Mánudagsblaðið - 08.09.1969, Blaðsíða 4

4
Mánudagsblaðið
Mánudagur 8. september 1969
Ritstjóri og ábyrgðarmaSur: Agnar Bogason.
Símar ritstjórnar: 13496 og 13975. Auglýsingasími: 13496.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
Veröbólgan,
stjórnin og
úrræöaleysf
Ekki var liðin nema tæp vika frá samningum við bókagerð-
armenn og prentara, að Þjóðviljinn boðaði í leiðara sínum, að
óhjákvæmilegt væri, að aðrar launastéttir myndu fara að dæmi
þeirra og fá hag sinn leiðréttan. Boða kommúnistar þannig
verkfallstíðindi og framhald kapphlaupsins milli kaupgjalds og
verðlags.
Því er ekki að neita, að bókagerðarmenn fengu verulegar
kjarabætur í síðustu samningum, kjarabætur sem sumir telja
alltof miklar. En þá ber að líta á hitt, að verðhækkanir á brýn-
ustu daglegum nauðsynjum almennings eru að verða svo gíf-
urlegar, að ríkisstjórnin situr undir hvers manns ámæli fyrir
slælegar og nær máttlausar aðgerðir gagnvart þessari geig-
vænlegu þróun.
Nú má auðvitað ekki taka einhliða mark á stefnu kommún-
ista og svokallaðra baráttumála þeirra. Þar liggja að baki
aðrar hvatir en bætt afkoma almennings. En það eitt breytir
engu að hver einasti maður sem rætt er við horfir óttaaugum
á þessa þróun. Daglega berast fréttir af hækkunum og dag-
lega virðist ríkistjórnin máttlaus í verki að vinna gegn þeim
eða stöðva þær.
Á sama tíma er svo um aðra geigvænlega þróun að, ræða,
þróun, sem kostar þjóðarbúið mörg hundruð milljónir og er ein
af helztu ástæðum fyrir bæði hækkunum í verðlagi og auknum
gjöldum í hina botnlausu hít ríkissjóðs og borgarsjóðs Reykja-
víkur, sem er mestur aðilinn næst ríkissjóði.
Þetta er hið algjöra brjálæði sem ríkir í skólabyggingum,
opinberum útgjöldum í félagsheimili, stöðugum lánum í svo-
kallaða þurfalinga, sem virðist vera einhver árátta borgarinn-
ar. Yfir þessu ríkir svo ríkisbáknið, þessi fjölmenni og algjör-
lega óþarfi hópur hvítflibbaliðs, sem hangir á opinberum skrif-
stofum án nokkurs sýnilegs gagns.
Ríkið og Reykjavíkurborg hafa komið upp fjölmennum lýð
vildarmanna og frændaliðs, sem eru beinlínis að ríða þessum
stofnunum til helvítis og engin leið er að þola lengur. Þúsund-
ir manna eru „starfandi" fyrir hið opinbera, þiggja há laun og
fríðindi án nokkurrar raunverulegrar þurftar þessara aðila.
Það er ekki neitt leyndarmál, að flokksmönnum Sjálfstæð-
isflokksins er farið að ofbjóða hversu landsmálum erstjórnað,
eða ekki stjórnað. Það er eins og allt hjálpist að til að skapa
þá óðaverðbólgu, sem nú er að fara af stað fyrir alvöru. Rik-
isstjórnin hefur margar og veigamiklar afsakanir, verðfall,
síldarleysi og önnur alkunn slagorð. En gallinn er sá, að ríkið
í þessum raunatölum sínum miðar við eitt hið óeðlilegasta á-
stand, sem hér hefur skapazt en alls ekki við eðlilega þróun
nútímaþjóðfélags. Sú viðmiðun er eins röng og hún er hættu-
leg.
Víst er um það, að ríkisstjórnin verður nú að skipta sér al-
varlega að ástandinu innanlands en hætta fáránlegum afskipt-
um af alþjóðamálum þar sem rödd okkar er tekið með góðlát-
legu brosi, en engri alvöru. Innanríkisástandið er það, sem
þarfnast skjótrar lækningar. Afstaða stjórnarinnar hefur verið
reikandi og fálmkennd. Nú er kominn tími til að þessi stjórn
sýni annaðhvort að hún hafi stefnu og ætli að fylgja þeirri
stefnu eða segi sig úr leik. Það er ekki skömm né sjálfsmorð
fyrir hana að falla eða standa með stefnumálum sínum. Meiri
skömm er að hafa enga stefnu og stritast við að sitja í óþökk
allra, en hrökklast síðan frá í næstu kosningum.
KAKALI skrifar:
í HREINSKILNI SAGT
Ævintýri í mjólkurbúð — Konan og eðli hennar —
Óheppið skass — önnur var öldin — Taskan og pilsið
lausbundna — Góður endir.
