Mánudagsblaðið - 27.09.1971, Síða 4

4
Mánudagsblaðið
Mánudagur 27. september 1971
Bl&ó Jynr atta
Ritstjóri og ábyrgSarmaður: AGNAR BOGASON
Sími ritstjórnar: 13496 — Auglýsingasími: 13496.
Verð i Lausasölu kr. 25,00 — Askrittir ekki teknar.
Prentsmiðja Þjóðviljans
Gestaleiðari:
Virkjanir — öfgar
í báiar áttir
Nú kveður við nýjan tón í
virkjunar- og orkumálum. Nýir
menn í ráðherrastólum kyrja
nú margraddað: „Hefjum nýj-
an söng........“. Hafa þeir nú
hröð fataskipti, sem þeir telja
við hæfi.
Við þessu er ekkert að
segja. í stjórnarandstöðu voru
þeir ekki teknir alvarlega
nema af fákænum fylgismönn-
ummeð glýju í augum yfir þjóð
rækilegu stolti foringja sinna.
Magnús Kjartansson var í hug
um þeirra eins konar endur-
borin Gullfoss-Sigríður, svo
að hann vitraðist þeim ekki
orðið í draumi öðruvísi en í
peysufötum.
Siðgæðið er nú einu sinni á
því stigi hjá oss, að alþjóð
brosir í kampinn og kætist yfir
því, að leiðtogar hennar koma
mjúklega niður á dýnu tíðar-
andans úr svona pólitísku
salto mortale.
ÍSLENZKT ALLT
AuSvitað þarf aS klæða breytta
afstöðu í hlýlegan búning og fram-
bærilegan. Nú skal virkjað allt í
rot því að nú virkjum vér sjálfir.
Ekkert erlent fjármagn. íslenzk sió
efnaverksmiðja, íslenzk saltvinnsla,
íslenzkt stálver og álver og ölver,
íslenzk olíuhreinsun Og alíslenzkt
þungt vatn. ísland fyrri íslendinga.
Landsvirkjun skal verða landsvirkj-
un og hægt að láta strauminn fara
í báðar áttir. Það sést eiginlegt
fyrst núna, hvers konar menn voru
hér við stjórn áður. Þeir ætluðu
bókstafJega allt að gera og virkja
fyrir erlent fjármagn. Selja landið.
Ekkert annað.
Sannleikurinn er vitanlega sá, að
ekkert verður hér stórvirkjað nema
fyrir erlent fjármagn. Það getur að
sjálfsögðu skipt máli með hvaða
skilmálum það er fengið til hlut-
anna, en það er þó fremur fyrir-
komulagsatriði en úrslitaatriði um
forræði þjóðarinnar á eigin auð-
Iindum og nýtingu þeirra. Það þarf
ekki að skipta máli, hvort nothæf-
ar túrbínur eru fengnar að láni hjá
einhverri sænskri naglaverksmiðju
með kjörum Enskilda Banken eða
með kjörum Alþjóðabankans hjá
Stockholms Enskilda Bank, eða
hvort gefið er veð í túrbínunni
sjálfri eða öðrum túrbínum ríkis-
ins, sem hafa verið settar í gang
fyrir ríkisábyrgð, fyrir lán hjá Al-
þjóðabankanum.
Alþjóðlegt fjármagn minnir að
ýmsu leyti á síldargöngur liðinna
tíma. Stundum var hægt að háfa
síldina við bryggju og inni á fjörð
um og víkum. í annan stað varð
að sækja silfur hafsins fleiri dag-
leiðir norður og austur í haf. Að-
stöðumunurinn við öflun var geysi-
þýðingarmikill, en aldrei varð fram
hjá því gengið, að allar afurðir
varð að selja til erlendra kaupenda
a. m. k. fyrir kostnaði. Þess voru
dæmi, að sala brást á viðunanlegu
verði. Þess voru dæmi, að t.d. síld-
arsaltendur urðu með ærnum til-
kostnaði að fleygja fyrir borð úti
á Eyrarsundi fallegri og vel verk-
aðri síld, sem fúsar hendur höfðu
í barnslegri gleði dekrað ofan í
tunnur á litlum bryggjusporðum
norður við yzta haf á spegilsléttum
sumarnóttum.
Þau eru stærri hjólin, sem snúast
á orkumarkaði heimsviðskiptanna
árin 1975—2000, heldur en árið
1929. En þótt ekkert algilt verði
sagt um þann mun, er hann þó um
margt fremur stigsmunur en eðlis.
Það hlýtur að vera æskilegt að hafa
um einhverja framtíð tryggt sölu
þeirrar orku, sem nú blundar enn
í okkar landi og unnt er að beizla.
