Tíminn - 30.04.1977, Qupperneq 10

10
Laugardagur 30. april 1977
Anna Sigríður Björnsdóttir
sýnt
grafík
um
allt
land
til
þess
að
kynna
grafík-
list
Þrátt f yrir annars mik-
inn myndlistaráhuga hér
á landi, var eins og aðeins
fáar útvaldar mynd-
listargreinar ættu upp á
pallborðið hjá þjóðinni:
Olíumálverk uppi á vegg
og myndastyttur úr
kopar. Mjög sjaldgæft
var, að listmálarar sýndu
vatnsliti, teikningar eða
graf ík á sýningum sínum,
öll áherzlan var lögð á
olíumálverkið.
Því skal ekki neitað, að
oliulitir eru sterkur
tjáningarmiðill í mynd-
list, en eigi að síður þá
eru önnur efni áhrifa-
mikil, einkum og sér í lagi
þar sem þjóðirnar hafa
þróað með sér sveitir
manna, sem þeim sinna.
Ein þessara listgreina, sem
ekki áttu upp á pallboröið hjá
almenningi og yfirvöldum, var
grafikin. Við sáum það á stórri
sýningu á Kjarvalsstööum, þar
sem yfirlit var gefiö yfir graf-
Iska vinnu i landinu á þessari
öld, að svo að segja allir mynd-
listarmenn okkar, eða málarar,
hafa gert grafik: fjölfaldaðar
myndir, og hefðu vafalitið gert
fleiri ef áhugi hefði verið fyrir
hendi hjá þjóöinni, og vafalaust
hefðu margir þeirra náð langt i
A sýningunni er viðtækt myndaúrval af verkum frú önnu
Sivrlðar.
Ein listakona, sem lagt hefur i
mikla vinnu til þess að kynna
almenningi grafik, er Anna
Sigriður Björnsdóttir, sem verið
hefur með farandsýningu viöa
um land að undanförnu. Hún
hefur ekki aðeins sýnt myndir
sin?ir i fjölmennari þéttbýlis-
kjörnum, heldur svo að segja
hvar sem er. Var á Hvamms-
tanga um páskana og núna
hangir sýning hennar i Mennta-
skólanum við Hamrahlið, þar
sem ungmenni, grá i gegn af
latinu vetrarins, geta hvilt huga
sinn um stund og dáðst að fag-
urri list.
Við hittum Onnu Sigriði
Björnsdóttur að máliv á
dögunum og inntum hana eftir
kynningarstarfi hennar á grafik
og ýmsu öðru er listina varðar.
Hún hafði þetta að segja, m.a.:
— Kveikjan að þessari
farandsýningu var ef til vill
Fiskur undir steini, sem sýndur
var i sjónvarpinu. Þar var það
gefið til kynna, að ibúar hinna
smærri staða og fjarlægari
hefðu litinn áhuga á menningar-
málum, enda ekki úr miklu að
moða.
Ég hafði um árabil verið
haldin þeirri áráttu að gera
myndir, teikningar, málverk og
grafikmyndir. Atti ég um
þessar mundir talsvert safn af
Grafikmynd eftir önnu Sigriði
Björnsdóttur. Ein þeirra er til-
heyra ferðasýningunni.
þessari listgrein, svo ekki sé
meira sagt.
Anna Sigríður Björnsdóttir
Nú hefur á hinn bóginn orðið á
þessu talsverð breyting. Vatns-
litur á greiðan aðgang að
þjóðinni og er sýndur á
sýningum myndlistarmanna i
vaxandi mæli. Tækni sem
þróazt hefur erlendis, meðan
viö sátum hjá, hefur skotið hér
rótum, en ef til vill hefur sóknin
hjá grafikerum verið öflugust.
Komiö er upp i landinu fjölefli
grafiklistamanna, sem hafa
verið óþreytandi að kynna
almenningi verk sin og vinnu.
Haldnar hafa veriö stórar og
skemmtilegar sýningar, þar
sem einn eða fleiri grafiklista-
menn hafa sýnt verk sin — og
almenningur hefur ekki látið
sitt eftir liggja. Smám saman
hefur þessari listgrein vaxið
fiskur um hrygg, og fullyrða
má, að tekizt hafi að koma á
tengslum milli þjóöarinnar og
hinnar grafisku listar.
