Ísafold - 16.11.1878, Blaðsíða 1
V 28.
Tímanlega á næstliðnu sumri pantaði
jeg hjá hinu homöopathiska Apóteki í
Kaupmannahöfn nokkur homöopathisk
meðul, til að viðhafa sem húsapótek á
heimili mínu handa mönnum og hús-
dýrum, og bað um að meðulin yrði
send annaðhvort með Díönu til Stykkis-
hólms, eða þá með póstgufuskipinu
Phönix til Reykjavíkur. í pöntunar-
listanum tók jeg það fram, að ef pen-
ingarnir ekki hrykki, þá gjörði mjer
ekkert til þó jeg fengi ekki tilheyrandi
spíritus með meðulunum, því hann gæti
jeg fengið hjer. Póstmeistara Ola Fin-
sen bað jeg að veita meðulunum mót-
töku fyrir mína hönd, ef þau kæmu
til Reykjavíkur, og greiða fyrir mig
pann kostnað, sem d þeim kynni að hvíla,
sem hann og hefir játað fyrir rjetti.
Nú komu þessi pöntuðu meðul með
póstgufuskipinu Phönix tilReykjavíkur,
og var þeim skipað upp til póstmeist-
arans 30. ágúst næstliðinn, en daginn
eptir, þann 31. ágúst, kom hinn setti
bæjarfógeti í Reykjavík, Jón landritari,
með tveimur lögregluþjónum ásamt
hjeraðslækni J. Jónassen og lyfsala
Kruger til póstmeistarans; krafðist þá
fógetinn, að meðalakassinn með utaná-
skript til mín væri opnaður, þar líklegt
væri, að í honum væri líka spíritus, sem
engin tollskýrsla hefði verið gefin um;
kassinn var opnaður, og voru þá í hon-
um, auk nokkurra meðalaglasa, 5 pottar
af spíritus, sem fógetinn tók strax og
forsiglaði með innsigli póstmeistarans,
án þess að spyrja hann að, hvort hann
vildi halda þessum spíritus mín vegna,
móti því að greiða afhonum lögboðinn
toll; ljet svo fógetinn spiritusinn til
geymslu hjá lyfsala Kruger. — Síðan
stendur í fógetagjörðinni bókað:
„Mættir voru apótekari N. S Krúger
og með honum hjeraðslæknir Jónas
Jónassen, og kröfðust þess að meðul
þessi (sem áður er talað um í fógeta-
gjörðinni) yrðu, þar þau virtust vera
ætluð til ólöglegrar meðalaverzlunar
og ólöglegra lækninga, kyrsett“.
Eptir þessari kröfu lyfsalans og
læknisins kyrsetti hinn setti bæjarfógeti
meðulin, forsiglaði flösku með Karból-
vatni og aðra með Arnica-áburði með
innsigli póstmeistarans, og kom síðan
meðulum þessum, er hann ljet flest í
ljereptspoka og forsiglaði á sama hátt,
til geymslu hjá lyfsala Krúger. Nokkru
síðar ritaði bæjarfógetinn amtinu um,
að hann eptir kröfu lyfsalans og lækn-
isins hafi kyrsett meðul nokkur, ætluð
Reykjavík, laugardaginn 16. nóvembermán.
til mín, og álíti læknirinn sum af þeim
eitruð, og spurði fógetinn hvað við þau
skyldi gjöra. Amtið svaraði: að væru
meðulin álitin eitruð, þá væri nauðsyn-
legt að landlæknirinn skoðaði þau. þessi
skoðun landlæknisins framfór ekki fyrri
en 8. október. Við þessa skoðun hafði
bæjarfógeti E. Th. Jónassen brotið inn-
sigli póstmeistara Ola Finsens frá pok-
anum, sem meðalaglösin höfðu verið
látin í, án þess að kalla póstmeistara
eða nokkurn mín vegna til að vera við
staddan, og innsiglaði aptur pokann
með innsigli bæjarfógetadæmisins. Ept-
ir s'coðanina gaf landlæknirinn þá
skýrslu, að eptir utanáskriptinni væru
sum meðulin skaðlegasta eitur, og vildi
hann því að meðulin væru gjörð upp-
tæk, með því það væri einnig gott að
hafa þau til „samanburðar“ síðar, ef á
þyrfti að halda.
þegar jeg frá póstmeistaranum var
búinn að fá tilkynningu um þetta, brá
jeg við, fjekk prófastsleyfi til að fara
suður í Reykjavík, og fjekk prófast
minn til að þjóna embætti mínu meðan
jeg væri í burtu. Lagði jeg svo af stað
heiman að með fylgdarmanni þann 9.
október suður í Reykjavík, til þess að
vita hvernig á þessari meðalatöku stæði,
°g\com til Reykjavíkur 13. s. mán.
