Atuagagdliutit - 07.02.1995, Page 9
Nr. 11 • 1995
9
/t^uap'ap'Mu £/£
GRØNLANDSPOSTEN
Eqqartuussisut pikkorissartinneqalersut
Eqqartuussiveqamermut tunngatillugu suliniutit nutaat aallartinneqassapput, naallu tamakku
ajomartorsiorfeqaraluartut eqqartuussiveqamermut ataatsimiititaliarsuup siulittaasua isumalluarpoq
All.: Karen Brygmann
Eqqartuussiveqamerup iluarsartuuteqqinnissaanut ataat-
simiititami siulittaasoq Per Walsøe.
Formanden for retsvæsenskommissionen, højesteretsdom-
mer Per Walsøe (Ass./foto: Knud Josefsen).
AARHUS - Eqqartuussiner-
mik ikiuineq pitsaaneq aala-
jangersimasumillu piffissa-
lernagu paarnaarussisar-
nermut akerliuneq. Sulias-
sat taakku taama annertuti-
gisut ajornakusoortigisullu
imaaliallaannaq qaangerne-
qarsinnaanngimmata nu-
natsinni eqqartuussiveqar-
nermut ataatsimiititaliar-
suup siulittaasuata nassue-
rutigisariaqarpaa. Ataatsi-
miititaliarsuup - nunatsinni
eqqartuussiveqarnermik
misissueqqissaartussaati-
tap - pingajussaa ataatsi-
miinnini sapaatip akunnera
kingulleq naammassivaa,
ataatsimiinnerullu ingerla-
nerani inernilertariaqarsi-
mallugu suliassat imaalial-
laannaq naammassineqar-
sinnaanngimmata.
Taamaattorli ataatsimii-
titaliarsuup siulittaasuata,
højesteretsdommer Per
Walsøe-p, naammagisimaa-
rinninneranut ilaatigut pis-
sutaavoq suliniutit nutaat
ukiup massuma ingerlane-
rani aallartinneqartussaam-
mata. Misiliut nunatsinni
eqqartuussiviit sulilluarne-
rulernissaanut tunngavilii-
sussaq aammalu eqqartuus-
siveqarnermi oqaatsit ator-
neqartut aamma kalaalli-
suunngortinneqartarnis-
saat.
Oqaatsit pillugut eqqar-
tuussiveqarnermut ataatsi-
miititaliarsuup sivisuumik
oqaluuserinnissimanera im-
maqa tupinnartoqarsinnaa-
galuarpoq. Tupigusunnissa-
mulli pissutissaqanngilaq,
Per Walsøe nassuiaavoq.
Kalaallit Nunaat nunarsu-
armi nunat ilaminiinneraat
eqqartuussivinni oqaatsinik
allanartunik oqaaseqarfiu-
sutut.
- Taamaattumik oqaatsit
pillugit oqallinnissaq pin-
gaarutilerujussuuvoq. Ta-
mannami sulinitsinni imar-
toorujussuuvoq - tassa Ka-
laallit Nunaaata eqqartuus-
sivimminik tigusinissami-
nut aqqutissiuisussaam-
mat, Per Walsøe oqarpoq.
Tamatumunnga tunnga-
tillugu aj omar tor siutaaner-
paavoq nutserisussaaleqi-
neq. Taamaattumik eqqar-
tuussiveqarnermut ataatsi-
miititaliarsuup Niuerner-
mik Ilinniarfik saaffigisima-
vaa neriulluni eqqartuussi-
veqarfinni nutserisut pit-
saanerusumik ilinniartitaa-
sinnaasoralugit. Suliassaq
tamanna eqqartuussiveqar-
nermut ataatsimiititaliarsu-
armut pisariuneranut aam-
ma pissutaaqataavoq sulias-
samut tamatumunnga
Oqaasilerisut ilanngunne-
qartariaqassammata. Eq-
qartuussisaatsimi kaalaalli-
sut qallunaatullu oqaatsit
imminnut nallersuussin-
naaqqullugit atorsinnaasu-
mik tunngavissaqartaria-
qarpoq.
