Mánudagsblaðið - 23.06.1969, Blaðsíða 4

4
Mánudagsblaðið
Mánudagur 23. júní 1969
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Agnar Bogason.
Símar ritstjórnar: 13496 og 13975. Auglýsingasími: 13496.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
Flugmenn skaðabófaskyldir -
Villikatta-verkfall
Þegar þetta er ritað á ríkisstjórnin í illvígum deilum við flug-
menn, vegna „veikinda“-verkfalls þeirra, sem boðað var til.
Ingólfur Jónsson, samgöngumálaráðherra, hefur tilkynnt að-
ilum, að ekki dugi minna en það, að þeir hverfi frá ákvörðun
sinni um að neita að fljúga, ella muni koma til enn alvarlegri
ráðstafana. I gær, föstudag, voru enn engar fréttir um við-
brögð flugmanna, sem svo válega hafa brotið allar reglur og
þykjast nú geta storkað öllu yfirvaldi og neytt þjóðina og rík-
isstjórn, forseta og löggjafarvaldið til samninga.
Hér er um það eitt að ræða að stéttarfélag hefur tekið öll
ráð í sínar hendur, kostað þjóðfélagið stórfé og skaðað álit
hennar í augum fjölda þjóða. Svo langt er gengið, að fatafyrir-
tæki í Reykjavík auglýsir í háði varðandi þetta verkfall og
spottar flugmenn fyrir hinar óheyrilegu aðgerðir.
Hér er raunverulega um ekki annað að ræða, en uppreisn
gegn ríkjandi valdi og lögum. Það skiptir engu máli, hvort
um lágtekjufólk eða auðugar stéttir að ræða. Gerðin er hin
sama og fordæmið óbreytt. Ef við ætlum að komast á stig
stjálfstæðrar þjóðar, verðum við að gera okkur Ijóst, að i
óefni stefnir ef flokkur manna eða stétt getur ógnað og hótað
ríkisstjórn og þjóðfélagi algerri vinnustöðvun, jafnvel þótt
sjálfur forsetinn hafi ákveðið aðra lausn deilumála.
Ef flugmenn eða aðrar einstakar stéttir ætla sér, í skjóli
ímyndaðs atvinnuframboðs erlendis frá, að hlaupa úr störf-
um hér heima, þá verður að tryggja það í allri framtið, að
fyrir slíkar ráðagerðir sé tekið að fullu og öllu.
Hér er ekki um hótun að ræða heldur hitt, að þjóðfélagið
sjálft verður að tryggja sig gagnvart því, að einstakar stéttir
setji því afarkosti.
Mjálm flugmanna um lág laun, og samanburður þeirra við
erlenda starfsbræður, fær engan hljómgrunn hjá íslenzku
þjóðinni. Þeir hafa nú, þótt þeir drattist til vinnu, skapað okkur
milljónatap, skapað vantraust á þau félög, sem þeir vinna
fyrir og orðið háðung í augum erlendra.
Og ríkisstjórn íslands og viðkomandi félög munu vissulega
láta til skarar skríða og gera þessum flugmönnum þá skyldu
að greiða að fullu þann skaða sem þeir þegar hafa valdið.
Auglýsing um skoðun bifreiða
í lögsagnarumdæmi
Kefíavíkurflugvallar
Samkvæmt umferðarlögum tilkynnist, að aðalskoð-
un bifreiða fer fram 23., 24., 25., 26. og 27 júní n.k.
Bifreiðaskoðunin fer fram við lögreglustöðina ofan-
greinda daga frá kl. 10 — 12 og 13 — 16,30.
Við skoðun skal bifreiðaskattur greiddur og sýnd
skulu skilríki fyrir lögboðinni vátryggingu og öku-
skírteini lögð fram, svo og ljósastillingarvottorð.
Vanræki einhver að færa bifreið til skoðunar á áður
auglýstum tíma verður hann látinn sæta ábyrgð
skv. umferðarlögum og bifreiðin tekin úr umferð,
hvar sem til hennar næst.
Geti bifreiðaeigandi eða umráðamaður bifreiðar
ekki fært hana til skoðunar á áður auglýstum tíma.
ber honum að tilkynna mér það bréflega.
Athuga ber, að þeir er hafa útvarpstæki í bifreiðum
sínum skulu hafa greitt afnotagjald þeirra, er skoð-
un fer fram.
t>etta tilkynnist öllum er hlut eiga að máli.
Lögreglustjórinn á Keflavíkurjlugvelli,
16. júní 1969.
Bjöm Ingvarsson.
