Atuagagdliutit - 27.01.1994, Blaðsíða 3

NR. 1 1994
A ALI S A AT
3
rit ingerlatiinnarlugit. Taa-
maalillunilu piniartutut
inuuniuteqarnerup - avam-
mut pisortanit kalaaUinillu
perruualaarutigineqartuar-
tup - ingerlaannamissaaqu-
lakkeemeqartuarluni, ta-
matumalu saniatigut maan-
nakkutut Ammerivimmik
ingerlatitsiinnarneqarluni.
Kingullermut atatillugu
pitsaanerussaaq amemik
tunisassiat akisuut tunine-
qarsinnaanngisaannartullu
akikinnerusunngorlugit tu-
niniarnerisigut sukkaneru-
sumik uninngatitsivimmiit
aningaasanngortitsineq,
taamaalillunUu aningaa-
sanngortitat Ammerivimmi
pitsanngorsaanernut sunul-
luunniit atorneqarsinnaa-
sunngorlugit imaluunniit
puisit amiisa piniartunit
Ammerivimmut tunineqar-
nerinut akinut pitsanngor-
saatitut atorneqarsinnaa-
sunngorlugit aaqqissuussi-
neqartillugu.
Amernut pisiortomissa-
mut tapiissutit Ukioq anin-
gaasanut inatsiseqarfiusoq
1994-imut Inatsisartut An-
ingaasanut Inatsisaanni
akuersissutigineqartut
amerlassuseqarput 18,625
mio. kr.-init.
Naalakkersuisoq hr. Ove
Rosing Olsen oqarpoq taak-
ku ukioq kaajaUallugu tuni-
sinissamut naammassasut
naatsorsuutigilluinnarini.
Aammalu allalluni KNAPK
aparuaasimanngitsoq am-
minut tapissatut immikko-
ortinneqarsimasut anner-
tussusaannut.
Naalakkersuisoq tamatu-
mani eqqaamanerluppoq.
KNAPK-imiit Inatsisartut
ataatsimiinngitsiarnerini
Siumut siulersuisuunerisa
ataatsimiinneranni aamma-
lu Inatsisartut ataatsimiin-
nerisa nalaanni Siumut
landstings-gruppeani ataat-
simeeqataasarnitsinni pui-
sit aalisakkallu
nut tapiissutissatut Inatsi-
sartut Aningaasamut Inat-
sisissaattut siunnersuummi
kisitsisit tagginneqarsima-
sut - aalisakkanut siuller-
mik 17,75 mio. kr.-iusut qu-
janartumilli 34,3 mio. kr.-
inut qafianneqartut, kisian-
nili suli amigartutut kingu-
sinnerusukkut paasin arsi-
su t aammalu puisit amiinut
tapissutissatut immikkoor-
tinneqartut 18,625 mio.-
inut, ammilli tapissaat ajo-
raluartumik ilaneqaratik -
amigaateqartut, taamanik-
kullu ukiuni siuliini tapitut
atorneqarsimasut inner-
suussutigineqarput, piuma-
sarineqarluni ukiuni siuliini
tapitut atorneqartut naligi-
tinniarneqartariaqartut.
KNAPK-imiit erseqqis-
saatigissavarput naatsor-
suutiginnginnatsigu ilima-
ginatigulu, puisit amiinut
tapiissutit 18,625 mio. kr.-
iusut naammassasut. Pin-
gaartumik tapissanit piniar-
tukkormiunut taamaallaat
12-14 mio. kr.-init tuttus-
saammata, sinneri 4 - 6 mio.
kr.-nit ammeriviup tunisi-
sitsinerminut allanullu an-
ingaasartuutaajumaartus-
sanut atorneqartussatut
naatsorsuutigalugit, ilaati-
gut isumaqatigiissummi
kanngunaannartumik/tissi-
naannartumilluunniit suna
tam aat atorlugu aningaasat
ilaat telefaxinut atorneqas-
sasut allakkamasimavaat.
