Tíminn - 09.02.1977, Page 11

Miftvikudagur 9. febrúar 1977.
11
10

Miðvikudagur 9. febrúar 1977.
eru starfsstöövar af öllu tagi og
lika verzlanir.
Þaö má lika koma fram hér,
aö viö höfum stundum getaö
veitt lóöaúrlausn þegar Reykja-
vikurborg hefur ekki getaö þaö,
samanber stórmarkaö KRON ú
sinum tima. Þetta gleöur okkur,
og þaö er hluti af metnaöi okkar
i Kópavogi, aö hér risi atvinnu-
fyrirtæki, en viö stundum ekki
neina sérstaka keppni um hylli
fyrirtækja. Þaö er misskilning-
ur. Viö undirbjóöum ekki önnur
sveitarfélög vegna atvinnufyr-
irtækjanna.
Þaö er veriö aö kanna ýmsar
. hliöar þessa máls um þessar
mundir, en ég vil þó benda á, aö
á höfuöborgarsvæöinu rfkir
enginn hrepparigur. Menn í
Reykjavik lita ekki á Hafnfirö-
ing sem mann utan af landi, eöa
útlending, og i Reykjavik er
ekki geröur munur á Kópavogs-
búa og manni ofan úr Breiöholti.
Þetta er þannig séö ein heild,
þótt auövitaö hafi menn hófleg-
an metnaö fyrir sinn bæ, og ég
sem Kópavogsbúi undirstriki
þaö sér á parti.
Iðnkynningin vakti
athvgli
— Augu margra hafa opnazt
fyrir þvi viö iönkynninguna i
Kópavogi á dögunum, aö þaö er
gróskumikiö atvinnulif I Kópa-
vogi. Unga fólkiö vakti glfur-
lega athygli á iþnaöinum i
Kópavogi, og fyrir þaö erum viö
þakklát.
Þaö kemur i ljós aö i bænum
er rekinn fjölbreyttur iönaöur.
Þaö er ekki ástæöa tii þess aö
lýsa honum hér í smáatriöum,
en þetta er m.a. léttur fram-
leiösluiönaöur, sem nýtir vinnu-
kraft heimilanna. Húsmæöur
geta fengiö fullt starf viö hent-
ugan iönaö, eöa hálfs dags störf.
Sama gildir um karla.
1 Kópavogi er fjölbreyttur
iönaöur og meö óliku sniöi viö
þaö sem viö eigum aö venjast,
aö þvi leyti til, aö hinir hefö-
bundnu atvinnuvegir eru ekki
stórir i sniöum. Þó eru um 100
„störf” hér i fiskiönaöi. Alafoss
erhér meö ullariönaö og nokkur
önnur minni fyrirtæki I klæöa-
vöru. Kjötiönaöur er ekki mik-
ill, en þó er Kjötvermeö iönaö-
arstöö i byggingu og vinnur aö
sjálfsögöu úr innlendum hráefn-
um.
Kópavogur er ekki útgeröar-
bær. Þó er höfn hér en hún er
ekki mikiö notuö. Frystihúsiö
hér sækir afla sinn i aörar hafn-
ir. Þó má geta þess, aö margir
telja Skerjafjörö ákjósanlegt
hafnarsvæöi. Einar Benedikts-
son vildi gera þar stóra höfn á
sinum tima, þvi „þaöan var
styttra til Englands” eins og
hann átti aö hafa sagt.
Kópavogskaupstaöur hefur i
hyggjuaö gera þarna góöa smá-
bátahöfn, fyrir lystibáta og trill-
ur. Aörar áætlanir eru ekki á
döfinni i svipinn. Skipasmiöa-
iönaöur er þvi miöur enginn hjá
okkur núna.
