blaðsíða 20
20
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
NR. 49 1987
AIDS
Nunatsinnut ministeriunikoq Tom Høyem siornaak tusagassiuutitigut sam-
mineqarujussuarpoq oqarsimagami AIDS eqqarsaatigissagaanni Kalaallit
Nunaat navianartorsiorfissuusoq, kalaallinngooq atoqatigiinnikkut pissu-
serisartagaat pissutaalluni nappaat ulorianangaartoq taanna siaruaatilertor-
torujussuusinnaammat: Tassagooq kalaallit tamalikaartorujussuummata.
Oqaasii ikittuunngitsunit ajuallaatigineqarput, Tom Høyemili imminut
illersorluni oqarpoq AIDS Kalaallit Nunaannut siaruaatitsaaliorneqartari-
aqartoq.
Tamakku eqqarsaatigissagaanni imminut assortornertut ippoq, naalagaaf-
fik — qallunaat naalakkersuisui Folketingilu — sunnguamilluunniit anin-
gaasaliissuteqarsimanngimmata Kalaallit Nunaanni paasisitsiniaanermut
atorneqartussanik. Massali milliuunerpassuit Danmarkimi aningaasaliissu-
tigineqarsimasut.Tamatumunngasunapeqqutaava? Isumaqarnarpoq qal-
lunaat naalakkersuinermik suliaqartut aallunnerusimagaat qinersinermi taa-
sinernik pissarsivigisinnaasartik, AIDSip siaruaatilertorfigisinnaanerusaa
pinnagu.
AIDSili eqqarsaatigissagaanni qanoq tamalaartigineq apeqqutaanerunn-
gilaq. Apeqqutaanerusormi tassaammat tamatigut usuup puaanik atuisar-
nissamik sungiussinissaq.
Qaammatini marlunngortuni AG sapaatit akunneri tamaasa AIDS pillugu
paasisitsiniutinik ilanngussaqartarsimavoq — Peqqinnjssamullu sulisoqarfik
maanna kiisami ilaaqqunniaasaalerpoq (ajuusaarnartuutinneqarpoq taama-
tut kingusinaartigimmata!). Malinniagassarli ajornanngippasikkaluassusia:
Usuup pooqartarit. Usuup puua pillugu oqartoqartarpoq »atorlugu malun-
nanngilaq«, »avaanngunartuuvoq«, »pisarioqaaq«, »aalakoornermit pui-
gorsimagakku«. Iluaqutaanngilaq, utoqqatsissutissarsiortariaqanngilaq.
AIDS toqussutaasarpoq. Pisarissersuutaassagaluarpalluunniit pinngitsuunn-
givilluni atortariaqarpoq. Sussa marloriarluniluunniit usuup puulersortas-
sagaluaraanni.Kikkuttamarmik usuup puujuteqartariaqarput.angutit pu-
igorsimappassuk arnat eqqaamasassavaat.
Iimusuttut
Inuusuttut ilaanngitsuullutillu soqutigisaqanngitsuugamik? Nuummi inu-
usuttut ilaat aviisiliorlutik ilaatigut taama aperipput. Immaqaineriartorne-
ruppilersitaasa ilagisimavai inuusuttut taamaattut. Inuiaqatigiit namminer-
sornerulernermik pigissaarnermillu atugaqarlutik peroriartorsimasut, pisor-
tatigoortumik nakkaatitsaaliugaallutik aammalu naalakkersuinermik suli-
aqartunit ajunngitsorsiassarpassuarnik neriorsugaallutik.
Tamanna aamma Europami USA-milu malunnarpoq: Inuusuttut qatsus-
sisimasut ajornartorsiutinik, naalakkersuinermik suleqataanermillu. Inuul-
luarumapput, nuannis'aarumapput, aqagussaq isumakuluutigiumanngilaat,
videortarput, diskoriartarput, nutaaliaasunik atisalersortarput.
Tamanna inuit ilaannit isumakuluutigineqartarpoq. Immaqaaku utoqqaa-
nerusut ilaasa malugiitsoorsimagaat inuuneq allanngoriartortoq, piorsarsi-
massutsimut naleqqussartoq — ajunngitsutigut ajortutigullu. Misissuiner-
tigut paasineqarsimavoq inuusuttut inuianni atugarissaartuni inooqataasut
— aammattaaq Nuummi — atuakkanik aviisinillu atuartarunnaarsimasut.
Assilissanik isiginnaarumanerusut. Tamatumunngali immaqa pissutaasut ila-
gaat aviisit avaanngunarpallaarnerat. Taamaattumik kikkut tamaasa kaju-
missaarumavagut aviisimik nuannernerusumik pilersitsiniarnitsinni ikioq-
qulluta. AG aamma inuusuttunut qupperneqanngilaq, tikilluaqquneqangaar-
pusili nammineerlusi taamaattuliortarnissassinnut. AG-mi oqalliffik kikkun-
nilluunniit atorneqarsinnaavoq.