Piniartukkormiummi
maannakkut puisit amiinut
akit aaqqiallanneqarnerisi-
gut aammalu aningaasap ti-
goqqaarneqartartup qaffat-
sinneqarneratigut amernik
pitsaasunik tunisiortorne-
rulernissaat naatsorsuuti-
gilluinnaratsigu.
Piniartukkormiummi
ukioq kingulleq aningaasar-
sivallaarsimanngilluinnar-
tut, pisariaqartippaat anin-
gaasarsiulernissartik, ator-
tut pisariaqartitatik aam-
malu inuuniarnerminni pi-
sariaqartitatik taarsersor-
nissaannut aningaasanik
atorfissaqartitsilluaramik.
Tamatuma kingunerissa-
vaa ammit tunineqartut
ukioq manna siuariarneran-
nik immaqalu tapitut im-
mikkoortinneqartut piler-
tortumik ukiarpallaanngin-
nerani nungunnerannik.
Taamatullu naatsorsuu-
teqarnitsinni isumaqatigiis-
summi atsiugassagut mia-
nersuussimavagut qanoq al-
laqqanersut. Naalakkersui-
sumiit radioaviisikkoorluni
atsioqquneqaraluartoq tas-
saavoq tapit nunguppata
amernik tunisinerup - ukiup
qanoq ilinera apeqqutaatin-
nagu - unitsinneqarnissaa.
Soorngunami KNAPK-ip pi-
niartukkormiut ukiup qeq-
qinnaani tikkuginnarnis-
saannik kinguneqartussa-
mik atsioqataanissarput iti-
gartilluinnarsimavarput.
Atsioqatigiinnissamut pe-
qataajumalernermut pissu-
terpiaavoq siuliani taane-
qartutut pisussamik atsio-
qataasussaajunnaarnerput.
Kisiannili tapit isumamine-
ersumik ilaneqartussaann-
gikkaluartut nungukkiartu-
lerneranni Naalakkersuisu-
nut kalerriunneqartussann-
gorlugit aaqqiissuteqartitsi-
simavugut, taamaalilluta
immikkut tapinut Inatsisar-
tuniit qinnuteqarsinnaanis-
mattunneqarunnaarlu-
Tamannaavorlu kattuf-
ataasiartumik ta-
qulakkeerisin-
naannginnermi, anguniarsi-
masarput naammagisima-
sarput. Soorngunami aal-
laqqaataaniit - soorlu aam-
ma uumap allakkap siuliani
taagipput - tapit naammat-
tut Inatsisartuniit aningaa-
saliissutigineqarnissaat qu-
lakkeerneqarnissaat kissaa-
tigisimagaluarparput. Tå-
rn annali piumassuseqarligi-
neqanngikkallarsimavoq,
Inatsisartut Immikkut Ilas-
sutissatut Aningaasaliissu-
teqarniarnermikkunaasiit
assortuussutigiumaaramik-
kik.
Aalisakkat tapissaat
Naalakkersuisoq Ove Ro-
sing Olsenip aalisakkat akii-
sa tapissaat uani oqaaseqar-
flginagillu toqqaannartu-
mik akisussaaffiginngikka-
luarai, taamaattoq tapit eq-
qartorneqartillugit ilanngu-
tinngitsoorsinnaanngilar-
put aalisakkat 1994-imi ta-
pissaasa annertussusaan-
nut ilanngussilluni oqaase-
qalaarnissaq.
Ukioq nutaami aalisakka-
nik tunisinemi tapiusussaq
maannakkut annertussuse-
qarput 34,3 mio. kr.-ninik.
Taakkau maannakkut aali-
sakkat rejellu akii tunngavi-
galugit - nunarsuarmilu re-
jet akii misinnartumik qaf-
fanngippata appanngippata-
luunniit, taava ukiup naa-
nissaanut tapit amigaate-
qassapput 16,5 mio. kr.-inik.
Amigaataasut pissarsiari-
neqanngippata, rejellu akii
allanngoratik, taava ukiup
ingerlanerani rejet eqqar-
saatigiinnarlugit kg.-mut
akii agguaqatigiisillugu 55
øre- imik appassapput.