Anna Sigríður Björnsdóttir
grafikmyndum, sem i raun og
veru lágu aðeins niðri i skúffu,
engum til gleði eða gagns.
Auðvitað hafði ég tekið þátt i
ýmsum samsýningum grafik-
listamanna, sem sent höfðu
sýningar til útlanda og einnig
hér heima. Einkum virtust það
þó erlendir menn, sem fengu
þessar myndir, sem flestar
hurfu i fjöldann.
Þegar svo athygli var vakin á
þröngum kosti landsmanna á
list og menningarefni, þá ákvað
ég að setja saman sýningu, sem
farið gæti bæ úr bæ. Valdi ég til
þess 39 grafikmyndir, enn-
fremur plötur og dálitla
lesningu, sem kynnti almenn-
ingi hvernig grafikmyndir
verða til, ef þetta mætti verða til
þess að efla áhuga manna i
strjálbýlinu fyrir myndlist og þá
grafik um leiö.
Grafík um landið
— Fyrsta sýningin var svo
haldin i Keflavik. Hún var vel
sótt. Næst var sýningin send upp
á Akranes og svo til Grinda-
vikur, sem svo óvænt hafði
komið i sviðsljósið.
Þar voru sýningargestir 151,
eða um 9% afibúum staöarins,
sem verður að teljast góð þátt-
taka, a.m.k. ef borið er saman
við fjölda sýningargesta á
myndlistarsýningum i höfuð-
borginni. Ég stóð sjálf fyrir
þessum sýningum.
Þar næst skrifaði ég ýmsum
sveitarfélögum, sem höfðu
menningarmál á stefnuskrá
sinni, svo og skólum, menn-
ingarnefndum og félaga-
samtökum, og bauð þeim að
lána þeim sýninguna, sem búið
var haganlega um til ferðalaga.
Var gert ráð fyrir, aö þeir
fengju hana senda, settu hana
upp, eftir ákveðnum reglum og
sendu hana svo til baka eftir
hæfilegan tima.
Þessu var vel tekið, og fór
sýningin viða og sums staöar
var mér boðið að koma og vera
viðstödd sýningarnar, þar sem
fólk í listum
eg skýröi vinnu grafiklista-
manna, myndefnið og fleira.
Þarna kynntist ég mörgu
ágætu fólki, en of langt mál yrði
að greina frá þvi öllu. Einna
minnisstæöast verður mér þó
ferð út i Grimsey i nóvember i
hitteöfyrra, en þá var haldin
þar hátið á afmælisdegi William
Fiske, en hann var velgerðar-
maður Grimseyinga.
Siðan lá leið sýningarinnar til
Akraness, Bolungarvikur, Þing-
eyrar, Suðureyrar, Selfoss,
Akureyrar, Tálknafjaröar,
Bildudals, Flateyrar, Greni-
vikur, Húsavikur, Hriseyjar og
guð veit hvaö. Lika fór hún um
Austfirði og eftir að hafa verið á
Hvammstanga, fer hún til
Borgarfjarðar eystri.
Sýningin hefur yfirleitt verið
vel sótt og stundum hefur helm-
ingur ibúa á staðnum komið,
t.d. á Tálknafirði, og þúsundir
manna hafa ritað nafn sitt i sér-
staka gestabók, sem sýningunni
fylgir.
Ég held að sýningunni hafi
yfirleitt verið vel tekið. Mér
voru send þakkarbréf, og mér
er kunnugt um að ýmsir lögðu
talsvert á sig til þess að komast
á sýninguna, lögðu frá sér
flatningshnifinn i miöri önn,
tóku sér fri frá störfum til þess
að skoða þessar myndir, og það
gleður mann auðvitað.
Tóku sér fri frá vinnu til
að sjá grafík
Mjög athyglisvert er aö sjá
viðbrögð manna við mynd-
listarverkum. Sumir koma af
forvitni, aðrir af áhuga. Eflaust
finnst mörgum þessar myndir
ljótar, og skiptir þá ekki máli
hvort þær mega teljast mynd-
rænar, eða eru i svokölluðu
abstraktformi. Svo viröist sem
það sé stemningin i myndunum,
sem mest hefur að segja, en
allavega er það hollt hverjum
listamanni að hitta sumt af þvi
fólki, sem ég hefi hitt og heyrt
láta skoðanir sinar i ljósi á ein-
lægan hátt.
