Mánudagsblaðið - 14.07.1969, Blaðsíða 4

4
Mánudagsblaðið
Mánudagur 14. júlí 1969
BlaÁ fynr alla
Ritstjóri og ábyrgSarmaSur: Agnar Bogason.
Simar ritstjórnar: 13496 og 13975. Auglýsingasími: 13496.
PrentsmiSja ÞjóSviljans.
Togaraútgerðin styrkist
Það er gleðilegt, að útgerðarráð Reykjavíkur hefur nú lagt
fram álitsgerð varðandi framtíð togaraútgerðar og mælir ein-
dregið með kaupum á a.m.k. sex skuttogurum en af þeim
verða fjórir gerðir út frá höfuðstaðnum. Einnig er lögð áherzla
á að ekki megi þar nema staðar en festa kaup á enn fleiri
slíkum togurum, sem leggja upp afla sinn hér og skapa þannig
nóga vinnu í frystihúsunum, auk verðmætasköpunar.
Á „síldarárunum11 lá öll togaraútgerð að mestu niðri. Henni
var ekki sinnt en öll áherzla lögð á skyndigróða síidveiðanna.
Það óeðli er nú um garð gengið og opnast nú tækifæri til að
nýta annan afla úr sjó og skapa þannig eðilegt og haldbært
ástand í þessum málum.
Bæjarútgerðin svonefnda lá í öldudal meðan síldveiðarnar
voru sem mestar og var hinn mesti ólestur á öllum rekstri.
Á togara réðust að vísu ágætir menn en innan um var hálf-
ónýtt rusl, sem beinlínis var dregið um borð meira og minna
meðvitundarlaust. Þótt góðir væru skipstjórar vannst öil
vinna illa, umgangur á skipunum var öllum hellum neðar og
tap og skemmdir eins miklar og verið gátu og oft með ólík-
índum.
Nú má vænta, að breytingar séu í aðsigi. Sjómenn sjá fram
á að síldin er ekki eini nytjafiskurinn í sjónum og vel má lifa
á öðrum afla. Nú verður togaraútgerðarmönnum kleift að ráða
dugmikinn mannskap á skip sín í stað þess að standa i stað
með ónytjunga og úrkastslýð, sem nauðsyn krafði að ráðinn
væri, meðan hver almennilegur sjómaður réðst á síldarskipin.
Það er sannarlega tími til kominn, að togaraútgerð skipi
þann sess sem hún verðskuldar í íslenzka flotanum. Síldin er
góð, en eins og sannaðist er hún alls ekki einhlít og þó þakka
megi henni góðan skilding, þá má, á vissan hátt kenna henni
mikla bölvun og ringulreið í þjóðfélaginu almennt. Væntanlega
nota útgerðarmenn sér þau tækifæri, sem nú hafa skapazt
og'lengÍffKia'fa BýVnúfWðR-'Bað^r^fehgir***' »*•»«*»* «-»'»* -'■*-*
Á rápi með rítstjóranum
Bankamenn
Framhald af 1. síðu.
Gagnrýni og „lenzka“
„Það er „lenzka”, að álíta, að
sé einhver gagnrjndur, þá þjði það
að gagnrjnandi sé mótfallinn mann
inum í heild. Þetta er fjarstæða.
Menn þeir, sem flokkarnir ráða í
slíkar stöður, eru eflaust ágœtir
menn. En bankastjórastaða er ekki
sú sama og verkstjórar eða verzlun-
arstjórar skipa. Bankastjórar hafa
ekki einungis fjárhagslegt líf
manna í hendi sér, heldur og
stjórna þeir oft miklu af fjármálum
þjóðarinnar og þ.á.m. afkomu henn
ar á því sviði.
Vandi
Reynsla og þekking verða ekki
keypt. Það tekur áratugi að Ixra
og þekkja vefi fjármála. Ábyrgð
þeirra er að vega og meta, ekki að-
eins aðstceður þeirra, sem und'vr þá
þurfa að sœkja, heldur og beitt
heildarinnar og banka síns. Þetta er
geysilega vandasamt starf í eðli
sínu og nauðsyn að kunna þar ött
skil, en ekki að vera að fikra sig
áfram.
Réttlæti
Þess vegna finst okkur, að nú sé
tœkifœri að sjna eitthvað réttlceti,
ekki aðeins gagnvart bankastarfs-
mönnum sjálfum, sem þykir súrt í
brotið, heldur og gagnvart þeirri
ábyrgð, sem stöðum þesum fylgir.