„Sá sam upprumalega sagðd,
krvinman er hvikul (senndlega
La donnia mobile) vissi sann-
arlega hvað hann söng“ sagði
barþjómninn í litla laugar-
dagsklúbbnum okkar um leið
og hann snaraði kaldri
whisky-blöndu fram á borð-
ið, „en hann gleymdi að taka
fram, að þær eru, vafalaust
með undantekningum, svikul-
ar, afbrýðisamiar sín á milli
og svífast einskis til að koma
ár sinni fyrir borð“.
Það eru svona hreinar og
afdiráttarlausar yfirlýsingar,
sem alltaf vekja tilhlýðilega
athygli í okkar litla en sam-
heldna hópi, og viðstaddir
glenntu upp augu og eyru,
auðsýndlega vissir um að
kröftugt framhald mymdi
fylgj-a þessari hressilegu byrj-
un.
„Sammála" hrópaði ungur,
heldur dapureygur, nýgiftur
félaigi, frernur laglegur og
með óumdeilanleg merki þess.
að í odda hefði skorizt með
honum og nýju frúnni. „Þær
eru venri en kettir og skiptir
engu hvort um ræðir fín-
ustu og dýrustu Siamese-ketti
eða örgustu götu- og girðinga-
ketti, sem eru sjálfsa-gðir í-
búiar allra hverfa hér í borg-
inni“.
Við reyndari mennimir
horfðu-m á þennan nýja fé-
laga með nokkunri undrun og
foirviini. Hann lagði sjaldan
neitt til málanna, virtist í
rauninni ekki hafa nokkur
efni á að kenna okkur eitt-
hvað nýtt um kvenfólkið a.m.
k. ekki eitthvað, sem einhver
okkar vissi ekki um áður. En
hanin var á þriðja glasi o-g
hafði mætt á undan okkur
öllum í litla klúbbinn.
„Ég hef nú í þrj-ú skipti, í
stu-ttu hjónabandi“ hélt hinn
ungi maður áfram um leið
og hann renndi úr glasi sínu,
„verið sendur í mjólkurbúð
að morgni dags og mundi
ekki ósk-a versta óvini mínum
þeirra örlaga. Könan hefur
haiftt einhver óþægindi á morgn
ana og það hefur fallið í minn
hl-ut, að sækja mjólkurvarn-
inginn haindia okkur, og sú
reynsl-a hefur kennt mér, að
konan, í morgunskrúða í
mjólkurbúð er ekki neitt lík
því, sem okkur dreymir um
á sokkabandsárunum. Þvílíkur
voðahópur, þvílík greppa-
tríni“. „Talaðu skýxt og
hægt“, sagði þrútinn tvöfald-
ur asni, sem sýnilega þurfti
á lækningu að halda eftir
erfitt kvöld.
Ungi maðurinn, sem nælt
hafði sér í einn í viðbót,
handlék glais sitt um stund
og á svipnum mátti glö-ggt
sjá, að í hu-ga hans brutust
um voðalegar minnin-gar um
heimsókn í mjólkurbúð.
„f gærmorgun kejrrði um
þverbak", sagði h-ann hu-gsi.
„Þegar ég kom í búðina va-r
þ-ar fyrir iðandi hópur af
kerlingum og stúlkum, allt
óðamála, en út úr h-ausnum
stóðu pinn-ar og gorm-ar, lít-
illega faldir undir ga-gnsæj-
um slæðum eða álífca höfuð-
búnaði. Flesita-r þær eldri voru
berfættar í skökkum skóm,
en kálfarnir voru ýmist blá-
ir af stórum æðahnútum eð-a
skreyttir litlum og loðnum
fæðin-garblettum. Andlitin
voru ómáluð, eiins og é-g
sagði, h-árið í flyksum o-g
sumar höfðu ekki þá siðlæt-
isvenju að reyra si-g um
brjó-stin, sem belgdust út eins
og illa b-undnar heys-átur. En
allt þetta hefði ég getað fyr-
irgefið ef ekki væri það h-el-
vítis rifrildi, frekj-a, illmælg-
in og k-appsemin um að f-á
afgreiðsiu. Þær voru um
tuttugu, og nær allar voru
þær „næstar“ í a-fgreiðslu-
röðinni og ýttu hivorri ann-
a-rri £rá að vild. Þaru-a m-átti
Srein-a, í þessum pylsiaþyt,
orð eins og pund af skyri,
súrmjólk, nýmjólk og aðrar
álíka skipa-nir, en sumax voru
komn-ar á hvolf ofan í mjólk-
urhymuílátin, h-andléku þar
alla hluti og bölsó-tuðust yf-
i-r verðin-u. Ég hafði n-áð mér
í gos-flö-sku og mjólk ásamt
rjóm-abymu þegar óheppnin
skeði. Ein kerlingin var með
afhrigðum stór, nær tvö
hundruð pund og illskeytt að
sjá, renn-andi blau-t í f-ram-
an, það var rigning, og úf-
in. Svo er að sjá, sem ég
hefði náð f síðasta rjóm-
ann, sem til var og áður en
varði kom kerlinigin siglandd
og s-tefndi á mi-g. Eins og þið
sjáið, þá er ég ekki stór né
sterkur, enda bjóst ég við
hinu versta, sem og varð. Um-
svifala-ust og án n-okkurs
formála, hvessti hún á mig
augun og sagði: „Ég va-r á
u-n-dan hin-gað og Iáttu m-ig
h-afa rjómann." Ég ætlað-i að
segj-a eitthvað, en þá skeði
bað voðalega. Fla-gðið reif af
mer tö-skuna, sem er gömul
og slitin Flugfélagstaska, og
þá skeði óskaplegt óhapp. Hún
bafði hineppt frá sér kápunni,
því heitt var í búðinni, og
þegar hún sk-eH-ti tö-skunni á
borðið, festi-st vínangi í belt-
ishnút um m-agann á henmi.
