Atuagagdliutit - 10.09.1996, Blaðsíða 7

Nr. 70 • 1996
7

GRØNLANDSPOSTEN
Politiit suliaannut maalaaruteqartarfissaq
Kalaallit Nunaanni politiit sulinertik pillugu maalaarutinik ukiumut qulit missaanni amerlassusilinnik
tigusaqartarput
NUUK(KK) - Ullumikkut in-
nuttaasut politiit sulinerat pil-
lugu maalaarutaannik politiit
nammineerlutik misissuisar-
put.
Taamatut periaaseqamerat
taperserlugulu akerlilemeqar-
sinnaavoq, siunissamili poli-
tiit pillugit maalaaruteqartar-
fimmik nakerisarsiunngitsu-
mik pilersitsinissaq Kalaallit
Nunaanni eqqartuussiveqar-
neq pillugu ataatsimiititaliar-
suup anguniarpaa, taannalu
inuit inatsisinik malinnaatitsi-
niartunit eqqunngitsumik pi-
neqarlutik misiginerini poli-
tiit qallilluinnarlugit misissui-
sartussaassaaq.
Ataatsimiititaliarsuup poli-
tiinut tunngasunik suliaqartu-
isa namminneerlutik, politi-
mester Ole Gaard siuttoralu-
gu politiinut maalaarutit eq-
qortumik pineqartamissaan-
nik avataanit nalilersuisoqar-
talemissaa siunnersuutigaa.
- Politiit pillugit maalaaru-
teqartarfiup nakerisarsiun-
ngitsup siunissami maalaaru-
taasartussanik malinnaanissaa
ajorinngilluinnarpara, politi-
mester Ole Gaard AG-mut
oqarpoq. Isertuussassaqan-
ngilagut, inuillu ilaasa politiit
nammineerlutik suliaminnik
nakkutilliinissaat isumaku-
lunnartoqartittarpassuk ta-
manna iluarsiiviginiarlugu
maalaaruteqartarfimmik pi-
lersitsiniarta.
Suliat qulit missaanni
Kalaallit Nunaanni politiit su-
liaannut innuttaasut maalaar-
utigisartagaat qanoq amerlati-
gerpiarnersut ilisimaneqan-
ngilaq, saaffiginnissutaasartut
immikkut nalunaarsomeqar-
neq ajormata. Politimester
Ole Gaard-ip naatsorsuutigaa
suliassat inunnut tunngasut
qulit aqqaneq marlullu akor-
nanni ukiumut tiguneqartas-
sasut.
Suliat ilaanni tunngavis-
saqarluartumik maalaarute-
qarnerit tunngavigineqartar-
put, allanilu inuiaqatigiinngu-
it sumiikkaluartulluunniit a-
komanni oqaatsit tusakkatik
tunngavigalugit namminneer-
lutik suliniuteqartarput, inui-
aqatigiinnguanimi pisunik i-
sertuussiniarneq ajornartar-
mat.
Politiit pillugit maalaarutit
assigiinngitsorujussuusarput:
Tassaasinnaapput politiit pa-
kasaallutik misissuiartorlutik
allugiartoqqaaratik isernerat
imaluunniit inuit peqqutissa-
qanngitsumik politiinit per-
suttameqarsimasut.
Ullumikkut maleruagassat
malillugit politiit sulinermin-
ni pissusilersortarnerinut
maalaarutit politimesterip
suliarisarpai.
Maalaarutit assigiinngitu-
nut marlunnut avinneqartar-
put. Ilaatigut politiit suliner-
minni isornartunik pissusi-
lersortamerat pillugu maalaa-
rutaasartut aamma politiit pi-
nerluttulerinermik inatsim-
mik unioqqutitsinerannut,
soorlu tigusaasut peqqutissa-
qanngitsumik politiinit per-
suttagaasamerannut maalaa-
rutit immikkoortinneqartar-
put.
Ullumikkut maalaarutaa-
sartut amerlanersaat politiit
pinerluttulerinermik inatsim-
mik unioqqutitsinerannut tun-
nganerusarput, ikittunnguit
politiit pissusilersomerannik
naammagittaalliomermut tun-
ngasuusarlutik.