Ingerlaaseq
eqqumiitsoq
UUumikkut eqqumiitsumik
ingerlaaseqarnerput qimat-
tariaqalerparput, tassa poli-
tiit eqqartuussiviillu dansk-
it naalagaaffiannit akisus-
saaffigineqarnerat pissuti-
galugu politiit nalunaaru-
taat eqqartuussinermilu kil-
lisiuineq ka laal linik kalaalli-
sut ingerlanneqartaraluar-
lutik kingorna qallunaatut
allanneqartarmata, Per
Walsøe oqarpoq.
Eqqartuussiveqamermut
ataatsimiititaliarsuup suli-
assaminut salliutissavaa po-
litiinut eqqartuussivinnullu
oqaatsit nassuiaatigineqar-
tartut tunngavigalugit al-
lanneqartalernissaat.
Oqaatsit aatsaat nutserne-
qartassapput pisariaqarfia-
tigut sulisussaqarnerlu
tunngavigalugu.
Kalaalhsut oqaatsit ullor-
miit ullormut eqqunneqar-
sinnaanngillat, ajornartor-
siutinillu pilersoqarsinnaa-
voq ullumanna sianiginngi-
sanik. Taamaattumik eq-
qartuussiveqarnermut
ataatsimiititaliarsuaq aala-
jangerpoq landsdommeri
politimes terilu qinnuigissal-
lugit eqqartuussiveqarfim-
mik politeqarfimmillu nas-
saarniaqqullugit pineqartu-
mut tunngatillugu misileeq-
qaarnissamut naleqquttu-
mik.
Eqqartuussiveqarfiit pi-
ginnaasaat eqqartuussive-
qarnermut ataatsimiititali-
arsuup aallaqqaammulli
maluginiarluarsimavai. Eq-
qartuussiveqarfiit - domme-
rit, eqqartuusseqataasartut,
illersuisut aamma allatsit
suliaminnut pikkorinneru-
lernissaat pillugu ukiamut
misiliut aallartinneqassaaq.
- Eqqartuussiveqarfinni
eqqartuussisut illersuisullu
tiguinnakkat ilinniartitaa-
nerulemissaat kissaatigine-
qarpoq. Assersuutigalugu il-
lersuisut pisariaqartippaat
inissisimanertik pisinnaati-
taaffitsillu pisussaaffitsillu
paasissallugit, tassa politiit
qinnutigisimanngisaanut
il.il. tunngasunut qanoq an-
nertutigisumik misissuisin-
naanerminnut piumasaqar-
sinnaanerminnik. Qallu-
naamut illersuisumut na-
leqqiulluni kalaallip illersui-
sup inissisimanera ajorna-
kusoorneruvoq, unnerluun-
neqartup iperagaanissaa ki-
siat suliarineq ajoramiuk
aammali qanoq pineqaatin-
neqarnissaata eqqarsaatigi-
nissaanut peqataasarami,
Per Walsøe oqarpoq.
Taassuma erseqqissar-
paa, tiguinnakkanik iller-
suisoqarneq imaluunniit eq-
qartuussisoqarneq apersuu-
sinnginnamiuk. Qallunaat
eqqartuussisaanermut pe-
riusaat eqqutinngikkaluar-
lugu eqqartuussiveqarner-
mut ataatsimiititaliarsuup
sulissutigaa tiguinnakkanik
eqqartuussisoqarneq iller-
suisoqarnerlu ineriartortis-
sallugu.
Landsdommerit marluk
Eqqartuussiveqarfinni suli-
sunik ilinniartitsineq Nu-
natta Eqqartuussiviata in-
atsisinillu ministereqarfiup
suleqatigiillutik isumagissa-
vaat. Nunatta Eqqartuussi-
via marloqiusamik inissisi-
manera ajornartorsiutaa-
voq, tassa sinerissami eq-
qartuussiveqarfinnut siun-
nersuisuutigalunilu sulias-
sani . suliareqqiteqqusani
nangitsitsiviusarmat. Ajor-
nartorsiut piffissami sivikit-
sumi iluarsineqarsinnaann-
gitsoq:
- Landsdommereqarfiup
marlunnut avinneqarnissaa
sulissutigaarput - siunner-
suisutut ingerlatsivittut eq-
qartuussissutinillu nangit-
sitsivittut. Taamaaliornik-
kut tutsuiginassunermik
ajornartorsiut maanna
atuuttoq qaangerneqas-
saaq. Takorloorsinnaanngi-
larali eqqartuussiveqarner-
mut ataatsimiititaliarsuup
sulinera naammassitinnagu
landsdommeri aappissagip-
put. Eqqartuussiveqarfinni-
lu sulinik ilinniartitsinissaq
ima pingaartigimmat utaq-
qissuttariaqanngilarput,
Walsøe oqarpoq.
