Mánudagsblaðið - 14.07.1969, Blaðsíða 7

Mánudagur 14. júlí 1969
Mánudagsblaðið
7
ForeUrar Sameinuðu þjóðann
Framhald aÆ 8. síðu
Sé það rétt, sem fáir vefengja, að
Genfar-bandalagið sáluga hafi í
eðli sírnu, athöfnum og áhrifa-
mætti verið varðhundur kúgunar-
friðarins, er kenndur er við Ver-
sajUes (Scheidemann nefndi hann
,,morðplanið“), þá fer ekiki á milli
mála, að samtök Sameinuðu þjóð-
anria voru fyrst og fremst stofnuð
tíl þésss að gera ráðabrugg þeirra
félaga, CJhurchills, Roosevelts og
Stalíns í Teheran og Jalta, að
áþreifanlegum veruleika.
T; ;■ rf,fr: • ' ’ • ■
Hisá. og Pasvolsky
Fyrsti aðalritari og forseti stotfn-
ráðstefnú Sameinuðu þjóðanna,
sem haldin var í San Francisco
25. April til 26. Júní 1945, var
Alger nokkur Hiss, háttsettur
embættismaður í bandaríska ut-
anrikismálaráðuneytinu og hélzti
ráðgjafi Roosevelts á Jaltaráð-
stefnunni. Alger Hiss og Dr. Leo
Pasvolsky, rússneskur Júði og
Zionisti, áttu meginþáttinn í
samningu Sáttmála Sameinuðu
þjóðanna, er hlaut gildistöku hinn
24. Október 1945 og er í mörgum
veigamikluim atriðum bein þýð-
ing úr Stalín-stjómarskrá Sovét-
ríkjanna frá 1936, sem enn er i
gildi. Nefndir vísdómsmenn geta
því með réttu talizt höfundar
hins merka plaggs, sem svo mjög
hefir verið hampað við lýðraeðis-
leg veizluhöld, en hetfir því miður
einnig gætt í verki við etftir-
minnileg tæíkifæri.
f>að var og Alger Hiss, er valdi
Sameinuðu þjóðunum fána, og
yera iná__aðj>að sé tilviljun ein,
én staðreynd er það eigi að síður,
að fáni þessi er eins og velheppn-
éð stsélíh^' á skjaldarmerki Sovét-
ríkjanna. Hiss beitti sér líka af
, alefli og með góðum árangri fyr
ir því, að Sovétríkin fengju þrjá
fulltrúa á allsherjarþingum Sam-
einuðu þjóðanna, eða þrisvar
Sinnum meiri rétt heldur en
nokkurt annað ríki. (Hugmynd
Churohills, sem erfitt reyndist að
fá hann ofan af, hafði verið sú.
að Sovétríkin fengju 15 fulltrúa,
einn fyrir hvert ráðstjómarlýð-
veldi, sbr. John Toland: THE
LAST 100 DAYS; Random House,
New York, 1965, bls. 64—65).
Hiss var loks afhjúpaður sem
sovézkur njósnari eftir langvar-
andi réttarrannsókn og flókin
málaferli á árunum 1949—1950, en
sökum þess að kommúnistar
Rcosevelts vom þá enn mikils-
ráðandi í opiniberu lífi í Banda-
ríkjunum hlaut hann aðeins 5 ára
fangelsisdóm hinn 25. Janúar 1951
fyrir meinsæri — en ekki tfyrir
landráð!
• En hafi Stofnskrá Sameinuðu
þjóðanna, þesisi andlega afurð
tvenndareiningar kommúnisma og
lýðræðis í persónum þeirra Hiss
óg Pasvölsky verið bærilegur
vottur um bróðurlega einingu, þá
var svokölluð Mannréttindayfir-
íýsing, sem samþykkt var á alls-
fierjarþingi þeirra hinn 10. Des-
ember 1948, aetlað að verða kór-
Ónan á ævarandi fóstbræðralaigið.
Undirbúningurinn hafði lika ver-
ið vandaður og tekið langan tíma,
eða allt frá árinu 1946, enda ver-
ið í traustum höndum, er allir
áðilar treystu vel. Formaður und-
jrbúningsnefndarinnar var engin
þnnur en Eleanor Roosevelt, er
árom saman gekk undir nafninu
„La Boca Grande“ (risastórkjaft-
an) í bandarískum blöðum, og
henni til ráðuneytis sjálfur And-
rei Wyschinski, langþjálfaður úr
innanbrjósts, þegar hann lagði
leið sína um rústir þýzkra borga
sumarið 1946, þar sem- þýzkar
konur unnu baki brotnu að því
að gera sér skúta: þar sá ,hann
„þýzkar konur afplánándi ápa
réttlætisbaráttu Stalíns á árunum
fyrir stríð.. . . .
