Mánudagsblaðið - 02.02.1970, Blaðsíða 8

Orðtök útvarpsins — ,,Birnir“ á Húsavík — Hamlet og Ofelia
— Einmana flugfreyjur — Athyglisverður barnaleikari —
Hættulegt hús og borgaryfirvöldin
VÆRI EKKI tími til kominn, ;að orðtakasérfræðingar og mála-
menn þjóðarinnar, svo ekki sé talað um stjórnmálafræðinga
okkar endurskoðuðu hugtakafræði fréttastjórnar útvarpsins.
Það er skrítið og eflaust matsatriði, að þegar talað er um
Austur-Þýzkaland, þá er Ulbricht karlinn ætíð kallaður yfir-
maður austurþýzka „lýðræðisins", en þegar talað er um Spán,
þá er Franco ýmist kallaður einvaldur, einræðisherra eða
annað álíka. Það er nú skiljanlegt að kommaklíkan á frétta-
stofunni þekki sitt heimafólk og þjáist af sama hugtakaskiln-
ingi og meðbræður þeirra austan tjalds, en einnig ber á það
að líta, að þetta er opinber ríkisfréttastofa, sem ætti að hafa
einhvern snefil af hlutleysi, jafnvel í fréttaflutningi.
★--------------------------
HÚSVlKINGAR eru gamansamir eins og oft vill verða um
Þingeyinga. Á Húsavík er nú svo, að þrír helztu menn staðar-
ins heita allir Björn og vilja gárungar gjarna gefa þeim einhver
aðgreiningarnöfn í daglegu tali. Málið er leyst. Björn prestur
nefnist Guðbjörn, Björn frystihússtjóri kallast ísbjörn, en Björn
bæjarstjóri er kallaður Þorbjörn — fyrir það, að hann þorði
að vera bæjarstjóri kaupstaðarins. Slyngir menn Húsvíkingar.
★--------------------------
Mánudagur 2. febrúar 1970

Í^KPi ■essa uJHf
Fjör í reykvísku pressunni — Tómas Karlsson og Tíminn —
Svör og andsvör — Alþýðublaðið — Byssufóður kjaftakerl-
inga — Æsipressa
Biafra og Björn Thors —
Bókaþáttur —
Tóbak og samtalsþættir
— Léleg hljómsveit —
Gott framhaldsleikrit —
Eiður og Skattamálin
Erlend málefni Ásgeirs Ingólfs-
sonar er þáttur, sem beðið er eftir
með talsverðri eftirvæntingu. Þætt
inum hrakaði talsvert á tímabili,
en virðist nú heldur vera að batna.
Ásgeir hefur nú tekið upp þann
hátt, að hafa meira af tíðindum,
sem eni á döfinni en áður, en þar
er mikil bót fundin. Þátturinn um
Biaframálin var að mörgu leyti
allgóður. Björn Thors blaðamaður
Morgunblaðsins kom þar fram, og
lýsti skoðunum sínum á málum
þar. Björn dvaldi um tíma í Bi-
afra og birti þaðan all-læsilegar
greinar um ástandið hjá hinum
Framhald á 6. síðu
íslenzka pressan er að breytast.
Nú telst það ekki til tíðinda þótt
hin „ábyrgu" blöð vippi sér út í
æsifréttamennsku, verði sensjónal
og fylgi þar reglum heimspressunn-
ar. Mánudagsblaðið hóf þessa teg-
und fréttamennsku í ádeilutón fyr-
ir röskum 20 árum en hafði ekki
annað upp úr krafsinu en aðkast
sem sorpblað og önnu hressileg orð
frá hinum „ábyrgu og siðavöndu".
Vísir sat lengi á sér unz hann
sprakk á limminu og hleypti fram
af sér beizlinu í all-frægu morð-
máli. Elti hann hvert atriði, sem
vitað var um feril hins ákærða,
dagana á undan morðinu —
ferð hans á veitingastaði, endur-
prentaði jólakort hans og sýndi í
einu og öllu merkilegt fréttanef,
sem jók sölu blaðsins og bætti fjár-
hag þess.
Þjóðviljinn og Morgunblaðið
hafa farið sér hægt. En deyfð þeirra
hefur fyllilega verið bætt með á-
kafa og fjöri Tímans og Alþýðu-
blaðsins. Tíminn hefur þó farið
einna geystast síðustu vikur. Blað-
ið hefur nýlega „kapítalserað" á
tveim málum. Annarsvegar Brúð-
kaupi Fígarós en hinsvegar „auka-
störfum dr. Jóhannesar Nordals".
Fígaró gaf Tímanum einstakt tæki-
færi. Nær daglega heila viku var
æsifregnafyrirsögn blaðsins með
tilvísun á greinar á innsíðum.