Aviisi ullormut
saqqummersartoq
AGip siulersuisui aalajangerput aviisi sapinngisamik piaartumik ulloq allor-
tarlugu saqqummertalissasoq. 1988 aallartisimalerpat taamaaliortoqartus-
saavoq, Radioaviisip kisimi ullulerlugu saqqummiuppaa.
Ineriartornermutsukkaqisumutpeqataajumavugut.Qularutiginngilluin-
narparput taamaaliornitsigut atuartartivut suli pitsaanerusumik sullissinnaa-
givut — Nuummulluunniit ungasissumiikkaluartut. Aviisinik amerlaneru-
sunik saqqummersitsisarnitsigut nutaarsiassat amerlanerusut nutaarsiassaa-
nerusullu saqqummiuttarsinnaalissavagut.
ILLIT isummat AG-imi oqallinnermut ilannj>utassiariuk
— naatsukullannRorlu>>u nukingiullugulu. Aaqqissuiso-
qarfimmi naliliisinnaarusuppugut, suut tamaasanaqissin-
naajumallu^it. Kinaassutsit isertuussinnaaviat, oqallin-
nermulli aaqqissuisorisalta atit sumilu najuRaqamerit
nalunngittariaqarpaa.
Imminut pinngitsuutinniarneq
Karl Siegstad, Aasianni Siumup oqaaseqartartua
Akileraarummik qaffaanermut ata-
tillugu oqallisilernerup avaanngu-
nartup imminullu pinngitsuutinniar-
luni allanik pisuutitsiniarnerup tun-
ngavissaqanngitsup misigisimalersis-
simavaatigut allatut ajornartumik
eqqortoq pillugu kalluuttariaqaler-
sugut. Taamaattumik maani kom-
munimi oqaaseqartartuusugut Atas-
sutikkormiunut makkuninnga upa-
ruaarusuppugut.
Akuersaarsinnaanngilarput pis-
sutsit piviusut tunngavigalugit aala-
jangiisimanermut peqataariarluni
uparuarneqarnermi piviusuunngit-
sunik patsisissarsiorluni innuttaasu-
nik pinngitsuutitsiniarnerit. Taman-
nalu akisussaassusseqarnermik tu-
nutsinertut taarusullutigu makku-
ninnga tunngaveqarluta.
Qineqqusaartaratta innuttaasunut
saalluta qinigaagaluarutta ima ima-
tullu kiffartuussiumalluta, soorlu i-
nissaaleqiriersuaq, suliffissaaleqiner-
suaq, meeqqeriviit utoqqartattalu
atugaat pitsanngorsartariaqartut un-
nerlugit. Assigiinngitsutiguttaaq pit-
sanngorsaatissanik neriorsuinerpas-
suit taakkarsorneqarsimapput. Tas-
sarpiarlu tamakku tunngavigalugit
innuttaasut atugarisaasa pitsanngor-
sarniarneranni kommunip udvalgini
saqqummiussoraangata taakkunani
oqaluuserineqartartutkommunalbe-
styrelsimullu akuerineqartussan-
ngorlugit inassutigineqartarlutik.
Allatut ajornarsimavoq
Ajuusaarnartorujussuartut taaru-
supparput piffissami kingullermis-
saaq akuerseqataariarlutik ukiumi
1988-imi 1989-imilu pilersinneqarta-
riaqarluinnartut, borgmesterip nas-
suiaateqarfigeriigaani ersittut, aki-
sussaaqataaffigiumajunnaarmati-
gik. Innuttaasummi naammaginar-
tumik kiffartuunneqassappata ki-
nguartiteriuarnerit piiaanerillu ator-
lugit anguniakkat anguneqarsinnaa-
sutut isigisinnaanngilagut. Taama-
tuttaaruna iluatsitsinerput atorluar-
niarlugu allatut ajornartumik taama-
tut iliuuseqartariaqarsimasugut.
Ullumikkummi inuusuttut immit-
sinnuinnaq eqqarsaatigivallaartuu-
lertariaqannginnatta, makku pillu-
git: Inissaaleqisorpassuit tusaanngit-
suusaaginnarsinnaannginnatsigitan-
nertunerusumillu iliuuseqarniarata.
Taamatuttaaq inuusuttatta ineriar-
tornerat pingaartorujussuummat ka-
tataanatik malinnaatinneqartuarta-
riaqarmata.