Svefnbærinn sem
vaknaði
— Eins og á var minnst i upp-
hafi, þá var Kópavogur einu
sinni aöallega svefnbær. Á
þessu hefur oröiö mikil breyt-
ing, þvi nú er taliö aö i Kópavogi
séu um 2500 „atvinnutækifæri”,
eöa störf, Viö vitum dcki ná-
kvæmlega, hve margir Kópa-
vogsbúar teljast vera „vinn-
— Viö i Kópavogi erum ekki
með nein skipulögö plön til þess
aö „lokka” fyrirtæki til bæjar-
ins, eins og margir telja, en aö
sjálfsögöu reynum viö aö greiöa
fyrir þvi aö iönfyrirtæki setjist
hér aö. Þaö er ekki ódýrara fyr-
ir fyrirtæki aö reisa húsnæöi
fyrir starfsemi sina i Kópavogi
enannars staöar á höfuöborgar-
svæöinu. Þau borga hérsömu og
jafnvel hærri gjöld en þeim er
gert aö greiöa i öörum sveitar-
félögum hér um slóðir.
Ég held aö ástæöan fyrir
þessu sé fyrst og fremst lega
Kópavogs á Stór-Reykjavikur-
svæöinu. Samgöngur eru orönar
þaö góöar, aö þaö skiptir i raun
og veru ekki máli lengur i hvaöa
sveitarfélagi menn stunda at-
vinnu sina. Vegalengdirnar eru
þó orönar mjög miklar. Þaö er
til dæmis ekki neinn smáspölur
aö sækja vinnu ofan úr Breiö-
holti niður i miöbæ Reykjavikur
eöa vestur á Granda. Þá er
styttra aö fara i Kópavog.
Kópavogur er mið-
svæðis
Ef þú dregurhring meö 6 kiló-
metra radius frá félagsheimil-
inu i Kópavogi, þá er innan
þessa sex kilómetra hrings svo
að segja allt höfuöborgarsvæö-
ið. Hann nær upp i Gufunes, Ar-
bæ, Breiðholt, Vatnsenda,
spannar yfir allan Hafnarfjörö,
Garöabæ og nær allt Seltjarnar-
nes, og svo auövitaö gamla bæ-
inn I Reykjavik og reyndar
höfuöborgina eins og hún leggur
Af þessum störf-
Framleiöslusamvinnufélagiö Sam-
virki sf hefur reist hér myndarlegt hús
I nýja hverfinu f Kópavogi. Samvirki sf
mun nú vera stærsta rafverkafyrir-
tæki landsins.
Nýja iönaöar- og viöskiptahverfiö I
austurbænum er óöum aö taka á sig
endanlega mynd. Hérna hafa mörg
stórfyrirtæki setzt aö, og Magnús
taldi, aö um 1000 „störf” fengjust f
þessu nýju hverfi.
Nágrannabæir Reykjavikur
eru stundum nefndir „svefnbæ-
irnir”, þvi aö þangaö koma
menn til aö sofa og til þess aö
bjástra i garöinum á sunnudög-
um, þegar þeir eru ekki i vinn-
unni I Reykjavik, og útsvörin
fara ekki Iþaö aö greiöa hallann
af bæjarútgeröinni, strætis-
vögnunum eöa brunaliöinu. Út-
svörin fara i malbik og rósir.
Kópavogur er svoleiöis bær.
Þar voru ekki nein atvinnutæki,
menn áttu bara heima i Kópa-
vogi og tóku sér stööu i óendan-
legri bilalestinni til Reykjavlk-
ur á morgnana og lika á kvöld-
in, þegar vinnu var lokiö. Nú er
þetta allt breytt. Skyndilega
veröur mönnum þaö ljóst, aö
Kópavogur er ekki lengur
svefnbær, heldur heimili marg-
háttaöra starfsstöðva, þvi iön-
fyrirtæki hafa setzt þar aö, flutt
þangaö, eöa þau hafa veriö
stofnuö til þess aö hafa þar
starfsemi sina.
Ef til vill er þaö of stórt aö
segja aö þaö hafioröiö félagsleg
bylting i Kópavogi, þvi þetta
hefur tekiö áratugi, en mönnum
várö þetta aöeins allt i einu
ljóst, þegar ungmennin I Kópa-
vogi héldu ibnkynningu á dög-
unum, þá vöknuöu menn viö
nýjan draum: þeir voru byrjað-
ir aö vinna suöri Kópavogi lika.