Eqqartuussiveqamermut
ataatsimiititaliarsuup suli-
nerani sinerissami eqqar-
tuussiveqarfiit pisinnaati-
taanerannut apeqqut aam-
ma ajornartorsiutaavoq an-
nertooq. Tamanna erserpoq
qanittukkut eqqartuussive-
qarnermut politikkikut
tunngasumik Aarhus-imi
isumasioqatigiinnermi. Tas-
sani Per Walsøe oqarpoq pe-
riarfissaalluarsinnaammat
suliassat imaannaanngitsut
aningaasatigut peqqusser-
lunnermut tunngasut im-
mikkut ittumik eqqartuus-
sivimmut nuussallugit, im-
maqa Nuummut. Taama
oqarnera landsdommer-imit
Hans Christian Raffnsøe-
mit oqaaseqarfigineqapal-
lappoq, taassuma sorsuuti-
gigamiuk kalaalht eqqar-
tuussisarnermut periusaat
sapinngisaq tamaat pigiin-
narneqassasoq. Taassuma
kissaatigaa sinerissami eq-
qartuussiveqarfiit pisinnaa-
titaaffeqarnerulissasut.
Piviusorh unaavoq, qallu-
naat suliffeqarfiutillit ataa-
siakkaat kalaallit eqqar-
tuussisaanerannut tatigin-
ninnerat ima annikitsigisar-
poq allaat qulakkeertarlugu
suliassat akuuffigisatik
Danmarkimi eqqartuussi-
vimmi suliarineqartittarlu-
git.
Herstedvester
puigorneqanngUaq
Siorna augustimi eqqar-
tuussiveqarnermut ataatsi-
miititaliarsuup sulinini aal-
lartinngikkallarmagu, Per
Walsøe erseqqissumik oqar-
poq piffissaq aalajangema-
gu parnaarussisarneq ajor-
nartorsiutaasoq piaartumik
nassuiarneqassasoq kissaa-
tigalugu. Maannali paasisi-
malerpaa tamanna sulias-
sarpassuit ilagunnaraat
imaaliallaannaq naammas-
sineqarsinnaanngitsoq.
Tamanna ataatsikkut isigi-
niartariaqarparput piner-
luttulerinermik inatsisip
ilaattut. UUumikkut piffis-
saq aalajangerlu parnaarus-
sisoqarsinnaavoq ukiut qu-
ht tikillugit. Piffissaq aala-
jangernagu psirnaarussisar-
neq imaaliinnarlugu ato-
runnaarsikkutsigu taava pi-
nerlunnerit, Danmarkimi
inuuneq naaUugu parnaa-
russaanermik imaluunniit
tigummineqarallanermik
kinguneqartartut, ajornar-
torsiutaalissapput, oqarpoq.
Soorlu Aarhus-imi isuma-
sioqatigiinnermi ersertoq
Kalaalht Nunaat kisiar-
taanngilaq piffissaq aalajan-
gernagu pineqaatissiisartu-
tut. UUumanna qaUunaat
22-it Herstedvesterimi pif-
fissaq aalajangernagu par-
naarusimaneqarput.
Walsøe-p eqqunngitsuu-
nerarpaa kalaallit Hersted-
vesterimhttut eqqartuussi-
veqarnermut ataatsimiitita-
liarsuarmit puigorneqarsi-
masutut misigisimassappa-
ta.
- Taakkua uUuinnarni
atugaat pitsaanemlersin-
narlugit arlalinnik isumas-
sarsiaqarpugut. Taakkua
piUugit suhassat eqqartuus-
sivimmi suharineqassatiUu-
git annertunemsumik na-
juuttarsinnaanerat misisso-
rumavarput, aamma misis-
sommavarput Nuummi pi-
neqaatissinneqarsimasunut
isertitsivimmiikulagallar-
sinnaanemnersut, nunat-
sinnuUu tikeraartarneri
amerhneqarsinnaanersoq.