„Gagnrýnendur svara Rósenkranz"
— „Rósenkranz svarar gagnrýnend-
um" — „Söngvarar skrifa Rósin-
kranz" — o. s. frv. Var þetta um
tíma afarspennandi æfintýri og
fylgdust lesendur með af miklum
áhuga. Þetta er góð blaðamennska.
Jafnvel þótt málefnið væri ekki
tiltakanlega merkilegt. Blöðin
Framhald á 6. síðu
STAÐREYNDIR — SEM EKKI MEGA GLEYMAST: (44)
LEIKARAR ræða stundum leikrit sín á milli, þótt fæstir myndu
trúa því við fyrstu kynni. Eins og kunnugt er þá færði eitt leik-
húsanna upp Hamlet og ræddu menn mjög hið mikla verk
öndvegisskáldsins. Einn viðstaddra; varpaði þessari spurn-
ingu fram við samleikara sinn. „Telur þú, að Shakespeare gefi
það nokkursstaðar í skyn, að Hamlet hafi haft kynferðismök
við Ofelíu". Eftir stundarþögn svaraði einn. „Um það er
mér allsendis ókunnugt, en satt bezt sagt, þá er ég vanur
því.“
★----------------------------
EINS og kunnugt er þá vinna flugfreyjur erfitt starf og hafa
jafnan langan vinnudag. Það er því vel til fundið hjá forráða-
mönnum félagsins, ;að leyfa þeim að hvílast um stund í fríum
og skemmta sér við músíkk og góðan mat á hóteli sínu á
flugvellinum. Eru þessa litlu, sætu stúlkur oft þar í hópum,
siðprúðar og hæverskar, en þó hið mesta augnayndi fyrir
gesti. Væri ekki þjóðráð að Flugfélag íslands byði sínum
stúlkum á Hótel Sögu, þar sem félagið hefur aðalskrifstofur
sínar, svo þær gætu hvílt lúin bein í glæsisöium gistihússins.
Það væri gott verk og mannúðlegt og myndi eflaust hægt að
fá hótelstjórnina til að gefa þessu dúfum einhvern afslátt.
★---------------*------------
SVO ER að sjá, að við séum að ala upp a.m.k. einn leikara,
allt frá barnsbeini. Ólafur Flosason, sem mikla og verðskuld-
aða athygli vakti í endursýndum söngleik ásamt Svölu Nielsen,
um jólin, vekur ekki síður athygli í Dimmalimm, barnasýningu
Þjóðleikhússins. Ólafur er allsendis ófeiminn, eins og Flosi
faðir hans, og hefur ótvíræða hæfileika, sem eflaust eiga
eftir að þroskast þegar tímar líða.
★----------------------------
VANDRÆÐUM borgarinnar og eigenda hússins á mótum
Hringbrautar og Framnesvegar ætlar víst ekki að Ijúka fyrr
en stórslys verður þarna á gatnamótunum. Húsið skagar
langt út í Hringbrautina og er hreinlega stórhættulegt mönn-
um sem bifreiðum. Þetta er eitt af þeim fáu dæmum sem gera
eignaupptöku réttlætanlega.
★----------------------------
í LÍTILLI gamangrein um nýskipan í hlutverk í Brúðkaupi Figa-
ros, slæddist nafn Maríu Markan, óperusöngkonu. Þótt í gam-
ansemi hafi verið að ræða, þá var óþarfi að flækja nafni henn-
ar í þennan hóp, því María kom þar hvergi nærri, hvorki í skrif-
um né öðru. Var því að ástæðulausu blandað nafni hennar í
þrasið um „Brúðkaupið11. Um leið og þetta er leiðrétt, þá má
nota tækifærið og harðlega ávíta höfund þessa dálks fyrir
aulaskap og athugunarleysi, og jafnframt tjá honum, að við
ætlumst til annars af honum en að eyða plássi blaðsins í sí-
felldar leiðréttingar á asnaspörkum hans og yfirsjónum.
Ritstj.
Negrabandalag NorSurlánda
glefsar / Grikki
Kratakækir — Klámsmiðjusjoppur krefjast — Rangt heimilis-
fang — Platon og Einar Benediktsson — Ofsóknarákafi —
„Vaggan“ — Spaugilegir lærimeistarar.
„Sannleikurinn er sá, að
herforingjastjórnin hefir
kappsamlega lagt sig fram
um að ávinna sér hylli al-
mennings — og það er fuil
ástæða til þess að álíta, að
viðleitni hennar hafi borið
talsverðan árangur.