Rætt við
Magnús Bjarnfreðsson
Til þess aö greina lesendum
Timans nokkuö frá starfsemi
fyrirtækja i Kópavogi, hittum
viö aö máli Magnús Bjarnfreös-
son bæjarfulltrúa, en hann á
sæti i bæjarráöi Kópavogs, og
báöum hann aö greina okkur frá
atvinnulifinu I Kópavogi. Magn-
ús varö vel viö erindi okkar og
haföi hann þetta aö segja:
Magnús Bjarnfreösson, bæjarfulltrúi I Kópavogi
Mörg fyrirtækjanna, sem nú eru abbyggja yfir sig I Kópavogi, eru aöeins komin skammt á veg, en þó hefur bygging hverfisins tekiö
skamman tfma.
þeirra, aö byggja, en núna eru
margir búnir aö koma sér upp
myndarlegum húsum. Sum
þessara fýrirtækja voru áöur i
öörum sveitarfélögum.
Þarna er t.d. Trésmiöjan Vib-
irmeö eittstærsta hús á Islandi
aö grunnfleti, og eru þeir þó aö-
eins búnir meö helminginn af
byggingunni, eins og hún er á-
ætluð. önnur eru minni. Þetta
KÓPAVOGUR
SVEFNBÆRINN
SEM VAKNAÐI
sig. Mibbær Kópavogs er þvi
„centrum”, — miöpunktur þess
er viö nefnum Stór-Reykja-
vikursvæöiö hvort sem mönnum
likar þaö betur eöa verr.
Þetta þýöir þaö i raun og
veru, aö þeir sem reka atvinnu-
fyrirtæki eru betur settir i
Kópavogi en viöa annars staöar
á þessu svæöi.
Þetta tel ég vera höfuöskýr-
inguna á þvi hvers vegna at-
vinnufyrirtæki og stórverzlanir
vilja setjast að i Kópavogi. Tvö
fyrirtæki hafa nú fengið lóð und-
ir stórmarkaði i Kópavogi, en
þaö eru KRON og KAUPGARÐ-
UR og þau miöa verzlanir sinar
ekki viö Kópavog einvöröungu
heldur allt þetta svæöi.
Iðnaðarhverfi
— Við i Kópavogi skipulögð-
um stórt iðnaöarhverfi fyrir
nokkrum árum, og menn hófu
þar byggingar áriö 1974. Fjár-
ráð fyrirtækjanna hafa veriö
misjöfn og þaö hefur þvi tekiö
nokkuö langan tima fyrir sum
um er
helmingur
við iðnað
Rætt við
Magnús Bjarnfreðsson,
bæjarfulltrúa, um
atvinnulífið í Kópavogi
andi”, en þaö er þó liklega held-
urlægra hlutfall en viða annars
staöar, þvi aö Kópavogur er enn
barnabær, þar sem stór hluti
ibúanna eru börn og unglingar.
Þó teljum viö, aö nú sé til at-
vinna fyrir 45% af vinnandi fólki
i bænum. Þetta er ekki hátt
hlutfall miöaö viö einangraðar
byggöir, en hátt miöaö viö ná-
grannasveitarfélögin, aö
Reykjavik náttúrlega undan-
skilinni sem miöstöö athafna-
lifsins. Þó er þetta hlutfall mjög
hátt ef þaö er boriö saman viö
eldri tiö i Kópavogi.
Ef atvinnufyrirtæki, sem nú
erveriö aðreisa i Kópavogi, eru
tekin inn i dæmiö, þá þykjumst
við sjá, aö innan fárra ára veröa
komin hér störf fyrir um þaö bil
70% allra vinnandi manna i
bænum.
Þó verður aö gæta þess, aö
þetta þýöir ekki þaö, að 70% af
vinnandi fólki i Kópavogi vinni i
Kópavogi. Þetta blandast. Menn
sækja vinnu i önnur sveitarfélög
eins og ávallt hefur veriö, og i
þeirra staö koma menn úr ná-
grannabyggðunum til vinnu i
Kópavogi. Taliö er, aö um fjórö-
ungur ibúa Kópavogs sæki
vinnu i heimabæinn, hitt eru ut-
anbæjarmenn.
Um þessar mundir er veriö aö
vinna aö itarlegri könnun á
þessu þó er vitaö aö flestir utan-
bæjarmenn, sem vinnu sækja I
Kópavog, koma frá Reykjavik.