• - I r i
Mannréttindl og milljónámorð
Bæði voru þau Eleanor „La
Boca Grande' bg Wyschínski ál-
kunn og einróma talin; vel til
starfans fallin. Wyschinski hafði
verið einn allra mikilvirkasti
hreinsanaplógur Stalíns og af hon-
um talinn ómetanlegur við miljj-
ónamorð; „La Boca Grande" hatfði
fyrir löngu vakið á sér heimsat-
hygli og áunnið sér ást og virð-
ingu alls gasklefatrúarfólks þá al-
veg nýverið eftir blaðaviðtöl og
-greinar í tilefni af för sinni til
Þýzkalands 1945, þar sem hún lét
óspart í ljós vombrigði sin yfir
því, að lífsþróttur þýzkra barna
og kvenna var ekki með öllu bug-
aður þrátt fyrir hungursneið og
aðrar ólýsanlegar hörmungar.
Hún komst m.a. svo að orði um
þetta í hinum fasta slúðurdálki
sínum „My Day“.
„Þýzku konumar höfðu hræði-
Ieg áhrif á mig. Ég sá ekki votta
f.vrir ást í augum þeirra, þegar
þær töluðu við hin skítugu og
vanræktu börn sín. Ég sá aðeins
öngulyndi og græðgi. Ég hefi það
á tilfinningunni, að þær þekki
ekki móðurlega ástúð. Þegar
drengimir okkar fleygðu í þær
brauðbftum eða súkkulaðimolum,
þá hrintu þær hverri annarri og
stjökuðu af grasðgislegu tillits-
Ieysi.‘‘
Svona í framhjáhlaupi ætti að
mega geta þess hér, að slíkt hug-
arfar var ekki alger einkaeign
Eleanor Roosevelt. Smærri lýð-
ræðispersónu, Islendingnum
Sverri Þórðarsyni, einum af að
stoðarritstjórum útbreiddasta
vinstriblaðsins á Islandi, „Morg-
unblaðsins", var eitthvað svipað
refsingu.*1! (Sbr. „Lesbók Morg-
unbláðsinis“, 20. Marz 1966.)-
Þegar því grundvöllur Samein-
úðú þjóðanna hafi vérið lagður
af slíku úrvalsliði, sem hér hefir
að nokru verið gerð grein ■ fyrir,
þá gognir váj fyrsta aðalfram-
kvæmdastjóra þeirra vissulega
engri furðu. Þar gat enginn ann-
ar komið til greina en maður, sem
hafði sýnt það, til orðs og æðis,
að í persóiiuleika hans runnu
saman megindrættimir í heims-
mynd lýðræðis og kommúnisma;
maður, er væri báðum jafn kær
vegna fenginnar reynzlu. Það
gátu að visu ýmsir komið til
greina, en við nánari athuganir
þótti flestum einsýnt, að einn
bæri miklu mest af öllum öðrum.
Þessi dánumaður var Trygve
Lie, „utanríkismálaráðherra
norsku strokumannastjómarinnar
í London."
Málaliðí Stalíns
Trygve Lie átti slíkan feril að
baki, að alger ógerningur var að
gera það upp, hvomm aðilanum
mætti líklegra telja, að hann yrði
meðfærilegri í brúkun. Hann var
að vísu nýkominn undan handar-
jaðri brezku stjómarinnar, þar
sem hlúð hafði verið að honum
í 5 ár, enda þótt gagnsemin af
þeirri aðhlynningu á meðan hún
varaði hafi reynzt Bretum minna
virði en ekki neitt. Athyglisverð-
asta tiltekt Trygve Lie í London
á ámnum 1940—1945 var án alls
efa fmmkvæði hans að setningu
„tvfkvænislaganna“ alræmdu,
sem heimiluðu Norðmönnum í
t&ezka hernum og nörskum; sjó-
mönnúm á norska verzlunarskipa-
flotanum, sem einnig var. blgér-
lega undir enskri stjóm, að láta
hjúskaparsáttmála sína heima í
Noregi lönd og leið, og kvænast
hinum brezku frillum sínum.
Annars gerði norska stroku-
mannastjómin lítið annað í Lond-
on en „að hún hækkaði launin
sín skömmu eftir komuna og dró
sig síðan í hlé á sveitasetri,“
(Hewins).
En Trygve Lie hafði brallað sitt
af hverju áður en hann strauk
frá Noregi. Hann hafði t-d. frá
ungum aldri staðið framarlega í
Verkamannaflokknum, er var
deild í Alþjóðasambandi Komm-
únista (Komintem) um margra
ára skeið, og „Trygve Lie, lög-
fræðilegur ráðunautur Verka-
mannafloksins, og margir aðrir
framámenn Verkamananfloksins
í Stórþinginu á þriðja tug aldar-
innar fengu peningastyrki eða
kaup frá Moskva á öðrum tug
aldarinnar, eins og skjalasafn
Stórþingsins sannar ...“ segir
Ralph Hewins í hinni gagn-
merku bók sinni „Quisling —
Prophet Without Honour" (W. H-
Allen, London, 1965), bls. 85.
Árið 1930 hafði Trygve Lie
komizt svo að orði á Alþjóða-
þingi Verkalýðsins: „Verkalýðs-
stéttin mun aldrei reiða sig á til-
viljanakenndan meirihluta í bar-
áttu sinni. Hún mun taka völdin
með valdi á sama andartaki og
hún telur sig nógu sterka til þess,
án tillits til meirihluta."