Flokkarnir munu eflaust halda á-
fram umsömdum rétti til að skipa
eigin mönnum í þcer bankastjóra-
stöður se mhver flokkur fœr hverju
sinni. En því ekki að leita innan
vebanda sinna til þeirra manna,
sem reynsluna hafa, starfsmanna er
sýnt hafa hæfni og skilning á þess-
um málum? Þetta er ekki aðeins
réttmæt krafa bankamanna sjálfra,
heldur er það krafa alls almennings,
að skipan i þessu veigamiklu störf,
sé gerð af skynsamiskröfum, en
ekki til þess eins að hygla dyggum
flokksmanni, eða háttsettum emb-
acttismanni, sem ekki má Jcckka
í tignarstöðu" í þjóðfélaginu.
Virðin
Ef þessi aðferð yrði nú upp tek-
in myndi það skapa viðkomandi
flokki virðingu, sýna, að hann vceri
þess megnugur að horfast í augu
við verkefnið, eins og það er í
rauninni. en ekki glœsiembœtti skip
að gceðingi, sem er settur í lceri hjá
þeim, um langan tíma, sem hann
á að stjórna. Það er engri rýrð kast
að á nokkurn mann, og sízt núver-
andi bankastjóra, þótt yfirmenn
bankanna okkar, séu valdb úr röð-
um ,professional" bankamanna,
sem til þessa hafa, fremur en ekki,
verið algjörlega hunzaðir í þessum
efnum.
Lélegt og Ijótt, bæði að innan og utan — Síldardósir und-
antekning — Þörf á miklum umbótum — Svik og kæru-
leysi? — Pappaumbúðir til fyrirmyndar — Hestamanna-
mótið á Skógarhólum — Mikil framför — Leiðindablettur
— Ágætt lögreglustarf — Snyrtimennska í Valhöll —
Mikið er nú rætt um iðn-
þróun, útflutning og aukina
fjölbreyttni i íslenzkum iðn-
aði og er það vel. Er mikið um
það rætt, að innan skamms
verði nálega hver framleiðslu-
varningur á íslandi hæfur til
útflutnings og samkeppnis-
hæfur á mörkuðum þar. Vera
má, að svo sé um suma vöru.
en ekki tel ég mikla von um
það í sambandi við niðursuðu-
vaminginn okkar þ.e. kjöt-
vöru ýmsa. Fer þar tvennt
saman, oftast óvandað inni-
hald dósanma, hráslagalegur
frágangur og beinlínis vöru-
svik, og svo hitt, hinn frá-
munalega ósmekklegi umbúða
pappír, sem „skreytir“ dósirn-
ar. Hrein undantekning er
leiðlsan og má vera ein eða
lenðslan og má vera ein eða
tvær aðrar tegundir.
Ég kom í matvörubúð um
daginn. Þar voru ýmsar niður-
suðuvörur bæði erlendar og
innlendar. Þar er mikill mun-
ur og mestj hryllingur að sjá
sumar íslenzku niðursuðudós-
irnar. Vera má, að íslenzku
framleiðendumir ætla sér að
segja eins og biblían, að það
sé innihaldið em ekki útlitið
sem máli skipti. Biblían átti
að visu ekki við inmmatinn,
en meiningin er sú sama. En
gallinn er bara sá, að hvort-
tveggja er svikið, svo og hitt,
að guð og aðrar himnaverur
gátu séð innihaldið en það get-
um við dauðlegir menn ekki
nema bregða dósahnífnum
okkar.
Litavalið er í senn illa val-
ið, dauft og óaðlaðandi, illa
prentað og ósköp fátæklega
gefið til kynna um innihaldið-
Minnir „textinn" oftast nær
á matseðil á sveitahótelum.
þar sem einfaldiega er sagt
t. d. „kjötkássa“, „súpa“, en
gesturinn síðan Iátinn bíða i
ofvæni þess sem fram er reitt.
Á einni dósinni stóð ekki ann-
að orð en ,,GuIas“, annarri
„búðingur" osfrv. en samt er
það útlitiði sjálft, sem er eink-
ar fráhrindandi, borið saman
við erlenda vöm.
1 öllum löndum, sem fást
við slíka framleiðslu, hvort
heldur í pökkum eða dósum,
er keppst við að gera varning-
inn, ekki aðeins gæði hans,
heldur útlit sem bezt úr garði-
Hér er gamli þumbaraháttur-
inn enn of mikils ráðandi í
þessum efnum. Þó má taka
fram, að öðm máli skiptir um
pappaumbúðavörana, sem
pökkuð er hér. Er mér for-
talið, að Kassagerð Reykjavík-
ur sjái um gerð og framleiðslu
slíkra pakka enda er þar um
frábæra vinnu að ræða og sam
bærilega við það bezta erlendis
frá.