Daginn eptir, þann 14. október, ritaði
jeg amtmanninum yfir suður- og vest-
uramtinu og óskaði að hann hlutaðist
til um, að mjer yrði skilað aptur með-
ulunum, og sagði um leið, að hvað
snerti þá 5 pottaaf spíritus, semíkass-
anum hefðu verið, þá væri sjálfsagt að
jeg greiddi af þeim lögboðinn toll, þeg-
ar jeg fengi þá, eins og jeg hefði líka
verið búinn að greiða af þeim tollinn,
ef þeir hefðu ekki verið kyrsettir. —
J>ann 16. október tilkynnti amtið mjer,
að það hefði borið undir úrskurð lands-
höfðingjans, hvort ekkimætti framselja
meðulin, annaðhvort öll, eða að minnsta
kosti þau er afgangs verða, að þeim
meðulum fráteknum, sem landlæknirinn
að gjörðri ransókn lýsir yfir að inni-
haldi svo mikið eitur, að þau megi ekki
vera í hvers manns höndum.
Amtið segir að landshöfðinginn
hafi þann 15. október gefið sjer til
kynna, að hann (o: landshöfðinginn)
álíti ísjárvert að skipa að hin byrjaða
rannsókn skuli hætta, en hafi falið amtinu
á hendur uð sjá um að málinu verði
fylgt fram með lögboðinni „röksemd“
af hálfu hins opinbera, en jafnframt
hafi landshöfðingi getið þess, að það
sje vitaskuld að hin kyrsettu meðul
1878.
verði ekki gerð upptæk nema með
dómi.
J>egar jeg heyrði þess getið, að
sum af meðulunum væru álitin eitruð,
gat jeg þess bæði við landshöfðingja
og landlækni munnlega, að jeg vildi
að það af meðulunum, sem landlæknir-
inn áliti eitraðri en svo, að þau mættu
vera í hvers manns höndum, yrðu und-
ir opinberu innsigli í gegnum lands-
höfðingjann yfir íslandi og ráðherra ís-
lands send heilbrigðisráðinu í Kaup-
mannahöfn til ýtarlegri rannsóknar, og
krafðist jeg jafnframt, að ný skoðun
væri gjörð á meðulunum fyrir rjetti og
mjer gefinn kostur á að vera þar við-
staddur, til að gæta míns rjettar og apó-
tekara þess í Kaupm.h., semjeg hafði
fengið meðulin frá.
Hin nýja skoðun á meðulunum var
því gjörð 17 október fyrir fógeta rjetti
af landlækninum; auk mín voru þar
viðstaddir hjeraðslæknir J. Jónassen og
lyfsali N. S. Krúger. — Síðan voru
meðalaglösin tekin öll upp úr pokanum
og tekin utan af hverju þeirra umbúða-
pappírinn, svo landlæknirinn gæti lesið
á miða þá með meðalanöfnunum, sem
límdir voru á hvert glas. Landlæknir-
inn tók þá frá 39 glös, sem hann sagði
að eptir nöfnunum innihjeldu eitur; í
það sinn rannsakaði hann ekkert meðal
eptir chemiskum reglum. — Jægar
landlæknirinn var búinn að lesa á öll
glösin, voru þessi fráteknu 39 glös
með hinu svokallaða eitri látinn í lítinn
stokk, stokkurinn krossbundinn og inn-
siglaður með innsigli bæjarfógetadæm-
isins. — Utan um sum afhinum glös-
unum var látinn aptur umbúða pappír-
inn og þau ásamt mörgum umbúða-
lausum glösum látin aptur ofan í pok-
ann, og gat jeg þess fyrir rjettinum, að
þetta væri ekki varlegur umbúningur
á glösunum, en því var ekki gaumur
gefinn. Pokinn var aptur innsiglaður
með innsigli bæjarfógetadæmisins. —
Síðan var amtinu gefin tilkynning um
skoðun þessa, en amtið skrifaði lands-
höfðingja og lagði það til, að mjer væru
afhent þau af meðulunum, sem land-
læknirinn hefði álitið saklaus, en lands-
höfðinginn svaraði aptur amtinu með
brjefi 23. október, að hann álíti rjettast
að lögreglumáli því, sem gæti um í
brjefi sínu 15, október gegn mjer útaf
ólöglegri meðala verzlun og ólöglegum
lækningum, væri framhaldið og uppljóstr-
armönnunum, lyfsalanum og læknin-
um, gefinn kostur á að vera viðstaddir,
til að gæta rjettar síns, og það síðan