Um leið og hagfræðingur verð-
ur pólitíkus er full ástæða til að
taka með vissum fyrirvara það, sem
hann segir. Þegar hins vegar póli-
tíkus gerist hagfræðingur er viss-
ast að loka öllum dyrum eins og
skot. Hvorugt fyrirbærið er sér-
staklega geðslegt. Þetta eru hvort
tveggja eins konar uppvakningar.
Gátu slíkir gert búandkörlum ýms-
an óleik, dregið nyt úr kúm og
jafnvel drepið búsmala. Þótti það
þá fangaráð að fá til galdramenn
og kunnáttu til að kveða slíka og
líkar sendingar niður. Ef allt um
þraut voru þeir sóttir Vestur á
Firði og var kallað óþrigðult, og
var jafnvel ekki grunlaust, að vest-
firzkir kunnáttumenn hefðu sam-
bönd svo í Neðra sem í Efra. Vcrð
ur nú fróðlegt að sjá, hvort þeim
hefur förlazt til muna.
Með seinustu virkjunarákvörð-
unum hefur ýmsum verið skotinn
refur fyrir rass. Með raflínunni
norður, í hverri straumurinn getur
farið í báðar áttir, verður naumast
eins aðkallandi að virkja Laxá í
Þingeyjarsýslu eða þar um slóðir.
Kann svo að fara, að Hermóður
verði af öðru móðari en bótakröf-
um á næstunni, og þeir félagar. Er
nú þó bót í máli, hvað allur veidd-
ur lax er svo að segja kominn á
manntal, samtímis því sem ljóst er
orðið, að virkjunaráform eru ekki
Framhald á 6. síðu.
*
*
I
\
\
\
KAKALI skrifar:

f HREINSKILNI SAGT
I
I
I
\
\
\

i
Það væri gaman að vita hver
er ábyrgur, utan Baldurs Jóns-
sonar, yfirvallarvarðar, fyrir því,
að hingað koma útlendir heims-
meistrar og lýsa yfri að milljóna-
völlurinn okkar sé ónýtur með
öllu og útilokað að spila á hon-
um?
í þennan völl var kastað
miUjónum til þess að hinir fóta
lipru sparkarar okkar gætu æft
sig og fullnumað í knattspyrnu
listinni, en árum saman hefur
það verið opinbert leyndarmál
að völlurinn er lélegur eða með
öllu óhæfur og allar aðferðir okk
ar til að gera hann sæmilegan
ekki annað en fálm eitt og vit-
leysa. Það verður aldrei ofsagt
frá rausn hins opinebra gagn-
vart íþróttafólkinu, því það virð
ist geta vaðið í vasa þess ef eitt-
hvað á bjátar. Aðgangseyrir að
vinsælum leikjum, deildarkeppn
um og keppnum við erlend lið
er geysimikill og eiginlega ætti
allt þetta að ganga vel, þó sí-
felld rifrildi séu með framá-
mönnum knattspyrnunnar og
vallaryfirvöldin gera ekki annað
en vitleysu í þeirri kúnst sinni
að halda þessum grasbletti í
hæfilegu ástandi.
Þeir voru ómyrkir í máli,
gestirnir okkar á dögunum, sem
burstuðu Jið okkar og léku sér
að okkur. í fyrsta lagi játaði öll
knattspyrnukrítikkin að útlend-
ingarnir hefðu ekki sýnt nema
part af snilld sinni, í öðru lagi
komst í hámæli að völlurinn
væri ónothæfur — en íslenzka
Iiðið vant honum — og svo í
þriðja lagi vorum við rótburst-
aðir 6—1. Þetta er ekki skemmti
leg niðurstaða, sem blasir nú við
eftir þá mestu sókn sem orðið
hefur í íslenzkum knattspyrnu-
málum síðustu fjögur árin eða
í valdatíð Alberts Guðmunds-
sonar, hins gamla snillings. Þetta
hefði orðið huggulegt burst ef
útlendingarnir hefðu nú verið
vanir vellinum eða völlurinn í
fyrsta flokks lagi, og svo í þokka
bót ef þeir hefðu teflt fram
styrkustu mönnum sínum og
leikið af allri þeirri snilld, sem
þeir eru sagðir búa yfir. Það
hefði hreinlega orðið hryllilegt.
Máske má finna það liðs-
oddunum hér heima til hróss, að
þeir hafa látið völlinn komast
í svona ástand til að auka mögu-
leika okkar á sigrum í keppni
við útlendinga, því nú forðast
allar knattspyrnuhetjur, sem
hingað rekast til að keppa við
okkur, hesta og hestamennsku
sem heitan eldinn síðan þeir
voru reknir á bak, súkkulaði-
hestunum, hér á árunum og svo
vendilega látnir skokka um ná-
grennið, að þeir voru fæstir leik
færir næstu daga. Þetta snilldar-
bragð bjargaði knattspyrnuheiðri
okkar þá, en hefur verið auglýst
svo síðan, að síðasta varnaðar-
orðið, sem hvíslað er í eyru
knattspyrnumanns á leið til ís-
lands er: Varið ykkur á bykkj-
unum.