Hnúturinn losnaði og fylgd-i
tö-skunni upp á borðið, en
morgunpilsið féll til ja-rðar.
I sama mund ráku hin-a-r keri-
inga-rnar upp einn djöfulleg-
asta hlátur, sem enn hljóm-
ar í eyrum mér. Skasisið h-afði
ekki fa-rið í neitt undir og
það sáu flestir áður en hún
gat siveipað að sér kápunni.
Það má vera að Napoleon
eða einhver slíkur hefði get-
að mæ-tt svona si-tuasjón með
hö-fuðið hátt, en mér ofbauð.
f skyndi tæmdi ég töskuna
á borðið og rauk út að dyrum
og út. Eg verð að játa, að ég
va-r ekki vel fyrir kallaður,
en heyrði þó óglöggt í veð-ur-
ofsanum, að kallað va-r h-roða-
legri röddu á eftir mér úr
dyirunum, en ég sinnti því
engu, komst fyrir hornið og
beint strik beim. Hugsunar-
lau-st grýtti ég töskunni fram
í eldih-ús, setti-st inn í stofu
og bugsaði, að ald-rei a-ftur
legð-i ég í slíka Bj-airmalands-
ferð.
Ég var rétt seztur í stól-
inn og var að fá mér einn
hjartastyrkjandi þegar kon-
an kom í dyrnar lítandi út
eins og eldfjall, sem rétt æ-tl-
a-r að f-ara að gjósa.
„Hvar er mjólkin?“ spurði
hún með þjósti, sem henni
var óvenjulegur.
„Sleppti henni, b-úðin yfir-
ful'l“, sa-gði ég og reikn-aði
með að m-álið væri útræ-tt.
„Hvað kostaði þá þetta?“
sp-urði uniga frúin min með
einhverri voðalegustu röddu.
sem ég hef heyrt úr kven-
miannsb-arka og um leið kom
mjólkurta-skan í loftinu til
mín.
Og hvert þó í logandi. Neð-
an í töskunni, þar sem lausi
vírinn hafði gripið í mittis- *
lind-a kerlimgar. hékk h-ann
ennþ-á og svolitið meira.
H'vorki mei-ra né minria éri'
allt pi-lsið fylgdi- Við nám-
ari rannsókn kom í Ijó-s, að
pylsið hafði verið óhneppt.
en áf-asit við mi-ttisbandið, og
þe-gar ég greip töskun-a og
tæmdi innihald-ið á borðið —
og rauk út, hafði allt drasl-
ið fylgt m-eð. Það er ekki.
bræðu-r, á allra meðfæri, að
gefa fu-Hn-aðarskýringu á
slíku snemma morguns, í
mínu ástandi. Mér var hugs-
að til kerlingarinn-ar í búð-
inni pilsl-ausri, og sikildi nú.
að orgið sem ég heyrði í ó-
veðrinu hefði ekki verið í-
myndun ein.
Það var ekki fyrr en seint
um eftirmiðdaginn, eftir rifr-
ildis skýrin-gar. og lan-gax ó-
þæigilegar þagnir, að ég gat
fen-gið kon-una til að fara
með pils helvítið út í búðina
og fá skýrin-gu. Konan kom
brosandi heim aftur með
mjólk og skýringar, sa-gði að
nú bafi afgreiðslustúlkum-ar
skýrt frá öllu sam-an, hlegið
mikið og glaðst yfir óförum
kynsystur sinnar. Ég sa ekk-
ert fyndið né hlægilegt við
þetta, fyrr en konan sagði læ-
ví-siega og hló við af edn-
skærri i-Ukvittni, að það hefði
verið gaman að vera við-
stad-diur þegar skassið kom
heim til sín og þurfti að
skýra fyrir mannj sínum af
hverju hún kæmi allsber að
n-eðan og pilslau-s úr mjólk-
urb'úðinni.
Þa loksdns, þegar ég hug-
leiddi þenn-an mö-guleika, gat
ég ekki an-niað en hlegið með
Framihald á 6- síðu