Amigaataasullu pissarsia-
rineqarnissaannut sorsuu-
teqarnissatsinni immikko-
ortortaqarfigut allallu ta-
persisiisinnaasut tamaasa
ikiortiginissaat atorfissa-
qartippagut, aalisamerup
puttatiinnarneqarsinnaane-
ra qulakkiikannerniarnera-
ni. Taamaattumik immik-
koortortaqarfigut sillima-
nissaannik matumuuna
piumafflgissavagut.
Uusaqqaq Qujaukitsoq
Naggataatigut Avanersuar-
miit Inatsisartunut ilaasor-
tap Uusaqqaq Qujaukitsoq
nutaarsiassat tunulequ-
taanni januar 1994-imi isu-
maqatigiinniarnerit naker-
teruttorneranni qallunaa-
tut oqaaseqarnera oqaase-
qarfigissallugu pisariaqar-
poq.
Uusaqqaq Qujaukitsoq
oqarpoq KNAPK-ip piniar-
tut paasiniaaffigisimann-
gikkai qanoq sunillu piuma-
saqarnerannik, tamannalu
ajorluinnartoq. Nangilluni-
lu KNAPK-ip paasisimasa-
riaqaraa piniartut suut ajor-
nartorsiutigineraat. Inatsi-
sartunut ilaasortaq Avar-
nersuarmeersoq - taamaalil-
lunilu piniartuinnartut
inuutissarsiuteqarfiusu-
minngaaneersoq - hr. Uu-
sakkaq Qujaukitsoq aamma
oqarpoq isumaqarnerarluni
KNAPK-ip piniartut soquti-
ginngilluinnarai. Nangip-
porlu isumaqarluni
KNAPK-ip siulersuisuuneri
taarserneqartariaqartut
Avanersuarminngaaneersu-
nik Tunuminngaaneersu-
nillu amerlanerusunik.
Inatsisartunut ilasortaq,
Siumut sinnerlugu Avar-
nersuup Qinersiviani qini-
gaasoq, hr. Uusaqqaq Qu-
jaukitsoq namminerlu pini-
artuusoq qanoq oqaatsitit
qulaani pineqartumi annita-
tit ilungersuutsigalugit ti-
gussavagut???
Taamatut apeqqusiivugut
pissutigalugu apeqqut
1993-imi decemberip 13-ani
tusagissiutitigut nalunaa-
ruteqarnitsinni taamanik-
kut atsiorusunnginnitsin-
nut pissutaalluinnartoq, In-
atsisartuni ilaasortanit pini-
artoqarfimmeersunit pinga-
suusunit Bendt Frederik-
sen, Ane Sofie Hammeken
aamma Uusaqqaq Qujaukit-
soq ataatsimut tusagassiuti-
nut KNAPK-imut taperser-
suilluinnarlusi nalunaaru-
teqarfigisarsi, januarimi
isumaqatigiissutissamut al-
lanngortinneqartinnagu
aamma atsioqataaffigeru-
sunngisatsinnut tunngassu-
teqarluinnartoq, allanngor-
tinneqarnissaalu ukiumi
nutaami soorsuutigeqqitar-
put, pineqartoq taannarpi-
aammat atsioqatigiissin-
naanermut tunngaviulluin-
narsimasoq.
Tamatuma saniatigut
aamma isumaqatigiissusior-
nissap atsioqataanissamut
akuersinissatsinnut apeq-
qutaasimasoq tassaavoq -
Avanersuarmiunut soquti-
ginarluinnartoq - tassa am-
mit ukioq 1994 naallugu kil-
leqanngitsumik tunisaasin-
naanissaannut oqaasertalii-
nissaq anguniarsimagatsi-
gu. Imaassimagaluarpormi
allaat Aammeriviup pisor-
taata nannut amii tunisaa-
nissaalluunniit 1994-imi
unitsinniarsimagaluarlugu.
