Tíminn - 15.02.1977, Blaðsíða 6

'-.víSS
6
Þribjudagur 15. febriiar 1977
Af hverju þessi óánægja?
^ ........ ....................... i ....J
Þaö getur tæpast hafa fariö
fram hjá neinum aö undanförnu
aö i þjóöfélaginu rikir talsverö
óánægja, óþolinmæöi og urgur.
Það er eins og öngþveitis-
mennirnir hafi ekki þurft annaö
en benda i einhverja átt og
hrópa vandlætingarorö. Oöar en
varir hefur þaö veriö á hvers
manns vörum: Spilling hér,
misferli þar, ranglæti hér, svik
þar! Vafalltiö er fólk nú orðiö
varkárara i sleggjudómum en
var um skeið, en forsendur þess
hve hrópyrðin hlutu góöan
hljómgrunn geta ekki veriö aör-
ar en almenn þjóöfélagsleg
óánægja.
Ef tilviller manneskjan alltaf
óánægö aö einhverju leyti. Má
vera aö almúginn urgi ævinlega
eitthvaö undir niðri. En fyrr
má nú vera. Nú er Alþingi út-
hrópaö sem ónytjustofnun og
trúöleikahús, verkalýðshreyf-
ingin kölluö skrifstofustofnun og
forystumenn á öllum sviöum
þjöölifsins vændir um svikráö
og siöleysi.
Winston Churchiil sagöi aö
lýöræöiö væri aö visu vont
stjórnskipulag, en aörar aðferö-
ir væru þó hálfu verri. Og voru
orö aö sönnu. Þótt pólitik sé ef
tii vill vond, þá er einræðið þó
verra. Veldur hver á heldur, en
þótt sjórnmálamenn kunni aö
vera misjafnlega slæmir, þá eru
þeir þó betri en harðstjóri. Það
má vera aö Alþýöusambandið
gæti gert betur, en hvar væri
almenningur staddur ef þess
heföi ekki notiö viö á umliönum
árum?
Sjálf óánægjan breytt-
ist
A árum „viðreisnarstjórnar-
innar” var mikil óánægja meöal
almennings og jókst þegar á
leiö. A fyrsta og ööru ári
Vinstristjórnarinnar virtist
breyting veröa á, en sótti siöan i
sama horfiö aftur. En sjálf
óánægjan haföi breytzt. Fyrr
var krafizt félagslegra úrræöa,
átaka i byggðamálum og sjálf-
stæörar stefnu I utanrikismál-
um og l samskiptum viö erlend
auöfélög. A siöustu árum beinist
óánægjan aö ööru. Nú beinist
sér hans sess l islenzkum stjórn-
málum?
hún aö ofþenslu rikisbáknsins
og skattþunganum: hún lýsir
andúö á framlögum rikisins til
menningarmáia, trygginga og
framkvæmda. Siðast en ekki
sist beinist hún þó aö vonum aö
óðaveröbólgunni og þvi hve
seintstjórnvöldum genguraö ná .
tökum á henni. Þaö sem með
öörum oröum haföi veriö
óánægja frá vinstri er oröiö
hægri sinnuö óánægja. Þar sem
áöur var krafizt hraöari fram-
fara er nú heimtað aöhald og
viðspyrna. Talandi dæmi þessa
eru kröfurnar um herta dóma,
lög og reglu sem svo er kallaö,
og „variö land”.
Það er sannarlega kominn
timi til þess aö menn horfist 1
augu viö þá staöreynd hve mjög
hugarfariö hefur breytzt I iand-
inu aö þessu ieyti. Þetta hafa
öngþveitismennirnir séð og skil-
ið, og þeir hafa lagt sig aila
fram um aö notfæra sér þaö.
Það má ekki mikiö út af bregöa
að hér geti ekki komiö upp Gli-
strup-hugarfar.
Svara með
ósviknu tungutaki
Vinstri menn, félagshyggju-
menn og umbótafólk verða aö
gera sér grein fyrir því hvaðan
stormurinn stendur. Hann
stendur enn, sem löngum fyrr, i
fangið. Og menn veröa aö gera
sér grein fyrir þvi hvernig á aö
standast sveipina. Verstu við-
brögðin væru þau aö neita aö
horfast i augu viö veruleikann.
Ofþensla rikisbáknsins er
áhyggjuefni, en henni veröur
ekki svarað með þvi aö svelta
menningarstofnanir eöa ráðast
af offorsi aö tryggingakerfinu.