Taamaahornikkut nunat-
sinnut uternissaannut atu-
gassaat pitsaanemlersissin-
naavagut.
Eqqartuussinermut
tunngatiUugu innuttaasup
ikiorneqarnissaanut periar-
fissamut apeqqut tassaavoq
ajornartorsiutit ilaat eqqar-
tuussiveqarnermut ataatsi-
mhtitaliarsuup utaqqikkuk-
kumasaa. Nunaqarfimmiut
sinerissamilu eqqartuussi-
veqarfiit Nuummiluunniit
eqqartuussissuserisut akor-
nat annertoorujussuuvoq,
eqqartuussiveqamermut
ataatsimiititaliarsuup ajor-
nartorsiutitut annertuutut
isigisaa:
Qanoq iliUutik inuit paa-
sisassavaat eqqartuussivim-
mi suhassanngortinneqarsi-
manerlutik? Aningaasatigut
periarfissat taama annikit-
sigitiUugit nunattalu isorar-
tunersua pissutigalugu ajor-
nartorsiut tamanna maan-
nangaaq aaqqinneqarsin-
naanngilaq.
Oqallinneq
Qanittukkut nunatsinni U-
lut/inissiat tamarluinnaasa
quppersakkanik pingasunik
agguaavigineqassapput eq-
qartuussiviit piUugit oqal-
linnissamut sakkussat, kii-
salu nunatta TV-a pineqar-
toq piUugu oqaUinnernik
aaUakaatitsisassaUuni. Eq-
qartuussiveqarnermut
ataatsimiititaliarsuaq paasi-
sitsiniaanissaminut milhon-
imik ataatsimik periarfissa-
qarnermigut periarfississa-
vaatigut siunissami eqqar-
tuussiviit pillugit oqalhse-
qataanissatsinnut.
- Uatsinnut pingaarutili-
pilorujussuuvoq inuit oqal-
linnermut akuhunnissaat,
ajornartorsiutillu takusatik
oqaatigisarpatigit. Suliar-
put kusanartumik naamas-
sissagutsigu tamanna pinn-
gitsoorsinnaanngilarput,
Per Walsøe isumaqarpoq.
Eqqartuussiveqamermut
ataatsimiititaliarsuaq mis-
issuinernik arlalinnik aal-
larnusimavoq kalaalht eq-
qartuussisaataanni sutigut
ajornartorsiortoqarneranut
paasiniaanissamut ataatsi-
miititaliarsuarmi ilaasorta-
nut ikorfartuutaasussanik.
Tamakku ilagaat pinerloq-
qittartut amerlassusaat, pi-
lerlussimasut pihugut eq-
qartuussinermi periutsit,
unnerluunneqartup eqqar-
tuussinerup ingerlarnga qa-
noq misigisarneraa, inuit
pohthnut taakkualu suline-
ranni atugaannut isumaat.
Misissuineq taanna ukioq
manna naatsinnagu naam-
massissagunarpoq imaluun-
nut aappaagu qaammatit
siulhit iluanni, Walsøe oqar-
poq.
Eqqartuussiveqamermut
ataatsimiititaliarsuaq tulli-
ani septemberimi ataatsi-
miissaaq, tamannalu pis-
saaq Ammassalimmi.
KREDSDOMMEREN
RETSKREDS - VI
POSTBOX 1040
3900 NUUK
PROKLAMA
Alle og enhver der har noget at fordre i boet efter
Inger Louise Kreutzmann, cpr.nr. 271033-0584,
boende Tjalfevej 34, 3900 Nuuk, der afgik ved
døden den 12. sepLember 1992 indkaldes herved
til med 6 måneders varsel at anmelde og bevislig-
gøre sit krav overfor Nuuk kredsret, Box 1040,
3900 Nuuk.
Med samme varsel indkaldes afdødes arvinger.
Proklamet er præklusivt for kreditorer.
Boet er af kredsretten i Nuuk taget under offentlig
skiftebehandling som gældsfragåelsesbo.
NUUK KREDSRET
Den 31. januar 1995