Avanersuarmiut Tunumilu
nannunniartartut tamanna
attassinnaanngikkaat na-
lunngilarput. Tamannarpi-
arlu aamma pillugu isuma-
qatigiissutissap oqaasertai
iluarsaanniarlugit atsioqa-
taarusunnginnerput pisi-
mavoq. Taamaammat isu-
maqatigiinniarnermi tuller-
mi akuliutissaguit tamak-
kiisumik paasisaqarsimallu-
tit - soqutigigukku - aku-
hunniaraluar niarina!!
Ilumut piniartoqarfim-
miut Inatsisartunut ilaasor-
taatitaat namminerlu pini-
artuusoq imminut assortor-
lunilu anorip qanoq sammi-
veqarnera tunngavigiinnar-
lugu oqaaseqarniartarsima-
gunartoq, tulliani Inatsisar-
tunut qinersisussaqassa-
nerpa???
Januarimi qallunaatut
nutaarsiassat tunulequ-
taanni atsioqqusinerit ma-
linneqarsimasuuppat atsio-
qataaffigisimassagaluarpar-
put 1994-ip qeqqinnaani pi-
niartukkormiut amernik tu-
niniseqqusaajunnaarsinne-
qarnissaannik imalik. Ilu-
mut tamanna illit taperser-
sorpiuuk? Imaluuniinuna
paasitinneqarnerit ajorto-
oq?
Uusaqqaq Qujaukitsoq
piffissaq iluatsillugu eqqaa-
seqqittariaqarpatsigik, In-
atsisartuni ilaasortaaninni
taaseqataasarninni anin-
gaasat inuiaqatigiit kalaallit
pigisaat sumut atomeqassa-
nersut aalajangeeqataaffigi-
sarpatit. Sulilu maannamut
paasisimanngikkukku aam-
ma taaseqataasarputit am-
mit tapissaat qanoq anner-
tutigissanersut, taamaalil-
lutillu piniartukkormiut an-
ingaasarsiassaat qanoq an-
nertugissanersut inuianni
kalaallini siulliit ilagalugit
paasisarlugu. Tulliani am-
mit tapiisa ukiumut nutaa-
mut annertussusilerneqa-
lerpata eqqumaffiginiarnia-
riuk piniartukkormiut qa-
noq atugassaqartinneqar-
nissaat, Inatsisartunut qini-
gaaqqinnissat qulakkeerni-
assagukku.
KNAPK-ip siulersuisuu-
nerinut ilaasortat Avaner-
suarmiit Tunumiit Uperna-
viup eqqaanniit Uumman-
namiillu aallaaveqarlutik
qinigaasunik ilaqarput.
Taakkulu piniartutut inuu-
tissarsiuteqartuullutillu
misilittagaqarput. Isumaqa-
tigiinniarnermilu taakkua
tunuliaqutaalluinnartunut
ilaasimapput, ilaallu isuma-
qatigiinniarnernik ingerlat-
seqataallutik.
Tamatuma saniatigut
ukioq 1993-ip tunisiffiusup
misileraaffigineqarluarsi-
masup misigititai arajutsisi-
manngilluinnarsimavagut.
Pingaartumik immikkoor-
tortaqarfigut annertuumik
uparuagassanik iluarsisari-
aqakkanillu allakkatigut
isumaqatigiiniarnissami
iluarsarneqartariaqar tunik
nassiussaqartarsimapput,
pisamertut, qujassutissa-
qarfigilluinnakkatsinnik.
Taamaalillutillu piniarto-
qarfimmiut immikkoortor-
taqarfigut qanoq ammit pil-
lugit isumaqatigiinniarner-
mi piumasaqaataasussanik
immersuilluinnartuusimal-
lutik. Matumuunalu kattuf-
fimmiit immikkoortortaqar-
fiit inuillu ataasiakkaat pi-
niartukkormiut atugaasa
iluarsiiviginiarneranni
ikiuunnerannik qutsavissa-
raagut.
Aahsartut piniartullu ta-
maasa ilaqutaasalu ukiumi
nutaami ukiup siulianiit pit-
saanerusumik atugaqarlu-
tillu angusaqarnissaannik
kissaallugit ukiortaami pU-
luaqqusivunga.
Anthon Siegstad KNAPK-
imi siulittaasoq