Réttarkerfi landsins var löng-
um harla máttlitiö og úreit, og
úrbætur kosta fé, vinnu og
framtak. Skattarnir eru alls
ekki fyrst og fremst of þungir,
heldur er skattakerfið götótt og
aö sumu leyti óréttlátt. Opin-
berar framkvæmdir eru einatt
dýrar og stundum er sjálfsagt
gáleysislega fariö meö fé, en
þær eru, enn sem komiö er,
grundvöllur byggöaþróunar og
þeirrar iönþróunar sem eftir er
sótt og nauösynleg er.
Þaö getur sem sé vel verið aö
Islenzkur „Glistrup” muni tala
máli sem almenningur skilur,
en það verður aö svara honum
fullum hálsi og meb ósviknu
tungutaki. Til þess skortir ekki
röksemdir.
Um þessar mundir eru öng-
þveitismennirnir að þvi er virö-
ist aö leita fyrir sér. Dóms-
málunum hafa þeir glutraö nið-
ur I ofstopa sinum, og eru nú góö
ráö dýr. Ekki kæmi það á óvart
að næst veröi samvinnu-
hreyfingin fyrir ófrægingarher-
ferö og gerð hrið aö land-
búnaðinum einu sinni enn, og
skal þó engu spáö um tilfyndn-
ina.
Þaö sem er einna alvarlegast
við þennan urg i fólki er kæru-
leysið, félagslega deyföin og
hiröuleysiö sem af hlýzt. Ong-
þveitisöflunum veitist létt að
notfæra sér þetta hugarástand
og spila meö fólk i krafti þess
eins og fram hefur komiö.
Stjórnmálaflokkarnir eru sagð-
ir allir eins, stjórnarstofnanir
hver annarri verri, og almanna-
samtökin liðónýt. Hugarfar af
þessu tagi elur af sér háskalega
breytni: Hvaö eru skattsvik,
vinnusvik, smygl, fikniefna-
neyzla og jafnvel önnur afbrot
enn verri ef þetta hugarfar á
rétt á sér? Hér er vegið að sjálf-
um grundvelli samfélagsins, og
þaö sem meira er, hér er vegið
aö þeirri frumforsendu þjóöar
og þjóöernis aö allir tslendingar
eiga samleið og þurfa aö bera
hver annars byröar aö ein-
hverju leyti.
Það sem mestu skiptir
Stjórnvöld, forystumenn og
stofnanir mega ekki undir nein-
um kringumstæöum reyna aö
humma þessa óánægju fram af
sér. Þau veröa aö lita I eigin
barm og grandskoöa hvort þau
bera ekki einhverja ábyrgð á
þvi hvernig komið er.
Abyrgö þeirra er auðvitað
mikil. Þegar reynt er aö gera
sér grein fyrir þvi hvaö valdi
þessari þjóðféiagslegu óánægju
fer ekki hjá þvi aö menn staö-
næmist við óöaveröbólguna.
Hún er þaö vandamál sem lang-
mestu skiptir. Vissulega hefur
árangur náöst nú á siðustu ár-
um, en betur má ef duga skal.
Abyrgö verkalýðsforystunnar
og vinnuveitenda er ekki siður
mikil. Ef til vill er ábyrgö
sjálfrar rikisstjórnarinnar helzt
i þvi fólgin að hún hefur um of
reynt aö sigla milli skers og
báru I staö þess að berja i boröiö
ogknýja sinn vilja fram i þessu
efni. Alla vega veröur þvi ekki
trúað aö stjórnin eigi sér ekki
fastan vilja og ásetning.
Það er vonlaust aö tala um Ur-
bætur I málefnum elli- og ör-
orkulifeyrisþega meöan óða-
veröbólgan hamast. ÞaÖ er
fáránlegt að krefjast þess að
vinnuveitendur sýni hagsýni,
veröieggi vörur hóflega eða aö
verkalýðurinn beiti sanngirni
meðan óðaveröbólgan riöur
húsum. Þaö er út i hött aö ætlast
tilnýtni og sparsemi meöan hún
rítör I landinu. Iönþróun og f jár-
festing veröa aldrei af fullu viti i
þessu ástandi.Félagslegt átak i
húsnæöismálum, sem er lykil-
orö varðandi samfélagsumbæt-
ur á Islandi, nær ekki tilgangi
meöan svo er.
ÞaÖ er stundum á oröi haft aö
tsland sé oröiö láglaúnaland.
Hafa menn hugleitt hversu mik-
iöþað fé er sem verðbólgan lað-
ar tU sin I óþarfafjárfestingar
frá launaumslögum lands-
manna?