1 höfuðstaðnum er viðhorf
manna oft á tiðum mótaö af
gagnrýnendum, sem koma
fram i fjölmiðlum til leiðsagnar.
Viðhorfiö mótast þar yfirleitt
ekki á sýningunum heldur miklu
fremur i fjölmiðlunum — og er
það verr.
Menningaráhugi sízt
minni úti á landi
Ef málin eru skoðuð i ró og
næði og þvi velt fyrir sér, hvort
menningaráhugi sé minni i
strálbýli en i þéttbýli, verður
það varla sagt. Gott dæmi um
þetta er samsýning sem
gagnrýnendur blaða gengust
fyrir að Kjarvalsstöðum i
desember I fyrra. Þetta er ef til
vill skásta samsýning, sem
haldin hefur verið hér á landi
lengi.
Sýningin var rækilega kynnt i
fjölmiðlum og stórmenni var
viöstatt opnun sýningarinnar.
Þrátt fyrir allt, þá var aðsókn
listunnenda að þessari sýningu
mjög dræm. Fystu dagana eftir
opnun sýningarinnar var fjöldi
gesta viðlika mikill og á hljóö-
látri grafiksýningu norður á
Raufarhöfn, sem aðeins var
opin i tvo daga. Hvað segja
menn svo um „menningaráhug-
ann” úti á lándi? sagöi Anna
Sigriður Björnsdóttir að lokum.
Jónas Guðmundsson
Færð á vegum batnar á Norðaustur- og Austurlandi
gébé Reykjavik — Veðrið hefur
gengið niður á Noröaustur- og
Austurlandi, en mjög mikill snjór
er á fjallvegum öllum. — Færö fer
óöum batnandi á þessum stöðum
og viða er veriðaö ryöja heiðar og
Sveit
óska eftir að koma 12
og 14 ára drengjum á
góð sveitaheimili. Sími
(91) 8-57-88.
skörð, sagði Hjörleifur ólafsson
hjá vegaeftirlitinu I gær, og gaf
Timanum eftirfarandi upplýsing-
ar:
A miðvikudag var Lónsheiöi
rudd og opnuð og er þvi fært aust-
ur á Eskifjörð og til Egilsstaöa. 1
gærmorgun var hafizt handa um
að ryðja Oddsskarð, en ekki er
ljóst hvenær þvi verki lýkur.
Fjaröarheiði er aöeins fær snjó-
bilum, en vlðast er fært um Hér-
að, næst Egilsstöðum.
Allt Suöurlandsundirlendið er
vel fært, svo og um Bprgarfjörð
og Snæfellsnes. Vegurinn hefur
heldur þyngzt vestur i Reykhóla-
sveit um Svinadal og fyrir Gils-
fjörö, en fært er fyrir stærri bif-
reiöar i nágrenni Patreksfjarðar.
Fært er milli Flateyrar og Þing-
eyrar, og á Breiöadalsheiði hófst
mokstur I gær. Vegurinn milli
Isafjarðar og Bolungarvikur er
ágætur, og eins inn i Súðavik.
Snjólaust var á Holtavörðuheiöi
og ágæt færö aö Drangsnesi og
sömu sögu er aö segja um allt
vestanvert Norðurland og Skaga-
fjörðinn. 1 gær var byrjað að
ryöja veginn milli Fljóta og Siglu-
fjarðar. Nokkur snjóþæfö mun
hafa verið á öxnadalsheiöi, og er
ætlunin aö ryðja hana I dag.
í gær var vegurinn frá Akureyri
til Dalvikur hreinsaður, en mikill
skafrenningur hefur verið austan
Akureyrar og vegir litt eöa ekki
færir. Byrjað verður á að ryðja
Ólafsfjaröarmúla strax og færi
gefst, en I dag veröur vegurinn
frá Akureyri til Húsavikur rudd-
ur. Vegna náttúruhamfara i Mý-
vatnssveit, hafa vegir þar veriö
ruddir og þeim haldið opnum.
Það mun vera fært jeppum og
stórum bilum frá Húsavik fyrir
Tjörnes og fært til Raufarhafnar.
A norðaustur-horni landsins, eru
allar heiöar ófærar, en jeppafæri
er og fært fyrir stærri bila með
sjónum.
Aiigiýsid í Tímanum