Svo er að sjá, að öll undir-
staða Laugardalsvallarins sé O-
nýt og í þokkabót hefur vallar-
starfsfólkinu láðst að slá völlinn,
nema kafgras væri komið, senni-
lega til að selja Fáksmönnum
uppskeruna.Þá er ennþá merki-
legra, að íþróttaforkólfarnir,
sem ekki hafa til þessa látið á
sér standa í rifrildisskrifum í
JlstaRdið á
Laugardalsvell-
inum — Gagn-
rýni erlendra
knattspyrnu-
garpa — Hverj-
um er um að
kenna — Vallar-
verðir og fram-
kvæmdir — Þvi
tvo velli — Ljés
á Melavelli —
Lagður niður?
— Forustan
gleymir að rífast
— Ábugaleysi
eða bara gróði?
dagblöðunum hafa ekki enn lát-
ið uppi neina skoðun á þessu al-
varlega máli, því vissulega er
það alvarlegt, að borgin hendir
miljónum og fallegu húsastæði
í þetta íþróttamannvirki, sem
síðan er sagt ónýtt. Til þessa hef
ur ekki liðið langur tími miili
lota í sífelldu stríði og málafetl-
um íþróttaforustunnar, en þegar
hægt er að benda á staðreynd
sem þessa, þá eru samtök um
að þegja. Almenningur hefur
miklu meiri áhuga og betri skiln
ing á deilum um hluti eins og
Laugardalsvöllinn eða önnur
slík mannvirki, heldur en á því
hvernig arði eða tekjum af ein-
stökum íþróttagreinum sé skipt
milli hinna ýmsu aðila sem vilja
gramsa í pottinum.
Nú hafa menn veitt því
athygli, að búið er að setja
geysistóra Ijóskastara á
Melavöllinn og mun eiga að
flóðlýsa völlinn þegar kvöld
keppnir standa yfir. Á
hverju ári er verið að spá i
og gera ráð fyrir, að þessi
malarvöllur verði lagður nið
ur, vegna þess að malar-
vellir þekkjast ekki meðal
siðmenntaðra knattspyrnu-
þjóða. Auk þess er gert ráð
fyrir öðrum mannvirkjum
þar sem völlurinn er nú. Ef-
laust kosta þessir Ijóskast-
arar of fjár, og mörgum dett
ur í hug hvers vegna ekki
er lögð áherzla á að koma
slíkum nýjungum hérlendis
upp á dýrðarvellinum inn i
Laugardal! Ónei, fyrst skal
prófað á Melavellinum, sem
undir venjulegum kringum-
stæðum og í venjulegu ár-
ferði er eins og smástöðu-
vatn, eða skreyttur drullu-
pollum og öðru ákjósanlegu
í sambandi við góða knatt-
spyrnu. Þessi borg á ekki
að þurfa, nú á bila- og stræt
isvagnaöld marga aðalknatt
spyrnuvelli. Laugardalsvöll-
urinn sinnir enn þörf 85
þúsund manna borgar, utan
smá-æfingavallanna, sem
félögin hafa komið sér upp.
Það getur ekki annað ver
ið en að hér sé annaðhvort
um algjöra óafsakanleg
vinnubrögð af hendi vallar-
yfirvalda að ræða eða sú
staðreynd blasi við. að ein-
hverjir hafi einhverjar tekj-
uraf því að viðhalda þess-
um melabletti og nú setja
upp dýra Ijóskastara til að
vetrarleikir séu mögulegir.
Mikill hópur manna er undr
andi yfir því eindæma brölti
og jafnframt sinnuleysi,
sem ráðið hefur ríkjum i
þessum vallarmálum. Það
er ekki lengur unnt að loka
augunum fyrir því, að ef i
ráði er að ná einhverjum
árangri, þá er ekki sízt nauð
syn að eiga keppnisvöll.
sem a.m.k. uppfyllir algeng-
ustu skilyrði valla sem not-
aðir eru í fótboltaheiminum.
Það ætti að vera augljóst,
að meðan undirstaða og
ástand keppnis- eða æf~
ingavallarins er svo lanqt
neðar öllu velsæmi og það
er fyrsta verk erlends
keppnisliðs að lýsa yfir í
íslenzkum blöðum, að völl-
urinn sé óhæfur, þá verður
aldrei góð knattspyrna á !s-
landi og betur setið heima
en ekki.
Burstið sem íslenzka lið-
ið fékk um daginn er hroða-
legt. Allt kjaftæði og afsak-
anlr um atvinnulið gegn
amatörum er ósköp hand-
Framhald á 7. síðu.
| uvím<«j ci i cyiu gramsa 1 pornnum. rramhald a /. siöu.