Þetta finnst okkur vera býsna
ánægjuleg þróun.
Tekjustofnar og at-
vinna i öðrum byggðar-
lögum
— Hvernig kemur þetta út
fyrir tekjustofna sveitarféiag-
anna? Menn vinna hér, en borga
skatta þar?
• — Hvaö viökemur einstak-
lingunum þá jafnar þetta sig
nokkuö upp, en auðvitaö fær
Kópavogur auknar tekjur af
miklum atvinnurekstri i bæn-
um. Þó mega menn nú ekki
mikla það fyrir sér. Þaö hefur
veriö dýrt aö forvinna landiö
undir iðnaöinn. Gatnagerö, hol-
ræsagerð og fleira hefur kostaö
mikiö fé og er jafnvel orsök
þess, aö annaö hefur verið látiö
sitja á hakanum. Ég þykist
a.m.k. geta fullyrt aö þaö hefði
veriö unnt aö malbika meira i
Kópávogi i ibúöarhverfum, ef
iönaðarhverfiö heföi ekki veriö
látiö sitja fyrir.
Um þetta er þó engin pólitisk
deila i bænum.
1 aöalskipulagi frá árinu 1969
var gert ráö fyrir aö hér risu
iðnaðar- og atvinnufyrirtæki,
sem veitt gætu „störf” sem
næmu tveim þriöju starfandi
manna i bænum. Markiö var
ekki sett hærra en þaö. Þessu
hefur ekki veriö breytt, fyrr en
núna, aö fariö er aö ræöa um aö
fullnægjaþessualveg. Um þetta
hefur aöeins veriö talaö, en ekk-
ert hefur veriö ákveöiö enn.
Aö loknu viötali, ókum viö
með Magnúsi um nýja iðnaðar-
hverfiö. Þar eru þegarmörgstór
og stæöileg hús, og frágangi
lóöa er sums staöar lokiö, aörir
eru skemmra á veg komnir.
Viö spjölluöum um heima og
geima. Vakti Magnús m.a. at-
hygli okkar á þvi, hversu mikil-
vægt þaö'væri að koma upp létt-
urn iönaði i nánd viö fjölmenn
ibúðahverfi. Þar nýttist vinnu-
kraftur, sem ella færi forgörö-
um. Húsmæöur geta fengiö
hlutastarf, eöa fullt starf rétt
viö heimilin, en á þvi er mikill
munur hjá þvi aö þurfa aö sækja
vinnuna langar leiöir.
— Hér gerum viö ráö fyrir
1000 störfum, sagöi Magnús og
ennfremur: — Af öllum störfum
sem unnt er aö fá I Kópavogi
núna er helmingur viö iðnaö.
Þaö þarf ekki nein sérstök
gáfnaljós til þess aö sjá, aö
reginmunur er á skipulagi
Kópavogs og Reykjavikur aö
þessu leyti. Breiöholtiö er skýrt
dæmi um „svefnbæinn”. Þar er
12.000 manna bær — ekkert at-
vinnulif, enga vinnu aö fá nema
niöur i bæ i fjarlægum borgar-
hverfum. En þetta síöasttalda
er annars óviökomandi viötal-
inu viö Magnús Bjarnfreösson,
sem sagöi aöeins frá atvinnulif-
inu I Kópavogi. JG
NÖTIÐ
tAÐBESTA
H
IILOSSI.
Skipholti 35 • Símar:
8-13-50 verzlun • 8-13-51 verkstæði • 8-13-52 skrifstofa
Félagsfundur
Hestamannafélagið Gustur heldur fund i
Hamraborg 1 þann 10. þ.m. kl. 20,30.
Fundarefni: Skógarhólar, Jón Guðmunds-
son, Reykjum.
Tamning. Getum bætt við nokkrum hest-
um.
HOLL
Hvaó er Kretschmer hveitildm?
HveUikím er þýðingarmesti hluti hveitikornsins, sá hluti *em tpnngur
B og E, .1 emlno. eggiahvUuotna,
ZSZLm. ,r, loltþéltum —
®INTERNATIONAL
MULTIFOODS
Fœst í haupfélaginu