Pissusilersornermut maa-
laarutit tunngavissaqarluarsi-
mappata politeeq maalaaru-
taasoq oqaanneqarsinnaavoq
akiligassinneqarsinnaalluni-
luunniit. Pinerluttulerinermik
inatsimmik unioqqutitsiner-
mut tunngasoqartillugu politi-
mesterip Kalaallit Nunaanni
unnerluussisut qullersaattut
politeeq pineqartoq akiliisus-
sanngortissinnaavaa illoqarfi-
ullunniit eqqartuussivianut
suliakkiissutigisinnaallugu.
Politiit qullersaasa ilaat pil-
lugu maalaartoqarsimappat,
taamaalillunilu politimesteri
qallingaatsiarlugu misissuiso-
qartariaqalerluni København-
imi naalagaafftup politime-
steriata angalasartui kiffaan-
ngissuseqarlutik misissuisin-
niarlugit tikisinneqarsinnaap-
put.
Ullumikkut politimesteri
politiit sulinerat pillugu maa-
laarutinut aalajangiisimatillu-
gu maalaaruteqartup aalaja-
ngiunneqartoq naalagaafftup
eqqartuussissuserisuanut mi-
sissugassanngorlugu inger-
lateqqissinnaavaa.
Maalaaruteqartarfissaq
Ataatsimiititaliarsuup politee-
qameq pillugu sulisuisa oqaa-
tigineqareersutut Kalaallit
Nunaanni politiit pillugit
maalaaruteqartarfimmik pi-
lersitsisoqarnissaa siunner-
suutigaa.
Siunnersuutigineqarpoq
Kalaallit Nunaanni politime-
sterip politiit suliaat pillugit
maalaarutit aalajangersimasu-
nut tunngasunik misissuisar-
nini ingerlatiinnassagaa. Ta-
matumanilu nutaartaavoq po-
litimesterip maalaaruteqartar-
ftk, misissuinermut sunniute-
qarnissaminut periarfissaqar-
tinneqartoq suleqatigilluin-
narlugu misissuineq ingerlat-
tassagaa. Maalaaruteqartarfik
politimesterip aalajangiinera-
nut isumaqataanngikkuni su-
liaq naalagaafftup eqqartuus-
sissuserisuanut ingerlateqqis-
sinnaassavaa.
Suleqatigiissitap siunner-
suutigaa siulittaasuusussaq
Advokatrådip innersuussute-
qarneratigut Kalaallit Nu-
naanni eqqartuussissuserisut
akornanni pissarsiariniarne-
qartassasoq, inatsisartullu in-
nersuussinerisigut inuit mar-
luk politikimik, aqutsinermik
eqqartuussiveqamermillu su-
liaqanngitsut toqqameqartas-
sasut. Ilaasortat qilersorsi-
manngissusiat sukkulluunniit
qularfigineqassanngilaq.
Tapersiisut
Kalaallit Nunaanni eqqar-
tuussiveqameq pillugu ataat-
simiititaliarsuup februarimi
Vedbæk-imi aamma junimi
Qaqortumi ataatsimiinnermi-
ni siunnersuut oqallisigaat.
Suleqatigiisitap siunner-
suutaa tapersemeqarpoq, kisi-
annili maalaaruteqartarfiup
qaqugorpiaq pilersinneqamis-
saa ullulemeqarani.
Ataatsimiititaliarsuup
1998-ip tungaanut ataatsi-
meeqattaarnissaa pilersaaru-
taavoq. Ataatsimiititaliarsuup
siunnersuutai, ilaatigut politiit
pillugit maalaaruteqartarfim-
mut tunngasoq, isumaliuter-
siissutitut suliarineqassapput,
isumaliutersuussusiaallu Fol-
ketingip inatsisartullu misis-
sortussaavaat. Politiit pillugit
suleqatigiissitap eqqarsaatai
malillugit Kalaallit Nunaanni
eqqartuussisaaseq pillugu i-
natsimmi kapitalit ataatsimik
ilanerisigut politiit pillugit
maalaaruteqartarfik malerua-
gassiuunneqarsinnaavoq.