í RAPIMEÐ RITSTJORANUM
Reiðmenn, hestar, reiðver, útlit — Gömlu sjentilmenn-
irnir — Pilipínó-fslendingarnir og stúlkurnar áköfu —
Slæptar morgunkonur á 17. ári — Flugfreyjur, útlit og
snyrting — Stanzað við Loftleiðir — Til eftirbreytni —
í morgunheimsókn —
Á þjóðvegunum þessa dagana
má sjá mikið af hestamönnum,
þessa ágætu sportdýrkendur,
sem halda við siðum feðranna,
taka hross s/n og hnakk, slá við
beizli og ríða síðan beint af aug
um út í náttúruna. En hestar
eru, eins og menn, misjafnir að
gæðum, misjafnlega hirtir og
reiðmennskan af ýmsum gæð-
um. En hér er ekki ætlunin að
fara inn á þá sálma.
í vikunni brá ég mér á Þjóð-
minjasafnið, þennan gamla veld
isstól forsetans okkar, og skoð-
aði þar m.a. gömul reiðtygi, og
ýmislegt annað, sem gaman er
að skoða. Það var sko aldeilis
munur á gömlu hestakörlunum
og þeim sem nú prýða sportið.
Þá voru efnaðri menn og konur
og hrossabúnaður þeirra ein
hreinasta skrautsmíð, ekki bara
enskir hnakkar slitnir og venju-
Ieg. leðurbeizli. — Þeir, í
gamla daga, ekki alls fyrir
löngu, kunnu að búa sig á hest
og búa hesta sína. Á Þjóðminja-
safninu eru enn til minjar þeirra
tíma. Gömlu hnakkarnir, djúpir
og vandaðir, söðulklæði, reiðar
fagurlega skreyttir, svo fagur-
Iega, að fáir menn, sem sitja
hesta í dag, myndu trúa, ef ekki
væri sönnun til, á svörtu og
hvítu í sölum safnsins, í kjallar-
anum. Svipur voru miklar og
skrautlegar, sumir hefðarmenn
t.d. Grímur Thomsen á Bessa-
stöðum, riðu við gyllta spora í
Ieðurstígvélum hnéháum. Reiði
kvensöðlana var allur útflúrað-
ur í látinu og á blöðkurnar
voru oft fagurlega gerðar mynd-
ir, fangamark eigenda o. s. frv.
Prúðmennska og glæsimennska
var kjörorðið allt frá fornöld,
meðal efnamanna og höfðingja,
en alþýðan reið á þófa, eða í
gæruskinni og þótd ómerki-
legt. Lag gömlu hnakkanna var
sýnilega hentugra en enska lag-
ið nú, minnir nokkuð á kósakka-
hnakka eða svokallaða western
saddles, (cowboyhnakka) enda
má heita að báðir aðilar hafi
bókstaflega búið í hnökkunum.
Prúðmennska og glæsibragur að
sið heldri manna í þá daga tíðk-
ast ekki lengur, þótt undirstrika
megi, að nú eru menn miklu
betur búnir á hestum en fyrir
nokkrum árum, þegar „rétta"-
menningin var í algleymingi og
enginn þóttist hestfær nema full
ur og útataður í réttarleðjunni.
Blóðugt nef og brotnar tennur
þóttu, síðari árin, vera vottur
þess, að menn höfðu „riðið í
rettir' og heilsað hressilega upp
á náungann.
Hestamenn í dag eru all-flest-
ir prúðmenni, en innan um má
finna dóna og hnakkróna, sem
valda þessu göfuga sporti
skömm og hneisu, Ieiðindum og
vansa. Hestamannafélög lands-
ins ættu vissulega að brýna fyr-
ir mönnum sínum að ekkert ó-
prýðir þetta sport eins mikið og
ofdrykkja og sóðaskapur.
★
Ef menn eru snemmindis á
ferð á helgarmorgnum getur oft
að líta hópa af flóttalegum og
útpískuðum Filipinomönnum í
einkennisbúningi bandaríska
flotans. Þetta eru litlir menn,
oft veikbyggðir, og óskaplega
þreytulegir. Og í kjölfar þessara
verndara okkar má oftast sjá
siglandi íslenzkar valkyrjur á
15—17 ára aldrinum. Þessar
ungu hjartagóðu stúlkur hafa
tekið að sér það göfuga hlut-
verk, að sinna þesum einmana
Filipínóum, sem nú eru langt
burm frá sólríkri Wakiki-
ströndu í rosanáttúru íslands.
Enginn skyldi átelja litlu stúlk-
urnar fyrir manngæzkuna, en sá
er bara gallinn, að þær virðast
svona snémma morguns, ekki
vera upp á sitt bezta. Margar
eru rauðeygar, aðrar þrútnar og
fötin krumpin, auk þess, sem
þær hafa oft á sér það kæru-
leysisbragð og kergju, sem einna
helzt minnir á fullkomna upp-
gjöf. Það var tekið eftir því,
þegar herinn kom aftur að loknu
stríði, um 1951, gripu gömlu
afdönkuðu stríðsmeyjarnar hart
og títt við, settu á sig stríðs-
málningu, fóru í beztu fötin og
hófu aftur sína gömlu iðju frá
stríðsárunum. Þetta var allt skilj
anlegt og sjálfsbjargarviðleitni
þeirra var, að vissu Ieyti, aðdá-
unarverð.