1 bæklingi, sem Trygve Lie
stóð að. og kom út skömmu
síðar, segir svo: „Verkalýðs-
stéttin mun halda sigurgöngu
sinni áfram, alltaf áfram, annað
hvort með lögunum eða með því
að taka á sig langan krók í kring-
um lögin-“
Árið' 1928 hafði Trygve Lie
einnig lýst þessu yfir: „Iþrótta-
hreyfing verkalýðsins verður að
þjálfa öflugar baráttusveitir, sem
hún getur lagt hreyfingunni til
sem stormsveitir í þeim bylting-
arátökúín, sem eru yfirvofandi.
Þær verða að vera gegnsýrðar
hatri á' borgarastéttinni og hihni
borgaralegu íþróttahreyfingu.
» ~%í *r' "1 1 Sí
Fyrirsögn
Árfð i ;li'®0'"v«ru ásakanirinhróá
nörska Verkamannaflokkinn
fyrir launaða landráðastarfsemi
orðnar svo háværar, að Stórþing-
ið sá sér ekki annað fært en að
skipa sérstaka nefnd til þess að
framkvæma ítarlega rannsókn. I
nefndinni voru átta menn, full-
trúar frá öllum þingflokkunum.
Nefndin skilaði áliti sínu hinn
23- Júní, eftir að hafa rannsakað
alls 190 málsskjöl. Þau leiddu f
Ijós, að Trygve Lie og félagar
hans höfðu á árunum 1928—1929
fengið röskar 500.000 norskar
krónur (á þáverandi gengi um
25.000 sterlingspund) frá „erlendu
ríki“, og jafnvel meira á árinu
1930. Skjal nr- 77 er bréf frá yfir-
manni VardöShus-virkjanina í
Norður-Noregi, dagsett 20. Júní
1921, varðandi dulmálslykil, er
kommúnistar notuðu. Neðanmáls
á því stendur skrifað: „Mótteknar
krónur 5.800 handa Grepp. Trygve
Lie.“
Á árunum 1935—1936 var
Tryggve Lie enn ednn af dyggustu
agentum Sovétríkjanna í Noregi,
því að þá rak hann erindi þeirra
sem dómsmálaráðherra gegn erki-
óvini þeirra, Leon Trotsky, er
fengið hafði landvistarleyfi í Nor-
egi um tíma.
Þrælslund Trygve Lie gagnvart
kommúnistum gekk jafnvel svo
langt, að sjálfum Molotov blöskr-
aði. Það var þegar Trygve Lie
heimsótti húsbændur sína í
Moskva eftir stríðið ásamt félög-
um sínum, og þeir hældu sér af
meðferðinni á Knut Hamsun f
eyru Molotovs með þeim hætti,
að hann fann sig knúinn til þess
að ávíta þá fyrir framkomu þeirra
„við þetta mikla skáld-“ En þeir
voru hinir borubröttustu og stóðu
upp í hárinu á Molötov. „Don’t be
sotft“! sögðu þeir bara.
Af þessum ástæðum og mörg-
um öðrum, sem hér er ekki rúm
til þess að rekja, þótti öllum
hlutaðeigendum Trygve Lie vera
tilvalinn aðalframkvæmdastjóri
Sameinuðu þjóðanna, enda hefir
þorparaferill þeirra orðið í rök-
réttu framhaldi af því vali, að
ógleymdum þeim, sem áður er
minnzt á, og lögðu meginskerf
til þess að þetta óskabam ófremd-
arinnar gæti hafið hermdar-
hryðjur sínar gegn siðmenningar-
legri skipan heimsmálanna.
Um mörg undantfarin ár hefir
spurning hugsandi manna varð-
andi Sameinuðu þjóðimar ekkf
verið á þá leið, hvort þeim tæk-
ist að leysa eitthvert tiltekið við-
fangsefni, heldur sú, hvaða bölv-
un leiddi af þeim næst.
J. Þ. A.
BÆJARINS GLÆSILEGASTA ÚRVAL
AF BORDSTOFUHUSGÖGNUM
Borðstofuskápar
úr tekki og eik
Lengd
160 cm kr. 7.935,00
165 cm kr. 10.900,00
170 cm kr. 12.700,00
180 cm kr. 11.500,00
180 cm kr. 12.300,00
200 cm kr. 15.200,00
205 cm kr. 16.340,00
210 cm kr. 16.900,00
215 cm kr. 16.700,00
220 cm kr. 18.900,00
225 cm kr. '15.100,00
Háir skápar
Lengd 1.104 cm
Hæð 118 cm kr. 13.200,00
10 gerðir af borðs’to’fuborðum kringlóttum, sporöskjulöguð-
um, og aflöngum. — 10 gerðir af borðstofustólum.
Góðir greiðsluskilmálar.
SKEIFAN
KJORGA ROI SIMI. 18580-16975
SKEIFU STÍLL, SKEIFU GÆÐI, SKEIFU SKlLMALAR.