Suleqatigiisitap inuttai tass-
aapput siulittaasoq, politime-
ster Ole Gaard, Københavni-
mi eqqartuussissuserisoq il-
lersuisuusartoq Thomas Rør-
dam, qallunaat politinngomi-
at ilinniarfianni pisortaq, poli-
timester Karsten Petersen kii-
salu Maniitsumi vicepoliti-
kommissæriusimasoq mas-
sakkullu Qaqortumi Sulisar-
tut Højskoliat aqutsisoq Bjørn
Holm.
Iluaqutaasinnaavoq
AG: - Kisiannimi politiit pil-
lugit maalaaruteqartameq i-
luaqutaasinnaava ?
Ole Gaard: - Aap, politiit
maleruagassanik unioqqutit-
sisartut pineqaatissinneqartar-
put.
- Ukiut pingasut matuma
siomatigut suliaq ataaseq eq-
qaamavara, tassanilu sineris-
sami illoqarfiit annerit ilaanni
politiip tigusaq politeeqarfim-
mi isersimasoq persussima-
vaa. Politeeq taanna akiliisus-
sanngortinneqarpoq.
- Suliaq alla eqqaamasara
tassaavoq politiip kanngu-
nartuliorluni unnerluutigisaa-
nera, taannalu ilisimannittut
ilaannik killisiuinermini kil-
lisiukkaminut qaninniarsima-
voq. Taanna nammineerluni
atorfimminit soraarpoq.
- Kiisalu aamma suliaq alla
eqqaamasara tassaavoq poli-
teeq angutaasertoq pillugu
nalunaarutiginninneq, suliarli
taanna sallulluni nalunaaruti-
ginninnertut inerneqarpoq,
maalaarutaasoq tunngavissa-
qanngilluinnartoq paasineqar-
mat.
Ilirmialemeq sunut
tamanut
aallamiutaasarpoq
Ilinniartitaanerit annikitsut
ingerlanneqartarneri akisuujusarput
NUUK(KK) - Inuiaqatigiinni
suniluunniit ilinniagaqalemeq
sunut tamanut aallarniutaa-
sarpoq.
Kalaallit Nunaata aningaa-
saqamera pillugu ataatsimiiti-
taliami siunnersuisoqatigiiffi-
usumi siulittaasoq, Bikuben-
imi direktøriusimasoq Peder
Elkjær oqarpoq.
Taamaammat ataatsimiiti-
taliap Kalaallit Nunaata ani-
ngaasaqamera pillugu nalu-
naarusiamini, oktoberip naa-
nerani saqqummersussami
pemarlurii Kalaallit Nunaanni
ilinniartitaanermut mnngasu-
nik immikkut ilanngussiniar-
poq.
Kapitalip nutaap pilersin-
neqarneranut peqqutaasoq
paasiuminarluarpoq: - Kalaal-
lit Nunaat teknikikkut atorto-
rissaarfiuvoq issittumiilluni-
lu, nunalu nuanarsuarmi niu-
eqatigiinnikkut unammiller-
sinnaassaguni innuttaasut
ilinniartitaanermut annertuu-
nik piumasaqartoqartariaqar-
poq.
Ukiuni tulliuttuni inuiaqati-
giinni aningaasaqamermut al-
lannguinnginnissaq ineriar-
tortitsinissarlu isumalluarfigi-
lissagutsigit Kalaallit Nu-
naanni ilinniartitaaneq anner-
tunerulerutariaqarpoq.
Nunami
- Siunissami inuiaqatigiit
kalaallit ineriartomerat nuna-
mi ingerlanneqartussaavoq, i-
maani ineriartortitsinissamut
periarfissaqanngimmat.
Nunami tunisassiorfiit an-
nertusaavigineqassappata i-
nuit ilinniarsimasut sulisussa-
tut pisariaqartinneqarput, taa-
matullu suliffeqarfmni nam-
minersortunit pigineqartuni
kinguaariit taarserarnissaat
pisariaqarluni.
- Kalaallit Nunaanni aallar-
titsisinnaasunik amigaateqar-
pugut, aallartitsisinnaasullu
nunarsuarmi niuernikkut
unammilleqataasinnaassagu-
nik soorunami pitsaasumik
ilinniagaqarsimasariaqarput.