Akileraarutip qaffanneqarnissaa-
nut soorunami killinga tikillugu
pinngitsoortitsiniaqataasimavugut
paasinnillutali akuersaarsimalluta
qulaani taaneqareersut tunngaviga-
lugit. Peqqissiminavianngilagullu
misigisimalerumaaratta pilersinne-
qartussat innuttaasunut iluaqutaa-
sussat nappartorneqalerpata taku-
sinnaalissagatsigit. Innuttaasut piu-
masaat, soorlu inissiat ilaatigut sa-
naartorneqarneri aallartereersut,
meeqqerivissarsuaq allarpassuillu pi-
lerumaarput ukiut taakkua atuunne-
rini. Naak akileraarutit qaffanneran-
nik tamakku kinguneqaraluartut ta-
kujumaarparput taamatut iliorsima-
nerup kinguneriumaaraa akileraaru-
tip ukiuni tulliuttuni appartikkiartor-
neqalernera.
Qimarratiginninneq
Atassutip oqaaseqartuatattaaq kom-
munip annaattariaqarneranik pin-
ngitsaalineqarneranillu oqaasii ilu-
muunngilluinnartuummata uparua-
rumavagut, innuttaasunillu salloqit-
neKeråruteKarit
ATUAGAGDLIUTINE
taanerulluinnarlutik.
Kiisalu maani Atassutip siulittaa-
sua Hendrik Johansen boligudval-
gimi siulittaasuuvoq. Tupinnaqaarlu
inissaaleqisorpassuit saaffiginnissu-
tigisartagaat ilaatigut erloqinaqisu-
nik ilaqartartut nammineq suliami-
nut attuumassuteqarluinnartut qi-
marratiginiartututtaaq immagit aki-
leraarutip qaffanneqarnerani upis-
sunneqarnerput piinnarlugu. Tassa
nammineq akisussaaffimmik qimar-
ratiginninneq innuttaaqatinillu ajor-
nartorsiortunik tunussineq. Taa-
maattumik apererusunnarpoq inis-
saaleqisorpassuit saaffiginnittartut
sukkut ikiorsiiffiginiarneqartarner-
sut aammalu aningaasartuutissat ud-
valgini suliarinerini sinittoqartarsi-
manersoq. Tassami kommunalbe-
styrelsimi Hendrik Johansen nammi-
neq oqarnikuuvoq aningaasartuutis-
sat suli amerlanerusariaqaraluartut
innuttaasut naammaginartumik sul-
linneqassappata.
Taamaaattumik Atassut qinnuigi-
niarparput ersarissumik akuerseqa-
taasimanini tamanut ammasumik
nalunaarutigalugu tunuarteqqullugu
innuttaasut soqutigisaannik ajornar-
torsiutaannilluaaqqeeqataajuman-
ngimmat.
Ilanngullugu oqaatigissavarput
naak saamerliit kommunalbestyrel-
simi amerlanerussuteqaraluarluta
Atassut qinigaaffiup matuma iluani
periarfississimagatsigusuleqatigillu-
arnissaanut, ilaatigut viceborgme-
steri inuttaqartimmassuk aammalu
udvalgini siulittaasuuffeeqarluni.
HOTEL
HlimiUT
MØDER, KURSER
OG
KONFERENCER
Ataatsimiinnerit, kursusernerit aamma
ataatsimeersuarnerit
HOTEL • RESTAURANT • SELSKABSLOKALER
og helt nyindrettede KONFERENCELOKALER
med alle MODERNE KURSUSFACILITETER
HOTELI • SUTORNIARTARFIK • KATISIMAAR-
TARFIIT • ATAATSIMEERSUARTARFIILLU
aaqqissuuterlaat atortullit
NUTAALIAASUNIK TAMANIK
Uanset om De bestemmer Dem for et længere eller kortere
ophold, er De altid velkommen til at kontakte vort kontor.
Vi sender gerne kursusmappe med nærmere information,
herunder vore særlige kursuspriser.
Vi står til rådighed for hotellets gæster og vil gøre vort til at
De må få et godt og behageligt ophold i en smuk by med
mange muligheder for udflugter og underholdning.
Sivisunerusumik sivikinnerusumilluunniit hotelimiittus-
saagaluaruit, tamatigut allaffipput saaffigisinnaavat, Kur-
susertunut paasissutissanik nassitsisinnaavugut, aamma
kursusertunut akigitittakkatsinnik.
Hotelimi innisimasut sukkulluunniit ikiorusuppavut isuma-
giumallugulu nuannersumik maaniinnissaat illoqarfimmi
alianaatsumi asiarnissamut aliikkutassanullu periarfissa-
qarluartumi.
HOVEDVEJEN 84-86
Postboks 70.3911 Sisimiut
Telefon 1 42 63 . Telex 90802 hbghot. Telefax 15615
uuminunnlAIIiiiii.