Skömmu eftir að herfor-
ingjarnir tóku völdin, strik-
uðu þeir út skuldir grískra
bænda að fjárhæð $250
milljónir, en það var ráð-
stöfun, sem vakti þegar i
stað mikla hrifningu á þeim,
í landi, þar sem 60 hundr-
aðshlutar íbúanna búa í
sveitum. Það, sem meira er
um vert, er, að hinar marg-
rómuðu áætlanir herforingj-
anna um opinberar fram-
kvæmdir, og hin þjóðlega
afstaða þeirra, hefir sann-
fært fjölda varðveizlusinn-
aðra Grikkja um að herinn
beri dýrmætustu hagsmuni
landsins fyrir brjósti.“
— „NEWSWEEK", New York:
19. Janúar 1970.
VIÐ, EPLIN.
Á síðustu áratugum hefir það
ómögulega getað farið fram hjá
neinum, að frændþjóðirnar á
Norðurlöndum, Svíar, Norðmenn
og Danir, eru haldnar framúr-
skarandi sterkri og heitri trúar-
sannfæringu um sitt eigið ágæti.
Hið tröllaukna, skandinaviska
sjálfsálit, sem varla á sér hlið-
stæðu nema á meðal nýfrjálsra
Afríkunegra, hefir óhjákvæmilega
bitnað með ofurþunga á ýmsum
saklausum og óviðbúnum þjóðum.
Oft með þeim hætti, að erfitt
hefir verið að afbera. Einkum
hefir þessi hvimleiða og næsta
óskiljanlega árátta brotizt út í
heimtufrekju og tilæthuiarsemi
gagnvart öðmm þjóðum um að
skipa innanríkismálum sínum á
þann veg, sem Norðurlönd ímynda
sér að þau myndu sjálf hafa gert,
ef þau hefðu átt við svipuð vanda-
mál að glíma. Þau ríki, utan hins
kommúnistka heims, sem hingað
til hafa verið laus við siðabóta-
sókn Skandinavíukrata, eru að lík
indum ekki miklu fleiri en hin.
Þjóðir Spánar, Portúgals, Suður-
Afríku, Rhódesíu, Bandaríkjanna,
Frakklands, o. fl. hafa allar átt
kost á tilsögn þeirra við úrlausn
ýmsra þátta stjórnmála sinna eða
menningarmála. Þeim hefir öllum
margsinnis staðið til boða að
koma málefnum sínum í þóknan-
legt horf.
Hins vegar háfa Norðurlönd
verið fremur hlédræg að því er
þjóðarfjölskyldu kommúnismans
varðar. Sumir álíta, að sú lofs-
verða hæverska muni stafa af því,
að þau sjái fátt aðfinnsluvert á
því heimili, tel-ji mál- og ritfrelsi,
kosningarétt og kjörgengi þeim
megin vera í bærilegu samræmi
við þroskastig þeirra þjóða, sem
þar búa. Aðrir aðhyllast þá skoð-
un, að Skandinavíukrötum finnist
Rússland vera óþægilega nálægt,
það sé svo stórt og voldugt, au'k.
þess sem Rússar séu uppstökkir og
þekktir fyrir að kunna illa gelti,
jafnvel þótt aðeins sé um smá-
hvolpa að ræða (sbr. Tékka). Svo
sé þess einnig að gæta, að Rússar
kynnu e.t.v. að draga úr vöru-
kaupum sínum í velferðarríkjun-
um — og hvers konár frjálslyndi
væri það eiginlega, að fórna hags-
munum fyrir hugsjónir? _
í hópi þeirra þjóða, er nefndar
eru hér að framan og notið hafa
yls og birtu af heimsljósum Norð-
úrlanda, er þó ein ótalin, sem
undanfarin tæp þrjú ár hefir átt
þess kost að færa sér í nyt sið-
gæði og speki af norðurslóðum,
en ekki sýrit minni þrjózku og
vanþækklæti heldur en þær.
Það eru Grikkir.
„Atburðimir hinn 21. Apríl
1967 hafa ruglað alþjóða-
hreyfingu vinstrimanna í
ríminu og gjörsamlega
hindráð framgang fyrirætl-
ana kommúnista. Eins og
nú er komið málum, þá
stendur Grikkland hins veg
ar við upphaf nýrrar veg-
ferðar. Alveg sérstaklega
með tilliti til hinnar þýðing-
armiklu hernaðarlegu að-
stöðu landsins, verður það
í hæsta máta óskiljanlegt,
hvers vegna krafan um
brottrekstur Grikklands var
sett á oddinn af hálfu
vissra ríkja. Þannig urðu
klámiðjusjoppur Evrópu,
skandinavísku löndin, fyrst
til þess að krefjast brott-
vísunar Grikklands úr Evr-
ópuráðinu um stundarsak-
ir, Sýnilega eru vissir að-
ilar gramir yfir því, að í
Grikklandi skuli ríkja lög
og reala, samtímis því, að
hið evrópska Hánorður
drukknar smátt og smátt í
brimlöðri spillingarinnar.“
— „DEUTSCHE WOCHEN-
ZEITUNG". Hannover: 26.
Desember 1969.
Framhald á 7. síðu