- Taamaammat ilinniarti-
taanerup aningaasaqamerullu
ataqatigiinnerat avaqqunne-
- Ilinniagassarpassuit Kalaallit Nunaanni ilinniartitaanermut ilaanngillat, pingaartumillu atorfiit annertuumik
ilinniagaqamissamut piumasaqarfiusut inuttalerniartarnerat ajomakusoorluni. Inuiaqatigiiusugut ineriartortitsinerput
ingerlaannassappat Kalaallit Nunaanni ilinniartitaanerit annertusaavigineqarnissaat pisariaqarluinnarpoq.
Mange faguddannelser er ikke repræsenteret i Grønland, især kniber det med at besætte stillinger, som kræver en højere
uddannelse. Hvis vi skal fastholde og udvikle vort samfund, er det imidlertid piskende nødvednigt at højne
uddannelsesniveauet i Grønland.
qarsinnaanngilaq, Peder El-
kjær oqarpoq.
Sulisussat
atorluameqarlik
- Inuiaqatigiit kikkulluunniit
innuttaminnik, atorfinnik inu-
iaqatigiinni pilersinneqartu-
nik tigusisussanik ilinniartit-
sinissartik pisussaaffigaat,
Peder Elkjær oqarpoq.
Ukiuni kingullemi tikisi-
taasartut ikilingaatsiarsima-
galuit suli atorfippassuit Ka-
laallit Nunaannut tikisitanit
tigummineqarput. Inuiaqati-
giit akunnerminni suliffissaa-
leqisoqaraluaq ilinniarsiman-
ngitsunillu peqaraluaq suli-
sussanik Danmarkimit tikisit-
siuartamerat akisoqaaq inui-
aqatigiinnullu pitsaavallaara-
ni.
- Ilinniagassarpassuit Ka-
laallit Nunaanni ilinniartitaa-
nermut ilaanngillat, pingaar-
tumillu atorfiit annertuumik
ilinniagaqamissamut piuma-
saqarfiusut inuttalemiartame-
rat ajomakusoorluni, Peder
Elkjær oqarpoq.
Pisariaqartitsineq tamanna
iluarsiiviginiarlugu Nammi-
nersornerullutik Oqartussat
suliniutinik ilinniartitaaner-
mut tunngasunik amerlasuu-
nik allartitsisimapput, kisian-
nili iluarsiiniameq arritsuarar-
suarmik ingerlavoq.
Aammattaaq inuusuttor-
passuit Kalaallit Nunaanni
inunngorsimasut Danmarki-
mi annertuumik ilinniagaqari-
arlutik nuuginnartamerat ilu-
aqutaanngilaq.
Qanorluunniit pisoqassaga-
luarpat ilinniartitaanermut
tunngasunik piffissaq unga-
sinnemsoq eqqarsaatigissal-
lugu pisariaqalersimavoq.
Annikinnerusumik
ilinniartitaanerit
- Kalaallit Nunaanni ilinniar-
titaanernut aningaasaliissu-
taasartut naammannersut?
Naalakkersuinermik suliallit
ilimasaamtaat naapertorlugit
annertumik suliniuteqarnis-
samut atortussatut aningaasat
agguaanneqartarneri allan-
ngortinniarneqarput. Ani-
ngaasaleeqqittoqarnissaalu
pisariaqassappat suliassaqar-
finnit allanit aningaasanik ti-
gusisoqartariaqarpoq.
- Aammattaaq nassuemti-
gisariaqarparput ilinniarfeer-
arpassuami killeqartomjussu-
armik ilinniartoqarfiusuni si-
assamissumik ilinniartitaasar-
nerit akisoorsuummata, Peder
Elkjær oqarpoq.
- Annertuumik iliniagaqar-
titsisalemissaq pisariaqarluin-
narpoq, taamaammallu isu-
maliutersuutigilluartariaqar-
parput ilinniartitaanemut ani-
ngaasaliussat naammannersut
eqqortumillu atomeqamersut.
ASSI TOQQORSIVIMMIT/ARKIVFOTO:KNUD JOSEFSEN