Oðaveröbólgan er mál númer
eitt. Arangurinn I slagnum viö
þessa forynju mun ráða þvi
hvert traust almenningur festir
við stjórnkerfi lýöveldisins.
Cató hinn eldri lauk ræðum sfn-
um yfir Rómverjum jafnan á
eina lund og lagöi til aö Karta-
góborg yröi lögö i eyöi. Hann
þóttist sjá aö ella ættu Rómver j-
ar engrar glæstrarframtiðar aö
vænta. óöaverðbólgan er sú
Kartagó sem Islendingar veröa
að leggja aö velli hvað sem það
kostar ef vel á að fara.
ER
KVEIKJAN
í LAGI?
KVEIKJUHLUTIR
i flestar tegundir
bíla og vinnuvéla
frá Bretlandi og
Japan.
NOTIÐ
tAÐBESlA
t
HIiClSSIv--------------
Skipholti 35 • Símar:
8-13-50 verzlun • 8-13-51 verkstæöi • 8-13-52 skrifstofa
16 braut-
skráðir úr
öldunga-
deild
Hinn 29. janúar siöastliöinn fór
fram lokaathöfn haustannar í öld-
ungadeild Menntaskólans viö
Hamrahliö. Þar fengu nemendur
einkunnir slnar og stúdentar voru
skráöir á braut. Raunar hófst
kennsla á vorönn 14. janúar, ann-
irnar skarast þannig smávegis,
prófum I öldungadeild er dreift á
lengri tima en í skólanum sjálfum
og siðan þarf nokkurn tima til
yfirferöar úrlausna og einkunna-
gjafar, þannig aö ekki er unnt aö
ljúka önninni formlega fyrr en I
janúarlok.
Aö þessu sinni voru 14 stúdent-
ar skráöir á braut, en tveir nem-
endur deildarinnar höföu lokiö
prófum nógu snemma til þess aö
geta fylgzt meö nemendum skól-
ans og tekiö viö skirteinum slnum
22. desember. Aöur höföu 109
nemendur lokiö stúdentaprófi frá
deildinni meö þessum 16 til viö-
bótar er f jöldinn þvi kominn upp i
125. Hinir nýju stúdentar skiptast
þannig á kjörsviö:
Félagssviö..............7
Nýmálasviö..............4
Náttúrusviö.............3
Eölissviö...............2
Af stúdentunum eru 10 konur en
6 karlar. Hinn elzti er 52 ára, sá
yngstiþritugur. Hæstar einkunnir
hlaut Elisabet Siguröardóttir, og
er próf hennar hæsta próf, sem
tekið hefur veriö viö skólann á ,
þessu skólaári.
Lögtök
Eftir kröfu tollstjórans i Reykjavik og að
undangengnum úrskurði verða lögtök
látin fara fram án frekari fyrirvara, á
kostnað gjaldenda en ábyrgð rikissjóðs,
að átta dögum liðnum frá birtingu þessar-
ar auglýsingar, fyrir eftirtöldum gjöld-
um:
Aföllnum og ógreiddum skemmtanaskatti og miöa-
gjaldi, svo og söluskatti af skemmtunum, vörugjaldi af
innlendri framleiöslu, timabundnu vörugjalda
v/jan.-sept. 1976 skipulagsgjaldi af nýbyggingum, sölu-
skatti fyrir október, nóvember og desember 1976 svo og
nýálögöum viöbótum viö söluskatt, lesta-, vita- og skoöun-
argjöldum af skipum fyrir áriö 1976, gjaldföllnum þunga-
skatti af disilbifreiöum samkvæmt ökumælum, almenn-
um og sérstökum útfiutningsgjöldum, afiatryggingasjóös-
gjöldum, svo og tryggingaiögjöldum af skipshöfnum
ásamt skráningargjöldum.
Borgarfógetaembættið i Reykjavik,
9. febrúar 1976.
Útboð
Tilboö óskast I aö leggja Vesturbæjaræö 1. áfanga fyrir
Hitaveitu Reykjavlkur.ásamt tilboöum I aö hækka kant-
stein og endurleggja gangstétt á kafla Hringbrautar.
Otboösgögn eru afhent á skrifstofu vorri, Frikirkjuvegi 3,
gegn 10.000.- kr. skilatryggingu.
Tilboðin veröa opnuö á sama staö, þriðjudaginn 15. marz
n.k. kl. 11.00.
INNKAUPASTOFNUN REYKJAVÍKURBORGAR
Fríkirkjuvegi 3 — Sími 25800