Islenzkir iðnrekendur hafa
nú mikinn viðbúnað á öllum
sviðum; það, sem oftast hefur
vakið ugg almennings í sam-
bandi við útflutningsiðnað em
hversu óvandaðar sumar vör-
umar em, og hið algjöra kæm-
leysi framléiðenda. Kemur
þetta einna bezt fram í kjöt-
niðursuðunni, sem engan á
sinn líkan í þessum efnum.
Svik við erlenda viðskiptavini
f þessum efnum gætu eyði-
lagt með öllu vonir þær, sem
vera mætti, að annars rætt-
ust.
□
Hestamenn héldu mót mikið
að Skógarhólum á Þingvöllum
austur um síðustu helgi. Mót-
ið var bæði þeim og hestunum
til sóma. Jafnvel veðrið hljóp
undir bagga. Ég reið austur
á boðshestum, aðfaranótt laug-
ardags, í tveggja stiga hita og
norðanbáli, hafði reyndar ekki
annað uppúr krafsinu en kvef
og harðspermr. Mótið sjálft
var með kurteisari mótum sem
þama hafa verið haldin. Ýms-
ir vom hýrir af víni, eins og
gerist, en það vom ekki hesta-
metnn, heldur aðkomufólk, þó
mest unglingamir, þessi pest
allra útisamkoma- Keppnirnar
fóra víst allar vel fram, en
smekkleysa af hálfu „þuls“
eins, sem hafði microfón í fór-
um sér, kom óþægilega við
gesti. Tveir eða þrír hesta-
menn, ríðandi, slæddust inn á
keppnisbraut, em þá hrópaði
„þulurinn" eitthvað á þessa
leið: „Þið erað fullir, burt
með ykkur af brautinni". Fjar
lægja hefði mátt menn þessa
á annan og smekklegri hátt,
þótt fullir væm, enda heyra
svona siðir til „réttamennsk-
unni“ i gamla daga.
I Valhöll var mikið um
dýrðir, bílaumferð einhver sú
mesta, sem ég hefl séð, og var
ekki annað hægt en dást að.
hve lipurlega lögreglunni tókst
að greiða úr þeirri flækju.
sem þar var að skapast. Lög-
reglan eystra, sem er héðan úr
Reykjavík, á lof eitt skflið
fyrir framkomu sína, ákveðni
og aga, sem kom í öllu í veg
fyrir skrílmennsku, sem þama
og á mótinu sjálfu hefði auð-
veldlega geta orðið. Umgengni
á Valhallarsvæðinu var von-
um betri þótt fjölmenni væri
og pylsur seldar í þúsundatab
Strax á sunmudagsmorgun er
menn sátu við morgunkaffi.
vom starfsmenn þegar byrjað-
ir að hreinsa hlaðið af bréf-
snepplum, svo að það var
„tandurhreint" þegar nýja
gestahópa bar að garði. Skóg-
arhólamótinu fer fram með ári
hverju, hestamannafélögumum
sem að því standa tfl verðugs
sóma en öðmm til eftirbreytni.
□
Lítt hefur skipazt í hrein-
lætismálum í næsta nágrenni.
Reykjavíkur, þótt vel hafi ver-
ið gert í sjálfri höfuðborginni.
Éf ekið er um nágrennlð, hvort- -
heldur í austur eða „suðn’
hraun", þá blasa enn við
braggarústir, gamlir arinar,
steingólf úr hermannabúðum
og önnur merki vem hersins
hér á stríðsámnum. Þetta er
óhæft sleifarlag og borgar-
skömm. íslendingar em orðnir
miklu hreinlátari nú en var,
bæði með sjálfa sig og um-
hverfi. Það ætti því ekki að
standa á borgaryfirvöldunum.
að ganga á undan og láta mola
þessar rústir niður og færa í
urð. Þetta yrði tiltölulega létt
og fljótt verketfni, en að því
yrði mikil prýði.
Jafnvel við auisturlandsveg-
inn þegar komið er upp undir
Korpúlfsstaði, blasa við, á
hægri hönd þegar austur er
ekið, skammarlega hálfgrotnir
kofar, hurða og gluggalaust
hreysi, eins og í verstu
„slummum" stórborga. Þessa
kofa á að rífa eða brenna, en
fyrir alla muni, fjarlægja þessa
þjóðarskömm. frá auigsýn,
þeirra se mferðast um einn
fjölfamasta þjóðveg landsins.
— Með litprentuSu sniðörkinni og hárnákvæmu
sniðunum!
— Utbreiddasta tízku- og handavinnublað
Evrópul
— Með notkun „Burda-moden“ er leikur að
sníða og sauma sjálfar!