Og nú er ný generasjón tekin
við, fallegri, stæltari og sýnilega
öllu harðskeyttari við drykkju
og ástir en mæður þeirra. Þann-
ig þróast og þroskast þjóðin,
sýnir sig á framfaraleið, enda
betur alin og öllu betur undir-
búin til að sinna þessari atvinnu
sinni.
Það er ekki ónýtt að skoða
þessar litlu tátur í gervileður-
stígvélunum sínum, sitja i
hnöppum á Umferðarmiðstöð-
inni á þessum morgnum,
þreyttar en sælar og þó með
nokkru hryggðarbragði. Og, jafn
vel harðgeðja blaðamenn tárast,
þegar þær benda litlu putunum
sínum á eftir litlu Filipínóun-
um sínum sem eru að hverfa
inn í Keflavíkurrúturnar, og
segja: Þarna fór minn — þarna
fór minn, og tárin flytja augna-
skuggana í stríðum straumum
eftir rjóðum kinnunum.
Og á Fæðing'ardeildinni hvíla
sumar þeirra og opna augun
brosandi þegar „hjúkkan" kem-
ur brosandi með litlu gulu af-
kvæmin: Filipínó-Íslendingana;
framtíð okkar og von um betra
fólk, víðsýnari fslendinga og
bjartara líf.
★
Það var einu sinni sagt, að
Loftleiðavél hefði lent á réttum
tíma og þá hafi brugðið svo
við, að enginn starfsmaður mót-
tökudeildarinnar hafi verið á
vakt. Svo óvænt þótti þessi ný-
lunda. En þetta var gamanmál.
Loftleiðahótelið er friðsæll
og rólegur staður að morgni
dags, Jónas aðalbarstjóri í Vík-
ingasalnum er þá kominn í koju,
glasaglaumi næturinnar er lok-
ið og nú sjást aðeins prúðbúnir
þjónar með stýrur í augum,
kaffiilmur og bacon-lykt fylla
þá matsali. Og utan byggingar-
innar renna leigubílar í garð.
Eg hefi oft velt því fyrir mér
hvernig íslenzka flugfreyjan get
ur litið svo vel út á þessum tíma
sólarhringsins. Það hlýtur að
vera hetjudáð. Þessar laglegu og
spengilegu stúlkur hoppa bros-
andi og kátar úr bílunum í ein-
kennisbúningi sínum með bát-
ana á kollinum og hvítu slæð-
una til skjóls. Mörg ungpían
gæti mikið lært af þesum stúlk-
um, því of margar stúlkur telja
það sjálfsagt, að snyrta sig ekki
fyrr en liðið er á daginn, kær-
ustum og eiginmönnum til sárra
vonbrigða. Konan er fyrst og
síðast skrautvera, sem ber sú
skylda gagnvart sjálfri sér og
karldýrinu að vera alltaf upp á
sitt bezta. Því miður virðist hér
oft þurfa ball eða cocktailpartý,
heimsóknir vina eða bíóferð til
þess að hin almenna kona komi
nálægt almennum snyrtigræj-
um. í mjólkurbúðum og matar-
kaupum mæta þær hiklaust með
pinnana sína og gormana, í hár-
inu, ómálaðar og — fussum
svei — berfættar, kjagandi með
innkaupatöskur, úfnar og úrill-
ar. Þetta er ósköp raunaleg stað-
reynd, og vissulega eru til und-
antekningar. Þessi skrautlegi
þarfindagripur karlmannsins má
vara sig á þessu kæruleysi. Menn
eru seinþreyttir en svo kemur að
þeir gefast upp. Karlmenn, flest
ir, eru svo gerðir, að þeir vilja
ALLTAF hafa konurnar upp á
sitt bezta, jafnvel í eldhúsinu.
En séu þesar kröfur hundsaðat,
þá má vera, að þeir missi þolin-
mæðina og fari að svipast í
kringum sig, og það lendir oft
í hreinlega óþörfum ófarnaði.
En til eru undantekningar, sem
betur fer.
Eg heimsótti um daginn, kl.
11 f.h. ung hjón. Eg hafði með
mér ómerkilegan brennivíns-
dreitil, sem mér hafði yfirsézt
kvöldið áður og ætlaði að snýkja
kaffisopa, svona til málamynda.
Og sjá, — frúin kom til dyra,
og þvílík sjón. Þótt hún væri
með afþurrkunarleppinn í hönd
unurn, var enginn vinnukonu-
bragur á henni. Fallegar vel
sniðnar síðbuxur, svunta smá,
hvít peysa, greitt hár og vel
snyrt andlit, ijómandi af lífs-
gleði, jafnvel þótt krakkakvik-
indið hennar öskraði af hreinni
mannvonsku og dónaskap. Og
maðurinn liennar, sama snyrti-
mennið, sitjandi við símann í
heimafötum, peysu og jakka og
á ilskóm. Eftir nokkra heiðrún-
Framhald á 5. síðu.